Ti Sao ni Jehova Nabiag

Dagiti Tampok iti Libro nga Isaias​—II

SIMAMATALEK nga itungtungpal ni Isaias ti naipaannong kenkuana kas propeta. Napasamaken dagiti pakdaar nga impakaammona iti pagarian ti Israel a buklen ti sangapulo a tribu. Ita, adda kanayonan nga ipakaammona maipapan iti masanguanan ti Jerusalem.

Madadael ti siudad ti Jerusalem, ken makautibo dagiti umilina. Nupay kasta, temporario laeng ti panaglangalangna. Addanto tiempo a maisubli ti pudno a panagdayaw. Dayta ti kangrunaan a mensahe ti Isaias 36:1–66:24.a Mabalintayo ti magunggonaan no usigentayo dagitoy a kapitulo agsipud ta adu kadagiti padto iti daytoy a benneg ket addaan iti kangrunaan wenno maudi a kaitungpalan iti kaaldawantayo wenno matungpal iti asideg a masanguanan. Naglaon met daytoy a paset ti libro nga Isaias kadagiti makapagagar a padto mainaig iti Mesias.

“ADTOY! UM-UMAYEN DAGITI ALDAW”

(Isaias 36:1–39:8)

Iti maika-14 a tawen ti panagturay ni Ari Ezekias (732 K.K.P.), dagiti Asirio rinautda ti Juda. Inkari ni Jehova a salaknibanna ti Jerusalem. Nagpatingga ti pangta nga iraraut idi a ti maysa laeng nga anghel ni Jehova pinapatayna ti 185,000 a soldado ti Asiria.

Nagsakit ni Ezekias. Sinungbatan ni Jehova ti kararagna ket immimbag, isu a nanayonan iti 15 a tawen ti biagna. Idi nangibaon ti ari ti Babilonia kadagiti emisario tapno kablaawanda, di nainsiriban nga impakita ni Ezekias dagiti amin a gamengna. Kastoy ti mensahe ni Jehova ken Ezekias, kas indanon ni Isaias: “Adtoy! Um-umayen dagiti aldaw, ket isuamin nga adda iti bukodmo a balay ken indulin dagidi ammam agingga itoy nga aldaw pudno a maipanto idiay Babilonia.” (Isaias 39:5, 6) Nasurok bassit a sangagasut a tawen kalpasanna, napasamak dayta a naipadto.

Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:

38:8​—Ania “dagiti tukad” a bimmabaan ti anniniwan? Yantangay nausar dagiti kuadrante (sundial) agpadpada idiay Egipto ken Babilonia idi maikawalo a siglo K.K.P., mabalin a tumukoy dagitoy a tukad kadagiti degree ti kuadrante a nalabit nagun-odan ni Acaz nga ama ni Ezekias. Wenno nalabit adda agdan iti uneg ti palasio. Ti maysa a teddek a nayabay iti agdan ti nalabit in-inut a nangipaay iti anniniwan kadagiti tukad, a nagserbi a pagilasinan no ania ti orasen.

Dagiti Masursurotayo:

36:2, 3, 22. Nupay naikkat iti annongenna kas mayordomo, napalubosan ni Sebna nga agtultuloy nga agserbi iti ari kas sekretario ti simmukat kenkuana a mayordomo. (Isaias 22:15, 19) No naikkattayo iti maysa nga annongen iti organisasion ni Jehova gapu iti sumagmamano a rason, saan kadi a rumbeng nga agtultuloytayo nga agserbi iti Dios iti aniaman nga annongen nga ipalubosna?

37:1, 14, 15; 38:1, 2. No panawen ti rigat, nainsiriban nga agkararagtayo ken Jehova ken naan-anay nga agtalektayo kenkuana.

37:15-20; 38:2, 3. Idi a pangpangtaan dagiti Asirio ti Jerusalem, ti kangrunaan a pakaseknan ni Ezekias no maparmek dayta ket ti pannakaibabain ti nagan ni Jehova. Idi maammuanna a makapapatay ti sakitna, adda dagiti pakaseknan ni Ezekias a nangnangruna ngem iti bagina. Ti ad-adda a pakadanaganna ket ti kaawan ti ari nga agtaud ken David no isu ket matay nga awanan iti agtawid. Pakaseknanna no siasinonto ti mangidaulo iti gubat maibusor kadagiti Asirio. Kas ken Ezekias, nangnangruna a sipapanunottayo koma, saan nga iti pannakaisalakantayo, no di ket iti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova ken ti pannakatungpal ti panggepna.

38:9-20. Isuro kadatayo daytoy a kanta ni Ezekias a ti panangidayawtayo ken Jehova ti kapatgan iti biagtayo.

“ISU MABANGONTO MANEN”

(Isaias 40:1–59:21)

Kalpasan unay nga impakaunana ti pannakadadael ti Jerusalem ken ti resulta dayta a pannakautibo idiay Babilonia, nagipadto ni Isaias maipapan iti pannakaisubli. (Isaias 40:1, 2) “Isu [ti Jerusalem] mabangonto manen,” kuna ti Isaias 44:28. Dagiti idolo dagiti dios ti Babilonia ti maawitto a kasla “pedapedaso a gargaret.” (Isaias 46:1) Madadaelto ti Babilonia. Napasamak amin dayta dua a siglo kalpasanna.

Ni Jehova itedna ti adipenna kas “silaw dagiti nasion.” (Isaias 49:6) Ti “langlangit,” wenno dagiti klase mangiturturay iti Babilonia, ket “mawara a mapirpirsay a kas iti asuk,” ken dagiti iturayanna “mataydanto a kas iti sepsep laeng”; ngem ti ‘kautibo nga anak a babai ti Sion mawarwar dagiti galut ti tengngedna.’ (Isaias 51:6; 52:2) Kadagidiay umay kenkuana ken umimdeng, kuna ni Jehova: “Sidadaanakto a mamatalged kadakayo iti di nakedngan ti kapautna a tulag maipapan kadagiti naayat a kinamanangngaasi ken David.” (Isaias 55:3) Ti agbiag a maitunos kadagiti nalinteg a pagannurotan ti Dios ket ‘maragsakanto iti napalalo ken Jehova.’ (Isaias 58:14) Iti sabali a bangir, dagiti biddut ti tattao ket ‘mangibunga iti pannakabingbingay iti nagbaetanda ken ti Diosda.’​—Isaias 59:2.

Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:

40:27, 28​—Apay a kinuna ti Israel: “Ti dalanko nailinged manipud ken Jehova, ket ti hustisia nga agpaay kaniak mailiklik iti mismo a Diosko”? Mabalin nga impagarup ti dadduma a Judio idiay Babilonia a nailimed wenno saan a makitkita ni Jehova dagiti kinaawan hustisia a sagsagabaenda. Naipalagip kadakuada a ti Namarsua iti daga, a saan a mabannog wenno kumapuy, kabaelanna ti bumallaet iti paspasamak iti Babilonia.

43:18-21​—Apay a naibaga kadagiti agsubsubli a nakautibo a ‘dida lagipen ti nagkauna a bambanag’? Daytoy ket saan nga iti anag a lipatenda dagidi panangispal nga inaramid ni Jehova. Imbes ketdi, kayat ni Jehova nga agdayawda kenkuana maibatay iti “banag a baro” a mapasaranda a mismo, kas iti natalged a panagdaliasatda nga agturong iti Jerusalem, nalabit a babaen ti pangababaan a dalan iti desierto. “Maysa a dakkel a bunggoy” nga aggapu iti “dakkel a rigat” ti maaddaan met iti baro ken personal a rason a mangitan-ok ken Jehova.​—Apocalipsis 7:9, 14.

49:6​—Kasano a ti Mesias ket maysa a “silaw dagiti nasion,” nupay ti ministeriona ditoy daga ket naipamaysa laeng kadagiti annak ti Israel? Maigapu dayta iti napasamak ken Jesus kalpasan ti ipapatayna. Agaplikar kadagiti adalanna ti dinakamat ti Biblia iti Isaias 49:6. (Aramid 13:46, 47) Ita, dagiti napulotan a Kristiano, a tultulongan ti dakkel a bunggoy dagiti agdaydayaw, agserbida kas “silaw dagiti nasion,” a lawlawaganda dagiti tattao “agingga iti ungto ti daga.”​—Mateo 24:14; 28:19, 20.

53:10​—Iti ania nga anag a ni Jehova naragsakan iti panangrumek iti Anakna? Nakarikna la ketdi iti saem ni Jehova, ti naasi ken mannakipagrikna a Dios, idi makitana ti panagsagaba ti ay-ayatenna nga Anak. Nupay kasta, naragsakan iti situtulok a kinatulnog ni Jesus ken iti amin a magapuanan ti panagsagaba ken ipapatayna.​—Proverbio 27:11; Isaias 63:9.

53:11​—Ania ti pannakaammo a babaen dayta ‘iyeg ti Mesias ti nalinteg a takder iti adu a tattao’? Dayta ti pannakaammo a nagun-odan ni Jesus idi immay ditoy daga, a nagbalin a tao, ken nagsagaba nga awanan basol agingga ken patay. (Hebreo 4:15) Nangipaay ngarud iti daton a pangsubbot, a kasapulan tapno matulongan dagiti napulotan a Kristiano ken ti dakkel a bunggoy a maaddaan iti nalinteg a takder iti imatang ti Dios.​—Roma 5:19; Santiago 2:23, 25.

56:6​—Siasino “dagiti ganggannaet,” ken kadagiti ania a pamay-an a ‘kumkumpetda iti tulag’ ni Jehova? “Dagiti ganggannaet” isuda ti “sabsabali a karnero” ni Jesus. (Juan 10:16) Kumkumpetda iti baro a tulag iti anag nga agtultulnogda kadagiti linteg a nainaig iti dayta a tulag, makituntunosda a naan-anay kadagiti urnos a naaramid babaen dayta, makipaspasetda iti isu met laeng a naespirituan a taraon kas iti ar-aramiden dagiti napulotan a Kristiano, ken tumultulongda kadakuada iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian ken panagaramid iti adalan.

Dagiti Masursurotayo:

40:10-14, 26, 28. Nabileg ken naalumamay ni Jehova, awan ti makaartap iti pannakabalin ken siribna, ken adayo a naun-uneg ti pannakaawatna ngem iti kabaelantayo a tarusan.

40:17, 23; 41:29; 44:9; 59:4. “Di agpaypayso” dagiti napolitikaan nga aliansa ken idolo. Pulos nga awan serbina ti panagtalek kadakuada.

42:18, 19; 43:8. Bulsek ken tulengtayo iti naespirituan no ditay kitaen ti naisurat a Sao ti Dios ken no ditay imdengan ti pannursurona babaen “ti matalek ken masirib nga adipen.”​—Mateo 24:45.

43:25. Gapu iti mismo a naganna, punasen ni Jehova dagiti salungasingtayo. Ti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova ket napatpateg ngem iti pannakawayawayatayo iti panangadipen ti basol ken ipapatay ken ti pannakagun-odtayo iti biag.

44:8. Tulongannatayo ni Jehova, daydiay di magaraw ken natibker a kas iti dakkel a bato. Ditay koma pulos agbuteng a mangsaksi iti Kinadiosna!​—2 Samuel 22:31, 32.

44:18-20. Ti idolatria ket maysa a pagilasinan ti pannakadadael ti puso. Awan koma ti maisaad iti lugar ni Jehova iti pusotayo.

46:10, 11. Ti banag a kabaelan ni Jehova a ‘pagtalinaeden ti pammatigmaanna,’ wenno itungpal ti panggepna, ket naan-anay a pammaneknek nga isu ti Dios.

48:17, 18; 57:19-21. No agpannuraytayo ken Jehova maipaay iti pannakaisalakan, umadanitayo kenkuana, ken ipangagtayo dagiti bilinna, masagraptayo ti aglaplapusanan a talna a kas iti danum ti agay-ayus a karayan ken nawadwad dagiti nalinteg nga aramidtayo a kas kadagiti allon iti baybay. Dagidiay di mangipangag iti Sao ti Dios ket kaslada “iti baybay a maipalpallayog.” Awananda iti talna.

52:5, 6. Sibibiddut nga impagarup dagiti taga-Babilonia a nakapuy ti pudno a Dios. Dida naamiris a gimmura ni Jehova iti ilina isu a binay-anna a maadipen ti Israel. No adda dagiti madidigra, nainsiriban a ditay sidadarasudos a mangipagarup iti makagapu iti dayta.

52:7-9; 55:12, 13. Addaantayo iti di kumurang a tallo a rason tapno makipasettayo a sirarag-o iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian ken panagaramid iti adalan. Dagiti sakatayo ket nagimnas kadagiti napakumbaba a tattao a mabisin iti naespirituan. Makitatayo ni Jehova iti “matanmata,” wenno maaddaantayo iti nasinged a relasion kenkuana. Rumang-aytayo met iti naespirituan.

52:11, 12. Tapno kualipikadotayo a mangawit “kadagiti aruaten ni Jehova”​—dagiti probisionna maipaay iti sagrado a panagserbi​—rumbeng a nadalustayo iti naespirituan ken moral.

58:1-14. Kinamaag ti napammarang a panangipakita iti debosion ken kinalinteg. Dagiti pudno nga agdaydayaw rumbeng a rumang-ayda kadagiti napudno nga ebkas ti nadiosan a debosion ken ar-aramid ti nainkabsatan nga ayat.​—Juan 13:35; 2 Pedro 3:11.

59:15b-19. Kitkitaen ni Jehova ti ar-aramid dagiti tattao ket bumallaet iti tiempo nga intudingna.

‘AGBALINTO A KORONA TI KINAPINTAS’

(Isaias 60:1–66:24)

Iti panangtukoyna iti pannakaisubli ti pudno a panagdayaw kadagiti nagkauna a tiempo ken iti kaaldawantayo, kuna ti Isaias 60:1: “Tumakderka, O babai, mangipaayka iti lawag, ta dimteng ti lawagmo ket ti mismo a dayag ni Jehova nagsilnag kenka.” ‘Agbalinto ti Sion a korona ti kinapintas iti ima ni Jehova.’​—Isaias 62:3.

Nagkararag ni Isaias ken Jehova maigapu kadagiti kailianna nga agbabawinto bayat ti pannakakautiboda iti Babilonia. (Isaias 63:15–64:12) Kalpasan nga indiligna dagiti pudno nga adipen kadagiti ulbod, impakaammo ti propeta no kasano a bendisionan ni Jehova dagiti agserserbi Kenkuana.​—Isaias 65:1–66:24.

Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:

61:8, 9​—Ania ti “di nakedngan ti kapautna a tulag,” ken siasino “dagiti putot”? Dayta ti baro a tulag ni Jehova kadagiti napulotan a Kristiano. “Dagiti putot” isu ti “sabsabali a karnero”​—dagiti minilion a tattao a nangipangag iti mensaheda.​—Juan 10:16.

63:5​—Kasano a ti pungtot ti Dios ti nangsaranay kenkuana? Ti pungtot ti Dios ket kontrolado nga emosion​—ti nalinteg a panagrurodna. Ti pungtotna ti mangsaranay ken mangtignay kenkuana a mangipakat kadagiti nalinteg a panangukomna.

Dagiti Masursurotayo:

64:6. Dagiti imperpekto a tattao saanda a maisalakan ti bagbagida. No maipapan iti panangabbong kadagiti basol, dagiti nalinteg nga aramidda ket mayarig kadagiti narugit a kawes.​—Roma 3:23, 24.

65:13, 14. Bendisionan ni Jehova dagiti matalek nga adipenna, a siwawadwad a pennekenna ti naespirituan a kasapulanda.

66:3-5. Guraen ni Jehova ti kinamanaginsisingpet.

“Agragsakkayo”

Dagiti naipadto maipapan iti pannakaisubli ket makaliwliwa la ketdi unay kadagiti matalek a Judio a nagbiag kas kautibo iti Babilonia! “Agragsakkayo,” kinuna ni Jehova, “ket agrag-okayo iti agnanayon iti daydiay parsuaek. Ta adtoy parsuaek ti Jerusalem a pakaigapuan ti kinarag-o ken ti ilina a pakaigapuan ti panagragsak.”​—Isaias 65:18.

Agbibiagtayo met ita iti tiempo a ti sipnget ab-abbonganna ti daga ken ti napuskol a daguyemyem inabbonganna dagiti nasion. (Isaias 60:2) Agbibiagtayo ita ‘kadagiti napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan.’ (2 Timoteo 3:1) Gapuna, dakkel a pammaregta kadatayo ti pannakaisalakan nga isu ti mensahe ni Jehova iti Isaias a libro ti Biblia.​—Hebreo 4:12.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 8]

Ammoyo kadi ti kangrunaan a makagapu nga inkararag ni Ezekias ti pannakaisalakan manipud kadagiti Asirio?

[Ladawan iti panid 11]

“Anian a nagimnas iti rabaw dagiti bantay ti saksaka daydiay mangip-ipan iti naimbag a damag!”