“Inaramid ni Jehova ti Adda Idi iti Panunotna”

 1. Idi naglangalang ti Jerusalem, ania ti kinuna ni Jeremias maipapan kadagiti padto ni Jehova?

AGPANGPANGATO pay laeng ti asuk iti Jerusalem kalpasan a rinebbek ken inuram dagiti rimmaut a Babilonio. Malaglagip la ketdi ni Jeremias ti nakaam-ames nga ikkis dagidi mapappapatay. Impakauna idin ti Dios kenkuana no ania dagiti mapasamak, ket talaga a napasamak dagita. “Inaramid ni Jehova ti adda idi iti panunotna,” insennaay ti propeta. Anian a nakaal-alingget ti pannakadadael ti Jerusalem!—Basaen ti Un-unnoy 2:17.

 2. Ania nga immun-una a padto ti nakita ni Jeremias a natungpal?

² Wen, nakita ni Jeremias ti pannakatungpal ti adu a padto a naipakaammo iti ili ti Dios, a pakairamanan dagiti nagkauna a padto. Adu a siglo sakbayna, kinuna ni Moises kadagiti Israelita a no agtulnogda iti Dios, “bendision” ti sagrapenda, ngem no agsukirda, “lunod” ti lak-amenda. Kayat ni Jehova nga agsagrap ti ilina kadagiti bendision. Iti sabali a bangir, nakaam-amak ti lunod nga iyeg ti panagsukir. Impakpakauna ni Moises—ken inulit ni Jeremias—a dagidiay di mangipangag ken agsukir ken ni Jehova ‘kanendanto ti lasag ti annakda a lallaki ken ti lasag ti annakda a babbai.’ (Deut. 30:19, 20; Jer. 19:9; Lev. 26:29) “Posible aya a mapasamak ti kasta a nakaam-ames a banag?” nalabit maisaludsod dagiti dadduma. Kinapudnona, kasta ti napasamak idi rimmaut dagiti Babilonio, idi nga awanen a pulos ti makan dagiti umili ti Jerusalem. “Ti mismo nga im-ima dagiti mannakipagrikna a babbai inlambongda dagiti bukodda nga annak,” kinuna ni Jeremias. “Nagbalinda a kas tinapay a pangliwliwa iti maysa bayat ti pannakarba ti anak a babai ti ilik.” (Un. 4:10) Anian a nagsaem!

 3. Ania ti panggep ti Dios a nangibaon kadagiti mammadto iti ilina?

³ Siempre, saan laeng a basta mangipakdaar iti didigra ti panggep ni Jehova a nangibaon kadagiti mammadto a kas ken Jeremias. Kayat ti Dios a paglikudan dagiti tattaona dagiti dakes nga aramidda. Kayatna nga agbabawi dagiti managbasol. Maipapan iti daytoy, kinuna ni Esdras: “Ni Jehova a Dios dagidi ammada nagtultuloy a nagbaon maibusor kadakuada babaen kadagiti mensaherona, a nagbaon a maulit-ulit, agsipud ta nariknana ti panangngaasi iti ilina ken iti pagnaedanna.”—2 Cron. 36:15; basaen ti Jeremias 26:3, 12, 13.

 4. Ania ti rikna ni Jeremias mainaig iti mensahena?

⁴ Kas ken Jehova, naasian ni Jeremias kadagiti kailianna, kas ipalnaad dagiti imbagana sakbay ti pannakadadael ti Jerusalem. Mariribukan unay gapu iti dayta a mangipangpangta a didigra. Ngem malapdan daytoy a didigra no laeng ta ipangag dagiti umili ti mensahe ni Jeremias! Panunotem ti rikna ni Jeremias bayat nga ipakpakaammona ti mensahe ti Dios: “O bagbagisko, bagbagisko!” inyasugna. “Agrigrigatak iti nakaro kadagiti diding ti pusok. Ti pusok naariwawa iti unegko. Saanak a makapagulimek, ta ti uni ti tangguyob isu ti nangngeg ti kararuak, ti alarma a pagilasinan iti gubat.” (Jer. 4:19) Saan a makaidna ni Jeremias gapu iti sumungsungad a didigra.

 5. Apay a masigurado ni Jeremias a matungpal ti mensahe nga ikaskasabana?

⁵ Apay a masigurado ni Jeremias a mapasamak dagiti impadtona? (Jer. 1:17; 7:30; 9:22) Patienna dagiti naadalna iti Kasuratan ken ammona a pudno dagiti amin a padto ti Dios. Pasingkedan ti historia ti pannakabalin ni Jehova a mangipakauna kadagiti pasamak a kasla imposible iti imatang ti tao, kas iti pannakawayawaya ti Israel iti Egipto. Pagaammo ni Jeremias dagiti pasamak a nailanad iti Exodo ken dagiti sasao ti maysa kadagiti nakaimatang kadagita a pasamak. Impalagip idi ni Josue kadagiti padana nga Israelita: “Pagaammoyo unay iti amin a pusoyo ken iti amin a kararuayo nga awan napaay a maysa a sao manipud iti amin a naimbag a sasao a sinao kadakayo ni Jehova a Diosyo. Pimmudnoda amin maipaay kadakayo. Awan uray maysa a sao kadakuada ti napaay.”—Jos. 23:14.

6, 7. (a) Apay a nasken nga imutektekam dagiti padto ni Jeremias? (b) Ania ti tumulong kenka nga agtalek a matungpal ti mensahe nga ikaskasabam?

⁶ Apay a nasken nga itultuloymo nga imutektekan dagiti padto ni Jeremias? Umuna, gapu ta adda panggapuanna nga agtalek a matungpal ti amin a sao ni Jehova. Maikadua, gapu ta matungtungpal itan ti dadduma kadagiti imbaga ti Dios babaen ken Jeremias, ken matungpalto pay laeng dagiti dadduma. Maikatlo, gapu ta maysa ni Jeremias a naisangsangayan nga adipen ti Dios kas ipakita ti kaadu ti mensahena kas pannakangiwat ti Dios ken ti pingetna a nangipakaammo kadagita. “Nagpaiduma ni Jeremias uray no idilig kadagiti dadduma pay a propeta,” kinuna ti maysa nga eskolar. Maysa ni Jeremias a mabigbigbig a propeta iti pakasaritaan ti pannakilangen ti Dios iti ilina isu nga idi agsasao ni Jesus, impagarup ti dadduma kadagiti dumdumngeg nga isu la ketdi ni Jeremias.—Mat. 16:13, 14.

⁷ Kas ken Jeremias, agbibiagka iti panawen a matungtungpalen dagiti napateg a padto iti Biblia ken nasken met a salimetmetam ti pammatim kadagiti kari ti Dios. (2 Ped. 3:9-14) Kasanom a maaramid dayta? Babaen ti agtultuloy a panagtalekmo a di bumurong a matungpal ti naimpadtuan a Sao ti Dios. Gapuna, repasuentayo iti daytoy a kapitulo ti sumagmamano a padto nga insawang ni Jeremias a nakitana a natungpal. Ti dadduma kadagiti padto nga usigentayo ket natungpal kalpasan ti panawen ni Jeremias. Ken adda met dagiti padto a mangapektar kenka a mismo ita ken iti masanguanan. Sapay koma ta daytoy a panangrepaso parayrayenna ti panagtalekmo iti naimpadtuan a Sao ni Jehova tapno ad-adda pay a makombinsirka nga ‘aramiden ni Jehova ti adda iti panunotna.’—Un. 2:17.

8, 9. Ania ti maysa a nakaidumaan ti Biblia?

⁸ Adu ti mangpadpadas a mangipakauna iti mapasamak iti masanguanan kas kadagiti ekonomista, politiko, espiritista, ken mangipakpakaammo iti kasasaad ti panawen. Saanda a maibaga ti eksakto a mapasamak kadagiti masungad nga aldaw wenno lawas. Iti sabali a bangir, bin-ig a pudno dagiti padto iti Biblia. (Isa. 41:26; 42:9) Natungpal dagiti amin a padto ni Jeremias, maipapan man kadagiti napasamak iti kaaldawanna wenno iti adayo pay a masanguanan. Mainaig kadagiti indibidual ken nasion ti adu kadagita a padto. Usigentayo ti sumagmamano a natungpal idi panawen ni Jeremias.

⁹ Siasino ita ti makaibaga a nasaksakbay iti kasasaad ti lubong kalpasan ti maysa wenno dua a tawen? Kas pagarigan, adda kadi asinoman a mangad-adal kadagiti pasamak iti lubong a makaibaga no ania a panagbalbaliw ti mapasamak kadagiti gobierno? Ngem ni Jeremias ket pinaltiingan ti Dios a mangipadto iti panagsaknap ti impluensia ti Babilonia. Kinunana a ti Babilonia ket isu ti “nabalitokan a kopa” nga usaren ni Jehova a mangibukbok iti pungtotna maibusor iti Juda ken kadagiti adu a kabangibang a siudad ken ili ket mapilitanda nga agpasakup iti Babilonia. (Jer. 51:7) Kasta ti eksakto a napasamak a nakita a mismo ni Jeremias ken dagiti kasadaranna.—Idilig ti Jeremias 25:15-29; 27:3-6; 46:13.

10. Ania ti impakpakauna ni Jehova maipapan iti uppat nga ari ti Juda?

¹⁰ Ni Jehova inusarna met ni Jeremias a mangipakaammo iti pagbanagan ti uppat nga ari ti Juda. Maipapan ken Jehoacaz, wenno Sallum, nga anak ni Ari Josias, impakpakauna ti Dios nga isu ket maidestiero ket dinton agsubli idiay Juda. (Jer. 22:11,12) Kasta ti napasamak. (2 Ar. 23:31-34) Kinuna ti Dios a ni Jehoiaquim, a simmukat ken Jehoacaz, ket maitabon a kas iti “pannakaitabon ti maysa nga asno.” (Jer. 22:18, 19; 36:30) Saan a dinakamat ti Biblia no kasano ti ipapatay ni Jehoiaquim wenno no ania ti napasamak iti bangkayna, ngem ipakitana a ni Jehoiaquin nga anakna ti simmukat kenkuana idi rimmaut dagiti Babilonio. Impadto ni Jeremias a ni Jehoiaquin (a maaw-awagan met iti Conias wenno Jeconias) ket maidestiero ken matay idiay Babilonia. (Jer. 22:24-27; 24:1) Natungpal dayta. Ti ngay met maudi nga ari a ni Zedekias? Impadto ni Jeremias a mayawat ni Zedekias kadagiti kabusor ket saandanto a kaasian. (Jer. 21:1-10) Ania ti napasamak? Dagidi a kabusor tiniliwda ni Zedekias. Pinapatayda dagiti annakna a lallaki iti imatangna, sinuatda dagiti matana, sada impan idiay Babilonia, a nakatayanna. (Jer. 52:8-11) Wen, natungpal amin dagitoy a padto.

11. Siasino ni Hananias, ken ania ti impakpakauna ni Jehova maipapan kenkuana?

¹¹ Mabasatayo iti kapitulo 28 ti Jeremias a kabayatan ti panagturay ni Zedekias, ti saan a pudno a mammadto a ni Hananias sinupiatna ti imbaga ni Jehova babaen ken Jeremias maipapan iti panangsakup ti Babilonia iti Jerusalem. Saan nga impangag ni Hananias ti sao ti Dios no di ket kinunana a matukkol ti sangol nga inkabil ni Nabucodonosor iti Juda ken iti dadduma pay a nasion. Nupay kasta, imbilin ni Jehova ken ni Jeremias nga ibutaktakna ti kinaulbod ni Hananias. Inyunay-unay ni Jeremias nga adunto a nasion ti agserbi iti Babilonia, ken imbagana a matay ni Hananias iti daydi met la a tawen. Ket kasta ti napasamak.—Basaen ti Jeremias 28:10-17.

12. Ania ti reaksion ti kaaduan kadagiti kasadaran ni Jeremias iti kangrunaan a naimpadtuan a mensahena?

¹² Siempre, ti pannakadadael ti Jerusalem a mismo ti kangrunaan nga impakaammo ti Dios babaen ken Jeremias. Namin-ano nga impakdaar ni Jeremias a madadael ti siudad no saan a tallikudan dagiti Judio ti idolatria, kinaawan hustisia, ken kinaranggas. (Jer. 4:1; 16:18; 19:3-5, 15) Adu kadagiti kasadaran ni Jeremias ti nangipagarup a pulos a di aramiden dayta ni Jehova. Adda idiay Jerusalem ti templo ti Dios. Apay koma nga ipalubosna a madadael dayta a nasantuan a disso? Iti panagkunada, pulos a saan a mapasamak dayta. Ngem ammom a saan nga agulbod ni Jehova. Inaramidna ti adda iti panunotna.—Jer. 52:12-14.

13. (a) Kasano a ti panawentayo ket umasping iti panawen ni Jeremias? (b) Apay a rumbeng a paginteresam dagiti kari ti Dios iti sumagmamano nga indibidual idi panawen ni Jeremias?

¹³ Umasping ti kasasaad dagiti adipen ti Dios ita iti kasasaad dagiti nasungdo ken Jehova idi kaaldawan ni Jeremias. Ammotayo nga asidegen a dadaelen ni Jehova dagiti amin a di mangipangag kadagiti pakdaarna. Ngem kas kadagiti Judio a nangsalimetmet iti nasin-aw a panagdaydayaw idi panawen ni Jeremias, makaliwliwa met kadatayo dagiti karina. Gapu iti kinamatalek dagiti Recabita ken ni Jehova ken kadagiti bilin ti apongda, kinuna ti Dios a makalasatda iti pannakadadael ti Jerusalem. Kasta ti napasamak, kas ipasimudaag ti pannakadakamat idi agangay “ni Malkias nga anak ni Recab,” a timmulong a nangtarimaan iti Jerusalem idi tiempo ti kinagobernador ni Nehemias. (Neh. 3:14; Jer. 35:18, 19) Impanamnama ni Jehova a makalasat met ni Ebed-melec gapu iti panagtalekna iti Dios ken panangtulongna ken ni Jeremias. (Jer. 38:11-13; 39:15-18) Kasta met, inkari ti Dios a ti kadua ni Jeremias a ni Baruc magun-odna ti ‘kararuana kas maysa a samsam.’ (Jer. 45:1, 5) Ania ti maadalmo iti pannakatungpal dagitoy a padto? Ania ngata ti aramiden ni Jehova agpaay kenka no matalekka kenkuana?—Basaen ti 2 Pedro 2:9.

14. Apay a naisangsangayan ti padto ti Dios maipapan iti Babilonia?

¹⁴ Imbaga ti Dios a sakupen ni Nabucodonosor saan laeng a ti Juda no di pay ket ti Egipto. (Jer. 25:17-19) Kasla imposible a mapasamak dayta agsipud ta nabileg unay ti Egipto, a dinominaranna pay ketdi ti Juda. (2 Ar. 23:29-35) Kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem, panggep dagiti natda a Judio a panawan ti daga ket agkamangda idiay Egipto. Kayatda nga aramiden dayta nupay pinakdaaran ida ni Jehova a saanda a pumanaw ken imbagana a bendisionanna ida no agtalinaedda idiay Juda. Ngem no agkamangda idiay Egipto, kamakamen ida ti kampilan a pagbutbutnganda. (Jer. 42:10-16; 44:30) Saan a nadakamat kadagiti sinurat ni Jeremias no naimatanganna ti iraraut dagiti Babilonio iti Egipto. Ngem natungpal dagiti imbaga ni Jehova a mapasamak kadagiti Israelita a nagkamang idiay Egipto idi sinakup dagiti Babilonio ti Egipto idi maikanem a siglo K.K.P.—Jer. 43:8-13.

15, 16. Kasano a natungpal ti sao ti Dios maipapan iti pannakawayawaya ti ilina?

¹⁵ Impadto met ni Jeremias ti panungpalan ti Babilonia a mismo, a nangsakup iti Egipto. Maysa a siglo sakbay a napasamak dayta, siuumiso nga impadto ni Jeremias ti kellaat a pannakadadael ti Babilonia. Kasano? Imbaga ti propeta ti Dios a ‘mamagaan’ ti karayan a mangsalsalaknib iti Babilonia, ken saan a makiranget dagiti mamaingel a soldadona. (Jer. 50:38; 51:30) Natungpal ti amin a detalye dagitoy a padto idi a dagiti Medo ken Persiano binaliwanda ti pagayusan ti Karayan Eufrates agingga nga immababaw, sada bimmallasiw ken simrek iti siudad, a nangkigtot kadagiti Babilonio. Naipadto met nga aglangalang ti Babilonia ket pulos nga awanen ti agnaed sadiay. (Jer. 50:39; 51:26) Ti langalang a kasasaad agingga ita ti dati a nabileg a Babilonia paneknekanna ti pannakatungpal ti padto ti Dios.

¹⁶ Kinuna ni Jehova babaen ken Jeremias nga agserbi dagiti Judio kadagiti Babilonio iti 70 a tawen, ket kalpasanna, isublina ida iti dagada. (Basaen ti Jeremias 25:8-11; 29:10.) Ammo ni Daniel a sigurado a matungpal daytoy a padto, ket dayta ti nangibasaranna a nangammo no kaano nga agpatingga ti “panagwalangwalang ti Jerusalem.” (Dan. 9:2) Kinuna ni Esdras a “tapno maibanag ti sao ni Jehova manipud iti ngiwat ni Jeremias, ginutugot ni Jehova ti espiritu ni Ciro nga ari ti Persia” a nangsakup iti Babilonia, a mangibilin iti panagsubli dagiti Judio iti dagada. (Esd. 1:1-4) Iti panagsubli dagiti Judio iti dagada, nagbiagda a sitatalna ken naisubli ti nasin-aw a panagdaydayaw sadiay, kas impadto ni Jeremias.—Jer. 30:8-10; 31:3, 11, 12; 32:37.

17. Ania a dua a nagduma a pasamak ti nalabit tuktukoyen ti sasao ni Jeremias maipapan iti “panagsangit” idiay Rama?

¹⁷ Nangisurat met ni Jeremias kadagiti padto a natungpal kalpasan ti panawenna. Kinunana: “Daytoy ti kinuna ni Jehova, ‘Idiay Rama mangmangngegan ti maysa a timek, un-unnoy ken napait a panagsangit; ni Raquel agsangsangit gapu iti annakna. Nagkitakit a maliwliwa maipuon iti annakna, gapu ta awandan.’” (Jer. 31:15) Agparang a kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem idi 607 K.K.P., naguummong dagiti kautibo a Judio iti siudad ti Rama, nga amiananen ti Jerusalem nga agarup 8 a kilometro ti kaadayona. Mabalin a napapatay pay ketdi idiay Rama ti dadduma kadagiti balud. Nalabit a dayta ti umuna a kaitungpalan ti padto iti Jeremias 31:15, a kas man la dungdung-awan ni Raquel dagiti “annakna.” Ngem kalpasan ti nasurok nga innem a siglo, pinapapatay ni Ari Herodes dagiti maladaga idiay Betlehem. Ti mannurat iti Ebanghelio a ni Mateo inlawlawagna a ti panagdung-aw dagiti umili gapu iti dayta a sapasap a panangpapatay ket kaitungpalan ti padto ni Jeremias.—Mat. 2:16-18.

18. Kasano a natungpal ti padto ti Dios maipapan iti Edom?

¹⁸ Adda sabali pay a padto a natungpal met idi umuna a siglo K.P. Kinuna ti Dios babaen ken Jeremias a maysa ti Edom kadagiti nasion a sakupen ti Babilonia. (Jer. 25:15-17, 21; 27:1-7) Ngem saan la a dayta ti naipadto. Agbalin ti Edom a kas iti Sodoma ken Gomorra. Ammom no ania ti kayat a sawen dayta. Pulos a saanen a mapagnaedan ti Edom, awanen. (Jer. 49:7-10, 17, 18) Kasta ti napasamak. Ayan itan ti Edom ken dagiti Edomita? Masarakan kadi ti Edom kadagiti moderno a mapa? Saan. Kadagiti laengen libro ti historia ken iti Biblia wenno kadagiti mapa dagiti nagkauna a lugar ti kangrunaan a pakasarakan kadagita. Sigun ken Flavius Josephus, napilitan dagiti Edomita a mangannurot iti Judaismo idi maikadua a siglo K.K.P. Kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P., napukawdan kas maysa a nasion.

19. Ania ti ipalgak ti libro a Jeremias maipapan iti pannakabalin ti Dios a mangtungpal iti padto?

¹⁹ Namsek ti tunggal kapitulo ti libro a Jeremias kadagiti padto maipapan kadagiti indibidual ken nasion. Natungpalen ti kaaduan kadagitoy a padto. Uray daytoy laeng ket umdasen a makagapu tapno usigen ken adalem ti libro a Jeremias agsipud ta pasingkedanna ti maysa a banag maipapan iti naindaklan a Diostayo. Inaramid ni Jehova ti adda iti panunotna, ken adda dagiti aramidennanto pay. (Basaen ti Isaias 46:9-11.) Daytoy ti mangpatibker iti pammatim kadagiti padto iti Biblia. Kinapudnona, ti kaitungpalan ti dadduma kadagiti padto ni Jeremias apektarannaka a mismo ken ti masakbayam. Usigentayo ti sumagmamano kadagitoy iti nabatbati a benneg daytoy a kapitulo.

20-22. Apay a maikunatayo a saan laeng a maysa ti kaitungpalan dagiti padto iti Biblia, a pakairamanan dagiti dadduma a padto iti libro a Jeremias? Mangtedka iti pagarigan.

²⁰ Mabalin a saan laeng a maysa ti kaitungpalan ti padto iti Biblia. Pudno daytoy no maipapan iti sungbat ni Jesus iti saludsod dagiti adalanna maipanggep iti pagilasinan ti ‘kaaddana ken ti panungpalan ti sistema ti bambanag?’ (Mat. 24:3) Natungpal dayta idi 66 agingga idi 70 K.P. Ngem nabatad nga adda dagiti paset dayta a padto a matungpalto pay laeng kabayatan ti “dakkel a rigat” a dumteng iti intero a dakes a sistema ni Satanas. Dayta a rigat ket “saan pay a napasamak nanipud idi pangrugian ti lubong agingga ita, saan, saanto met a mapasamak manen.” (Mat. 24:21) Adda dagiti nakaipadaan dayta a padto kadagiti padto ni Jeremias. Naaddaan ti dadduma kadagitoy iti umuna a kaitungpalan idi 607 K.K.P. ngem naaddaan pay iti maikadua a kaitungpalan kalpasan ti panawen ni Jeremias, kas ti maipapan iti ‘panagsangit ni Raquel gapu iti annakna.’ (Jer. 31:15) Kinapudnona, adda pakainaiganna iti panawentayo ti dadduma kadagiti impadto ni Jeremias, ket ti kaitungpalanda apektarannaka a mismo.

²¹ Kas pagarigan, iti libro nga Apocalipsis, napaltiingan ni apostol Juan a mangdakamat kadagiti padto ni Jeremias maipapan iti pannakadadael ti Babilonia idi 539 K.K.P. Iti Apocalipsis, mabasatayo ti maipapan kadagiti nagpadaan dagiti immun-una a pasamak ken ti naikeddeng a mapasamak iti kaaldawantayo. Ti maysa kadagiti padto nga insawang ni Jeremias ken natungpal iti moderno a panawen ket maipapan iti pannakatnag ti nabileg nga imperio—ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion, ti “Babilonia a Dakkel.” (Apoc. 14:8; 17:1, 2, 5; Jer. 50:2; 51:8) Nasken a ‘rummuar kenkuana’ dagiti tattao ti Dios tapno saanda a mairaman iti pannakadadaelna. (Apoc. 18:2, 4; Jer. 51:6) ‘Agmaga’ ti dandanum dayta a siudad, a mangisimbolo kadagiti tattao a mangsupsuporta kenkuana.—Jer. 51:36; Apoc. 16:12.

²² Matungpalto pay laeng iti masanguanan ti kari ti Dios a balsennanto ti palso a relihion gapu iti panangirurumenna iti ili ti Dios. Ni Jehova ‘supapakannanto maitunos iti isuamin nga inaramidna.’ (Jer. 50:29; 51:9; Apoc. 18:6) Aglangalangto dagiti piguratibo a dagdaga ti palso a relihion.—Jer. 50:39, 40.

23. Ania a naespirituan a pannakaisubli, nga impadto ni Jeremias, ti napasamak iti maika-20 a siglo?

²³ Dagiti padto ni Jeremias ket saan a bin-ig a maipapan iti didigra. Impadtona ti pannakaisubli ti pudno a panagdaydayaw ditoy daga iti moderno a panawen. Ti pannakawayawaya dagiti Judio a nakautibo iti nagkauna a siudad ti Babilonia iladladawanna ti pannakawayawaya ti ili ti Dios iti moderno a panawen iti Babilonia a Dakkel kalpasan ti pannakaipasdek ti Pagarian idiay langit. Iti naespirituan nga anag, insubli ni Jehova ti ilina iti pudno a panagdaydayaw, banag a pagyamyamanan ken pagrag-oanda unay. Bembendisionanna ti panangikagumaanda a tumulong kadagiti sabsabali nga agdayaw met kenkuana ken mangpennek iti naespirituan a kasapulanda. (Basaen ti Jeremias 30:18, 19.) Manipud iti mismo a kapadasam, ammom met no kasano a tinungpal ni Jehova iti moderno a panawen ti karina nga ipaayanna ti ilina kadagiti papastor—dagiti nataengan iti naespirituan a lallaki a talaga a maseknan ken mangsalsalaknib iti arban.—Jer. 3:15; 23:3, 4.

24. Ania a pakdaar ni Jeremias ti matungpalto pay laeng?

²⁴ Ti mensahe ni Jeremias iti nagkauna nga ili ti Dios maipapan kadagiti naikari nga agkakaimbag a banag nga agpaay kadagiti matalek ket napakuyogan iti pakdaar maipapan iti pannakadadael dagidiay mangtallikud ken Jehova. Kasta met ita. Mariknatayo ti kinaganat ti pakdaar a naipasimudaag kadagitoy a sasao: “Dagidiay pinapatay ni Jehova pudno unay a maaddanto iti dayta nga aldaw manipud iti maysa nga ungto ti daga agingga iti sabali nga ungto ti daga. Saandanto a madung-awan, saandanto met a maurnong wenno maitabon. Agbalindanto a kas ganagan iti rabaw ti daga.”—Jer. 25:33.

25. Ania ti rebbengen dagiti adipen ti Dios ita?

²⁵ Wen, kas ken Jeremias, agbibiagtayo iti napeggad a panawen. Kas idi kaaldawanna, agpannuray ti biag dagiti tattao iti panangipangagda iti mensahe ni Jehova. Saan a mammadto dagiti adipen ti Dios ita. Saantayo a napaltiingan a mangnayon iti di agbiddut a sasao ni Jehova a masarakan iti Biblia. Nupay kasta, nabilintayo a mangikasaba iti naimbag a damag maipapan iti Pagarian agingga iti panungpalan ti sistema ti bambanag. (Mat. 28:19, 20) Ditay la ketdi kayat ti ‘mangtakaw iti sasao ni Jehova’ babaen ti di panangipakaammo kadagiti tattao iti bambanag nga asidegen a mapasamak. (Jer. 23:30) Determinadotayo a di mangkissay iti bileg ken epekto ti sasaona. Natungpalen ti adu kadagiti impaipadto ti Dios ken Jeremias. Ipasigurado daytoy kadatayo a matungpalto met dagiti dadduma pay a padto. Masapul nga ipakaammotayo kadagiti tattao a di bumurong nga aramidento ti Dios ‘ti adda iti panunotna ken ti imbilinna manipud idi al-aldaw ti nabayagen a tiempo.’—Un. 2:17.

26. Ania pay a padto ti usigentayo?

²⁶ Saan a naan-anay ti panangusigtayo iti trabaho ni Jeremias kas mammadto ken iti mensahena no saantay nga ipaayan iti atension dagiti naindaklan a kari ni Jehova mainaig iti “baro a tulag” nga inaramidna iti ilina. Dagiti linteg daytoy a tulag ket isurat ti Dios iti pusoda. (Jer. 31:31-33) Mausig iti sumaganad a kapitulo daytoy a padto ken ti kaitungpalanna, a mangapektar kenka a mismo.