ALDAW NI JEHOVA
Ti naisangsangayan a periodo ti tiempo, saan a 24 nga oras, inton siaaktibo nga iparangarang ni Jehova ti bagina maibusor kadagiti kabusorna ken maipagapu iti ilina. Babaen ti nadibinuan a panangukom a maipakat kadagiti nadangkes, rummuar ni Jehova a sibaballigi maibusor kadagiti kabusorna bayat daytoy nga “aldaw.” Tiempo met dayta ti pannakaisalakan ken pannakaispal maipaay kadagiti nalinteg, ti aldaw a ni Jehova a mismo maitandudo unay kas Daydiay Katan-okan. Ngarud, iti nagkadua a wagas, dayta ket naisalsalumina ken naisangsangayan a naindaklan nga aldaw ni Jehova.
Daytoy nga aldaw naidetalye iti Kasuratan kas tiempo ti bakal, maysa a dakkel ken nakaam-amak nga aldaw ti kinasipnget ken sumsumged nga unget, maysa nga aldaw ti rungsot, rigat, tuok, panaglangalang, ken panagkullayaw. “Anianto, ngarud, ti kaipapanan kadakayo ti aldaw ni Jehova?” inyimtuod ti Dios iti nasungit nga Israel babaen iti ngiwat ni mammadtona nga Amos. Daytoy: “Kinasipngetto, ket awan ti lawag, kas iti panagtaray ti maysa a lalaki gapu iti leon, ket isu pudno a sabten ti oso; ken kas no isu simrek iti balay ket insadagna ti imana iti diding, ket kinagat ti serpiente.” (Am 5:18-20) Naibaga ken Isaias: “Adtoy! Ti met laeng aldaw ni Jehova um-umay, naulpit agpadpada a buyogen ti rungsot ken buyogen ti sumsumged nga unget.” (Isa 13:9) “Dayta nga aldaw ket aldaw ti rungsot, aldaw ti rigat ken riribuk, aldaw ti bagyo ken panaglangalang, aldaw ti kinasipnget ken kinadaguyemyem, aldaw dagiti ulep ken napuskol a daguyemyem.” (Sof 1:15) Bayat ti kasta a tiempo ti riribuk, naan-anay nga awanan pateg ti kuarta ti maysa a tao. “Kadagiti kalsada ipuruakdanto ti mismo a pirakda . . . Saanto a kabaelan nga ispalen ida ti pirakda wenno uray ti balitokda iti aldaw ti rungsot ni Jehova.”—Eze 7:19; Sof 1:18.
Dagiti mammadto nanginaigda iti kinaganat iti aldaw ni Jehova, isuda a maulit-ulit a namakdaar maipapan iti kinaasideg dayta. “Ti dakkel nga aldaw ni Jehova asidegen. Asidegen dayta, ket mapagdardaras iti kasta unay.” (Sof 1:14) “Ilala pay ti aldaw; agsipud ta asidegen ti aldaw ni Jehova.” “Aglagaw koma amin dagiti agnanaed iti daga; ta um-umayen ti aldaw ni Jehova, ta asidegen!”—Joe 1:15; 2:1, 2.
Dagiti Tiempo ti Mangdadael a Panangukom. Manipud sumagmamano a paset dagiti padto, ken maigapu iti sumaganad a paspasamak, agparang a ti sasao a, “ti aldaw ni Jehova,” uray kaskasano iti bassit a pamay-an, timmukoy iti nagduduma a tiempo ti mangdadael a panangukom a napasamak iti nabayagen a panawen iti im-ima ti Kangatuan. Kas pagarigan, nasirmata ni Isaias ti mapagteng ti di matalek a Juda ken Jerusalem iti “aldaw a kukua ni Jehova ti buybuyot,” a dumteng iti “tunggal maysa a nangitan-ok iti bagbagina ken napangato” kadakuada. (Isa 2:11-17) Nagsao a mismo ni Ezequiel kadagiti di matalek a mammadto ti Israel, a pinakdaaranna ida a saanda a pulos agserbi a mangpatibker kadagiti siudadda ‘tapno makapagtakderda iti bakal iti aldaw ni Jehova.’ (Eze 13:5) Babaen iti ngiwat ni mammadtona a Sofonias, impadto ni Jehova no kasano a ngannganinan unnaten ti imana maibusor iti Juda ken Jerusalem, nga ipamaysana ti panangsangona tapno saan a makatalaw uray dagiti prinsipe wenno ti annak ti ari. (Sof 1:4-8) Kas ipakita dagiti kinapudno, dayta nga “aldaw ni Jehova” dimteng kadagiti agnanaed iti Jerusalem idi 607 K.K.P.
Iti dayta a mangparigat a tiempo ti riribuk iti Juda ken Jerusalem, ti kabangibangna a nasnasion a kas iti Edom impakitada ti gurada ken Jehova ken iti ilina, a nakaigapuan ti panangipadto ni mammadto Abdias (ber 1, 15) maibusor kadakuada: “Ta asidegen ti aldaw ni Jehova maibusor kadagiti amin a nasion. Ti wagas nga inaramidmo, maaramidto kenka.” Umasping iti dayta, “ti aldaw ni Jehova” ken ti amin nga umap-apuy a pannakadadael a karaman iti dayta a sasao naipagteng iti Babilonia ken Egipto kas iti naipadto.—Isa 13:1, 6; Jer 46:1, 2, 10.
Idi agangay, babaen ken mammadto Malakias, naipadto ti sabali pay a “dakkel ken nakaam-amak nga aldaw ni Jehova,” ket naikuna a kalpasan dayta ti iyaay ni “Elias a mammadto.” (Mal 4:5, 6) Ti orihinal nga Elias nagbiag agarup 500 a tawen sakbay a naisawang dayta a padto, ngem idi umuna a siglo K.P. impatuldo ni Jesus a ni Juan a Manangbautisar ti naipadto a katupag ni Elias. (Mt 11:12-14; Mr 9:11-13) Gapuna iti daydi a tiempo asidegen ti “aldaw ni Jehova.” Idi Pentecostes ti 33 K.P., inlawlawag ni Pedro a ti mapaspasamak ket kaitungpalan ti padto ni Joel (Joe 2:28-32) maipapan ti pannakaiparukpok ti espiritu ti Dios ken kasta met a naikeddeng a mapasamak daytoy sakbay “ti naindaklan ken nangayed nga aldaw ni Jehova.” (Ara 2:16-21) Dayta nga “aldaw ni Jehova” dimteng idi 70 K.P., idi a, kas kaitungpalan ti Saona, tinignay ni Jehova ti buybuyot ti Roma nga ipakatda ti nadibinuan a panangukom iti nasion a nanglaksid iti Anak ti Dios ken sikukuspag a nangipukkaw: “Awan ti arimi no di ni Cesar.”—Jn 19:15; Da 9:24-27.
Nupay kasta, ti Kasuratan ipatuldona ti sabali pay nga “aldaw ni Jehova.” Kalpasan ti pannakaisubli dagiti Judio idiay Jerusalem a simmaruno iti pannakaidestiero idiay Babilonia, ni Jehova impaipadtona ken mammadtona a Zacarias (14:1-3) ti maysa nga “aldaw, a kukua ni Jehova” inton ummongenna saan laeng a ti maymaysa a nasion no di ket “amin dagiti nasion maibusor iti Jerusalem,” nga iti kangitingitan dayta nga aldaw “sigurado a rummuarto ni Jehova ket makigubat kadagidiay a nasion,” a pagpatinggaenna ida. Ni apostol Pablo, iti sidong ti pannakapaltiing, innaigna ti iyaay ti “aldaw ni Jehova” iti kaadda ni Kristo. (2Te 2:1, 2) Ket nagsao ni Pedro maipapan iti dayta mainaig iti pannakaipasdek ti ‘baro a langlangit ken baro a daga a pagtaengan ti kinalinteg.’—2Pe 3:10-13.
Rebbeng a pakaseknan ti tunggal maysa ti kinatalingenngen ken kinatalged bayat ti dakkel nga aldaw ni Jehova. Kalpasan ti panangyimtuodna iti, “Siasino ti makaandur iti sidong dayta?” kuna ni Joel, “ni Jehova isunto ti pagkamangan maipaay iti ilina.” (Joe 2:11; 3:16) Ti awis siaayat a naiturong iti isuamin, ngem sumagmamano ti nanggundaway iti daytoy naipaay a pagkamangan babaen ti panangsurotda iti balakad ni Sofonias: “Sakbay a ti paglintegan agpasngay iti aniaman a banag, sakbay a ti aldaw limmabasen a kasla taep, sakbay a dumteng kadakayo ti sumsumged nga unget ni Jehova, sakbay a dumteng kadakayo ti aldaw ti unget ni Jehova, sapulenyo ni Jehova, dakayo amin a naemma iti daga, a nangannurot iti bukodna a hudisial a pangngeddeng. Sapulenyo ti kinalinteg, sapulenyo ti kinaemma. Nalabit maitalimengkayo iti aldaw ti unget ni Jehova.”—Sof 2:2, 3.