Dagiti Leksion Manipud kadagiti Kasuratan: Mikias 1:1–7:20

Naitan-ok ti Kinahustisia ken Nagan ni Jehova

NI MAMMADTO a Mikias nagbiag idi maikawalo a siglo K.K.P., maysa a tiempo iti idolatria ken kinaawan ti kinahustisia iti Israel ken Juda. Dagiti kasasaad idi umasping la unay kadagiti kasasaad itatta ta dagiti mensahe ken pakdaar ni Mikias ket napategda iti tiempotayo. Ket dagiti positibo a damdamag nga imparangna mangipaayda met kadatayo iti pudno a namnama iti maysa a lubong nga iturturayan ni Satanas.​—1 Juan 5:19.

Ti mensahe ni Mikias nalabit magupgop kadagiti tallo a sumaganad nga ebkas: “Asi pay dagiti aggandat iti kinadangkes.” “Ania aya ti iparebbeng ni Jehova kenka no di laeng ti agaramid a sililinteg ken iti kinamanangngaasi ken pannagna a sipapakumbaba iti Diosmo?” “Datayo, magnatayto iti nagan ni Jehova a Diostayo iti agnanayon nga awan inggana.”​—Mikias 2:1; 6:8; 4:5.

Nababalaw ti Idolatria

Saan a palugodan nga agnanayon ni Jehova dagiti managdakdakes. Ti idolatria ken ti iyaalsa nasaknapen idiay Israel ken Juda. Gapuna, ni Jehova ti saksi a maibusor kadakuada. Marumrumekto dagiti ladladawanda. Dagiti managrukbab iti ladawan agbalindanto a kas ‘kalbo nga agila’ ket sagabaendanto ti pannakakayaw.​—1:1-16.

Para kadagiti matalek, ni Jehova napaneknekan a Dios iti namnama. Dagiti mananggulib nga agtuturay mababalawda a kas mannanakaw ken tulisan. Dumtengto ti didigra kadakuada. Ngem ti kari a pannakaisubli ket naipaay “kadagiti natda iti Israel.” “Ikabilkonto ida a natiptipon a kas maysa a pangen iti nagtetengngaan ti pagarabanda,” kuna ni Jehova.​—2:1-13.

Inanamaen ni Jehova a ti kinahustisia ket ipakita dagidiay addaan iti rebbengen iti ilina. Naibaga kadagiti manangabuso a papangulo iti Israel: “Saanyo aya a rebbeng nga ammuen ti kinahustisia? Dakayo a gumura iti imbag ket ayatenyo ti dakes, nga agawenyo ti kudilda kadakuada, ken ti lasagda kadagiti tultulangda.” Ni Mikias, “nga addaan iti espiritu ni Jehova, ken iti kinahustisia ken ti kinabileg,” iyebkasna dagiti panangukom ti Dios a maibusor kadakuada. Dagiti naulpit a papangulo, kunana, mangukomda gapu iti gunggona, dagiti papadina mangisuroda gapu iti tangdan, ket dagiti mammadtona agipadlesda maipuon iti pirak. Gapuna, ti Jerusalem agbalinto a bombonton iti rebbek.”​—3:1-12.

Mensahe iti Namnama

Maalagadto ti pudno a panagdayaw iti isuanim a daga. Nagipadto ni Mikias nga “iti maudi nga al-aldaw,” dagiti tattao kadagiti nasnasion masursuruandanto kadagiti daldalan ni Jehova. Ket ti Dios mangukomto, ken awanto ti gubat. Dagiti pudno a managdaydayaw ‘magnadanto iti nagan ni Jehova a Diosda iti agnanayon.’ Nupay no nakayawanda ken nagrigatda, maisalakanto ti ilina iti ima dagiti kabusorda.​—4:1-13.

Makapagtalektayo iti naikari a Manangisalakan ti Dios. Maysa nga agturay manipud Bethlehem ti mangipastorto babaen iti bileg ni Jehova. “Ti pannakaisalakan manipud kadagiti Asirio” ket naipadto. Maysa a natda kadagiti pudno a managdaydayaw ti agbalinto a kas makabang-ar a linnaaw ken arbis, ket amin a kita iti ulbod a relihion ken demonismo maparutdanto.​—5:1-15.

Naruayto ti Kinahustisia ni Jehova

Inanamaen ni Jehova a suroten ti ilina ti nalinteg a pagalagadanna. Ania ti naaramidanna tapno maikari iti narugit a panagdayaw? Nagaramid iti naimbag a bambanag iti ilina. ‘Ket ania ti kalikaguman ni Jehova no di ti agaramid a sililinteg, ken iti kinamanangngaasi, ken pannagna a sipapakumbaba iti Diosda?’ No itultuloyda ti kinaranggasda ken ti pananggundawayda, inanamaenda ti panangdusana.​—6:10-16.

Masapul nga agtalektayo iti kinahustisia ken kinamanangngaasi ni Jehova. Uray pay dagiti miembro ti pamilia agbalindanto a kabkabusor. Ngem kuna ni Mikias: “Agpannurayakto iti Dios ti pakaisalakanak. Ti Diosko denggennakto.” Ti mammadto agtalek iti kinahustisia ni Jehova, ta ammona a ti Dios “saanna a taginayonen ti pungtotna iti agnanayon, ta pagay-ayatanna ti kinamanagayat.”​—7:1-20.

Dagiti leksion a maipaay itatta: Inanamaen ni Jehova ti ilina a mangalagad iti kinahustisia. No maipapan kadagiti panagnegosio, ti Kristiano masapul nga imtuodenna ti bagina: “Nadalusakto aya iti moral no addaanak kadagiti dakes a timbangan ken iti supot dagiti mangallilaw a panimbeng?” (6:11) Kadagitoy maudi nga al-aldaw, amin dagiti tattao ni Jehova masapul a tumulongda iti panagkaykaysa ti naindagaan nga organisasionna ket awatenda ti pannakaisuro kadagiti daldalanna a kinatalna. Masapul nga aramidentayo ti isuamin a banag a mangidayaw iti nagan ni Jehova ken mangitandudo iti pudno a panagdayaw.​—2:12; 4:1-4.

[Kahon iti panid 14]

NAUSIG DAGITI TEKSTO TI BIBLIA

○ 1:16​—Idiay Israel, ti kinakalbo mainaig iti pannakaibabain, panagladingit, ken rigat. (Isaias 3:24-26; 15:2, 3; Jeremias 47:5) Dadduma a pagano a nasnasion kalbuenda dagiti uloda no agladingitda a maipaay iti natay a kabagian. Nupay no ti gagangay a kinakalbo saan a maibilang a di nadalus iti sidong ti Linteg, dagiti Israelitas saanda a kuskusan dagiti ul-uloda no agladingitda agsipud ta “nasantuanda nga ili ni Jehova.” (Deuteronomio 14:1, 2) Nupay kasta, imbaga ni Mikias iti Israel ken iti Juda a pukisanda ti buokda gapu iti kinamanagbasolda isu a namagbalin kadakuada a saan a maysa a nasantuan nga ili ken namagbalin kadakuada ken dagiti annakda a maikari iti pannakakayaw. Ti Hebreo a sao ditoy a naipatarus nga “agila” mabalin a tuktukoyenna ti buitre a griffon, nga addaan laeng kadagiti nalamuyot a dutdot iti ulona. Nupay no saan a kakitkita ti agila, daytat’ maibilang iti isu met laeng a pamilia.

o 2:12​—Dagitoy a sasao agdama a matungtungpalda iti naespirituan nga Israel. (Galacia 6:16) Nangnangruna manipud 1919 ken agtultuloy, nadalusan ti dalan dagiti napulotan a natda nga agturong iti pannakaisalakan manipud iti panangkayaw ti Babilonia a Dakkel. (Apocalipsis 18:2) Kas impadto ni Mikias, naurnongda ‘kas maysa a pangen iti nagtetengngaan ti pagaraban.’ Bayat a nakikadua nanipud idi 1935 ti “dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero,” pudno a dagitoy nagbalinda a “nalaaw a tattao.”​—Apocalipsis 7:9; Juan 10:16.

o 3:1-3​—Adtoy ti kasta unay a pagdumaan ni Jehova, ti naasi a Pastor, ken dagiti narungsot a papangulo ti ilina idi ugma idi kaaldawan ni Mikias. Dagitoy saanda a tinungpal ti rebbengenda a mangsalaknib iti arban babaen ti panangalagadda iti kinahustisia. Sirurungsot a ginundawayanda ti piguratibo a karnero saan laeng a babaen iti panangpukisda kadakuada no di ket ‘linapgisda dagiti kudilda’​—kas kadagiti lobo. Dagiti dakes a pastor dida nangipaay iti kinahustisia kadagiti tattao, nga inturayanda ida kadagiti “ar-aramid a panangibukbok iti dara.” (3:10) Babaen kadagiti nakillo a panangukom, nairurumen dagiti awan gawayna ken naagaw dagiti balbalayda ken pagsapulanda.​—2:2; idiligyo iti Ezequiel 34:1-5.

o 4:3​—Dagitoy “adu nga il-ili” ken “nabileg a nasnasion” saanda koma a mailasin a kadua dagiti napolitikaan a nasnasion ken dagiti gobierno. Imbes ketdi, dagitoy dagiti indibidual manipud kadagiti amin a nasnasion, tattao a simmina manipud iti nasionalismo ken nagkaykaysada a nagserbi iti bantay ni Jehova iti pudno a panagdayaw. (Isaias 2:2-4) Ni Jehova ‘mangukomto ken mangikeddeng’ iti naespirituan a pamay-an para kadagitoy a manamati a mangala iti takderda a maipaay iti Pagarian ti Dios. Dagitoy a tattao iti “dakkel a bunggoy” makitunosdanto iti nadiosan a pangngeddeng, a pandayendanto dagiti kampilanda a pagbalinen a dingding ti arado ket iti kasta agbiagdanto a sitatalna a kadua dagiti padada a saksi ni Jehova.

o 5:2​—Ti Bethlehem Efrata ket nalabit nailasin a kasta agsipud ta addada dua nga ili a managan Bethlehem. Inlasin ni Mikias ti maysa nga adda idiay Juda, iti abagatan laeng ti Jerusalem. Ti sabali nga ili ket adda iti amianan, idiay Zabulon. (Josue 19:10, 15) Ti “Efrata,” wenno Efrat,” ket immuna a nagan ti Bethlehem iti Juda wenno ti lugar iti aglawlaw dayta. (Genesis 48:7; Ruth 4:11) Ti kasta a detaliado a panangilasin ipaganetgetna ti kinaumiso dagiti naimpadtuan a karkari ti Dios maipapan iti Mesias.

o 6:8​—Saan a pabpabassiten ni Mikias ti kinapateg ti daton iti panangsubbot iti basol no di ket ipagpaganetgetna no ania ti pudno a napateg iti imatang ni Jehova. (Idiligyo ti Deuteronomio 10:12.) Tapno dagiti daton makaay-ayoda ken ni Jehova, ti managbasol masapul nga iparangarangna dagiti kualidad a kinahustisia, kinamanangngaasi, ken kinaemma. Itatta, dayta met laeng ti kitkitaen ni Jehova iti panagserbitayo.​—1 Corinto 13:4-8.

o 7:4​—Ti sisiit ken kalkalunay ket mulmula a mangpigis ti kawes ken mangsugat iti lasag. Desdeskribiren ni Mikias ditoy ti pannakadadael ti moral iti nasion idi kaaldawanna. Gapuna nalawag a ti kayatna a sawen ket uray dagiti kasayaatanen kadagiti managbasol nga Israelitas ket makadangran ken makasugatda a kas dagiti sisiit ken kalkalunay iti siasinoman a makaasideg iti dayta.

[Ladawan iti panid 15]

Impadto ni Mikias ti nakaiyanakan ni Jesus

Iti kaitungpalan ti padto ni Mikias, ni Jesus nagbalin a naikari nga Agturay manipud iti Bethlehem iti Juda