‘Agkamangkayo iti Nagan ni Jehova’
“Sigurado a mangiteddaakto . . . iti maysa nga ili a napakumbaba ken nanumo, ket pudno nga agkamangdanto iti nagan ni Jehova.”—SOF. 3:12.
1, 2. Ania a piguratibo a bagyo ti asidegen a dumteng iti sangatauan?
NAPADASMO kadin ti nagkamang iti maysa a waiting shed wenno iti sirok ti rangtay gapu iti bumayakabak a tudo? Mabalin nga umdas dagita a paglinongan ngem no dumteng ti napigsa a bagyo, saandaka a naan-anay a masalakniban.
2 Adda sabali a kita ti bagyo a dandanin dumteng a mamagpeggad iti intero a sangatauan. Maysa dayta a piguratibo nga “aldaw ti bagyo.” Daytoy a “dakkel nga aldaw ni Jehova” apektaranna ti intero a sangatauan. Ngem adda masarakantayo a natalged a pagkamangan. (Basaen ti Sofonias 1:14-18.) Kasanotayo a makapagkamang iti “aldaw ti rungsot ni Jehova” a dandanin dumteng?
Dagiti Aldaw ti Bagyo Idi Tiempo ti Biblia
3. Ania a “nakagurgurruod a bagyo” ti dimteng iti sangapulo-tribu a pagarian ti Israel?
3 Mangrugi ti aldaw ni Jehova inton madadael ti intero a sistema ti palso a relihion ditoy daga. Ngem makasaraktayo iti pagkamangan no usigentayo ti pakasaritaan ti nagkauna nga ili ti Dios. Ni Isaias, a nagbiag idi maikawalo a siglo K.K.P., inyarigna ti panangukom ni Jehova iti apostata a sangapulo-tribu a pagarian ti Israel iti “nakagurgurruod a bagyo” nga awan ti asinoman a makalapped. (Basaen ti Isaias 28:1, 2.) Idi 740 K.K.P. ti damo a pannakatungpal dayta a padto idi sinakup dagiti Asirio ti sangapulo a tribu, nga irepresentar ti Efraim.
4. Kasano a ti “dakkel nga aldaw ni Jehova” dinadaelna ti Jerusalem idi 607 K.K.P.?
4 Kalpasan ti pannakaukom ti di matalek nga Israel, dimteng ti “dakkel nga aldaw ni Jehova” maibusor iti Jerusalem ken iti pagarian ti Juda idi 607 K.K.P. gapu ta nagapostata met daytoy. Dagiti Babilonio nga iturayan ni Nabucodonosor pinangtaanda ti Juda ken ti kabeserana a Jerusalem. Nagpatulong dagiti taga-Juda iti “kamang nga ulbod,” ti kaaliansana nga Egipto. Ngem kas iti makadadael a bagyo, tinalipupos ti Babilonia dayta a ‘pagkamangan.’—Isa. 28:14, 17.
5. Anianto ti mapasamak iti ili ti Dios kas maysa a grupo inton madadael ti palso a relihion?
5 Ti dakkel nga aldaw ni Jehova a dimteng iti Jerusalem ipasimudaagna ti pannakaukomto ti apostata a Kakristianuan iti kaaldawantayo. Kanayonanna, madadaelto ti nabatbati a paset ti “Babilonia a Dakkel,” ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion. Kalpasanna, matalipuposto ti nabatbati pay a paset ti dakes a sistema ti bambanag ni Satanas. Ngem makalasatto ti ili ti Dios kas maysa a grupo gapu ta nagkamangda ken Jehova.—Apoc. 7:14; 18:2, 8; 19:19-21.
Naespirituan ken Literal a Pagkamangan
6. Kasano a makasarak iti pagkamangan ti ili ni Jehova?
6 Kasano nga uray ita ket makasarak ti ili ti Dios iti pagkamangan bayat daytoy tiempo ti panungpalan? Makasaraktayo iti naespirituan a pagkamangan babaen ti ‘panangpampanunot iti nagan ti Dios’ ken naregta a panagserbi kenkuana. (Basaen ti Malakias 3:16-18.) Ngem saan laeng a dayta ti masapul nga aramidentayo. Mabasatayo: “Tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova maisalakanto.” (Roma 10:13) Adda pagnaigan ti iyaawag iti nagan ni Jehova ken ti panangisalakanna. Ken adu a nasingpet a tattao ti makailasin iti nagdumaan dagiti saan nga agserserbi iti Dios ken dagiti pudno a Kristiano, dagidiay “mangpampanunot iti naganna” buyogen ti panagraem ken agserserbi kas Saksina.
7, 8. Iti ania a pamay-an a literal a naisalakan dagiti Kristiano idi umuna a siglo, ken ania ti pagpadaanda kadagiti Kristiano ita?
7 Ngem ti pannakaisalakantayo ket saan laeng nga iti naespirituan a pamay-an. Inkari ti Dios iti ilina ti literal a pannakaisalakan. Ipamatmat dayta ti napasamak idi 66 K.P. kalpasan a ti buyot ti Roma nga indauluan ni Cestius Gallus rinautda ti Jerusalem. Impadto ni Jesus a “mapaababanto” dagiti aldaw dayta a rigat. (Mat. 24:15, 16, 21, 22) Napasamak dayta idi saan a ninamnama a nagsanud ti buyot ti Roma iti panangrautna iti siudad, a nagresulta iti ‘pannakaisalakan’ ti dadduma a “lasag,” dagiti pudno a Kristiano. Nakatalawda iti siudad ken iti kabangibangna a lugar. Dadduma ti bimmallasiw iti Jordan ken nagkamang iti bambantay iti makindaya a paset dayta a karayan.
8 Adda pagpadaan dagidi a Kristiano ken ti ili ti Dios ita. Dagiti Kristiano idi umuna a siglo adda nagkamanganda, ket kasta met dagiti adipen ti Dios ita. Ngem saan a literal dayta a panagkamang iti espesipiko a lugar yantangay dagiti pudno a Kristiano ita ket masarakan iti intero a lubong. Kaskasdi, kas maysa nga ili, dagiti “napili” ken dagiti nasungdo a kakaduada literal a maisalakanda inton madadael ti apostata a Kakristianuan babaen ti panagkamangda ken ni Jehova ken iti arig bantay nga organisasionna.
9. Siasino dagiti nangikagumaan a mangikkat iti nagan ni Jehova? Mangted iti pagarigan.
9 Iti kasumbangirna, maikari a madadael ti Kakristianuan gapu ta dina kayat nga usaren ti nagan ti Dios ken dina isursuro kadagiti miembrona ti maipapan iti Dios ken kadagiti pagalagadanna. Idi Edad Media, pagaammo unay idiay Europa ti personal a nagan ti Dios. Dayta a nagan, nga irepresentar ti uppat a Hebreo a letra a maawagan iti Tetragrammaton ken gagangay a naipatarus kas YHWH (wenno JHVH) ket agparang kadagiti sinsilio, makinsango a paset ti balay, iti adu a libro ken Biblia, ken uray iti dadduma a simbaan ti Katoliko ken Protestante. Ngem kadagiti nabiit pay, gagangay ti pannakaikkat ti nagan ti Dios kadagiti patarus iti Biblia ken iti dadduma a pakausaranna. Ti maysa a pammaneknek iti daytoy ket ti Letter to the Bishops’ Conferences maipapan iti ‘Nagan ti Dios,’ a napetsaan iti Hunio 29, 2008, nga impaulog ti Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments. Iti dayta a surat, nabilin ti Iglesia Katolika Romana a suktanna iti “Apo” ti Tetragrammaton ken ti nagduduma a pannakaipatarusna. Imbilin ti Vatican a saan a rumbeng a mausar wenno maibalikas ti personal a nagan ti Dios kadagiti kanta ken lualo bayat dagiti narelihiosuan a serbisio dagiti Katoliko. Ken dagiti lider ti dadduma a relihion a paset ken saan a paset ti Kakristianuan dida insuro iti minilion a tattao ti kinasiasino ti pudno a Dios.
Salaknib Kadagidiay Mangsansantipikar iti Nagan ti Dios
10. Kasano a maidaydayaw ti nagan ti Dios ita?
10 Nagdakkel ti nakaidumaan dagiti Saksi ni Jehova iti sabali a relihion gapu ta raraemen ken idaydayawda ti nagan ti Dios. Santipikarenda dayta babaen ti panangusarda iti pamay-an a makaay-ayo kenkuana. Maragsakan ni Jehova kadagidiay agtalek kenkuana, ken agbalin iti aniaman a masapul a pagbalinanna tapno mabendisionan ken masalaknibanna ti ilina. ‘Ammona dagidiay agkamkamang kenkuana.’—Nah. 1:7; Ara. 15:14.
11, 12. Siasino dagiti nagtalinaed a matalek ken Jehova iti nagkauna a Juda, ken siasino ti mangar-aramid ita iti dayta?
11 Nupay nagbalin nga apostata ti kaaduan idi a taga-Juda, adda dagidiay ‘nagkamang iti nagan ni Jehova.’ (Basaen ti Sofonias 3:12, 13.) Wen, idi dinusa ti Dios ti awanan pammati a Juda babaen ti panangipalubosna a sakupen ida ti Babilonia ken makautibo ti umilina, adda dagiti naispal a kas kada Jeremias, Baruc, ken Ebed-melec. Nagbiagda iti “tengnga” ti apostata a nasion. Dadduma ti nagtalinaed a matalek bayat ti pannakakautiboda. Idi 539 K.K.P., dagiti Medo ken Persiano nga indauluan ni Ciro pinarmekda ti Babilonia. Idi agangay, nangipaulog ni Ciro iti bilin a mangipalubos kadagiti nabatbati a Judio nga agsubli iti dagada.
12 No maipapan kadagidiay nangtagiragsak iti pannakaisubli ti pudno a panagdayaw, impadto ni Sofonias nga ispalen ida ni Jehova ken maragsakanto kadakuada. (Basaen ti Sofonias 3:14-17.) Pudno met dayta iti kaaldawantayo. Kalpasan a naipasdek ti Pagarian ti Dios idiay langit, inispal ni Jehova dagiti matalek a napulotan a natda manipud naespirituan a pannakakautiboda iti Babilonia a Dakkel. Ken agingga ita, maragragsakan kadakuada.
13. Ania a pannakawayawaya ti tagtagiragsaken dagiti tattao iti amin a nasion?
13 Dagidiay addaan iti namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga rimmuarda met iti Babilonia a Dakkel ken tagtagiragsakenda ti naespirituan a pannakawayawayada manipud kadagiti ulbod a pannursuro. (Apoc. 18:4) Iti kasta, adda dakkel a kaitungpalan ita ti Sofonias 2:3: “Sapulenyo ni Jehova, dakayo amin a naemma iti daga.” Agkamkamang itan iti nagan ni Jehova dagiti naemma iti amin a nasion, nailangitan man wenno naindagaan ti namnamada.
Saan nga Anting-anting ti Nagan ti Dios
14, 15. (a) Ania ti ibilang ti dadduma kas anting-anting? (b) Ania ti saan koma nga ibilang kas an-anib?
14 Dadduma nga Israelita ibilangda ti templo kas anting-anting a mangsalaknib kadakuada kadagiti kabusor. (Jer. 7:1-4) Sakbay dayta, ibilang dagiti Israelita a maysa nga an-anib ti lakasa ti tulag a mangsalaknib kadakuada iti gubat. (1 Sam. 4:3, 10, 11) Ni Constantino a Dakkel impintana dagiti Griego a letra a khi ken rho, dagiti umuna a dua a letra iti titulo a “Kristo” iti Griego, kadagiti kalasag dagiti soldadona ta mangnamnama a dayta ti mangsalaknib kadakuada iti pannakigubatda. Umasping iti dayta, ni Ari Gustav Adolph II iti Sweden, a nakidangadang iti naranggas a narelihiosuan a gubat idiay Europa ti nangisuot kano iti kabal a naipakita iti panid 7. Imutektekanyo ta nabatad a mabasa iti dayta ti nagan nga Iehova.
15 Adda dagiti adipen ti Dios a nagkamang ken Jehova babaen ti panangipukkawda iti naganna idi riniribuk ida dagiti demonio. Kaskasdi, aniaman a banag nga adda nakasurat a nagan ti Dios ket saan koma nga ibilang nga anting-anting wenno an-anib iti inaldaw, a kasla ket ‘tay adda pannakabalinna a mangsalaknib. Saan a kasta ti kayat a sawen ti panagkamang iti nagan ni Jehova.
Panagkamang Ita
16. Kasanotayo a makapagkamang ita iti naespirituan?
16 Makapagkamangtayo ita iti naespirituan a kinatalged a tagtagiragsaken ti ili ti Dios kas maysa a grupo. (Sal. 91:1) Babaen ti “matalek ken masirib nga adipen” ken dagiti panglakayen iti kongregasion, maipalpalagip kadatayo dagiti aramid ti lubong a mamagpeggad iti dayta a kinatalged. (Mat. 24:45-47; Isa. 32:1, 2) Panunotenyo no kasano kasansan a mapakdaarantayo maipapan iti materialismo, ken usigenyo no kasano a dagita a pakdaar salaknibandatayo manipud iti naespirituan a pannakadangran. Komusta met ngay ti peggad ti kinaaleng-aleng, a mangituggod iti panagbalintayo a di aktibo iti panagserbi ken Jehova? Kuna ti Sao ti Dios: ‘Ti kinaaleng-aleng ti maag isunto ti mangdadael kenkuana. No maipapan iti daydiay umim-imdeng kaniak, agtaengto iti kinatalged ket saanto a masinga manipud alinggaget ti didigra.’ (Prov. 1:32, 33) Ti panangikagumaan nga agtultuloy a nadalus iti moral tulongannatayo met nga agtalinaed iti naespirituan a kinatalged.
17, 18. Ania ti tumultulong ita iti minilion nga agkamang iti nagan ni Jehova?
17 Panunotenyo met ti pammaregta nga ipapaay dagiti matalek nga adipen a mangitungpal iti bilin ni Jesus a mangikasaba iti naimbag a damag ti Pagarian iti intero a mapagnaedan a daga. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Dinakamat ni Sofonias ti panagbalbaliw a tumulong kadagiti tattao nga agkamang iti nagan ti Dios. Mabasatayo: “Iti daytan itdekto kadagiti ili ti panagbalbaliw nga agturong iti nasin-aw a pagsasao, tapno isuda amin umawagda iti nagan ni Jehova, tapno agserbida kenkuana iti abagan-abaga.”—Sof. 3:9.
18 Ania dayta a nasin-aw a pagsasao? Isu ti kinapudno maipapan ken Jehova a Dios ken kadagiti panggepna a masarakan iti naipaltiing a Saona. Arigna us-usarenyo dayta a pagsasao no iranranudyo ti umiso a pannakaammo maipapan iti Pagarian ti Dios ken no kasano a santipikarento dayta ti nagan ti Dios, no ipagpaganetgetyo ti pannakaalangon ti kinasoberanona, ken no siraragsak nga isarsaritayo dagiti manayon a bendision a tagiragsakento dagiti matalek a tattao. Gapu ta nagadu ti agsasao iti dayta a piguratibo a lenguahe, umad-adu ti ‘umaw-awag iti nagan ni Jehova’ ken ‘agserserbi kenkuana iti abagan-abaga.’ Wen, minilion iti intero a lubong ti agkamkamangen ken Jehova.—Sal. 1:1, 3.
19, 20. Apay a saan a nakatulong ti panagtalek iti “kamang nga ulbod” idi tiempo ti Biblia?
19 Maipaspasango ita dagiti tattao kadagiti nadagsen a parikut. Adu ti agpatulong kadagiti imperpekto a tattao gapu ta dida marisut dagiti problemada. Wenno agpannurayda iti tulong dagiti napolitikaan nga institusion, kas iti panagpatulong ti nagkauna nga Israel kadagiti kabangibangna a nasion babaen ti pannakialiansana kadakuada. Ngem ammoyo a saan a nakatulong dayta iti Israel. Ken awan ti natauan a gobierno ita, uray ti organisasion a United Nations, ti naan-anay a makasolbar kadagiti parikut ti sangatauan. Apay koma ngarud nga ibilang a pagkamangan dagiti napolitikaan nga institusion ken aliansa? Iti padto ti Biblia, naawagan dagita kas “kamang nga ulbod.” Maitutop ti kasta a panangmatmat gapu ta naan-anayto a mapaay ti amin a mangnamnama kadagita.—Basaen ti Isaias 28:15, 17.
20 Dandanin dumteng ditoy daga ti piguratibo a bagyo nga aldaw ni Jehova. Saan a makaipaay iti salaknib ti aniaman nga aramiden dagiti tattao, uray addaanda kadagiti nuklear nga igam wenno kinabaknang. Ipatuldo ti Isaias 28:17: “Ti uraro punasennanto ti kamang nga ulbod, ket ti dandanum layusendanto ti mismo a lugar a paglemmengan.”
21. Ania ti magunggonatayo no tungpalentayo ti tekstotayo iti tawen 2011?
21 Ita ken iti masanguanan, ti ili ti Dios ket makasarak iti pudno a kinatalged iti Diosda a ni Jehova. Ti nagan ni Sofonias a kaipapananna “Intalimeng ni Jehova,” ipatuldona dayta a pudno a gubuayan ti salaknib. Gapuna, maitutop unay ti nainsiriban a balakad ti tekstotayo iti tawen 2011: ‘Agkamangkayo iti nagan ni Jehova.’ (Sof. 3:12) Uray ita makapagkamang ken rumbeng nga agkamangtayo iti nagan ni Jehova, nga agtalektayo a naan-anay kenkuana. (Sal. 9:10) Inaldaw koma a laglagipentayo daytoy a naipaltiing a pammatalged: “Ti nagan ni Jehova ket napigsa a torre. Iti dayta nga agtaray ti nalinteg ket maipaayan iti salaknib.”—Prov. 18:10.
Malagipyo Kadi?
• Kasanotayo a makapagkamang ita iti nagan ni Jehova?
• Apay a rumbeng a ditay agtalek iti “kamang nga ulbod”?
• Ania a pagkamangan ti naipasigurado kadatayo iti masanguanan?
[Blurb iti panid 6]
Ti tekstotayo iti tawen 2011 ket: ‘Agkamangkayo iti nagan ni Jehova.’—Sofonias 3:12.
[Picture Credit Line iti panid 7]
Thüringer Landesmuseum Heidecksburg Rudolstadt, Waffensammlung “Schwarzburger Zeughaus”