Sangsangkamaysa nga Agindeg iti Naisubli a “Daga”
“Ngem dakayo, managanankayto papadi ni Jehova; dagiti tattao naganendakayto ministros ti Diostayo.”—ISAIAS 61:6.
1, 2. (a) Aniat’ kasasaad idi dagiti proselita iti Israel? (b) Ania a kababalin ti imparangarang dagiti kameng ti “dakkel a bunggoy” iti kaaldawantayo?
IDI un-unana a panawen, idi a matalek pay ti Israel, nagserbi daytoy a saksi iti lubong maipaay iti kinadayag ni Jehova. (Isaias 41:8, 9; 43:10) Adu a ganggannaet ti nangipangag ken nagdaydayaw ken Jehova a kadua ti pinilina nga ili. Iti kinaagpaysona, kinunada iti Israel ti kas iti kinuna ni Ruth ken ni Noemi: “Ti ilim isunto ti ilik, ket ti Diosmo isunto ti Diosko.” (Ruth 1:16) Tinungpalda dagiti annuroten ti Linteg ti tulag, nga agpakugit dagiti lallaki. (Exodo 12:43-48) Dadduma kadagiti babbai nakiasawada kadagiti Israelita. Nagbalin da Rahab iti Jerico ken Ruth a Moabita nga appo ni Jesu-Kristo. (Mateo 1:5) Paset ti kongregasion ti Israel dagita a proselita.—Deuteronomio 23:7, 8.
2 Kas kadagiti proselita iti Israel, kuna ti “dakkel a bunggoy” ita kadagiti napulotan a natda: “Dakami kumuyogkaminto kenka, ta nangngegmi a ti Dios adda kenka.” (Apocalipsis 7:9; Zacarias 8:23) Bigbigenda dagitoy a napulotan a Kristiano kas “matalek ken masirib nga adipen” ni Jehova, ket sisisinged a makipagtrabahoda kadakuada, isu a ti napulotan ken ti “sabsabali a karnero” ket “maymaysa nga arban, maymaysa a pastor.” (Mateo 24:45-47; Juan 10:16) Anianto ti mapasamak iti dakkel a bunggoy inton magun-odanen dagiti amin a napulotan a kakabsatda ti nailangitan a gunggonada? Rumbeng a dida agbuteng. Kadagitoy “maudi nga al-aldaw,” nakasaganan ni Jehova maipaay iti dayta a panawen.—2 Timoteo 3:1.
Maysa a Naespirituan a “Daga”
3. Ania dagiti “baro a langlangit” nga impadto ni Pedro, ken kaano a naipasdek dagitoy?
3 Impadto ni apostol Pedro ti urnos ti nailangitan a panangituray a pakipasetanto dagiti 144,000 a napulotan a Kristiano. Kinunana: “Adda baro a langlangit ken maysa a baro a daga nga ur-urayentayo sigun iti karina, ket kadagitoy nga agtaeng ti kinalinteg.” (2 Pedro 3:13) Naipasdek dagitoy “baro a langlangit” idi 1914, idi naitrono ni Kristo kas Ari ti nailangitan a Pagarian. Ngem ti ngay “baro a daga”?
4. (a) Ania a di ninamnama a pasamak ti naaramid idi 1919? (b) Ania a ‘nasion ti naipasngay iti apagdarikmat,’ ken ania ti ‘daga a naipasngay buyogen ti panagpasikal’?
4 Idi 1919, inruar ni Jehova ti napulotan a natda manipud iti pannakakautibo iti Babilonia a Dakkel. (Apocalipsis 18:4) Para kadagiti papangulo ti Kakristianuan, naan-anay a di ninamnama daytoy dramatiko a pasamak. Maipanggep iti dayta, kunaen ti Biblia: “Asino ti nakangngeg iti kasta a banag? Asino ti nakakita kadagiti kakasta a bambanag? Maipasngayto aya ti maysa a daga buyogen ti panagpasikal iti maymaysa nga aldaw? Wenno maipasngayto aya ti maysa a nasion iti apagdarikmat?” (Isaias 66:8) Idi kellaat a nagparang ti napulotan a kongregasion iti imatang dagiti nasion kas maysa a nawayawayaan nga ili, iti kinapudnona maysa dayta a nasion a ‘naipasngay iti apagdarikmat.’ Ngem, ania ngay ti “daga”? Kinaagpaysona, isu dayta ti naespirituan a katupag ti daga ti nagkauna nga Israel. Dayta ti sakop ti pagtrabahuan a naipabiang iti kappasngay a “nasion,” maysa a lugar a sadiay addaan ti moderno ken naespirituan a kaitungpalan dagiti padto maipapan iti Paraiso iti libro nga Isaias. (Isaias 32:16-20; 35:1-7; idiligyo ti Hebreo 12:12-14.) Sadinoman ti literal a yan ti maysa a Kristiano, isut’ adda iti dayta a “daga.”
5. Ania a pamunganayan ti timmaud idi 1919? Ilawlawagyo.
5 Aniat’ pakainaigan daytoy iti “baro a daga” nga impadto ni Pedro? Bueno, dayta baro a “nasion,” a naipasngay idi 1919 iti naisubli a “daga,” ket agbalin a maysa a sangalubongan nga organisasion a buklen dagiti napulotan ken di napulotan a managdaydayaw ni Jehova. Makalasatto daytoy nga organisasion iti Armagedon nga agturong iti baro a lubong ti Dios. Iti kasta mamatmatan dayta a nasion kas ti pamunganayan ti nalinteg a kagimongan ti tao, ti baro a daga, nga addanto kalpasan a madadael ti lubong ni Satanas.a Idi ngalay ti 1930’s, ti napulotan, kas maysa a grupo, naummongdan iti naisubli a daga. Nanipud idin, naipamaysan ti pannakaurnong ti dakkel a bunggoy dagiti sabsabali a karnero, nga ita agdagupen iti agarup lima a milion. (Apocalipsis 14:15, 16) Adu kadi unayen ti populasion ti “daga”? Saan, maisaknap pay dagiti pagbeddenganna agingga a kasapulan. (Isaias 26:15) Kinapudnona, makaparagsak a makita ti iyaadu ti populasionna kabayatan a punnuen ti napulotan a natda ti “daga” iti “bunga”—ti makapasalun-at, makapasalibukag a naespirituan a taraon. (Isaias 27:6) Ngem aniat’ kasasaad dagitoy sabsabali a karnero iti naisubli a “daga” ti ili ti Dios?
Aktibo Dagiti Ganggannaet iti “Daga”
6. Kasano a nagbalin nga aktibo dagiti ganggannaet iti “daga” ti ili ti Dios
6 No kasano a tinungpal dagiti proselita iti daga ti Israel ti Linteg Mosaiko, tungtungpalen ti dakkel a bunggoy [nga adda] ita iti naisubli a “daga” dagiti bilin ni Jehova. Gapu ta sinursuruan ida dagiti napulotan a kakabsatda, umadayoda a naan-anay iti ulbod a panagdaydayaw ken raemenda ti kinasagrado ti dara. (Aramid 15:19, 20; Galacia 5:19, 20; Colosas 3:5) Ay-ayatenda ni Jehova iti amin a puso, panunot, kararua, ken pigsada ken ay-ayatenda ti padada a tao a kas iti bagbagida. (Mateo 22:37; Santiago 2:8) Iti nagkauna nga Israel, timmulong dagiti proselita iti panagibangon iti templo ni Solomon ken sinuportaranda ti pannakaisubli ti pudno a panagdaydayaw. (1 Cronicas 22:2; 2 Cronicas 15:8-14; 30:25) Ita, makiraman met ti dakkel a bunggoy kadagiti proyekto a panagibangon. Kas pagarigan, tumulongda iti pannakabukel dagiti kongregasion ken sirkito, malaksid pay kadagiti proyekto a panagibangon kadagiti patakder, kas kadagiti Kingdom Hall, Assembly Hall, ken dagiti pasilidad ti sanga.
7. Aniat’ napasamak idiay Jerusalem kalpasan ti pannakakayaw idi awan umdas a Levita nga agserbi iti templo?
7 Idi 537 K.K.P., idi nagsubli ti Israel manipud pannakakayaw iti Babilonia, inrugida nga organisaren ti panagserbi iti pakaibangonan ti templo. Ngem, sumagmamano laeng dagiti Levita a nagsubli. Gapuna, naikkan dagiti Netineo—dagiti nakugit nga agindeg a ganggannaet a sigud a katulongan dagiti Levita—kadagiti dakdakkel a pribilehio iti panagserbi iti templo. Nupay kasta, saan ida a kapada dagiti napulotan a papadi [a nagtaud ken ni] Aaron.b—Esdras 7:24; 8:15-20; Nehemias 3:22-26.
8, 9. Kasano nga immadu ti trabaho ti sabsabali a karnero iti panangipaay iti sagrado a panagserbi bayat ti maudi nga al-aldaw?
8 Sursuroten dagiti napulotan a Kristiano itatta daytoy a padron. Bayat nga umas-asideg “ti panawen ti panungpalan,” bumasbassit dagiti natda iti napulotan iti “daga” ti ili ti Dios. (Daniel 12:9; Apocalipsis 12:17) Gapu iti daytoy, itungtungpal ita ti dakkel a bunggoy ti kaaduan a trabaho a panangipaay iti “sagrado a panagserbi.” (Apocalipsis 7:15) Kas panangsurot iti panangidaulo ti napulotan a kakabsatda, ‘mangidatdatonda iti Dios ti sakripisio ti panagdaydayaw, kayatna a sawen, ti bunga dagiti bibig a mangaramid iti publiko a panangideklara iti naganna.’ ‘Saanda a lipatan ti panagaramid iti naimbag ken ti panangiranud iti bambanag kadagiti dadduma,’ ta ammoda a ‘babaen kadagiti kakastoy a sakripisio maay-ayo unay ti Dios.’—Hebreo 13:15, 16.
9 Kasta met, gapu ta manaynayonan ti dakkel a bunggoy iti ginasgasut a ribu kada tawen, dumakdakkel ti pakasapulan iti panangaywan. Adda panawen a dagiti napulotan a Kristiano laeng ti agas-asikaso idi iti daytoy. Ita, ti panangaywan iti kaaduan a kongregasion, kasta met kadagiti sirkito, distrito, ken sanga, kasapulan a maitaleken kadagiti sabsabali a karnero. Idi 1992, sumagmamano kadagitoy ti naikkan iti pribilehio a tumabuno iti miting dagiti komite ti Bagi a Manarawidwid ket makipasetda iti diskusion ngem dida makiraman iti panagikeddeng. Kaskasdi, agtalinaed a nasungdo dagiti sabsabali a karnero kadagiti napulotan a padada a Kristiano ken ibilangda a pribilehio ti panangsuporta kadakuada kas matalek ken masirib nga adipen ni Jehova.—Mateo 25:34-40.
“Kas iti Maysa a Sheik”
10, 11. Kas panangtulad iti sumagmamano a Filisteo, kasano a nagbalbaliw ti dati a kabusor ti ili ti Dios? Aniat’ nagbanaganna?
10 Naipadto iti Zacarias 9:6, 7 no kasanot’ panangaramat ti matalek ken masirib nga adipen kadagiti sabsabali a karnero iti panangtaming kadagiti rebbengen. Kastoy ti mabasatayo: “Dadaelekto ti kinakillo dagiti Filisteo. Ket ikkatekto ti darana iti ngiwatna ken dagiti makarimon a bambanag iti baet dagiti ngipenna, ket isu met laeng ti matdanto nga agpaay iti Diostayo; ket isunto ti kas iti maysa a sheik idiay Juda, ken Ekron a kasla Jebuseo.”c Naisapata dagiti Filisteo a kabusor ti ili ni Jehova, kas met laeng ti lubong ni Satanas ita. (1 Juan 5:19) No kasano nga idi kamaudiananna natalipupos dagiti Filisteo kas maysa nga ili, kasta met daytoy a lubong, agraman ti relihion, politika, ken komersiona, mapasarandanto iti din agbayag ti makadadael a pungtot ni Jehova.—Apocalipsis 18:21; 19:19-21.
11 Nupay kasta, sigun iti sasao ni Zacarias, nagbalbaliw ti sumagmamano a Filisteo, ket daytoy iladladawanna ti sumagmamano a taga-lubong ita a di agtalinaed a bumusor ken Jehova. Idiandanto ti narelihiosuan nga idolatria agraman dagiti narugit nga aramidna ken dagiti makarimon a daton ket madalusandanto iti imatang ni Jehova. Iti kaaldawantayo masarakan iti dakkel a bunggoy ti kakasta a nagbalbaliw a “Filisteo.”
12. Iti kaaldawantayo, kasano a ti “Ekron” nagbalin a “kasla Jebuseo”?
12 Sigun iti padto, ti kangrunaan a siudad ti Filisteo nga Ekron ti agbalin a “kasla Jebuseo.” Kabusor met idi ti Israel dagiti Jebuseo. Ikutda idi ti Jerusalem agingga a pinarmek dayta ni David. Nupay kasta, ti sumagmamano kadagidiay nakalasat kadagiti pannakigubat iti Israel nalawag a nagbalinda a proselita. Nagserbida iti daga ti Israel kas babaonen ken naaddaan pay ketdi iti pribilehio nga agtrabaho iti pannakaibangon ti templo. (2 Samuel 5:4-9; 2 Cronicas 8:1-18) Itatta, dagiti “Ekronita” a nagdaydayaw ken Jehova addaanda met kadagiti pribilehio nga agserbi iti “daga” iti sidong ti panangaywan ti matalek ken masirib nga adipen.
13. Ania dagiti sheik iti nagkauna a lubong?
13 Kuna ni Zacarias a ti Filisteo umaspingto iti maysa a sheik iti Juda. Ti Hebreo a sao nga ʼal·luphʹ, no maipatarus a “sheik,” kaipapananna “lider ti sangaribu” (wenno, “chiliarch”). Maysa dayta a nangato unay a saad. Nalawag a ti nagkauna a nasion ti Edom addaan laeng iti 13 a sheik. (Genesis 36:15-19) Ti sao a “sheik” saan a masansan a naaramat no madakdakamat ti Israel, ngem ti sao a “pangulo (wenno, hepe) ti sangaribu” naynay nga agparang. Idi pinaawagan ni Moises dagiti mangibagi iti nasion ti Israel, inawaganna ti “papangulo dagiti rinibu iti Israel.”d Sangapulo ket dua dagitoy, a sibabatad a nababbaba ngem ni Moises. (Numeros 1:4-16) Kasta met, iti organisasion ti buyot, maikadua laeng dagiti panguluen ti rinibu iti heneral wenno ari.—2 Samuel 18: 1, 2; 2 Cronicas 25:5.
14. Kasano a ti “Filisteo” nagbalin a maysa a sheik ita?
14 Saan nga impadto ni Zacarias a ti agbabawi a Filisteo talaga nga agbalinto a maysa a sheik iti Israel. Saan a maitutop dayta, tangay isut’ saan a nayanak nga Israelita iti lasag. Ngem isut’ umaspingto iti maysa a sheik, a mangakem iti saad nga addaan autoridad a kaasping ti maysa a sheik. Kasta ngarud ti napasamak. Bayat a bumasbassit dagiti natda a napulotan a Kristiano ken adu kadagiti sibibiag ti din makabael gapu iti edad, tumultulong dagiti nasayaat pannakasanayna a sabsabali a karnero. Dida kayat a suktan dagiti napulotan a kakabsatda. Ngem ti matalek ken masirib nga adipen mangipaay ti autoridad kadakuada a kasapulan iti “daga” tapno makapagtultuloy ti organisasion ti Dios a rumang-ay iti organisado a pamay-an. Makita iti maysa pay padto ti kasta a progresibo a pamay-an.
Papadi ken Mannalon
15. (a) Iti kaitungpalan ti Isaias 61:5, 6, siasino “ti papadi ni Jehova,” ken kaano a naan-anay nga agserbida iti daytoy nga akem? (b) Siasino dagiti “ganggannaet” a pagtalonen ti Israel, ken—iti naespirituan nga anag—aniat’ iraman daytoy a trabaho?
15 Kuna ti Isaias 61:5, 6: “Dagiti ganggannaet agtakderdanto ken ipastorda dagiti pangenyo, ket dagiti sangsangaili agbalindanto a mannalonyo ken agaywan iti inubasanyo. Ngem dakayo, managanankayto papadi ni Jehova; dagiti tattao naganendakayto ministros ti Diostayo. Kanenyonto dagiti sanikua dagiti nasion ken iti dayagda maitan-okkayto.” Itatta, “ti papadi ni Jehova” isu dagiti napulotan a Kristiano. Iti maudi ken naan-anay nga anagna, agserbidanto kas “papadi ni Jehova . . . , ministros ti Diostayo,” idiay nailangitan a Pagarian. (Apocalipsis 4:9-11) Siasino dagiti “ganggannaet” nga addaan responsabilidad nga agtalon? Dagitoy dagiti sabsabali a karnero, nga agnanaed iti “daga” ti Israel ti Dios. Ania ti panagipastor, panagtalon, ken panangaywan iti inubasan a naitalek kadakuada? Iti nagpateg a naespirituan nga anag, dagitoy a trabaho ti adda pakainaiganna iti panangtulong, panangaywan, ken panagani kadagiti tattao.—Isaias 5:7; Mateo 9:37, 38; 1 Corinto 3:9; 1 Pedro 5:2.
16. Siasino kamaudiananna ti mangtamingto iti isuamin a trabaho iti “daga” ti ili ti Dios?
16 Itatta, sumagmamano laengen kadagiti naespirituan nga Israelita ti natda ditoy daga a makiramraman iti naespirituan a panagipastor, panagtalon, ken panangaywan iti inubasan. Inton ti intero a napulotan a kongregasion naikaykaysan ken Kristo kamaudiananna, maibatinto amin dagitoy a trabaho kadagiti sabsabali a karnero. Uray ti panangaywan kadagiti tao iti “daga” maitedto kadagiti kualipikado a sabsabali a karnero, nga iti libro nga Ezequiel natukoy kas maysa a klase pangulo.—Ezequiel, kapitulo 45, 46.e
Agtalinaed ti “Daga”
17. Ania a panagsagana ti ar-aramidenen ni Jehova kadagitoy maudi nga al-aldaw?
17 Wen, rumbeng a di agbuteng ti dakkel a bunggoy! Nangaramid ni Jehova ti umdas a panangisagana kadakuada. Ti maysa a kapatgan a pasamak ditoy daga kadagitoy maudi nga al-aldaw isut’ panangummong ken panangselio kadagiti napulotan. (Apocalipsis 7:3) Nupay kasta, bayat a maar-aramid daytoy, inyegen ni Jehova dagiti sabsabali a karnero a kaduada iti naisubli a naespirituan a daga. Sadiay a matartaraonanda iti naespirituan ken masansanay iti Nakristianuan a panagbiag. Kasta met, naan-anay a nasursuruanda iti sagrado a panagserbi, agraman ti panangaywan. Gapu iti daytoy, agyamanda unay ken Jehova ken kadagiti napulotan a kakabsatda.
18. Kadagiti ania a pasamak nga agtalinaedto a simamatalek dagiti sabsabali a karnero iti “daga” ti naespirituan nga Israel?
18 Inton iwayat ni Gog ti Magog ti maudi a panangrautna iti ili ti Dios, agtakderto a sititibker dagiti sabsabali a karnero a kadua dagiti napulotan a natda iti “daga ti saan a nabakudan a purpurok.” Addanto pay laeng iti dayta a “daga” dagiti sabsabali a karnero inton makalasatda iti pannakadadael dagiti nasion ken sumrekda iti baro a lubong ti Dios. (Ezequiel 38:11; 39:12, 13; Daniel 12:1; Apocalipsis 7:9, 14) No agmatalekda, pulos a didanto panawan dayta makaparagsak a lugar.—Isaias 11:9.
19, 20. (a) Iti baro a lubong, ania a naindaklan a pannakaaywan ti tagiragsakento dagiti agindeg iti “daga”? (b) Aniat’ segseggaantayo iti masanguanan?
19 Inturayan dagiti natauan nga ari ti nagkauna nga Israel ken addaan kadagiti papadi a Levita. Iti baro a lubong, nasaysayaatto pay ti pannakaaywan dagiti Kristiano. Iti sidong ni Jehova a Dios, agpasakopdanto iti naindaklan a Nangato a Padi ken Ari, ni Jesu-Kristo, ken iti 144,000 a kakaduana a papadi ken ar-ari—a ti sumagmamano kadagitoy ket sigud nga am-ammoda kas dagiti Kristiano a kakabsatda ditoy daga. (Apocalipsis 21:1) Dagiti matalek nga agindeg iti naespirituan a daga agbiagdanto iti naisubli a daga nga agturong iti maysa a literal a paraiso, a maragragsakandanto kadagiti makapaimbag a bendision a maipaay babaen ti Baro a Jerusalem.—Isaias 32:1; Apocalipsis 21:2; 22:1, 2.
20 Bayat a di mapengdan nga umabante ti naindaklan a nailangitan a karuahe ni Jehova tapno maibanag dagiti panggepna, segseggaantay amin ti pannakaitungpal ti naituding a pasettayo. (Ezequiel 1:1-28) Inton maibanagen dagidiay a panggep, panunotenyo laengen ti rag-o ti panangrambak iti naballigi a pannakasantipikar ni Jehova! Iti kasta ti nadaeg a kanta a nailanad iti Apocalipsis 5:13 kantaenton ti amin a sangaparsuaan: “Iti Daydiay situtugaw iti trono ken iti Kordero maadda koma ti bendision ken ti dayaw ken ti dayag ken ti pannakabalin iti agnanayon ken awan inggana”! Idiay man langit wenno ditoy daga ti lugartayto iti dayta a panawen, saantay kadi a magagaran nga addanto sadiay, a makidangdanggay iti dayta nagdaeg a koro ti panagdaydayaw?
[Dagiti Footnote]
a Kitaenyo ti “New Heavens and a New Earth,” nga impablaak idi 1953 ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., pinanid 322-3.
b Para iti naan-anay a pannakasalaysay, kitaenyo ti artikulo a “Ti Probision ni Jehova, ‘Dagiti Naited’” iti Abril 15, 1992, a ruar ti Pagwanawanan.
c Kitaenyo ti Paradise Restored to Mankind—By Theocracy!, nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., idi 1972, pinanid 264-9.
d Iti Hebreo: raʼ·shehʹ ʼal·phehʹ Yis·ra·ʼelʹ, naipatarus a khi·liʹar·khoi Is·ra·elʹ “chiliarchs of Israel” iti Septuagint.
e Kitaenyo ti “The Nations Shall Know That I Am Jehovah”—How?, nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. idi 1971, pinanid 401-7.
Kasanoyo a Sungbatan?
◻ Ania a “daga” ti naisubli idi 1919, ken kasano a napno dayta kadagiti agindeg?
◻ Kasano a naikkan dagiti sabsabali a karnero iti dakdakkel pay a responsablidad iti “daga” ti naisubli nga ili ti Dios?
◻ Iti ania a pamay-an a dagiti kameng ti dakkel a bunggoy “kas dagiti Jebuseo”? “kas maysa a sheik iti Juda”?
◻ Kasanot’ kapaut ti panagtalinaedto dagiti matalek a sabsabali a karnero iti “daga”?
[Ladawan iti panid 23]
Ti Filisteo iti kaaldawantayo agbalinto kas “maysa a sheik iti Juda”
[Dagiti Ladawan iti panid 24]
Ti napulotan ken dagiti sabsabali a karnero sangsangkamaysada nga agserserbi iti naespirituan a daga