Asidegen ti Nakaal-alingget nga Aldaw ni Jehova
“Maysa a libro a pakalaglagipan ti nangrugi a masuratan iti saklangna agpaay kadagidiay agbuteng ken Jehova ken kadagidiay mangpampanunot iti naganna.”—MALAKIAS 3:16.
1, 2. Ania a nakaal-alingget nga aldaw ti impakdaar ni Malakias?
NAKAAL-ALINGGET! Idi parbangon ti Agosto 6, 1945, narbek iti apagdarikmat ti maysa a dakkel a siudad. Agarup 80,000 ti natay! Pinullo a ribu ti grabe a nasugatan! Gumilgil-ayab nga apuy! Gapuanan dayta ti bomba nuklear. Aniat’ napasamak kadagiti Saksi ni Jehova iti dayta nakaap-aprang a didigra? Adda laeng maysa a Saksi idi idiay Hiroshima—a naipupok iti pagbaludan gapu iti kinatarnawna kas Kristiano. Narba ti pagbaludan, ngem saan a naan-ano ti kabsattayo. Kinunana nga isut’ pinaruar ti bomba atomika idiay pagbaludan—nalabit dayta laeng ti nasayaat a nagapuanan ti bomba.
2 Ǹupay nakabutbuteng daydi a panagbettak ti bomba, awan kaes-eskanna no idilig iti “dakkel ken nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova” a dandanin dumteng. (Malakias 4:5) Wen, addan dagiti nakaal-alingget nga aldaw iti napalabas, ngem lab-awanto amin ida daytoy nga aldaw ni Jehova.—Marcos 13:19.
3. Aniat’ nakaigidiatan dagiti “amin a lasag” iti pamilia ni Noe sakbay ti Layus?
3 Idi kaaldawan ni Noe “amin a lasag pinadakesda ti dalanda iti rabaw ti daga,” ket kinuna ti Dios: “Ti daga napno ti ranggas gapu kadakuada; ket adtoy dadaelekto ida a maikanunong iti daga.” (Genesis 6:12, 13) Kas nailanad iti Mateo 24:39, kinuna ni Jesus a dagiti tattao “dida nangikankano agingga a ti layus immay ket inyanudna amin ida.” Ngem ni matalek a Noe, a “maysa a manangaskasaba iti kinalinteg,” agraman ti managbuteng-Dios a pamiliana, nakalasat iti dayta a Layus.—2 Pedro 2:5.
4. Ania a pakaballaagan nga ulidan ti ipaay ti Sodoma ken Gomorra?
4 “Kasta met,” kuna ti Judas 7, “ti Sodoma ken Gomorra ken dagiti siudad iti aglawlawda, kalpasan a nakiabigda nga aglablabes unay . . . ken simmurotda iti lasag maipaay iti di nakaisigudan a pannakausar, naikabilda iti sanguanantayo kas maysa a pammakdaar a pagwadan babaen ti panagpasar iti pannakaukom a dusa iti agnanayon nga apuy.” Nadadael dagidiay nadangkes a tattao gapu iti makarimon a narugit a kabibiagda. Maballaagan koma dagiti tattao a naigamer iti sekso iti daytoy moderno a lubong! Nupay kasta, paliiwenyo ta naitalimeng a sibibiag ni managbuteng-Dios a Lot ken dagiti babbalasangna iti dayta a didigra, kas iti pannakasalaknibto met dagiti agdaydayaw ken Jehova iti umas-asideg a dakkel a rigat.—2 Pedro 2:6-9.
5. Aniat’ maadaltayo kadagiti panangukom a naiwayat iti Jerusalem?
5 Usigenyo met dagiti naipaay a pakaballaagan nga ulidan idi inaramat ni Jehova dagiti manangraut a buyot a nangikisap iti Jerusalem, ti nadayag a siudad a “ragsak [idi] ti amin a daga.” (Salmo 48:2) Dimteng dagitoy a nakaal-alingget a pasamak, umuna idi 607 K.K.P. ken maikadua idi 70 K.P., agsipud ta binaybay-an ti agak-aklon nga ili ti Dios ti pudno a panagdaydayaw. Makaparagsak, nakalasat dagiti nasungdo nga adipen ni Jehova. Ti didigra idi 70 K.P. (nailadawan iti panid 16) ket nadeskribir kas maysa a “rigat a ti kasta di pay napasamak manipud idi panangrugi ti panamarsua a pinarsua ti Dios agingga iti dayta a tiempo.” Dayta ti nangikkat a namimpinsan iti sistema ti bambanag dagiti apostata a Judio, ket awan duadua nga iti dayta a pamay-an “dinto mapasamak manen.” (Marcos 13:19) Ngem uray daytoy a pannakaiwayat ti nadiosan a panangukom ket maysa laeng nga anniniwan ti “dakkel a rigat” a mangipangpangta ita iti sangalubongan a sistema ti bambanag.—Apocalipsis 7:4.
6. Apay nga ipalubos ni Jehova dagiti didigra?
6 Apay nga impalubos ti Dios dagiti nakaap-aprang a didigra, a nangpukaw iti nakaad-adu a biag? No iti kaso ni Noe, iti Sodoma ken Gomorra, ken iti Jerusalem, inukom ni Jehova dagidiay a pinadakesda ti dalanda iti rabaw ti daga, a nangmulit iti daytoy napintas a planeta iti literal a polusion ken moral a kinalulok, ken nagapostasia, wenno timmallikud, iti pudno a panagdaydayaw. Itatta, asidegen a dumteng ti sapasap a pannakaiwayat ti panangukom iti intero a lubong.—2 Tesalonica 1:6-9.
“Kadagiti Maudi nga Al-aldaw”
7. (a) Aniat’ naimpadtuan [nga iladawan] dagiti nadiosan a panangukom idi ugma? (b) Ania a nadayag a namnama ti adda iti masanguanan?
7 Naimpadtuan [nga iladawan] dagidiay a panangdadael idi un-unana a panawen ti nakaal-alingget a dakkel a rigat a nadeskribir iti 2 Pedro 3:3-13. Kuna ti apostol: “Umuna nga ammuenyo daytoy, a kadagiti maudi nga al-aldaw umaydanto dagiti managuy-uyaw agraman ti panguy-uyawda, nga agtultuloyda maitunos iti bukodda a tartarigagay.” Kalpasanna, iti panangiturongna ti atension iti kaaldawan ni Noe, insurat ni Pedro: “Nadadael ti lubong iti daydi a tiempo idi nalayus iti danum. Ngem babaen ti isu met laeng a sao naidulin ti langlangit ken ti daga nga adda ita maipaay iti apuy ket maisagsaganada iti aldaw ti panangukom ken ti pannakadadael dagiti di nadiosan a tattao.” Kalpasan dayta kadadakkelan kadagiti amin a rigat, maaddaanto ti nabayagen nga ur-urayen a turay ti Pagarian ti Mesias iti baro a masakupan—“baro a langlangit ken maysa a baro a daga . . . , ket kadagitoy nga agtaeng ti kinalinteg.” Anian a makaparagsak a namnama!
8. Kasano nga agturturong dagiti pasamak iti lubong iti kangitingitan?
8 Iti maika-20 a siglotayo, in-inut nga agturturong dagiti pasamak iti lubong iti kangitingitan. Nupay ti pannakarbek ti Hiroshima ket saan nga aldaw a panangsukimat ti Dios, mabalin a karaman dayta kadagiti “nakabutbuteng a buya” nga impadto ni Jesus [a mapasamak] iti panawen ti panungpalan. (Lucas 21:11) Dayta ti nangrugian ti nuklear a pangta a mangpadpadanag pay laeng iti sangatauan a kas iti mangipangpangta nga ulep ti bagio. Gapuna, kuna ti paulo ti damag iti The New York Times a Nobiembre 29, 1993: “Mabalin nga Aglatlatin Dagiti Paltog Ngem Nasileng Pay Laeng Dagiti Nuklear nga Armas.” Kabayatanna, agtultuloy nga agap-apit iti nakaam-ames a bunga dagiti gubat gapu iti ili, pulí, ken tribu. Iti napalpalabas, soldado ti kaaduan a napapatay. Itatta, naipadamag a 80 porsiento kadagiti matmatay iti gubat ti sibilian, malaksid pay iti riniwriw a nangpanaw kadagiti pagilianda a nagkamang kadagiti sabali a lugar.
9. Kasano nga ipakpakita dagiti pangulo ti relihion ti pannakigayyemda iti lubong?
9 Masansan nga ipakita, ken agtultuloy nga ipakpakita, dagiti pangulo ti relihion ti “pannakigayyem[da] iti lubong” babaen ti aktibo a pannakiramanda kadagiti gubat ken nadara a yaalsa. (Santiago 4:4) Nakikumplot dagiti dadduma kadagiti nabuklis ken mannakabalin a negosiante iti lubong ti komersio a mangparpartuat iti nakaad-adu nga armas ken mangipaspasdek kadagiti dadakkel nga organisasion nga aglaklako ken agisaksaknap iti panagusar iti droga. Kas pagarigan, iti panangipadamagna iti pannakapapatay ti maysa nga apo-apo ti sindikato ti droga idiay Sud America, kinuna ti The New York Times: “Ilimlimedna ti panagnegosiona iti droga babaen ti panangako a nagtaud ti kinabaknangna iti legal a negosiona ken babaen ti panaginpaparaburna, adda bukodna a programa iti radio ken masansan a kaduana dagiti padi a Romano Katoliko.” Impadamag ti The Wall Street Journal a mainayon iti panangdadaelna iti biag ti riniwriw a naigamer iti droga, personal nga imbilin daytoy nga apo-apo ti droga ti pannakagudas ti rinibu [a tattao]. Kinuna ti The Times iti Londres: “Masansan nga agbayad dagiti mammapatay iti naisangsangayan a Misa kas panagyaman . . . bayat a maang-angay ti misa iti pumpon ti biktima iti sabali a lugar.” Anian a kinadakes!
10. Kasanot’ rumbeng a panangmatmattayo iti ikakaro dagiti kasasaad iti lubong?
10 Siasino ti makaammo no ania pay a kinaranggas ti mabalin nga iwayat ditoy daga dagiti tattao a sinugsogan dagiti sairo? Kas kuna ti 1 Juan 5:19, “ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes,” ni Satanas a Diablo. Itatta “asi pay ti daga ken ti baybay, agsipud ta ti Diablo immulog kadakayo, nga addaan iti dakkel nga unget, yantangay ammona nga ababan ti periodo ti tiempona.” (Apocalipsis 12:12) Nupay kasta, makaparagsak ta ipanamnama kadatayo ti Roma 10:13 a “tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova maisalakanto.”
Asidegen nga Umay Mangukom ti Dios
11. Ania dagiti kasasaad iti Israel a nakaigapuan ti panagipadto ni Malakias?
11 No maipapan iti asidegen a masakbayan ti sangatauan, ilawlawag ti padto ni Malakias no aniat’ dandanin mapasamak. Ni Malakias ti kaudian kadagiti adu a nagkauna a Hebreo a mammadto. Napasaran ti Israel ti pannakalangalang ti Jerusalem idi 607 K.K.P. Ngem kalpasan ti 70 a tawen, impakita ni Jehova ti naayat a kinamanangaasi iti panangisublina iti dayta a nasion iti dagada. Nupay kasta, iti unos ti sangagasut a tawen, natnag manen ti Israel iti apostasia ken kinadakes. Imbabain dagiti tattao ti nagan ni Jehova, dida inkankano dagiti nalinteg a bilinna, ken rinugitanda ti templona babaen ti panangidatonda kadagiti bulsek, pilay, ken masakit nga animal. Insinada dagiti assawa ti kinaagtutuboda tapno makaasawada kadagiti ganggannaet a babbai.—Malakias 1:6-8; 2:13-16.
12, 13. (a) Ania a panangdalus ti kasapulan maipaay iti napulotan a klase papadi? (b) Kasano a magunggonaan met ti dakkel a bunggoy iti panangdalus?
12 Masapul idi ti trabaho a panangdalus. Nailadawan dayta iti Malakias 3:1-4. Kas iti nagkauna nga Israel, kasapulan a madalusan dagiti Saksi ni Jehova iti moderno nga aldaw, isu a mayaplikar kadakuada ti trabaho a panangdalus nga inladawan ni Malakias. Iti arinunos ti umuna a gubat sangalubongan, saan a sinalimetmetan ti dadduma kadagiti Estudiante ti Biblia, kas pannakaawag kadagiti Saksi idi, ti nainget a neutral a takder kadagiti nailubongan nga aramid. Idi 1918, imbaon ni Jehova ti “mensahero ti tulag,” ni Kristo Jesus, iti urnos ti naespirituan a templona tapno dalusanna ti bassit a grupo dagiti agdaydayaw kenkuana kadagiti nailubongan a pakatulawan. Naimpadtuan nga insaludsod ni Jehova: “Siasino ti makaibtur iti aldaw a yaay [ti mensahero], ket siasinonto ti agtakder inton agparang? Ta isu agbalinto a kasla apuy ti maysa a mananggugor ken kasla sabon dagiti labandero. Ket isu tumugawto a kas iti mananggugor ken manangdalus iti pirak ket dalusannanto dagiti annak ni Levi [ti napulotan a grupo dagiti papadi]; ket dalusannanto ida a kas iti balitok ken pirak, ket agbalindanto ken Jehova a tattao a mangidatag ti daton iti kinalinteg.” Kas nadalusan a tattao, kasta ti inaramidda!
13 Sangagasut uppat a pulo ket uppat a ribu laeng ti bilang dayta a napulotan a grupo dagiti papadi. (Apocalipsis 7:4-8; 14:1, 3) Ngem, komusta met ngay dagiti dadduma a dedikado a Kristiano itatta? Riniwriw itan ti kaaduda, dagitoy ti mangbukel iti “maysa a dakkel a bunggoy” a masapul met a madalusan kadagiti nailubongan nga aramid, a ‘labaanda dagiti pagan-anayda ket papudawenda ida iti dara ti Kordero.’ (Apocalipsis 7:9, 14) Gapuna, babaen ti panamati iti daton a subbot ti Kordero, ni Kristo Jesus, mataginayonda ti nadalus a takder iti sanguanan ni Jehova. Naikari kadakuada a makalasatdanto iti intero a dakkel a rigat, ti nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova.—Sofonias 2:2, 3.
14. Ania a sasao ti rumbeng nga ipangag ita dagiti tattao ti Dios bayat nga itultuloyda a sukayen ti baro a personalidad?
14 Kadua dagiti natda a papadi, masapul nga ipangag daytoy dakkel a bunggoy ti kanayonan a sasao ti Dios: “Umasidegakto kadakayo a tattao iti panangukom, ket nasiglatakto a saksi a maibusor kadagiti managanito, ken maibusor kadagiti mannakikamalala, ken maibusor kadagiti naulbod a managsapata, ken maibusor kadagiti mangsaur kadagiti mangmangged kadagiti tangdanda, iti balo a babai ken iti ubing nga ulila, ken mangballikug iti ganggannaet iti kalinteganna, ken saan nga agbuteng kaniak . . . Ta siak ni Jehova; diak agbaliw.” (Malakias 3:5, 6) Saan, saan nga agbalbaliw dagiti pagalagadan ni Jehova, isu nga iti panagbuteng ken Jehova, masapul nga idian dagiti tattaona ita ti amin a kita ti idolatria ken agbalinda a napudno, mapagpiaran, ken naparabur bayat nga itultuloyda a sukayen ti Nakristianuan a personalidad.—Colosas 3:9-14.
15. (a) Ania a naasi nga awis ti ipapaay ni Jehova? (b) Kasanotay a maliklikan a ‘takawan’ ni Jehova?
15 Adda yaw-awis ni Jehova iti asinoman a simiasi kadagiti nalinteg a dalanna, a kunkunana: “Agsublikayo kaniak, ket agsubliakto kadakayo.” No saludsodenda: “Iti ania ti pagsublianminto?” isungbatna: “Taktakawandak.” Ket kas sungbat iti kanayonan a saludsod: “Iti ania ti nangtakawanmi kenka?” kuna ni Jehova nga isut’ taktakawanda babaen ti saanda a panangipaay kadagiti kasayaatanda kas datdaton a mausar iti panagserbi iti templona. (Malakias 3:7, 8) Tangay nagbalintayo a paset ti ili ni Jehova, rumbeng a kayattay nga ipaay ti kasayaatan a paset ti pigsa, abilidad, ken material a sanikuatayo iti panagserbi ken Jehova. Iti kasta, imbes a takawan ti Dios, ‘itultuloytayo a sapulen nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna.’—Mateo 6:33.
16. Ania a pammaregta ti masarakantayo iti Malakias 3:10-12?
16 Adda dakkel a gunggona para kadagiti amin a mangilaksid kadagiti managimbubukod, materialistiko nga aramid ti lubong, kas ipakita ti Malakias 3:10-12: “‘Padasendak, pangngaasiyo, iti daytoy a banag,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot, ‘no siak diakto luktan kadakayo dagiti tawa ti langit ket ibuyatkonto kadakayo ti bendision agingga nga awanto ti lugar a makalaon nga umawat.’” Kadagiti amin a manangipateg, inkari ni Jehova ti naespirituan a kinarang-ay ken kinabunga. Innayonna: “Amin a nasnasion naganendakayto a naragsak, ta agbalinkayto a daga a makaay-ayo.” Saan kadi a pudno dayta kadagiti riniwriw a managyaman a tattao ti Dios iti intero a daga itatta?
Dagiti Manangsalimetmet Kinatarnaw iti Libro ti Biag
17-19. (a) Kasano nga inapektaran ti riribuk idiay Rwanda dagiti kakabsattayo sadiay? (b) Buyogen ti ania a natibker a pammati nga intultuloy amin dagitoy a matalek ti rumang-ay?
17 Iti daytoy a punto, mabalintay a komentuan ti kinatarnaw dagiti kakabsattayo a taga-Rwanda. Kanayon a mangipapaayda kadagiti kasayaatan a naespirituan a daton iti naespirituan a balay a pagdaydayawan ken Jehova. Kas pagarigan, iti “Nadiosan a Panangisuro” a Kombension Distritoda idi Disiembre 1993, nagapit ti 2,080 nga agibumbunannag iti Pagarian iti dagup a bilang ti timmabuno a 4,075. Adda 230 a kabbaro a Saksi a nabautisaran, ket kadagitoy, agarup 150 ti nag-auxiliary pioneer iti simmaruno a bulan.
18 Idi bimtak ti riribuk gapu iti panagginnura iti tribu idi Abril 1994, di nakurkurang ngem 180 a Saksi ti napapatay, a pakairaman ti city overseer idiay Kigali, ti kabesera, ken ti intero a pamiliana. Dagiti innem a managipatarus iti opisina ti Watch Tower Society idiay Kigali, uppat kadakuada ti Hutu ken dua ti Tutsi, intultuloyda ti nagtrabaho iti sumagmamano a lawas iti laksid dagiti nainget a pangta, agingga a kasapulan nga agtalaw dagiti Tutsi, tapno laeng mapapatay iti maysa a checkpoint. Kamaudiananna, tugottugotda dagiti nabati a kagawaanda iti computer, nagkamang dagiti natda nga uppat idiay Goma, Zaire, a sadiay sisusungdo nga intultuloyda nga ipatarus Ti Pagwanawanan iti Kinyarwanda a pagsasao.—Isaias 54:17.
19 Nupay narigat ti kasasaadda, kanayon a ti naespirituan a taraon imbes a dagiti material a banag ti kangrunaan a kiniddaw dagitoy a refugee a Saksi. Buyogen ti dakkel a panagsakripisio, nabalinan dagiti naayat a kakabsat manipud iti sumagmamano a daga ti nagitulod kadagiti abastoda. Babaen ti pannakisarita ken kinaurnosda iti laksid ti nariribuk a kasasaad, nakaipaay dagitoy a refugee iti nakaskasdaaw a pammaneknek. Pudno nga intultuloyda nga ipaay dagiti kasayaatanda iti panagdaydayaw ken Jehova. Imparangarangda ti natibker a pammatida a kas ken Pablo a nayebkas iti Roma 14:8: “No agbiagtayo, agbiagtayo a maipaay ken Jehova, ket no mataytayo, mataytayo a maipaay ken Jehova. Gapuna agpadpada a no agbiagtayo ken no mataytayo, kukuanatay ni Jehova.”
20, 21. (a) Makinnagan ti saan a naisurat iti libro a pakalaglagipan ni Jehova? (b) Makinnagan ti agparang iti libro, ken apay?
20 Irekrekord ni Jehova dagiti amin a natarnaw nga agserserbi kenkuana. Ituloy ti padto ni Malakias: “Iti dayta a tiempo dagidiay nagbuteng ken Jehova nagsaoda iti maysa ken maysa, tunggal maysa iti kaduana, ket ni Jehova nagimdeng ken nagipangag. Ket maysa a libro a pakalaglagipan ti nangrugi a masuratan iti saklangna agpaay kadagidiay agbuteng ken Jehova ken kadagidiay mangpampanunot iti naganna.”—Malakias 3:16.
21 Anian a nagpateg ita nga ipakitatayo ti nadiosan a buteng iti panangidaydayaw iti nagan ni Jehova! No aramidentay dayta, saantayto nga aglak-am iti nakaro a pannakaukom, a sagrapento dagidiay siraraem a mangsupsuportar kadagiti sistema daytoy a lubong. Kuna ti Apocalipsis 17:8 a “dagiti naganda saan a naisurat iti lukot ti biag.” Nainkalintegan laeng a ti kangrunaan a nagan a naisurat iti libro ti biag ni Jehova isu ti nagan ti Kangrunaan nga Ahente ti biag, ti mismo nga Anak ti Dios, ni Jesu-Kristo. Kuna ti Mateo 12:21: “Pudno unay, nga iti naganna manginanamanto dagiti nasion.” Ipanamnama ti daton a subbot ni Jesus ti biag nga agnanayon kadagiti amin a mangwatwat ti pammati iti dayta. Anian a pribilehio ti pannakainayon ti nagan ti tunggal maysa kadatayo iti nagan ni Jesus iti dayta a lukot!
22. Ania a paggidiatan ti nabatadto inton iwayat ni Jehova ti panangukomna?
22 Anianto ti pagbanagan dagiti adipen ti Dios inton dumteng ti panangukom? Sumungbat ni Jehova iti Malakias 3:17, 18: “Kaasiakto ida, kas iti panangngaasi ti maysa a tao iti anakna nga agserserbi kenkuana. Ket dakayo a tattao makitayonto ti paggidiatan ti nalinteg ken ti managdakdakes, daydiay agserserbi iti Dios ken daydiay saan nga agserserbi kenkuana.” Nabatadto iti isuamin ti paggidiatan: dagiti managdakdakes mailasindanto a maipaay iti agnanayon a pannakagessat, ket dagiti nalinteg maanamongandanto a maipaay iti biag nga agnanayon iti pagturayan ti Pagarian. (Mateo 25:31-46) No kasta, maysa a dakkel a bunggoy dagiti kimmarnero a tattao ti makalasatto iti dakkel ken nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova.
Malagipyo Kadi?
◻ Aniada a panangukom ti inwayat ni Jehova idi tiempo ti Biblia?
◻ Kasano nga umasping dagiti kasasaad ita kadagiti kasasaad idi un-unana a panawen?
◻ Ania a panangdalus ti naaramid kas kaitungpalan ti padto ni Malakias?
◻ Makinnagan ti naisurat iti libro a pakalaglagipan ti Dios?