Tuladenyo ti Pammatida
Nasungdo iti Laksid Dagiti Pannubok
MADANDANAGAN ni Pedro a nangmingming iti ruprupa dagiti agdengdengngeg ken Jesus. Addada idi iti sinagoga idiay Capernaum. Adda ditoy nga ili ti pagtaengan ni Pedro; dita nga agnegnegosio iti makalapanna iti Baybay ti Galilea; agnanaed dita ti adu a gagayyem, kakabagian, ken am-ammona iti negosio. Magagaran la ketdi ni Pedro a dagiti kailianna makitada met ni Jesus ken maragsakanda met a mangammo iti mensahe maipapan iti Pagarian ti Dios manipud iti katan-okan a mannursuro. Ngem saan a kasta ti napasamak iti dayta nga aldaw.
Adu ti saanen a dimngeg. Adda dagiti agtantanabutob, a saan a mamati iti mensahe ni Jesus. Ngem ti pakadanagan unay ni Pedro ket ti reaksion dagiti mismo nga adalan ni Jesus. Saanen a makita kadagiti rupada ti dati a ragsak ken gagar a mangammo iti kinapudno. Naupay ken marurodda payen. Adda pay dagiti nagkuna a makapakigtot ti sasao ni Jesus. Didan kayat ti dumngeg, isu a pinanawanda ti sinagoga ket saandan a simmurot ken Jesus.
Mariribukan idi ni Pedro ken dagiti padana nga apostol. Saan a naan-anay a natarusan ni Pedro ti kinuna ni Jesus iti dayta nga aldaw. Nariknana la ketdi a ti sasao ni Jesus ket kasla makaparurod no saan a mailawlawag. Ngem ania ngarud ti aramiden ni Pedro? Saan a dayta ti damo a gundaway a nasubok ti kinasungdona iti Apona, ken saan a dayta ti maudi. Usigentayo no kasano a nakatulong ken Pedro ti pammatina tapno mapagballigianna dagiti karit ket agtalinaed a nasungdo.
Nasungdo Uray Saan a Nasungdo ti Dadduma
Masansan a masdaaw ni Pedro kadagiti ar-aramiden ni Jesus. Kankanayon a nagsao ken nagtignay ti Apona iti wagas a maisupadi iti namnamaen dagiti tattao Kenkuana. Iti laeng napalabas nga aldaw, simimilagro a pinakan ni Jesus ti rinibribu a tattao. Gapu iti dayta, kayatda a pagbalinen nga ari. Ngem adu ti nasdaaw idi pinanawanna ida ken kinalikagumanna kadagiti adalanna nga aglayagda ket agturongda idiay Capernaum. Bayat a dagiti adalan naglayagda iti rabii, nagsiddaawda manen idi nagna ni Jesus iti Baybay ti Galilea bayat ti bagyo, a nangipaay ken Pedro iti nagpateg a leksion maipapan iti pammati.a
Iti kabigatanna, naammuanda a naglayag met ken simmurot kadakuada ti bunggoy. Ngem agparang nga inaramid dayta ti bunggoy saan a gapu ta mabisinda iti naespirituan a kinapudno no di ket tapno makitada manen ni Jesus a mangpataud iti taraon babaen ti milagro. Binabalaw ida ni Jesus gapu iti materialistiko a panangmatmatda. Nagtultuloy dayta a panagsasarita iti sinagoga idiay Capernaum, a sadiay saan manen a pinatgan ni Jesus ti inanamaen dagiti tattao tapno maisurona ida iti napateg ngem narigat a kinapudno.
Kayat ni Jesus nga isu ket matmatan dagiti tattao, saan a kas gubuayan laeng ti material a taraon, no di ket kas naespirituan a probision manipud iti Dios, kas daydiay mamagbalin a posible ti biag nga agnanayon para iti sabsabali babaen ti panagbiag ken ipapatayna kas tao. Gapuna, nagusar ni Jesus iti maysa a pangngarig, nga indiligna ti bagina iti manna, ti tinapay a nagtaud idiay langit idi kaaldawan ni Moises. Idi adda kimmontra, nagusar iti nabatad nga ilustrasion, ket inlawlawagna a kasapulan ti mangan iti lasag ken darana tapno magun-odan ti biag. Iti dayta a gundaway a kimmaro ti pannakasuron dagiti dumdumngeg. Adda dagiti nangikuna: “Makapakigtot daytoy a sasao; siasino ti makapagimdeng iti dayta?” Adu kadagiti adalan ni Jesus ti nangikeddeng a didan sumurot kenkuana.b—Juan 6:48-60, 66.
Ania ngarud ti aramiden ni Pedro? Mabalin a mariribukan kadagiti sasao ni Jesus. Saanna pay a maawatan a masapul a matay ni Jesus tapno matungpalna ti pagayatan ti Dios. Ngem, naallukoy kadi ni Pedro a sumurot kadagiti agduadua nga adalan a nangpanaw ken Jesus iti dayta nga aldaw? Saan. Adda banag a nangiduma ken Pedro kadagidiay a tattao. Ania dayta?
Kinuna ni Jesus kadagiti apostolna: “Kayatyo kadi met ti mapan?” (Juan 6:67) Kinasaona dagiti 12, ngem masansan a ni Pedro ti sumungbat. Nalabit a ni Pedro ti inauna kadakuada amin. Aniaman ti kasasaad, isu ti katuredan ket manmano a bumdeng a mangibaga iti pampanunotenna. Dagitoy a sasao ti napanunotna nga iyebkas iti dayta a gundaway: “Apo, iti siasino ti papananminto? Addaanka iti sasao ti agnanayon a biag.”—Juan 6:68.
Saan kadi a matukay ti pusoyo kadagita a sasao? Ti pammati ni Pedro ken Jesus ti nakatulong kenkuana a maaddaan iti nagsayaat a galad—ti kinasungdo. Nabatad a naawatan ni Pedro nga awan ti sabali a Manangisalakan no di ni Jesus ken nangispal ni Jesus babaen kadagiti isursurona maipapan iti Pagarian ti Dios. Ammo ni Pedro nga uray no adda bambanag a dina maawatan, awanen ti sabali a papanan no kayatna a magun-odan ti anamong ti Dios ken ti bendision a biag nga agnanayon.
Kasta met kadi ti kapanunotam? Makapaladingit ta adu iti lubong ita ti mangibagbaga nga ipatpategda ni Jesus ngem saanda a nasungdo no adda pannubok. Tapno makuna a pudpudno ti kinasungdotayo ken Kristo, nasken a tuladentayo ti panangmatmat ni Pedro kadagiti pannursuro ni Jesus. Nasken nga adalentayo dagita, a tarusantayo ti kayatda a sawen, ken agbiagtayo maitunos kadagita—uray no masdaawtayo ta naiduma dagita iti namnamaen wenno personal a pagayatantayo. Magun-odantayo laeng ti agnanayon a biag a kayat ni Jesus nga ipaay kadatayo no paneknekantayo a nasungdotayo.
Nasungdo Uray Matubngar
Di nagbayag kalpasan dayta nga okupado a kasasaad, indauluan ni Jesus dagiti apostol ken ti dadduma nga adalan iti panagdaliasatda nga agturong iti adayo nga amianan. Uray manipud iti asul a dandanum ti Baybay ti Galilea, makita no dadduma ti naabbungotan iti niebe a pantok ti Bantay Hermon, iti kaamiananan a pungto ti Naikari a Daga. Kasla tumaytayag dayta a bantay bayat nga in-inut nga umas-asideg ti grupo, a sumangsang-at iti dalan nga agturong kadagiti purok nga asideg iti Cesarea Filipos.c Iti dayta a nakapimpintas a lugar a matannawagan ti adu a paset ti Naikari a Daga iti abagatan, maysa a napateg a saludsod ti inyimtuod ni Jesus kadagiti pasurotna.
Insaludsod ni Jesus: “Siasinoak sigun iti panagkuna dagiti bunggoy?” Mapanunottayo ni Pedro a mangmingmingming kadagiti nasiput a mata ni Jesus, a mariknana manen ti kinamanangngaasi ken kinasaririt ti Apona. Interesado ni Jesus iti kapanunotan dagiti dumdumngeg kenkuana maipapan iti nakita ken nangngegda. Dagiti adalan ni Jesus sinungbatanda ti saludsod, nga inulitda ti dadduma kadagiti gagangay a biddut a kapanunotan maipapan iti kinasiasino ni Jesus. Ngem adda pay kayat ni Jesus a maammuan. Addaan kadi met dagiti kasingedan a pasurotna iti kasta a biddut a kapanunotan? “Dakayo, nupay kasta, siasinoak iti panagkunayo?” insaludsodna.—Lucas 9:18-22.
Kas iti sigud, dagus a simmungbat ni Pedro. Iti nalawag a sasao, inyebkasna ti kapanunotan a timmaud iti puso ti adu nga adda sadiay. “Sika ti Kristo, ti Anak ti sibibiag a Dios,” kinunana. Panunotentayo laengen ti iyaanamong ni Jesus ken Pedro bayat a sibabara a kinomendaranna. Impalagip ni Jesus ken Pedro a ni Jehova a Dios, saan ket a ti tao, ti nangibatad iti dayta a nagpateg a kinapudno tapno maawatan dagidiay addaan iti pudpudno a pammati. Natulongan ni Pedro a mangtarus iti maysa kadagiti kasayaatan a kinapudno nga impalgaken ni Jehova—ti kinasiasino ti nabayagen a naikari a Mesias wenno Kristo!—Mateo 16:16, 17.
Sigun iti nagkauna a padto, ni Kristo daydiay naawagan a bato a laksiden dagiti managibangon. (Salmo 118:22; Lucas 20:17) Maitunos kadagita a padto, impalgak ni Jesus a mangipasdek ni Jehova iti maysa a kongregasion iti mismo a bato, wenno dakkel a bato, nga idi laeng a nabigbig ni Pedro.d Kalpasanna, intalekna ken Pedro ti dadduma a nakapatpateg a pribilehio iti dayta a kongregasion. Saanna a pinagbalin ni Pedro a natantan-ok ngem iti dadduma nga apostol, a kas iti ipagarup ti dadduma, ngem inikkanna ni Pedro kadagiti annongen. Intedna ken Pedro “dagiti tulbek ti pagarian.” (Mateo 16:19) Annongen ni Pedro a luktan ti namnama nga iseserrek iti Pagarian ti Dios para iti tallo a nagduduma a tay-ak ti sangatauan—umuna, kadagiti Judio; maikadua, kadagiti Samaritano; ken maudi, kadagiti Gentil wenno di Judio.
Nupay kasta, kinuna ni Jesus idi agangay a dakdakkel ti sungsungbatan dagidiay napagtalkan iti ad-adu, ket pudno dayta iti biang ni Pedro. (Lucas 12:48) Intuloy ni Jesus nga impalgak dagiti napateg a kinapudno maipapan iti Mesias, agraman ti sigurado a panagsagaba ken ipapatayna iti Jerusalem nga asideg idin a mapagteng. Nariribukan ni Pedro idi nangngegna dayta. Impaknina ni Jesus ket binabalawna, a kunkunana: “Kaasiam ta bagim, Apo; saanto a pulos mapasamak kenka daytoy a pagtungpalan.”—Mateo 16:21, 22.
Sigurado a naimbag ti panggep ni Pedro, isu a nasdaaw la ketdi iti sungbat ni Jesus. Tinallikudanna ni Pedro, kimmita kadagiti adalan—a nalabit kas met ken Pedro ti kapanunotanda—ket kinunana: “Inka iti likudak, Satanas! Maysaka a pakaitibkolak, agsipud ta pampanunotem, saan a ti pampanunot ti Dios, no di ket ti pampanunot ti tattao.” (Mateo 16:23; Marcos 8:32, 33) Praktikal kadatayo amin ti balakad ni Jesus. Ad-adda nga agannayastayo a mangsurot iti bukodtayo a kapanunotan ngem iti kapanunotan ti Dios. No tumuloktayo, uray no panggeptayo ti tumulong, mabalin a ditay mapupuotan a supsuportarantayo ti panggep ni Satanas imbes a ti panggep ti Dios. Ngem ania ti reaksion ni Pedro?
Sigurado nga ammo ni Pedro a saan nga ibagbaga ni Jesus a literal nga isu ni Satanas a Diablo. Total, naiduma ti kinuna ni Jesus ken Pedro, ta kinuna ni Jesus ken Satanas: “Pumanawka”; ngem kinunana ken Pedro: “Inka iti likudak.” (Mateo 4:10) Saan ngarud nga inlaksid ni Jesus dayta nga apostol yantangay adu ti naimbag a kababalin a nakitana kenkuana. Tinubngarna laeng ti di umiso a pampanunot ni Pedro. Nabatad a kasapulan a pumanaw ni Pedro iti sango ni Apona kas pakaitibkolan ken mapan iti likudanna kas nasungdo a pasurotna.
Nakisupiat, nakaunget, wenno nagpasugnod kadi ni Pedro gapu iti dayta? Saan; sipapakumbaba nga inawatna ti pannubngar. Iti dayta a gundaway, impakitana manen ti kinasungdona. Amin dagidiay sumursurot iti addang ni Kristo kasapulanda ti pannubngar no dadduma. Makapagtultuloytayo laeng a suminged ken Jesu-Kristo ken iti Amana a ni Jehova a Dios no sipapakumbaba nga awatentayo ti disiplina ken agsursurotayo iti dayta. —Proverbio 4:13.
Nagunggonaan ti Kinasungdona
Idi agangay, adda manen nakaskasdaaw nga imbaga ni Jesus: “Pudno kunak kadakayo nga adda sumagmamano kadagidiay sitatakder ditoy a saandanto a pulos maramanan ni patay agingga nga umuna pay a makitada ti Anak ti tao nga um-umay iti pagarianna.” (Mateo 16:28) Awan duadua nga interesado unay ni Pedro iti dayta. Ania ngata ti kayat a sawen ni Jesus? Yantangay kalkalpas a natubngar ni Pedro, nalabit pampanunotenna no isu ket maikari pay iti kasta a naisangsangayan a pribilehio.
Nupay kasta, agarup makalawas kalpasanna, inkuyog ni Jesus da Santiago, Juan, ken Pedro iti “maysa a nangato a bantay”—nalabit ti Bantay Hermon a sumagmamano laeng a kilometro ti kaadayona. Posible a rabii idin gapu ta makaturturog unayen dagiti tallo. Ngem bayat nga agkarkararag ni Jesus, adda napasamak a nangriing kadakuada.—Mateo 17:1; Lucas 9:28, 29, 32.
Nakitada a nagbaliw ti langa ni Jesus. Nangrugi a nagraniag ti rupana agingga a nagsilnag a kas iti init. Nagbalin a sumilsilap a puraw ti pagan-anayna. Kalpasanna, dua a lallaki a kalanglanga da Moises ken Elias ti nagparang a kadua ni Jesus. Makisarsaritada kenkuana maipapan iti “ipapanawna a naikeddeng a tungpalenna idiay Jerusalem,” a nabatad a tumukoy iti ipapatay ken panagungarna. Nalawag a di umiso ti imbaga ni Pedro a dinto pulos mapasaran ni Jesus dayta a nasaem nga ipapatay! —Lucas 9:30, 31.
Natignay ni Pedro a makipaset iti dayta a naisangsangayan a sirmata. Da Moises ken Elias kasla agpakpakadadan ken Jesus. Isu a nagsao ni Pedro: “Manangisuro, nasayaat no ditoytayon, gapuna mangibangontayo iti tallo a tolda, maysa ti maipaay kenka ket maysa ti maipaay ken Moises ket maysa ti maipaay ken Elias.” Siempre, maysa laeng a sirmata ti panagparang dagiti dua a nabayagen a natay nga adipen ni Jehova, isu a saanda a kasapulan ti tolda. Talaga a saan nga ammo ni Pedro ti sasawenna. Ngem dimo kadi maay-ayo iti kinagagar ken pannakaseknan ni Pedro?—Lucas 9:33.
Iti dayta a rabii, naaddaan da Pedro, Santiago, ken Juan iti sabali pay a gunggona. Iti dayta a bantay, nabukel ti ulep iti ngatuenda. Adda timek a naggapu iti dayta—timek ni Jehova a Dios! Kinunana: “Daytoy ti Anakko, daydiay napili. Agimdengkayo kenkuana.” Kalpasanna, nalpasen ti sirmata ket is-isudan a kadua ni Jesus iti bantay.—Lucas 9:34-36.
Anian a naisangsangayan a sagut dayta para ken Pedro ken kadatayo! Kalpasan ti sumagmamano a dekada, nagsurat ni Pedro maipapan iti pribilehio a napadasanna iti dayta a rabii kas maysa kadagiti ‘nakasaksi iti kinatan-ok’ ni Jesus. Dayta a nakita ni Pedro ket maysa a pangripiripan iti akem ni Jesus kas nadayag a nailangitan nga Ari. Patalgedan dayta a sirmata ti adu a padto iti Sao ti Dios ken pinabilegna ti pammati ni Pedro tapno madaeranna dagiti pakasuotan a sanguenna. (2 Pedro 1:16-19) Kasta met ti epektona kadatayo no, kas ken Pedro, agtultuloytayo a nasungdo iti Apo a dinutokan ni Jehova a mangiturong kadatayo ket agsursurotayo kenkuana, awatentayo ti panangdisiplina ken panangilintegna, ken sipapakumbaba a sumurottayo kenkuana iti inaldaw.
[Footnotes]
a Kitaem ti artikulo a “Tuladenyo ti Pammatida—Pinarmekna ti Panagbuteng ken Panagduadua,” iti Oktubre 1, 2009 a ruar ti Pagwanawanan.
b Nalawag a makita ti saan a kinasungdo dayta a bunggoy no idiligtayo ti reaksionda iti sasao ni Jesus iti sinagoga ken iti kinunada iti aldaw sakbayna, idi a sibabara nga inwaragawagda ni Jesus kas maysa a mammadto ti Dios.—Juan 6:14.
c Mangrugi iti igid ti Baybay ti Galilea, nagdaliasat ti grupo iti 48 a kilometro, manipud iti agarup 210 a metro iti baba ti patar ti baybay agingga iti agarup 350 a metro iti ngatuen ti patar ti baybay, a limmasatda kadagiti nakangayngayed a rehion.
d Kitaem ti kahon a “Siasino ti Dakkel a Bato?” iti panid 28.
[Kahon/Ladawan iti panid 28]
Siasino ti Dakkel a Bato?
Kinuna ni Jesus ken apostol Pedro: “Kunak kenka, Sika Pedroka, ket iti daytoy a dakkel a bato bangonekto ti kongregasionko.” (Mateo 16:18) Masansan a maipagarup a ni Pedro ti dakdakamaten ni Jesus a pundasion ti kongregasion Kristiano. Isursuro ti Iglesia Katolika a ni Jesus ibilbilangna ni Pedro a natantan-ok ngem iti dadduma nga apostol, isu a pinagbalinda ni Pedro kas ti umuna a papa. Gapuna, iti uneg ti Saint Peter’s Basilica idiay Roma, silalawag a naikitikit ti sasao ni Jesus kadagiti Latin a letra a daddadakkel ngem iti tao.
Kayat kadi a sawen ni Jesus a ni Pedro ti dakkel a bato a pangibangonanna iti kongregasionna? Saan. Utobem ti tallo a rason no apay a masiguradotayo a saan. Umuna, dumdumngeg idi ti dadduma nga apostol, ket saan a kasta ti panangtarusda iti kinuna ni Jesus. No itantan-ok ni Jesus ni Pedro iti sangoda, apay ngarud a naulit-ulit a nagsusupiatanda no siasino kadakuada ti katan-okan? (Marcos 9:33-35; Lucas 22:24-26) Maikadua, impakita ni apostol Pablo idi agangay a ni Jesu-Kristo, saan ket a ni Pedro, ti dakkel a bato. (1 Corinto 3:11; 10:4) Maikatlo, kalpasan ti sumagmamano a dekada, impakita a mismo ni Pedro a saan nga isu ti dakkel a bato. Imbes ketdi, insuratna a ni Jesus ti nabayagen a naipadto a “pamuon a bato a pasuli” a ti Dios mismo ti nangpili.—1 Pedro 2:4-8.
Kaskasdi, adda dagiti mangipetteng a yantangay ti kaipapanan ti nagan ni Pedro ket “Bato,” ipakpakaammo ni Jesus a ni Pedro ti dakkel a bato. Ngem iti kinapudnona, ti nagan ni Pedro ket saan a kapada ti sao a “dakkel a bato” a nausar iti isu met laeng a bersikulo. Ti nagan ni Pedro kaipapananna ti “Maysa a Bato,” ket maysa dayta a nagan a panglalaki; ti sao a naipatarus a “dakkel a bato” ket nagan a pangbabai. Ania ngarud ti kayat a sawen ti sasao ni Jesus? Kayariganna nga ibagbaga ni Jesus ken Pedro: “Sika, daydiay inawagak iti Pedro, wenno Bato, nabigbigmo no siasino a talaga ti ‘dakkel a bato,’ ti Kristo, nga agserbi kas pundasion ti kongregasion Kristiano.” Anian a pribilehio ti naited ken Pedro a nakatulong iti pannakaipalgak ti kasta a nagpateg a kinapudno!
[Ladawan iti panid 24, 25]
Impakita ni Pedro ti kinasungdona uray idi natubngar
[Ladawan iti panid 26]
Nagunggonaan ti kinasungdo ni Pedro babaen ti makapikapik a sirmata