Ti Biag ken Ministerio ni Jesus
Dagiti Agobra Idiay Pagubasan
“ADU dagiti umun-una,” ti kakkalpas a kinuna ni Jesus, “a maud-udidanto ken maud-udi nga umunadanto.” Ita iyilustrarna daytoy babaen iti panangisalaysayna ti estoria. “Ta ti pagarian ti langit,” inrugina, “maipadis iti maysa a tao, nga ama ti sangakabbalayan, a rimmuar iti agsapa a makitulag kadagiti mangtalon iti kaubasanna.”
Intuloy ni Jesus: “Ket idinto a [ti ama ti sangakabbalayan] nakitulag kadagiti mangmangged iti maysa a denario ti inaldaw, imbaonna ida iti kaubasanna. Ket rimmuar iti asideg ti oras a maikatlo, ket nakitana dagiti sabsabali nga addada iti plasa nga awan aramidda; ket kinunana kadakuada, ‘Inkayo met iti kaubasan ket ti maitutop itdekto kadakayo.’ Ket napanda. Rimmuar manen iti asideg ti oras a maikanem ken iti oras a maikasiam ket kasta met ti inaramidna. Ket rimmuar iti oras a maikasangapulo ket maysa ket nasarakanna dagiti sabsabali nga agtatakder sadiay nga awan aramidda, ket kinunana kadakuada, ‘Apay-apay addakay ditoy a nagmalmalem nga awan ti maar-aramidyo?’ Kunada kenkuana: ‘Agsipud ta awan ti nakitulag kadakami.’ Kunana kadakuada, ‘Inkayo met iti kaubasan.’”
Ti ama ti sangakabbalayan, wenno makinkua ti kaubasan, ket isu ni Jehova a Dios, ket ti kaubasan isut’ nasion ti Israel. Dagiti mangmangged iti kaubasan isuda dagiti tattao a naiyeg iti Linteg ti tulag; isuda nangnangruna dagidiay Judio nga agbibiag idi kaaldawan dagiti apostol. Ti tulag maipaay ti tangdan ti naaramid laeng kadagidiay agobra iti agmalmalem. Ti tangdan ket maysa a denario maipaay iti agmalem a trabaho. Yantangay “ti oras a maikatlo” ket alas 9 t.b., dagidiay naawis iti trabaho iti maika-3, maika-6, maika-9, ken maika-11 nga oras, nga agsasaruno, nagobrada laeng ti 9, 6, 3, ken 1 nga oras.
Dagidiay 12-oras, wenno agmalmalem, a nagobra irepresentarda dagiti papangulo a Judio a nagtultuloy nga okupado iti narelihiusuan a serbisio. Saanda a kas kadagidiay adalan ni Jesus, nga, iti kadakkelan a paset ti biagda, nagobrada iti panagdaklis wenno kadagiti dadduma pay a panggedan. Idi laeng otoño ti 29 K.P. a ti “ama ti sangakabbalayan” imbaonna ni Jesu-Kristo a mangurnong kadagitoy nga agbalin nga ad-adalanna. Gapuna isudat’ nagbalin a dagiti “maud-udi,” wenno dagiti agobra ti kaubasan iti oras a maika-11.
Kamaudiananna, ti simboliko nga aldaw a panagobra nagpatingga iti ipapatay ni Jesus, ket dimtengen ti oras a panangted ti tangdan kadagiti nagobra. Ti karkarna a pagalagadan a panangbayad kadagiti maud-udi nga umun-una ti nasurot, kas nailawlawag: “Ket idi sumipngeten, ti apo ti kaubasan kinunana idi pagtaltalkanna, ‘Ayabam dagiti mangmangged ket tangdanam ida iti sangsangkapada, manipud kadagiti naudi agingga kadagiti immun-una.’ Idi ngarud simmangpet dagidi simrek iti asideg ti oras a maikasangapulo ket maysa, immawat ti tunggal maysa kadakuada iti maysa a denario. Ket idi immay dagiti immun-una, impagarupda nga umawatdanto iti nawadwadwad; ngem kasta met nga immawat ti tunggal maysa a tao iti maysa a denario. Ket idi nakaawatdan nagtanabutobda iti maisalungasing iti ama ti sangakabbalayan, a kunkunada, ‘Dagitoy naudi nagtrabahoda iti maymaysa nga oras laeng; ket intuladmo ida kadakami a nagtrabaho a nagmalmalem iti kainitan!’ Ket isu simmungbat ket kinunana iti maysa kadakuada, ‘Gayyem, diak agaramid kenka ti ranggas. Dika aya nakitulag kaniak iti maysa a denario? Alaem ti kukuam ket inkan. Kayatko nga ikkan daytoy naudi iti kapadpada ti naited kenka. Saan aya a maipalubos kaniak nga aramidek ti kayatko iti kukuak? Wenno dakes aya ta matam agsipud ta naimbagak?’” Kas panangigibusna inulit ni Jesus ti punto nga impaayna nga immun-una, a kunkunana: “Iti kasta dagiti maudi isudanto dagiti umuna, ket dagiti umuna isudanto dagiti maudi.”
Ti panangawat ti denario naaramid, saan nga idi ipapatay ni Jesus, no di ket idi Pentecostes ti 33 K.P., idi a ni Kristo, ti tao a “pagtaltalkanna,” imparukpokna ti nasantuan nga espiritu kadagiti adalanna. Dagitoy nga adalan ni Jesus ket arigna “dagiti maud-udi,” wenno dagiti trabahador, iti oras a maika-11.
Ti denario saanna nga irepresentar ti sagut ti nasantuan nga espiritu mismo. Ti denario isut’ banag nga aramaten dagiti adalan ditoy daga. Isut’ maysa a kaipapananna ti pagbiaganda, ti biagda nga agnanayon. Isu dayta ti pribilehio kas naespirituan nga Israelita, a napulotan a mangikaskasaba ti Pagarian ti Dios.
Di nagbayag dagiti immuna a nakitulagan nakitada a dagiti adalan ni Jesus ket natangdanandan, ket nakitada ida a mangus-usaren iti simboliko a denario. Ngem kayatda ti dakdakkel pay ngem ti nasantuan nga espiritu ken kadagiti nainayon a pribilehio ti Pagarian. Ti panagtanabutobda ken isusuppiatda ti naipakita iti langa ti panangidadanesda kadagiti adalan ni Kristo, dagiti “maud-udi” a nagobra iti kaubasan.
Dayta kadi umuna-siglo a kaitungpalan ti kakaisuna a kaitungpalan ti pangngarig ni Jesus? Saan, dagiti klero ti Kakristianuan iti daytoy maika-20 a siglo ti, babaen dagiti saad ken responsabilidadda, isuda “dagiti umun-una” a naawis nga agobra iti simboliko a pagubasan ti Dios. Ibilbilangda dagiti dedikado a manangaskasaba a naitimpuyog iti Watch Tower Bible and Tract Society kas “dagiti maud-udi” a maaddaan ti maikari a pannakaituding iti serbisio ti Dios. Ngem, iti kinapudnona, dagitoy mismo a lalaisen dagiti klero ti immawat ti denario—ti dayaw nga agserbi kas dagiti napulotan nga embahador ti nailangitan a Pagarian ti Dios. Mateo 19:30–20:16.
◆ Aniat’ irepresentar ti kaubasan? Asino ti irepresentar ti makinkukua ti kaubasan ken dagiti nagobra ti 12-oras ken 1-oras?
◆ Kaano ti panagpatingga ti simboliko nga aldaw ti panagtrabaho, ken kaano a naited ti tangdan?
◆ Aniat’ irepresentar ti tangdan a denario?