Ad-adda a Kasapulantayo ti Agbantay Ita
“Agtultuloykayo nga agbantay, ngarud, agsipud ta saanyo nga ammo no ania nga aldaw nga umay ti Apoyo.”—MATEO 24:42.
1, 2. Ania ti mangipakita nga agbibiagtayon iti panungpalan ti agdama a sistema ti bambanag?
“KANGRUNAAN iti amin, ti gubat ti nangdominar iti maikaduapulo a siglo,” kuna ni autor a Bill Emmott. Nupay bigbigenna a sinaplit ti gubat ken kinaranggas ti intero a pakasaritaan ti tao, innayonna: “Awan nakaidumaan ti kita dagiti gubat iti maikaduapulo a siglo, ti nakaidumaanna isu ti kinakaro dagiti gubatna. Iti dayta laeng a siglo a napasamak ti pudpudno a sangalubongan a panagdadangadang . . . Ket kas man la mangpatalged iti dayta, saan laeng a maysa no di ket dua a sangalubongan a gubat ti napasamak iti dayta a siglo.”
2 Impadto ni Jesu-Kristo nga aggugubat dagiti ‘nasion maibusor iti nasion ken pagarian maibusor iti pagarian.’ Ngem maysa laeng dayta a paset ‘ti pagilasinan ti kaadda ni Kristo ken ti panungpalan ti sistema ti bambanag.’ Iti daytoy a naindaklan a padto, dinakamat met ni Jesus dagiti panagbisin, angol, ken ginggined. (Mateo 24:3, 7, 8; Lucas 21:6, 7, 10, 11) Nagsaknap ken limmanlan dagita a didigra iti adu a pamay-an. Agraira ti kinadakes ti tao, kas ipakita ti panangmatmatna iti Dios ken kadagiti padana a tattao. Nabatad ti panagrakaya ti moral ken ti ikakaro ti krimen ken kinaranggas. Dagiti tattao managayatda iti kuarta imbes nga iti Dios, nga okupadoda unay kadagiti ragragsak. Paneknekan amin dagitoy nga agbibiagtayon ‘kadagiti napeggad a tiempo.’—2 Timoteo 3:1-5.
3. Ania koma ti epekto kadatayo “dagiti pagilasinan dagiti tiempo”?
3 Ania ti makunam maipapan iti dumakdakes a kasasaad ti sangatauan? Adu ti di mangikankano, timmangken pay ketdin ti pusoda, kadagiti agdama a mamagdukot a pasamak. Dagiti naimpluensia ken nalalaing a tattao ditoy lubong dida matarusan ti kaipapanan “dagiti pagilasinan dagiti tiempo”; uray dagiti panguluen ti relihion dida mailawlawag ti umiso a kaipapanan dagitoy. (Mateo 16:1-3) Ngem indagadag ni Jesus kadagiti pasurotna: “Agtultuloykayo nga agbantay, ngarud, agsipud ta saanyo nga ammo no ania nga aldaw nga umay ti Apoyo.” (Mateo 24:42) Iparparegta ni Jesus a saantayo laeng nga agbantay no di ket ‘itultuloytayo ti agbantay.’ Tapno maitultuloytayo ti agbantay, nasken nga agtalinaedtayo nga alerto ken nasalukag. Saantayo laeng a bigbigen nga agbibiagtayon iti maudi nga al-aldaw, a rimmigat ti panawen. Nasken a natibker ti pammatitayo nga ‘asidegen ti panungpalan ti amin a bambanag.’ (1 Pedro 4:7) Dayta ti mangtignay kadatayo nga ad-adda nga agbantay. No kasta, nasken nga utobentayo daytoy a saludsod: ‘Ania ti mangpatibker iti panagtalektayo nga asidegen ti panungpalan?’
4, 5. (a) Ania ti mangpatibker iti panagtalektayo nga asidegen ti panungpalan daytoy dakes a sistema, ken apay? (b) Ania ti maysa a nagpadaan ti kaaldawan ni Noe ken ti kaadda ti Anak ti tao?
4 Panunotem ti kasasaad nga agraraira sakbay a dimteng ti awan kaaspingna a pasamak iti pakasaritaan ti tao—ti dakkel a Delubio idi kaaldawan ni Noe. Nagdakes dagiti tattao nga uray la ‘nasaktan ti puso’ ni Jehova. Inkeddengna: “Punasek dagiti tattao a pinarsuak manipud iti rabaw ti daga.” (Genesis 6:6, 7) Ket kasta a talaga ti inaramidna. Iti panangidiligna iti pasamak idi ken ita, kinuna ni Jesus: “Kas idi kaaldawan ni Noe, kastanto ti kaadda ti Anak ti tao.”—Mateo 24:37.
5 Rasonable a panunoten nga agpada ti marikna ni Jehova maipapan iti agdama a lubong ken iti lubong sakbay ti Layus. Yantangay pinagpatinggana ti dakes a lubong idi kaaldawan ni Noe, sigurado a dadaelenna ti agdama a dakes a lubong. Gapu ta nalawag kadatayo ti nagpadaan daydi a panawen ken ti kaaldawantayo, mapatibker koma ti panagtalektayo nga asidegen ti panungpalan ti agdama a lubong. Ania ngarud dagiti nagpadaanda? Adda di kumurang a lima. Umuna, espesipiko dagiti detalye ti naipakpakauna a pannakadadael.
Napakdaaran Maipapan “iti Bambanag a Saan Pay a Nakita”
6. Ania ti determinado nga aramiden ni Jehova idi kaaldawan ni Noe?
6 Idi kaaldawan ni Noe, indeklara ni Jehova: “Ti espirituk saanto nga agtignay iti tao iti di nakedngan gapu ta isu lasag met. Iti kasta ti al-aldawna agdagupto iti sangagasut ket duapulo a tawen.” (Genesis 6:3) Ti pannakayulog dayta a pangngeddeng ti Dios idi 2490 K.K.P. impasimudaagna ti panangrugi ti panungpalan daydi dakes a lubong. Panunotem laengen ti kaipapanan dayta kadagiti sibibiag idi! Adda laengen 120 a tawen sakbay nga iyeg ni Jehova “ti layus ti dandanum iti rabaw ti daga tapno mangdadael iti isuamin a lasag a kadakuada aktibo ti puersa ti biag iti baba ti langlangit.”—Genesis 6:17.
7. (a) Ania ti inaramid ni Noe idi mapakdaaran maipapan iti Layus? (b) Ania koma ti tignaytayo kadagiti pakdaar mainaig ti panungpalan daytoy a sistema?
7 Sumagmamano a dekada sakbayna, napakdaaran ni Noe maipapan iti umad-adani a pannakadadael, ket nainsiriban nga inusarna ti tiempo tapno agsagana agpaay iti pannakaisalakan. “Kalpasan a naipaayan iti nadibinuan a pakdaar maipapan iti bambanag a saan pay a nakita,” kinuna ni apostol Pablo, “nangipakita ni Noe iti nadiosan a buteng ket nangibangon iti daong a pakaisalakanan ti sangakabbalayanna.” (Hebreo 11:7) Datayo met ngay? Agarup 90 a tawenen ti napalabas sipud idi nangrugi idi 1914 ti maudi nga al-aldaw daytoy sistema ti bambanag. Awan duadua nga addatayon “iti tiempo ti panungpalan.” (Daniel 12:4) Ania koma ti tignaytayo mainaig kadagiti pakdaar kadatayo? “Ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon,” kuna ti Biblia. (1 Juan 2:17) Aramidentayo ngarud ita ti pagayatan ni Jehova buyogen ti kasta unay a kinaganat.
8, 9. Aniada a pakdaar ti nangngegan iti agdama a panawen, ken kasano a maipakpakaammo dagita?
8 Iti agdama a panawen, dagiti napasnek nga estudiante ti Biblia naadalda manipud iti naipaltiing a Kasuratan a sigurado a madadael daytoy a sistema. Patientayo kadi dayta? Imutektekanyo ti nalawag a kinuna ni Jesu-Kristo: “Addanto dakkel a rigat a dayta ket saan pay a napasamak nanipud idi pangrugian ti lubong agingga ita, saan, saanto met a mapasamak manen.” (Mateo 24:21) Kinuna met ni Jesus nga isu ket umay kas ti Ukom a dinutokan ti Dios ken paglalasinenna dagiti tattao no kasano a ti maysa a pastor ilasinna dagiti karnero kadagiti kalding. Dagidiay matakuatan a di maikari ‘agturongdanto iti agnanayon a pannakagessat, ngem dagiti nalinteg iti agnanayon a biag.’—Mateo 25:31-33, 46.
9 Kanayon nga ipaganetget ni Jehova dagitoy a pakdaar kadagiti adipenna babaen dagiti naintiempuan a pammalagip a linaon dagiti naespirituan a taraon nga ipapaay “ti matalek ken masirib nga adipen.” (Mateo 24:45-47) Maysa pay, mayaw-awis iti tunggal nasion, tribu, pagsasao, ken ili nga ‘agbutengda iti Dios ket idayawda, agsipud ta dimtengen ti oras ti pannakaukom.’ (Apocalipsis 14:6, 7) Ti maysa a napateg a paset ti mensahe ti Pagarian nga ikaskasaba dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong isu ti pakdaar nga asidegen a rippuogen ti Pagarian ti Dios dagiti turay ti tattao. (Daniel 2:44) Saan koma a laglag-anen dayta a pakdaar. Tungpalen ti Mannakabalin-amin a Dios ti saona. (Isaias 55:10, 11) Inaramidna dayta idi kaaldawan ni Noe. Sigurado nga aramidenna met dayta iti kaaldawantayo.—2 Pedro 3:3-7.
Agraira ti Nalulok a Sekso
10. Ania ti maikuna maipapan iti seksual a kinarugit idi kaaldawan ni Noe?
10 Adda pay sabali a nagpadaan ti kaaldawan ni Noe ken ti kaaldawantayo. Imbilin ni Jehova iti umuna a lalaki ken babai a ‘punnuenda ti daga’ iti kakikitada, a sidadayaw nga usarenda ti abilidadda nga agpaadu babaen ti urnos ti panagasawa. (Genesis 1:28) Idi kaaldawan ni Noe, dagiti nasukir nga anghel minulitanda ti sangatauan babaen ti nalulok a sekso. Immulogda ditoy daga, naglasagda, ket nakidennada kadagiti napintas a babbai, a nagbunga kadagiti annak a kagudua a tao, kagudua a demonio—dagiti Nefilim. (Genesis 6:2, 4) Ti basol dagitoy a nagartem nga anghel ket mayasping iti kinalulok ti Sodoma ken Gomorra. (Judas 6, 7) Kas resultana, nagsaknap ti seksual a kinarugit iti daydi a panawen.
11. No iti moral a kasasaad, kasano nga umasping ti tiempotayo idi kaaldawan ni Noe?
11 Komusta met ti moral a kasasaad ita? Kadagitoy maudi nga al-aldaw, ti sekso ti nakaisentruan ti biag ti adu a tattao. Nalawag ti kinuna ni Pablo a dagiti kasta a tattao “napukawda ti isuamin a moral a riknada”; adu ti natnag “iti nalulok a kababalin tapno aramidenda ti tunggal kita ti kinarugit buyogen ti kinaagum.” (Efeso 4:19) Gagangay ti pornograpia, panagdenna sakbay ti panagasawa, seksual a panangabuso kadagiti ubbing, ken homoseksualidad. ‘Aw-awatenen ti dadduma ti naan-anay a supapakda’ babaen dagiti sakit a mayakar iti sekso, pannakariribuk ti pamilia, ken dadduma pay a parikut iti kagimongan.—Roma 1:26, 27.
12. Apay a sursuruentayo a guraen ti dakes?
12 Idi kaaldawan ni Noe, inyeg ni Jehova ti dakkel a Delubio ket pinagpatinggana daydi a lubong nga agmauyong iti sekso. Ditay koma liplipatan nga awan ti nakaidumaan ti panawentayo iti kaaldawan ni Noe. Iti umad-adani a “dakkel a rigat,” matalipupos ditoy daga ‘dagiti mannakiabig, mannakikamalala, lallaki a maipaay kadagiti di nainkasigudan a panggep, ken lallaki a makikaidda kadagiti lallaki.’ (Mateo 24:21; 1 Corinto 6:9, 10; Apocalipsis 21:8) Anian a nagganat a sursuruentayo a guraen ti dakes ken umadayo kadagiti kasasaad a mangituggod iti imoralidad!—Salmo 97:10; 1 Corinto 6:18.
‘Napno ti Daga iti Kinaranggas’
13. Idi kaaldawan ni Noe, apay a ‘napno ti daga iti kinaranggas’?
13 Ipatuldo ti Biblia ti maikatlo a banag nga agminar idi kaaldawan ni Noe: “Ti daga nadadael iti imatang ti pudno a Dios ken ti daga napno iti kinaranggas.” (Genesis 6:11) Saan a baro a banag idi ti kinaranggas. Ni Cain nga anak ni Adan pinapatayna ti nalinteg a kabsatna. (Genesis 4:8) Iti panangyanninawna iti kinaranggas idi kaaldawanna, nangputar ni Lamec iti maysa a daniw a mangipannakkel iti panangpapatayna iti maysa nga agtutubo a lalaki, kas panangidepensana kano iti bagina. (Genesis 4:23, 24) Ti baro a banag idi kaaldawan ni Noe isu ti kakaro ti kinaranggas. Limmanlan ti kinaranggas idi a dagiti simmukir nga anghel ti Dios inasawada dagiti babbai ditoy daga ken nagputotda kadagiti Nefilim. Dagitoy a naranggas a higante ket naawagan iti “Manangituang”—“dagidiay mangituang kadagiti sabsabali.” (Genesis 6:4, footnote iti New World Translation of the Holy Scriptures—With References) Kas resultana, ‘napno ti daga iti kinaranggas.’ (Genesis 6:13) Panunotenyo ti parikut a sinango ni Noe bayat ti panangtaripatona iti pamiliana iti kasta a kasasaad! Kaskasdi, nagtalinaed ni Noe a ‘nalinteg iti sanguanan ni Jehova iti tengnga dayta a kaputotan.’—Genesis 7:1.
14. Apay a ti lubong ita “napno iti kinaranggas”?
14 Namansaan iti kinaranggas ti intero a pakasaritaan ti tao. Ngem kas idi kaaldawan ni Noe, napasaran ti panawentayo ti awan kaaspingna a kakaro ti kinaranggas. Gagangay a mangngegtayo ti maipapan iti kinaranggas iti uneg ti pamilia, terorismo, panangikisap iti sabali a puli, ken reprep a panangpapatay dagiti armado a tattao nga awan gapgapuna. Inayonyo kadagitoy ti panangibukbok iti dara kadagiti gubat. Napno manen ti daga iti kinaranggas. Apay? Ania ti nangpakaro iti kinaranggas? Ti sungbat ipalgakna ti sabali pay nga umaspingan ti panawentayo iti kaaldawan ni Noe.
15. (a) Ania ti nangpakaro iti kinaranggas kadagitoy maudi nga al-aldaw? (b) Ania ti masiguradotayo a mapasamak?
15 Idi naipasdek ti Mesianiko a Pagarian ti Dios idiay langit idi 1914, adda naisangsangayan nga inaramid ti naitrono nga Ari, ni Jesu-Kristo. Ni Satanas a Diablo ken dagiti demoniona naitapuakda ditoy daga manipud langit. (Apocalipsis 12:9-12) Sakbay ti Layus, dagiti nagsukir nga anghel sipapakinakem a pinanawanda ti nailangitan a saadda; ngem iti moderno a panawen, puersado a napagtalawda idiay langit. Maysa pay, awanen ti pannakabalinda nga aglasag tapno mapennekda ti nainlasagan a derrepda. Isu a gapu iti pannakapaay, pungtot, ken buteng iti umad-adani a pannakatalipupos, isungsongda ti tattao ken dagiti organisasion tapno agaramid dagitoy iti narungsot a krimen ken kinaranggas a nakarkaro pay ngem idi kaaldawan ni Noe. Tinalipupos ni Jehova ti lubong idi Layus kalpasan a dagiti simmukir nga anghel ken dagiti annakda pinunnoda ti daga iti kinaranggas. Sigurado a kastanto ti aramidenna iti kaaldawantayo! (Salmo 37:10) Ngem dagidiay agtalinaed a siririing ita ammoda nga asidegen ti pannakaispalda.
Maikaskasaba ti Mensahe
16, 17. Ania ti maikapat a pagaspingan ti kaaldawan ni Noe ken ti panawentayo?
16 Ti maikapat a pagaspingan ti agdama a panawen ken ti lubong sakbay ti Layus ket mainaig iti annongen a naibilin ken ni Noe. Malaksid a nangbangon iti dakkel a daong, maysa ni Noe a “manangaskasaba.” (2 Pedro 2:5) Ania a mensahe ti inkasabana? Indagadagna ti panagbabawi ken nangpakdaar maipapan iti umad-adani a pannakadadael. Kinuna ni Jesus a dagiti tattao idi kaaldawan ni Noe “saanda a nangikankano agingga nga immay ti layus ket inyanudna amin ida.”—Mateo 24:38, 39.
17 Umasping iti dayta, siaanep a tungtungpalen dagiti Saksi ni Jehova ti annongenda a mangasaba, nga isaksaknapda iti intero a lubong ti mensahe ti Pagarian ti Dios. Iti dandani amin a paset ti daga, mangngeg ken mabasa dagiti tattao ti mensahe ti Pagarian iti pagsasaoda. Ti magasin a Pagwanawanan, a mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova, ket maipabpablaak iti nasurok a 25,000,000 a kopia ken mayim-imprenta iti nasurok a 140 a lenguahe. Talaga a maikaskasaba ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios “iti intero a mapagnaedan a daga maipaay a pangsaksi kadagiti amin a nasion.” No mairingpas dayta a trabaho sigun iti kapkapnekan ti Dios, sigurado nga umayen ti panungpalan.—Mateo 24:14.
18. Kasano a ti tignay ti adu a kaskasabaantayo umaspingda iti tignay ti kaaduan a tattao idi kaaldawan ni Noe?
18 No panunoten ti kawaw nga espiritualidad ken moralidad sakbay ti Layus, saan a pakasdaawan a nagbalin ti pamilia ni Noe a pagkakatawaan dagiti awanan pammati a kaarrubada, ken sentro ti berbal a panangabuso ken panangumsi. Ngem dimteng ti panungpalan. Umasping iti dayta, agraira “dagiti managuy-uyaw agraman ti panguy-uyawda” bayat ti maudi nga al-aldaw. “Nupay kasta, ti aldaw ni Jehova umayto a kasla mannanakaw,” kuna ti Biblia. (2 Pedro 3:3, 4, 10) Dumteng dayta iti naituding a tiempo. Saan a maladaw. (Habakuk 2:3) Anian a nainsiriban nga agtultuloytayo nga agbantay!
Manmano ti Makalasat
19, 20. Ania ti pagaspingan ti Layus ken ti pannakadadael ti agdama a sistema ti bambanag?
19 Ti pagaspingan ti panawentayo ken ti kaaldawan ni Noe ket saan laeng a mainaig iti kinadakes dagiti tattao ken iti pannakadadaelda. No kasano nga adda nakalasat idi Layus, addanto met dagidiay makalasat iti panungpalan ti agdama a sistema ti bambanag. Dagidiay nakalasat idi Layus ket naemma a tattao a saan a nangtulad iti panagbiag ti kaaduan. Impangagda ti pakdaar ti Dios ken nagtalinaedda a naisina iti dakes a lubong iti daydi a panawen. “Ni Noe nakasarak iti pabor kadagiti mata ni Jehova,” kuna ti Biblia. “Pinaneknekanna ti bagina nga awan pagkuranganna iti tengnga dagiti kapatadanna.” (Genesis 6:8, 9) Iti intero a sangatauan, maysa laeng a pamilia, “sumagmamano a tattao, kayatna a sawen, walo a kararua, ti sitatalged a nailasat iti danum.” (1 Pedro 3:20) Imbilin kadakuada ni Jehova a Dios: “Agbungakayo ken agadukayo ket punnuenyo ti daga.”—Genesis 9:1.
20 Ipanamnama kadatayo ti Sao ti Dios a “maysa a dakkel a bunggoy” ti ‘aggapu iti dakkel a rigat.’ (Apocalipsis 7:9, 14) Kasano kaadu ti dakkel a bunggoy? Kinuna a mismo ni Jesus: “Akikid ti ruangan ken nailet ti dalan nga agturong iti biag, ket bassit dagidiay makasarak iti dayta.” (Mateo 7:13, 14) No idilig iti binilion a populasion ti lubong ita, manmano ti makalasat iti um-umay a dakkel a rigat. Ngem addaanda iti pribilehio nga umasping iti naited kadagiti nakalasat idi Layus. Dagidiay makalasat mabalinda ti maaddaan iti annak kabayatan ti sumagmamano a tiempo kas paset ti baro a kagimongan ditoy daga.—Isaias 65:23.
“Agtultuloykayo nga Agbantay”
21, 22. (a) Ania ti naadalmo manipud iti panangusig iti salaysay maipapan iti Layus? (b) Ania ti teksto para iti tawen 2004, ken apay a nasken nga ipangagtayo ti balakadna?
21 Nupay kasla awan pakainaigan iti kaaldawantayo ti napasamak idi a Layus, nalawag a mangipaay dayta iti pakdaar a nasken a ditay tagtagilag-anen. (Roma 15:4) Dagiti pagaspingan ti kaaldawan ni Noe ken ti panawentayo ad-adda koma a pagbalinennatayo a nasiput kadagiti kaipapanan dagiti pasamak ken siririing iti arig mannanakaw nga iyaay ni Jesus a mangukom iti nadangkes.
22 Ita, idadauluan ni Jesu-Kristo ti maysa a dakkel a trabaho a naespirituan a panagbangon. Adda ita ti arig daong a naespirituan a paraiso a mangipaay iti seguridad ken pannakaisalakan kadagiti pudno nga agdaydayaw. (2 Corinto 12:3, 4) Tapno maitalimengtayo agingga iti dakkel a rigat, nasken nga agtalinaedtayo iti dayta a paraiso. Ti lubong ni Satanas linikmutna dayta a naespirituan a paraiso, a sidadaan a mangalun-on iti asinoman nga agdudungsa iti naespirituan. Napateg nga ‘agtultuloytayo nga agbantay’ ken ipakita a nakasaganatayo iti aldaw ni Jehova.—Mateo 24:42, 44.
Malagipyo Pay?
• Ania ti indagadag ni Jesus mainaig iti iyaayna?
• Nangyaspingan ni Jesus ti tiempo ti kaaddana?
• Kadagiti ania a wagas nga umasping ti panawentayo iti kaaldawan ni Noe?
• Kasano a ti panangusig kadagiti pagaspingan ti kaaldawan ni Noe ken ti panawentayo ad-adda a pagganatennatayo?
[Blurb iti panid 18]
Ti teksto para iti tawen 2004 ket: “Agtultuloykayo nga agbantay . . . Paneknekanyo a sisasaganakayo.”—Mateo 24:42, 44.
[Ladawan iti panid 15]
Impangag ni Noe ti pakdaar ti Dios. Kasta met kadi ti aramidentayo?
[Dagiti Ladawan iti panid 16, 17]
“Kas idi kaaldawan ni Noe, kastanto ti kaadda ti Anak ti tao”