Kapitulo 17
Masarakanyo ti Kinatalged iti Ili ti Dios
1, 2. Kasano nga umasping ti kasasaad ti sangatauan iti kasasaad dagiti tattao iti lugar a dinadael ti bagio?
IPAPANTAYON a dinidigra ti nadawel a bagio ti lugar a pagnanaedanyo. Nadadael ti balayyo, ken napukaw amin a sanikuayo. Nakirang ti taraon. Kasla awanen namnama ti kasasaad. Kalpasanna, di napakpakadaan a simmangpet ti tulong. Nawadwad ti naipaay a taraon ken kawes. Imbangonandakayo iti baro a balay. Sigurado nga agyamankayo iti tao a nangipaay kadagitoy a probision.
2 Adda umasping a banag a mapaspasamak ita. Kas iti dayta a bagio, pinagsagaba iti kasta unay ti iyaalsa da Adan ken Eva ti sangatauan. Napukaw ti Paraiso a taeng ti sangatauan. Manipud idin, napaay dagiti natauan a gobierno a mangsalaknib kadagiti tattao manipud gubat, krimen, ken kinaawan hustisia. Umariwekwek ti pinagbisin ti relihion iti makaay-ayo a naespirituan a taraon. Nupay kasta, mangipapaay ita ni Jehova a Dios iti taraon, kawes, ken pagtaengan iti naespirituan a pamay-an. Kasanona nga ar-aramiden dayta?
“TI MATALEK KEN MASIRIB NGA ADIPEN”
3. Kasanot’ panangipaay ni Jehova kadagiti kasapulan ti sangatauan, kas ipakita dagiti ania a pagarigan?
3 Kaaduanna, maipaay ti tulong babaen ti organisado a kalasugan, ket kasta met ti pamay-an ni Jehova a mangipaay iti naespirituan a probision iti ilina. Kas pagarigan, dagiti Israelita ti “kongregasion ni Jehova” iti unos ti ag-1,500 a tawen. Nagserbi ti sumagmamano kadakuada kas kalasugan ti Dios a mangisuro iti Lintegna. (1 Cronicas 28:8; 2 Cronicas 17:7-9) Idi umuna a siglo K.P., binuangay ni Jehova ti Kristiano nga organisasion. Nabuangay dagiti kongregasion, ket agtigtignay dagitoy babaen ti panangiturong ti bagi a manarawidwid a buklen dagiti apostol ken lallakay. (Aramid 15:22-31) Kasta met itatta, adda organisado a grupo nga us-usaren ni Jehova a makilangen iti ilina. Kasanotay nga ammo daytoy?
4. Siasino ti napaneknekan a “matalek ken masirib nga adipen” iti moderno a tiempo, ken kasano a maipapaay dagiti naespirituan a probision ti Dios?
4 Kinuna ni Jesus nga iti tiempo ti kaaddana iti pannakabalin ti Pagarian, masarakan a mangipapaay “ti matalek ken masirib nga adipen” iti ‘taraon iti umiso a tiempo’ kadagiti pasurotna. (Mateo 24:45-47) Idi naisaad ni Jesus kas nailangitan nga Ari idi 1914, napaneknekan a siasino daytoy nga “adipen”? Sigurado a saan a dagiti klero ti Kakristianuan. Kaaduanna, pinakanda dagiti arbanda kadagiti propaganda a nangsuporta iti gobierno ti bukodda a pagilian idi Gubat Sangalubongan I. Ngem ti umiso ken naintiempuan a naespirituan a taraon ket ipapaay ti grupo dagiti pudno a Kristiano a pinulotan ti nasantuan nga espiritu ti Dios kas paset ti inawagan ni Jesus a “bassit nga ipastoran.” (Lucas 12:32) Inkaskasaba dagitoy a napulotan a Kristiano ti Pagarian ti Dios imbes a dagiti gobierno ti tao. Kas resulta, iti panaglabas dagiti tawen riniwriw a “sabsabali a karnero” nga agduyos iti kinalinteg ti timmipon iti napulotan nga “adipen” a mangalagad iti pudno a relihion. (Juan 10:16) Us-usarenna ti ‘matalek nga adipen’ ken ti agdama a Bagi a Manarawidwidna, iturturong ti Dios ti organisado nga ilina a mangipaay iti naespirituan a taraon, kawes, ken pagtaengan kadagiti amin nga agtarigagay a maaddaan kadagitoy a probision.
‘TARAON ITI UMISO A TIEMPO’
5. Aniat’ naespirituan a kasasaad ti lubong itatta, ngem aniat’ ar-aramiden ni Jehova maipanggep itoy?
5 Kinuna ni Jesus: “Ti tao agbiag, saan nga iti tinapay laeng, no di ket iti tunggal sao a rumrummuar iti ngiwat ni Jehova.” (Mateo 4:4) Nupay kasta, nakalkaldaang ta saan nga ikaskaso ti kaaduan a tattao dagiti sao ti Dios. Kas impadto ni Amos a propeta ni Jehova, adda ‘bisin, saan nga iti tinapay, ken waw, saan nga iti danum, no di ket iti panagdengngeg kadagiti sao ni Jehova.’ (Amos 8:11) Mabisbisinan iti naespirituan uray dagiti relihioso unay a tattao. Nupay kasta, pagayatan ni Jehova a “maisalakan koma dagiti amin a kita ti tattao ken dumtengda iti umiso a pannakaammo iti kinapudno.” (1 Timoteo 2:3, 4) Gapuna, isut’ mangipapaay iti nawadwad a naespirituan a taraon. Ngem sadinot’ pakagun-odan iti dayta?
6. Kasanot’ panangtaraon ni Jehova iti ilina iti naespirituan idi un-unana a tiempo?
6 Iti intero a historia, ipapaay ni Jehova ti naespirituan a taraon iti ilina a kas grupo. (Isaias 65:13) Kas pagarigan, inummong dagiti papadi nga Israelita dagiti lallaki, babbai, ken ubbing tapno masursuruanda a kas grupo iti Linteg ti Dios. (Deuteronomio 31:9, 12) Iti panangiturong ti bagi a manarawidwid, nangorganisar dagiti Kristiano idi umuna a siglo kadagiti kongregasion ken naggigimongda a maipaay iti pannakaiwanwan ken pannakaparegta ti amin. (Roma 16:5; Filemon 1, 2) Sursuroten dagiti Saksi ni Jehova daytoy a padron. Naimpusuan a maawiskayo a tumabuno kadagiti amin a gimongda.
7. Kasano a nainaig iti pannakaammo ken pammati ti regular nga itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimong?
7 Siempre, mabalin nga adun ti nasursuroyo iti personal a panagadalyo iti Biblia. Nalabit nga adda tumultulong kadakayo. (Aramid 8:30-35) Ngem ti pammatiyo mabalin a mayarig iti mula a malaylay ken matay no saan a nasayaat ti pannakataripatona. Isu a kasapulanyo ti umiso a naespirituan a pannakaaywan. (1 Timoteo 4:6) Mangipapaay dagiti Nakristianuan a gimong iti agtultuloy a programa a panangisuro a nairanta a mangtaraon kadakayo iti naespirituan ken tumulong kadakayo nga agtultuloy a dumakkel iti pammati bayat a rumangrang-aykayo iti pannakaammo iti Dios.—Colosas 1:9, 10.
8. Apay a maparegtatayo a tumabuno kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova?
8 Adda pay sabali a napateg a panggep dagiti gimong. Insurat ni Pablo: “Agpipinnanunottayo koma iti maysa ken maysa tapno manggutugot iti ayat ken nasayaat nga ar-aramid, a saantay a baybay-an ti panagtataripnongtayo a sangsangkamaysa.” (Hebreo 10:24, 25) Ti Griego a sao a naipatarus a “manggutugot” mabalin a kaipapananna met “mangpatadem.” Kuna ti maysa a proverbio ti Biblia: “Ti landok patademenna ti landok. Kasta met ti tao patademenna ti langa ti sabali.” (Proverbio 27:17) Kasapulantay amin ti agtultuloy a ‘pannakapatadem.’ Dagiti inaldaw a pakasuotan iti lubong mabalin a pangudelenna ti pammatitayo. No tumabunotayo kadagiti Nakristianuan a gimong, makapagpipinnaregtatayo. (Roma 1:11, 12) Sursuroten dagiti kameng ti kongregasion ti balakad ni apostol Pablo nga “itultuloyyo a liwliwaen ti maysa ken maysa ken pabilgen ti maysa ken maysa,” ket dagiti kasta a bambanag patademenna ti pammatitayo. (1 Tesalonica 5:11) Ti regular nga itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimong ipakitana met nga ay-ayatentayo ti Dios ken ikkannatay kadagiti gundaway a mangidaydayaw kenkuana.—Salmo 35:18.
“KAWESANYO TI BAGBAGIYO ITI AYAT”
9. Kasano nga impakita ni Jehova ti ulidan iti panangyebkas iti ayat?
9 Insurat ni Pablo: “Kawesanyo ti bagbagiyo iti ayat, ta isu ti naan-anay a singgalut ti panagkaykaysa.” (Colosas 3:14) Siaayat nga impaay ni Jehova daytoy a kawes kadatayo. Iti ania a pamay-an? Maipakita dagiti Kristiano ti ayat agsipud ta maysa dayta kadagiti inted-Dios a bunga ti nasantuan nga espiritu ni Jehova. (Galacia 5:22, 23) Impakita a mismo ni Jehova ti kadakkelan nga ebkas ti ayat babaen ti panangibaonna iti bugbugtong nga Anakna tapno maaddaantay iti biag nga agnanayon. (Juan 3:16) Daytoy katan-okan nga ebkas ti ayat ti agserbi a modelotayo iti panangipakita iti daytoy a galad. “No kastoy ti panangayat ti Dios kadatayo,” insurat ni apostol Juan, “ngarud pagrebbengantayo a mismo nga ayaten ti maysa ken maysa.”—1 Juan 4:11.
10. Kasanotay a magunggonaan iti “intero a timpuyog dagiti kakabsat”?
10 Ti pannakigimongyo idiay Kingdom Hall ikkannakay iti nagsayaat a gundaway a mangipakita iti ayat. Maam-ammoyo sadiay dagiti nadumaduma a tattao. Awan duadua a magustuanyo a dagus ti adu kadakuada. Siempre, nagduduma ti personalidad uray kadagidiay agserserbi ken Jehova. Nalabit iti napalabas, likliklikanyo dagiti tattao a saanyo a kapada iti paginteresan ken ugali. Nupay kasta, rebbeng nga ‘ayaten [dagiti Kristiano] ti intero a timpuyog dagiti kakabsat.’ (1 Pedro 2:17) Gapuna, pagreggetanyo nga am-ammuen dagidiay adda iti Kingdom Hall—uray dagidiay a ti tawen, personalidad, pulí, wenno ti adalda ket naiduma kadakayo. Mabalin nga adda makaay-ayo a kababalin a makitayo iti tunggal maysa.
11. Apay a di rumbeng a pakaringgoranyo ti nadumaduma a personalidad iti ili ni Jehova?
11 Diyo koma pakaringgoran ti panagduduma ti personalidad iti kongregasion. Kas panangyilustar, ipapantayon nga adu a lugan ti kagiddanyo nga agbibiahe iti kalsada. Saan nga agpapada ti kapartak ti panagpataray, ken saan met nga agpapada ti kondision dagiti lugan. Adun a kilometro ti nabiahe dagiti dadduma, ngem kas kadakayo, mangrugrugi pay laeng dagiti dadduma. Nupay kasta, iti laksid dagitoy a panagduduma, agdaldaliasatkay amin iti kalsada. Kasta ti kayarigan dagiti indibidual a mangbukel iti kongregasion. Saan nga amin ket agpapada ti kapartak ti panangpatanorda kadagiti Nakristianuan a galad. Maysa pay, saan nga amin ket agpapada ti pisikal wenno emosional a kasasaadda. Adun a tawen nga agdaydayaw dagiti dadduma ken Jehova; mangrugrugi pay laeng dagiti dadduma. Ngem, agdaldaliasatda amin iti dalan nga agturong iti biag nga agnanayon, ‘nga agkaykaysada iti isu met laeng a panunot ken iti isu met laeng a wagas ti panagpampanunot.’ (1 Corinto 1:10) Gapuna, dagiti nasayaat a kababalin imbes a dagiti pagkapuyan dagidiay adda iti kongregasion ti kitaenyo. Ti panangaramid iti kasta paragsakenna ti pusoyo, ta mabigbigyo a talaga nga adda ti Dios kadagitoy a tattao. Ket sigurado a [dagitoy a tattao] ti kayatyo a pakikaduaan.—1 Corinto 14:25.
12, 13. (a) No adda nangsair kadakayo iti kongregasion, aniat’ mabalinyo nga aramiden? (b) Apay a napateg ti di agipempen iti gura?
12 Tangay imperpekto amin a tattao, no dadduma mabalin a makaisawang wenno makaaramid ti maysa a kameng ti kongregasion iti banag a pakarurodanyo. (Roma 3:23) Sipupudno nga insurat ni adalan a Santiago: “Maitibkoltayo amin iti adu a daras. No ti asinoman saan a maitibkol iti sao, daytoy a maysa ket perpekto a tao.” (Santiago 3:2) Kasanot’ panagtignayyo no adda nangsair kadakayo? Kuna ti maysa a proverbio ti Biblia: “Ti kinamanagpanunot ti tao pagbalinenna a nabannayat nga agpungtot, ket ti dayawna ti panangpalabesna iti kaniwas.” (Proverbio 19:11) Ti kinamanagpanunot kaipapananna ti panangusig iti kasasaad, panangtarus kadagiti makagapu iti panagsao wenno panagtignay ti maysa a tao. Nalaing ti kaaduan kadatayo nga agpanunot iti pagpambar kadagiti bidduttayo. Apay a ditay aramiden met dayta tapno maawatan ken mapalabestayo ti pagkurkurangan dagiti dadduma?—Mateo 7:1-5; Colosas 3:13.
13 Ditay koma liplipatan a masapul a pakawanentayo dagiti sabsabali tapno pakawanennatay met ni Jehova. (Mateo 6:9, 12, 14, 15) No al-alagadentayo ti kinapudno, tratuentay dagiti sabsabali a siaayat. (1 Juan 1:6, 7; 3:14-16; 4:20, 21) Gapuna, no adda diyo kakinnaawatan iti kongregasion, dikay agipempen iti gura. No nakawesankayo iti ayat, ikagumaanyo a risuten ti parikut, ken dikay bumdeng nga agpadispensar no dakayo ti nakabasol.—Mateo 5:23, 24; 18:15-17.
14. Aniada a galad ti rumbeng nga ikawestayo?
14 Karaman met koma iti naespirituan a kawestayo ti dadduma pay a galad a nainaig unay iti ayat. Insurat ni Pablo: “Kawesanyo ti bagbagiyo kadagiti nadungngo a panagayat ti pannakipagrikna, kinamanangaasi, kinapakumbaba iti panagpampanunot, kinaalumamay, ken mabayag a panagitured.” Dagitoy a galad, a saklawen ti ayat, ket paset ti nadiosan a “baro a personalidad.” (Colosas 3:10, 12) Pagreggetanyo kadi nga ikawes dagitoy? No ikawesyo ti nainkabsatan nga ayat, ad-adda a mailasindakayo kas maysa kadagiti adalan ni Jesus, ta kinunana: “Babaen iti daytoy maammuanto ti isuamin a dakayo dagiti adalak, no addaankayo iti ayat iti maysa ken maysa.”—Juan 13:35.
MAYSA A NATALGED A LUGAR
15. Kasano a mayarig ti kongregasion iti maysa a salindeg?
15 Agserbi met ti kongregasion kas maysa a salindeg, makasalaknib a pagkamangan a pakariknaanyo iti talged. Masarakanyo dita dagiti nasingpet-panagpuspusona a tattao a mangikagkagumaan a mangaramid iti umiso iti imatang ti Dios. Adu kadakuada ti nangisardengen kadagiti isu met laeng a dakes nga aramid ken kababalin a nalabit ikarkarigatanyo a parmeken. (Tito 3:3) Matulongandakayo, ta naibilin kadatayo nga ‘itultuloytay nga awiten dagiti pakadagsenan ti maysa ken maysa.’ (Galacia 6:2) Siempre, adda kadakayo a mangsurot iti dalan nga agturong iti biag nga agnanayon. (Galacia 6:5; Filipos 2:12) Nupay kasta, impaay ni Jehova ti kongregasion Kristiano kas maysa a nagsayaat a pamay-an ti panangtulong ken panangsaranay. Uray kasanot’ kadagsen dagiti parikutyo, adda pakagun-odanyo iti nagpateg a tulong—madadaan ti naayat a kongregasion a tumulong kadakayo iti tiempo ti rigat wenno pannakasapul.—Idiligyo ti Lucas 10:29-37; Aramid 20:35.
16. Ania a tulong ti ipapaay dagiti panglakayen iti kongregasion?
16 Madadaan met a mangsaranay kadakayo dagiti “sagut a tattao”—nadutokan a papanglakayen, wenno manangaywan, iti kongregasion, a situtulok ken sigagagar a mangay-aywan iti arban. (Efeso 4:8, 11, 12; Aramid 20:28; 1 Pedro 5:2, 3) Maipanggep kadakuada, impadto ni Isaias: “Agbalinto ti tunggal maysa a kas maysa a paglemmengan no agangin ken maysa a paglinongan no agbagio, kas ay-ayus dagiti danum iti disso a namaga, kasla linong ti maysa a dakkel a bato iti daga a napaksuyan.”—Isaias 32:2.
17. (a) Ania a kita ti tulong ti nangnangruna a kayat ni Jesus nga ipaay? (b) Ania a probision ti inkari ti Dios nga ipaay iti ilina?
17 Idi adda ni Jesus ditoy daga, nakalkaldaang ta saan a naipaay dagiti relihioso a papangulo ti naayat a panangaywan. Natukay ti riknana gapu iti kasasaad dagiti tattao, ken nangnangruna a kayatna ida a tulongan iti naespirituan. Naasian ni Jesus kadakuada agsipud ta “nalalatan ken naiwarawarada a kasla karkarnero nga awanan pastor.” (Mateo 9:36) Anian a maitutop daytoy a pangiladawan iti agdama a kasasaad ti adu a mangib-ibtur kadagiti makatuok a parikut nga awan mabalinda a pagdawatan iti naespirituan a tulong ken liwliwa! Ngem adda naespirituan a tulong iti ili ni Jehova, ta inkarina: “Mangisaadakto kadagiti pastor a mangipastor kadakuada; ket saandanto nga agbutengen, wenno agkullayaw, ket awanto ti mapukaw.”—Jeremias 23:4.
18. Apay a rumbeng nga umasidegtayo iti maysa a panglakayen no kasapulantay ti naespirituan a tulong?
18 Am-ammuenyo dagiti nadutokan a panglakayen iti kongregasion. Aduandan ti kapadasan iti panangyaplikar iti pannakaammo ti Dios, ta naragpatda dagiti kualipikasion para kadagiti manangaywan a nailanad iti Biblia. (1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:5-9) Dikay agalikaká nga umasideg iti maysa kadakuada no kasapulanyo ti naespirituan a tulong a mangparmek iti ugali wenno kababalin a maikaniwas kadagiti pagannurotan ti Dios. Makitayonto a sursuroten dagiti panglakayen ti balakad ni Pablo nga: “Agsaokayo iti makaliwliwa kadagiti malmaldaangan a kararua, saranayenyo dagiti nakapuy, maaddaankayo iti mabayag a panagitured iti isuamin.”—1 Tesalonica 2:7, 8; 5:14.
TAGIRAGSAKENYO TI KINATALGED ITI ILI NI JEHOVA
19. Aniada a bendision ti ipapaay ni Jehova kadagidiay mangbirok iti kinatalged iti uneg ti organisasionna?
19 Nupay agbibiagtay ita iti tengnga dagiti imperpekto a kasasaad, ipapaayannatay ni Jehova iti naespirituan a taraon, kawes, ken pagtaengan. Siempre, masapul nga urayentay ti baro a lubong nga inkari ti Dios tapno masagraptayo dagiti gunggona ti pisikal a paraiso. Ngem tagtagiragsaken ita dagidiay adda iti organisasion ni Jehova ti kinatalged iti naespirituan a paraiso. Maipanggep kadakuada, impadto ni Ezequiel: “Agnaeddanto a sitatalged, ket awanto ti mangpabuteng kadakuada.”—Ezequiel 34:28; Salmo 4:8.
20. Kasano a subadan ni Jehova ti aniaman nga isakripisiotayo gapu iti panagdayaw kenkuana?
20 Anian a yamantayo ta ipapaay ni Jehova dagiti naayat a naespirituan a probision babaen ti Sao ken organisasionna! Umadanikayo iti ili ti Dios. Dikay bumdeng gaput’ buteng iti mabalin a panunoten dagiti gagayyem wenno kakabagian kadakayo iti pananggun-odyo iti pannakaammo ti Dios. Mabalin a di umanamong dagiti dadduma agsipud ta makitimtimpuyogkayo kadagiti Saksi ni Jehova ken tumabtabuno kadagiti gimong iti Kingdom Hall. Ngem sipaparabur a subadan ti Dios ti aniaman nga isakripisioyo gapu iti panagdayawyo kenkuana. (Malakias 3:10) Maysa pay, kinuna ni Jesus: “Awan asinoman a nangpanaw iti balay wenno kakabsat a lallaki wenno kakabsat a babbai wenno ina wenno ama wenno annak wenno dagiti talon a maigapu kaniak ken maigapu iti naimbag a damag a dinto umawat iti maminsangagasut ita iti daytoy a periodo ti tiempo, kadagiti balay ken kakabsat a lallaki ken kakabsat a babbai ken inna ken annak ken dagiti talon, agraman dagiti pannakaidadanes, ket iti um-umay a sistema ti bambanag agnanayon a biag.” (Marcos 10:29, 30) Wen, aniaman ti pinanawanyo wenno masapul nga ibturanyo, makasarakkayo iti makaay-ayo a panagkakadua ken naespirituan a kinatalged iti ili ti Dios.
SUBOKENYO TI PANNAKAAMMOYO
Siasino ti “matalek ken masirib nga adipen”?
Ania a probision ti impaay ni Jehova tapno mataraonantayo iti naespirituan?
Kasanodatay a matulongan dagidiay adda iti kongregasion Kristiano?
[Ladawan iti panid 165]