Tunggal Maysa Agtugaw iti Sirok ti Kayona a Higos

KASAPULAN unay ti paglinongan bayat ti nabara a kalgaw kadagiti pagilian iti Makintengnga a Daya. Matarigagayan ti aniaman a kayo a mabalin a paglinongan, nangruna no adda dayta iti asideg ti pagtaengan ti maysa a tao. Gapu ta dakkel, akaba ti bulbulong ken nasaknap ti sangsangana, nasaysayaat a paglinongan ti kayo a higos ngem iti nganngani amin a dadduma a kayo iti rehion.

Sigun iti libro a Plants of the Bible, “ad-adda a makapagin-awa ken nalamlamiis a paglinongan [ti kayo a higos] ngem ti tolda.” Dagiti kayo ti higos iti aglikmut ti kaubasan iti nagkauna nga Israel nangipaay kadagiti mannalon iti nasayaat a lugar a paginanaan.

Iti ngudo ti napaut, nabara nga aldaw, dagiti kameng ti pamilia mabalinda ti agtugaw iti sirok ti kayoda a higos ket tagiragsakenda ti nasayaat a panaglalangen. Kanayonanna, ti kayo a higos gunggonaanna ti akinkukua iti nawadwad, nasustansia a bunga. Gapuna, manipud idi tiempo ni Ari Solomon, ti panagtugaw iti sirok ti kayo a higos ti maysa a tao irepresentarna ti kinatalna, kinarang-ay, ken kinawadwad.​—1 Ar-ari 4:24, 25.

Sinigsiglo ti napalabas, dineskribir ni propeta Moises ti Naikari a Daga kas ‘maysa a daga dagiti higos.’ (Deuteronomio 8:8) Pinaneknekan dagiti sangapulo ket dua nga espia a nabunga dayta a daga babaen dagiti higos ken dadduma pay a bunga nga insangpetda iti kampo dagiti Israelita. (Numeros 13:21-23) Idi maika-19 a siglo, impadamag ti maysa nga agdaldaliasat kadagiti daga iti Biblia a ti kayo a higos ti maysa kadagiti kaaduan a kayo sadiay. Di pagsiddaawan a masansan a dakamaten ti Kasuratan dagiti bunga ken kayo ti higos!

Ti Kayo a Mamindua nga Agbunga Kada Tawen

Agtubo ti kayo a higos iti kaaduan a kita ti daga. Gapu ta nasaknap ti ramutna, madaeranna met ti napaut, natikag a kalgaw ti Makintengnga a Daya. Naidumduma ti kayo agsipud ta iti Hunio ti damo a panagbungana ngem ti kadawyan a panagbungana ket manipud Agosto nga agpatpatuloy. (Isaias 28:4) Masansan a kanen dagiti Israelita ti damo nga apit kas presko a bunga. Ibilagda ti naud-udi a bunga a pagtaraonda iti makatawen. Mabalin a mapilpil dagiti nagango a higos tapno aramiden a nagbukel a bibingka, a malaokan iti almendras no dadduma. Nalaka nga isagana, nasustansia, ken naimas dagitoy a higos a bibingka.

Ti manakem a babai a ni Abigail nangipaay ken ni David iti 200 a bibingka a pinilpil a higos, nga awan duadua a pampanunotenna a daytoy ket nasayaat a taraon dagiti agliblibas. (1 Samuel 25:18, 27) Makaagas met dagiti napilpil a higos. Dagiti napilpil, nagango a higos ti naitapal iti letteg a nganngani nakatayan ni Ari Ezekias, nupay immimbag kangrunaanna gapu iti tulong ti Dios.a​—2 Ar-ari 20:4-7.

Kadagiti nagkauna a tiempo, nakapatpateg dagiti nagango a higos iti intero a rehion ti Mediteraneo. Ti estadista a ni Cato impannakkelna ti maysa a higos tapno makombinsirna ti Senado ti Roma a makiraman iti Third Punic War, a maibusor iti Carthage. Ti kasayaatan a nagango a higos idiay Roma ket naggapu iti Caria, idiay Asia Menor. Gapuna, nagbalin a carica ti Latin a nagan dagiti nagango a higos. Dayta met laeng a rehion ti Turkey itatta ti agpatpataud iti nakasaysayaat ti kalidadna a nagango a higos.

Dagiti Israelita a mannalon masansan idi nga agmulada kadagiti kayo a higos kadagiti kaubasan, ngem pukanenda dagiti di nabunga a kayo. Saanda a kayat a sayangen dagiti limitado a nadam-eg a daga para kadagiti di nabunga a kayo. Iti ilustrasion ni Jesus maipapan iti maysa a di nabunga a kayo a higos, kinuna ti mannalon iti agay-aywan iti kaubasan: “Adtoy tallo a tawen nga immayak nga agsapsapul iti bunga iti daytoy a kayo a higos, ngem awan nasarakak. Pukanem dayta! Apay ketdi a pagtalinaedenna nga awan serserbina ti daga?” (Lucas 13:6, 7) Yantangay mabuisan dagiti agbunga a kayo idi kaaldawan ni Jesus, nadagsen a paggastosan ti aniaman a di nabunga a kayo.

Ti higos ket nakapatpateg a taraon dagiti Israelita. Gapu iti dayta, makadidigra no bassit ti maapit a higos​—nalabit maigapu iti pannusa ni Jehova. (Oseas 2:12; Amos 4:9) Kinuna ni propeta Habakuk: “Nupay ti met laeng kayo a higos saan nga agsabong, ket awan bunga kadagiti puon ti ubas; ti trabaho ti kayo nga olibo mabalin nga agbanag iti pannakapaay, ket dagiti met laeng natukantukad a talon mabalin a saanda a mangpataud iti taraon . . . Kaskasdi, no maipapan kaniak, agragsakakto ken Jehova a mismo; agrag-oakto iti Dios ti pannakaisalakanko.”​—Habakuk 3:17, 18.

Simbolo ti Awan Pammatina a Nasion

Masansan nga usaren ti Kasuratan dagiti bunga wenno kayo a higos iti simboliko a pamay-an. Kas pagarigan, ni Jeremias inyaspingna dagiti matalek a kautibo ti Juda iti maysa a kuribot dagiti nasayaat a higos, dagiti damo a bunga ti higos a kaaduanna a makan a presko. Ngem dagiti di matalek a kautibo nayaspingda iti dakes a higos, a saan a makan ken masapul a maibelleng.​—Jeremias 24:2, 5, 8, 10.

Iti ilustrasionna maipapan iti di nabunga a kayo a higos, impakita ni Jesus ti kinaanus ti Dios iti nasion dagiti Judio. Kas nadakamat itay, insalaysayna maipapan iti lalaki nga addaan iti kayo a higos iti kaubasanna. Tallo a tawen a di nagbunga ti kayo, ket pukanen koman ti akinkukua. Ngem kinuna ti agay-aywan iti kaubasan: “Apo, bay-am pay dayta iti daytoy a tawen, agingga a kaliak ti aglawlawna ken mangikabilak iti ganagan; ket no ngarud mangpataud iti bunga iti masanguanan, nasayaat ken naimbag; ngem no saan, pukanemto dayta.”​—Lucas 13:8, 9.

Idi insalaysay ni Jesus daytoy nga ilustrasion, tallo a tawenen a nangaskasaba, nga inkagumaanna a sukayen ti pammati kadagiti kameng ti nasion dagiti Judio. Dinegdegan ni Jesus ti aktibidadna, nga ‘inabunuanna’ ti simboliko a kayo a higos​—ti nasion dagiti Judio​—nga inikkanna iti gundaway nga agbunga. Ngem makalawas kalpasan ti ipapatay ni Jesus, naibatad a kaaduan iti nasion inlaksidda ti Mesias.​—Mateo 23:37, 38.

Naminsan pay, inusar ni Jesus ti kayo a higos a mangyilustrar iti dakes a naespirituan a kasasaad ti nasion. Bayat ti panagdaliasatna idiay Jerusalem manipud Betania, uppat nga aldaw sakbay ti ipapatayna, nakakita iti kayo a higos a nalangto ngem awanan iti bunga. Yantangay ti umuna a bungbunga ti higos ket agparang a kagiddan dagiti bulong​—ken no dadduma nasaksakbay pay ketdi ngem ti panagbulong​—ti kaawan bunga ti kayo ti nangipakita nga awan serserbina dayta.​—Marcos 11:13, 14.b

Kas iti di nabunga a kayo a higos a kasla nalangto, makaallilaw ti makinruar a langa ti nasion dagiti Judio. Saan a nagpataud iti nadiosan a bungbunga, ken idi agangay, linaksidna ti mismo nga Anak ni Jehova. Inlunod ni Jesus ti di nabunga a kayo a higos, ket iti simmaganad nga aldaw, nakita dagiti adalan a nagangon dayta. Dayta a pannakagango ti kayo sipapatak nga ipasimudaagna ti um-umay idi a panangilaksid ti Dios kadagiti Judio kas ti pinilina nga ili.​—Marcos 11:20, 21.

“Agsursurokayo Manipud iti Kayo a Higos”

Inusar met ni Jesus ti kayo a higos a mangisuro iti napateg a leksion maipapan iti kaaddana. Kinunana: “Agsursurokayo manipud iti kayo a higos kas maysa a pangngarig iti daytoy a punto: Apaman a ti kabbaro a sangana gumanus ken mangpataud iti bulbulong, ammoyo a ti kalgaw asidegen. Kasta met a dakayo, inton makitayo dagitoy amin a banag, ammuenyo nga isu asidegen kadagiti ruangan.” (Mateo 24:32, 33) Ti nasudi a berde a bulbulong ti kayo a higos ket makita ken di agkibaltang a pagilasinan ti kalgaw. Kasta met, ti naindaklan a padto ni Jesus a nairekord iti Mateo kapitulo 24, Marcos kapitulo 13, ken Lucas kapitulo 21 mangipaay iti nabatad a pammaneknek ti kaaddana ita iti pannakabalin ti nailangitan a Pagarian.​—Lucas 21:29-31.

Yantangay agbibiagtayo iti napeggad a tiempo iti historia, sigurado a tarigagayantayo ti makasursuro iti kayo a higos. No aramidentayo dayta ken agtalinaedtayo a siririing iti naespirituan, addaantayo iti namnama a mangtagiragsak iti kaitungpalan ti naindaklan a kari: “Pudno nga agtugawdanto, tunggal maysa iti sirok ti puon ti ubasna ken iti sirok ti kayona a higos, ket awanto ti asinoman a mamagpigerger kadakuada; ta ti mismo a ngiwat ni Jehova ti buybuyot sinaona dayta.”​—Mikias 4:4.

[Footnotes]