Ti Dios Saan a Manangidumduma

“Ti Dios saan a manangidumduma kadagiti tao, no di ket iti uray ania a nasion dagiti agbuteng ken agaramid ti kinalinteg makaay-ayoda kenkuana.”​—Aramid 10:34, 35.

 1. Iti kadaanan nga Atenas, ania a nagpateg a sasao ti inaramid ni Pablo maipapan iti rasa?

“TI Dios a nangaramid iti lubong ken dagiti amin a banag nga adda kenkuana, idinto nga isu ti Apo iti Langit ken daga, saan nga agnaed kadagiti templo nga inaramid dagiti ima. . . . Ta manipud iti maymaysa a tao inaramidna a pagtaudan dagiti amin a rasa dagiti tattao tapno agnaedda iti amin a rabaw ti daga.” (Aramid 17:24-26, Phillips) Asinot’ nagsao kadagitoy? Ni Kristiano nga apostol Pablo, bayat ti agdindinamag a palawagna idiay Mars’ Hill, wenno Areopago, idiay Atenas, Grecia.

 2. Aniat’ makatulong a mamagbalin iti biag a naragragsak ken makapainteres, ket aniat’ nagsiddaawan ti maysa a sangaili a Hapones idiay Sud Africa?

² Dagiti sasao ni Pablo ti mabalin a mangipalagip a naimbag kadatayo maipapan iti nakaskasdaaw a panagduduma nga adda iti sangaparsuaan. Ni Jehova a Dios ti nangparsua kadagiti tattao, an-animal, tumatayab, insekto, ken mulmula iti nakaad-adu a nagduduma a kita. Anian a makauma koma ti biag no amin agpapadada! Ti kinamanagdudumadumada makatulong a mamagbalin a naragragsak ken makapainteres ti panagbiag. Kas pangarigan, maysa a sangaili a taga Japan a timmabuno iti kumbension dagiti Saksi ni Jehova idiay Sud Africa ti nagsiddaaw iti kinamanagdudumaduma dagiti rasa ken kolor a napaliiwna sadiay. Isu ti nagkomento maipapan iti pannakaidumana idiay Japan, a ti kaaduan a tattao ket addaan ti isu met laeng a kasasaad ti rasa.

 3.Kasanot’ panangmatmat ti dadduma iti naiduma a kolor ti kudil, a mamataud iti ania?

³ Ngem ti panagdudumaduma iti kolor dagiti rasa ti masansan a mangpataud kadagiti serioso a problema. Adu ti mangibilang kadagidiay naiduma ti kolor ti kudilda a nababbabada. Daytoy ti nangibunga iti pannakarurod, uray pay ti pananggura ken ti panangsaplit ti panagil-ilem gapu iti rasa. Inranta aya ti Namarsuatayo a kastoy? Nangatngato aya dagiti dadduma a rasa iti panagkitada? Manangidumduma aya ni Jehova?

Ti Namarsuatayo​—Manangidumduma Aya?

 4-6. (a) Aniat’ kinuna ni Ari Josafat maipapan ti panangidumduma? (b) Kasano a pinatalgedan da Moises ken ni Pablo ti sasao ni Josafat? (c) Ania a salsaludsod ti patauden ti dadduma?

⁴ Maaddaantay ti idea maipapan iti panangmatmat ti Namarsuatayo iti amin a sangatauan no agsublitayo bassit iti historia. Ni Ari Josafat, a nagturay iti Juda manipud 936 ingganat’ 911 K.K.P., ti nagaramid kadagiti adu a panangparang-ay ken panangiyurnos iti umiso a panagandar ti sistema ti panangukom a naibatay iti nadiosan a linteg. Impaayna daytoy nagsayaat a balakad kadagiti ukom: “Utobenyo ti aramidenyo, ta dikayo agukom a gapu iti tao no di ket gapu ken ni Jehova. . . Aluadanyo ket aramidenyo, ta awan ti kinadangkes ken Jehova a Diostayo, awan ti kinakillo wenno panangidaduma iti tao.”​—2 Cronicas 19:6, 7.

⁵ Ginasut a tawtawen a nasapsapa, imbaga ni mammadto a Moises kadagiti tribo ti Israel: “Ni Jehova a Diosyo. . . awan idadumana a tao.” (Deuteronomio 10:17) Ken iti suratna kadagiti taga Roma, impatigmaan ni Pablo: “Ta addanto rigat ken ladingit iti tunggal tao nga agaramid ti dakes, umuna iti Judio ken iti met Griego. . . Ta ti Dios awan dagiti paboritona.”​—Roma 2:9-11, The New English Bible.

⁶ Ngem maisaludsod dagiti dadduma: ‘Dagiti met ngay Israelitas? Saanda aya nga ili a pinili ti Dios? Saan aya adda panangidumana kadakuada? Di met aya kinuna ni Moises iti intero nga Israel: “Ni Jehova a Diosmo pinilinaka nga ili tapno tagikuaennaka, nga ipangpangruna ngem ti dagup amin nga il-ili”?’​—Deuteronomio 7:6.

 7. (a) Ania ti imbungana idi a dagiti Judio linaksidda ti Mesias? (b) Itatta, asino ti mabalin a mangtagiragsak kadagiti nakaskasdaaw a bendision manipud iti Dios, ken kasano?

⁷ Saan, saan a nangidumduma ti Dios iti panangusarna kadagiti Israelitas nga agpaay iti maysa a naisangsangayan a panggep. Iti panangpilina iti ili nga isut’ pangpataudanna iti Mesias, pinili ni Jehova dagiti kaputotan dagiti matalek a Hebreo a patriarka. Ngem idi linaksid dagiti Judio ti Mesias, a ni Jesu-Kristo, ket isut’ pinapatayda, napukawda ti anamong ti Dios. Itatta, nupay kasta, dagidiay adda iti aniaman a rasa wenno nasion a mangalagad iti pammati ken Jesus mabalinda met a tagiragsaken dagiti nakaskasdaaw a bendision ken maaddaan inanama ti biag nga agnanayon. (Juan 3:16; 17:3) Pudno unay, paneknekan daytoy nga awan ti panangidaduma iti biang ti Dios. Mainayon pay, binilin ni Jehova dagiti Israelitas nga “ayatenda dagiti ganggannaet” ken “dikayto aramiden kenkuana ti di tumutop,” aniaman ti rasana wenno nasionalidadna. (Deuteronomio 10:19; Levitico 19:33, 34) Pudno unay, ngarud, ti naayat nga Amatayo idiay langit ket awan panangidadumana.

 8. (a) Aniat’ mangpaneknek a di nangipakita ni Jehova ti paboritismo iti Israel? (b) Kasanot’ panangusar ni Jehova iti Israel?

⁸ Pudno a tinagiragsak dagiti Israelitas dagiti naisangsangayan a pribilehio. Ngem addaanda met iti nadagsen a responsabilidad. Addada iti sidong ti obligasion a mangannurot iti linlinteg ni Jehova, ket dagidiay di agtulnog kadakuada ket mailunodda. (Deuteronomio 27:26) Kinapudnona, kinasapulan ti maulit-ulit a pannakadusa dagiti Israelitas gaput’ isusukirda iti Linteg ti Dios. Gapuna, saan a pinakitaan ni Jehova ida ti paboritismo. Imbes ketdi, inusarna ida a mangaramid kadagiti naimpadtuan a padron ken mangted kadagiti ulidan a pammakdaar. Makaparagsak, babaen iti Israel a pinataud ti Dios ti Mannubbot, ni Jesu-Kristo, nga agpaay a pakabendisionan ti intero a sangatauan.​—Galacia 3:14; idiligyo iti Genesis 22:15-18.

Adda Aya Panangidaduma ni Jesus?

 9. (a) Kasano a ni Jehova ken ni Jesus agkaaspingda? (b) Ania a salsaludsod ti mapataud maipapan ken Jesus?

⁹ Yantangay awan ti panangidaduma ni Jehova, adda aya panangidaduma ni Jesus? Bueno, usigenyo daytoy: Naminsan kinuna ni Jesus: “Diak sapulen ti nakemko, no di ket ti nakem ti nangibaon kaniak.” (Juan 5:30) Adda ti perpekto a panagkaykaysa ni Jehova ken ti dungdungoen nga Anakna, ket ar-aramiden ni Jesus ti pagayatan ni Amana iti isuamin a banag. Kinapudnona, agpadpadada iti panangmatmat ken panggep a gapu itoy maikuna ni Jesus: “Ti nakakita kaniak, nakitana ni Ama.” (Juan 14:9) Iti nasurok a 33 a tawtawen, aktual a naaddaan ti kapadasan ni Jesus a nakipagtaeng kas tao ditoy daga, ket ipanayag ti Biblia no kasano ti panangtratona kadagiti padana a tao. Aniat’ kababalinna kadagiti dadduma a rasa? Adda aya panagil-ilemna wenno panangidadumana? Maysa aya a racista ni Jesus?

10. (a) Kasanot’ panangsungbat ni Jesus iti panagkalikagum ti maysa a babai a taga Fenicia iti tulong? (b) Babaen iti panangipasagidna a dagiti Gentil ket kas “oken,” mangipakpakita aya ni Jesus ti panangidumduma? (c) Kasanot’ panangparmek ti babai iti kasta nga ibubusor, ket ania ti resultana?

¹⁰ Binusbos ni Jesus ti kaaduan a paset ti naindagaan a panagbiagna a kadua dagiti tattao a Judio. Ngem maysa nga aldaw isut’ inasitgan ti maysa a babai a taga Fenicia, maysa a Gentil, a nagpakpakaasi kenkuana nga agasanna ti anakna a babai. Kas sungbat kinuna ni Jesus: “Saanak a naibaon no di ket kadagiti karnero a napukaw iti balay iti Israel.” Kaskasdi, nagpakpakaasi ti babai: “Apo, badangannak!” Iti dayta, innayonna: “Saan a maiparbeng nga alaen ti tinapay dagiti annak ket ibakal kadagiti oken.” Kadagiti Judio, narugit nga an-animal dagiti aso. Gapuna babaen iti panangtukoyna kadagiti Gentil kas “oken,” adda aya panangidaduma ni Jesus? Saan, ta nadakamatna laeng ti naisangsangayan a bilin a naggapu iti Dios nga aywananna ‘dagiti karnero a napukaw iti balay ti Israel.’ Mainayon pay, babaen iti panangiyarigna kadagiti di Judio kas “oken,” saan a dagiti aso nga atap, pinalukneng ni Jesus ti panangidiligna. Siempre, ti nasaona ti nangsuot iti babai. Sipapakumbaba, nupay determinado a mangparmek iti daytoy nga isusuppiat, sitataktika nga insungbat ti babai: “Wen, Apo; ngem dagiti oken manganda met kadagiti murkat a maregreg iti panganan dagiti appoda.” Gaput’ panagsiddaawna iti pammati iti babai, ni Jesus inagasanna a dagdagus ti anakna a babai.​—Mateo 15:22-28.

11. Kas iyilustrar ti maysa a pasamak a nakairamanan ni Jesus, ania ti kababalin dagiti Judio ken Samaritano iti maysa ken maysa?

¹¹ Ken, panunotenyo pay met ti pannakaipasango ni Jesus kadagiti dadduma pay a Samaritano. Adda nauneg a guranggura kadagiti Judio ken Samaritano. Naminsan, nagbaon ni Jesus kadagiti mensahero nga agsagana a maipaay kenkuana iti maysa a purok ti Samaria. Ngem dagidiay Samaritano “dida inawat gapu ta agturong a mapan sadi Jerusalem.” Ngem daytoy ti namagpungtot kada Santiago ken Juan agingga iti punto a tarigagayanda nga adda koma bumaba nga apuy iti langit tapno ibusenna ida. Ngem inungtan ni Jesus dagiti dua nga adalan, ket aminda napanda iti sabali a purok.​—Lucas 9:51-56.

12. Apay a ti maysa a babai a Samaritana nagsiddaaw iti kalikagum ni Jesus?

¹² Nakiraman aya ni Jesus iti guranggura iti nagbaetan dagiti Judio ken Samaritano? Bueno, kitaenyo ti napasamak iti sabali pay nga okasion. Ni Jesus ken dagiti adalanna agturturongda idiay Galilea manipud Judea ket lumabasda iti Samaria. Gaput’ bannogda iti panagdaliasat, nagtugaw ni Jesus iti sibay ti bubon ni Jacob nga aginana bayat a dagiti adalanna napanda idiay siudad ti Sicar a gumatang ti taraon. Kabayatanna, maysa a Samaritana ti immay a sumakdo ti danum. Itan, iti sabali nga okasion ni Jesus a mismo klinasipikarna dagiti Samaritano kas “sabali a rasa.” (Lucas 17:16-18, The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures) Ngem kinunana kenkuana: “Ikkannak ti inumen.” Yantangay awan pannakilanglangen dagiti Judio kadagiti Samaritano, ti nakellaat a babai simmungbat: “Kasano a sika, idinto a Judioka, dumawatka kaniak ti inumen, idinto a babaiak a taga Samaria?”​—Juan 4:1-9.

13. (a) Kasano ti isusungbat ni Jesus iti ibubusor ti babai a Samaritana, ket ania ti reaksionna? (b) Ania ti naudi a nagtungpalanna?

¹³ Saan nga inkankano ni Jesus ti panagmadi ti babai. Imbes ketdi, innalana ti gundaway a mangted ti pammaneknek kenkuana, a binigbigna pay nga isu ti Mesias! (Juan 4:10-26) Ti nagsiddaaw a babai pinanawanna ti karambana idiay bubon, ket napan iti siudad, ket rinugianna nga imbagbaga kadagiti dadduma no aniat’ napasamak. Nupay ti babai ket addaan dakes a panagbiag, impanayagna ti interesna kadagiti naespirituan a bambanag babaen ti panagkunana: “Saan ngata nga isu daytoy ti Kristo?” Ania ti naudi nga imbungana? Adu kadagiti lokal nga umili ti namati ken ni Jesus gapu iti nagsayaat a pammaneknek nga inted ti babai. (Juan 4:27-42) Makapainteres, iti librona nga A Biblical Perspective on the Race Problem, ti teologo a Congregational a ni Thomas O. Figart inaramidna daytoy a komento: “No pinanunot ti Apotayo a nasken ti panangsukat iti maysa nga errado a tradision ti rasa babaen iti maysa a naayat nga aramid, ngarud ipangagtay koma di la ket ta maalun-ontayo met iti karayan ti racismo itatta.”

14. Ania a pammaneknek ti awan a panangidumduma ni Jehova ti nagparang bayat ti ministerio ni Felipe nga ebanghelisador?

¹⁴ Ti awan panangidaduma ni Jehova a Dios ti nangipalubos kadagiti tattao a nagduduma ti rasada nga agbalin a proselita a Judio. Panunotenyo ti napasamak 19 a siglo ti napalabasen iti maysa a langalang a dalan iti nagbaetan ti Jerusalem ken Gaza. Maysa a tao a nangisit nga agserserbi iti reina ti Ethiopia ti silulugan iti karwahena bayat nga agbasbasa iti padto ni Isaias. Daytoy nga opisial ket maysa a nakugit a proselita, a “napan nagdaydayaw idiay Jerusalem.” Ti anghel ni Jehova nagparang ken ni Felipe a maysa a Judio nga ebanghelisador ket kinunana kenkuana: “Umasidegka ket makikuyogka iti daytoy a lugan.” Kinuna aya ni Felipe: “Ay, saan! Isut’ maysa a tao iti sabali a rasa”? Adayu a kasta! Ta, naragsakan ketdi ni Felipe a nangawat iti panangawis ti Etiope a makikalugan iti karwahe, makipagtugaw a kaduana, ket ilawlawagna ti padto ni Isaias maipapan ken Jesu-Kristo! Idi immadanida iti maysa a bagi ti danum, kinuna ti Etiope: “Ania ti makapawil kaniak a mabautisaran?” Yantangay awan ti nakapawil iti daytoy, ni Felipe ti siraragsak a nangbautisar iti Etiope, ket inakseptar ni Jehova dayta a naragsak a tao kas maysa kadagiti napulotan a pasurot ti awan panangidadumana nga Anakna, ni Jesu-Kristo. (Aramid 8:26-39) Ngem ti kanayonan nga ebidensia ti awan panangidaduma ti Dios ti dandanin mangiparangarang iti bagbagina.

Maysa a Dakkel a Panagbalbaliw

15. Ania a panagbalbaliw ti napasamak kalpasan ti ipapatay ni Jesus, ket kasanot’ panangilawlawag ni Pablo iti daytoy?

¹⁵ Saan nga inikkat ti ipapatay ni Jesus ti nailubongan a panangidumduma ti rasa. Ngem babaen iti dayta nga ipapatay kas maysa a daton, binalbaliwan ti Dios ti relasion dagiti ad-adalan ni Jesus a Judio kadagiti paspasurotna a Gentil. Impamatmat ni apostol Pablo daytoy idi nagsurat kadagiti Kristiano a Gentil idiay Efeso ket kinunana: “Laglagipenyo nga idi naminsan dakayo ket tattaokayo ti nasnasion iti lasag; . . . idi a tiempo nga awankay pay ken Kristo, a saankay a nairaman iti pannakipagili iti Israel ket ganggannaetkayo maipapan kadagiti tulag iti kari, nga awan ti inanamayo ket addakay ditoy lubong nga awanan Dios. Ngem ita ken Kristo Jesus dakayo nga idi adayukayo, naiyasidegkayo kenkuana gapu iti dara ni Kristo. Ta isu ti kappiatayo, isu a namagkaykaysa kadagiti dua ket dinuprakna ti pader a mamaglasin idi.” Dayta a “pader,” wenno simbolo ti panagsina, isu ti urnos ti Linteg ti tulag a nagserbi kas mamagsina kadagiti Judio ken Gentil. Dayta ti naduprak gapu iti ipapatay ni Kristo tapno babaen kenkuana agpadpada a dagiti Judio ken dagiti Gentil ‘maaddaanda ti iyaasideg iti Ama babaen iti maymaysa nga espiritu.’​—Efeso 2:11-18.

16. (a) Apay a naited ken ni Pedro dagiti tulbek ti Pagarian? (b) Adda mano a tulbek, ket aniat’ imbunga ti pannakausarda?

¹⁶ Mainayon pay, naikkan ni apostol Pedro “kadagiti tulbek ti pagarian ti langlangit” tapno dagiti tattao iti aniaman a rasa mabalinda nga ammuen ti pangpanggep ti Dios, ket “mabaliwanda a maiyanak” manipud nasantuan nga espiritu, ket agbalinda a naespirituan a makipagtawid ken Kristo. (Mateo 16:19; Juan 3:1-8) Inusar ni Pedro dagiti tallo a simboliko a tulbek. Ti umuna agpaay kadagiti Judio, ti maikadua agpaay kadagiti Samaritano, ket ti maikatlo agpaay kadagiti Gentil. (Aramid 2:14-42; 8:14-17; 10:24-28, 42-48) Gapuna ti awan panangidadumana a Dios, ni Jehova, linuktanna kadagiti napili nga aggapu iti isuamin a rasa ti pribilehio a panagbalin a naespirituan a kakabsat ni Jesus ken makipagtawid iti Pagarian.​—Roma 8:16, 17; 1 Pedro 2:9, 10.

17. (a) Ania a naisangsangayan a sirmata ti naited ken ni Pedro, ken apay? (b) Iti makin-pagtaengan ti nangiturongan dagiti lallaki ken ni Pedro, ken asino dagiti agur-uray kenkuana sadiay? (c) Ania ti impalagip ni Pedro kadagidiay a Gentil, ket kaskasdi aniat’ nalawag nga insuro ti Dios kenkuana?

¹⁷ Tapno maisagana ni Pedro a mangusar iti maikatlo a tulbek​—nga agpaay kadagiti Gentil​—naikkan iti naisangsangayan a parparmata dagiti narugit nga an-animal ket naibaga kenkuana: “Tumakderka, Pedro, mangpartika ket agsidaka!” Ti leksion idi ket: “Isardengmo nga awagan a natulawan dagiti bambanag a dinalusan ti Dios.” (Aramid 10:9-16) Mariribukan unay ni Pedro iti kaipapanan dayta a sirmata. Ngem di nagbayag tallo a lallaki ti dimteng kenkuana tapno isu ti ipanda idiay pagtaengan ni Cornelio, maysa nga opisial iti buyot dagiti Romano a nakadestino idiay Cesarea. Yantangay dayta a siudad isu ti kangrunaan a kuartel dagiti buybuyot a Romano idiay Judea, isut’ natural a lugar a pagtaengan para ken ni Cornelio. Adda nga agur-uray ken ni Pedro iti dayta Gentil unay a kasasaad isu ni Cornelio, agraman dagiti kabagianna ken nasinged a gagayyemna. Impalagip ti apostol kadakuada: “Ammoyo a dakes iti maysa a lalaki a Judio ti makitipon wenno umay iti sabali a nasion; ngem impakita kaniak ti Dios nga awan ti tao a naganek ti saan a napili ken di nadalus. Gapuna met, apaman a naayabanak, immayak a saan a nagsukir.”​—Aramid 10:17-29.

18. (a) Ania a nakapatpateg nga anunsio ti inaramid ni Pedro ken ni Cornelio ken dagiti sangailina? (b) Bayat a mangipapaay ti pammaneknek ni Pedro maipapan ken ni Jesus ania a dramatiko a banag ti napasamak? (c) Ania nga addang ngarud ti naala maipapan kadagidiay manamati a Gentil?

¹⁸ Kalpasan ti panangilawlawag ni Cornelio ti panangiturong ti Dios kadagiti bambanag, kinuna ni Pedro: “Kinapudnona a makitak a ti Dios saan a mangidumduma kadagtii tao, no di ket uray ania a nasion dagiti agbuteng ken agaramid ti kinalinteg makaay-ayoda kenkuana.” (Aramid 10:30-35) Ket, idi nga intuloy ti apostol ti panangted pammanek maipapan ken Jesu-Kristo, maysa a banag a dramatiko ti napasamak! “Idi a sasawen pay laeng ni Pedro dagitoy a sao ti nasantuan nga espiritu bimmaba kadagiti amin nga agdengdengngeg ti sao.” Dagiti Judio a kakadua ni Pedro “nagsiddaawda, ta naiburay met kadagiti tattao iti nasnasion ti parabur ti nasantuan nga espiritu. A nangngegda ida nga agsasao kadagiti nadumaduma a pagsasao ket indaydayawda ti Dios.” Simmungbat ni Pedro: “Mabalinan aya ti asinoman a tao ti manglapped iti danum tapno saan a mabautisaran dagitoy nga immawat iti nasantuan nga espiritu a kas met kadatayo?” Asino ti makalapped, idinto a ti nasantuan nga espiritu ti awan panangidumdumana a Dios ti langit imparukpokna dayta kadagitoy a manamati a Gentil? Gapuna, imbilin ni Pedro a “mabautisaranda iti nagan ni Jesu-Kristo.”​—Aramid 10:36-48.

“Manipud Uray Ania a Nasion”

19. Apay a lumanlanlan ti panaggiginnura gapu iti rasa, ket kasano ti kasaknapnan?

¹⁹ Makitatayo dagiti bagbagitayon nga adda “kadagiti maudi nga al-aldaw,” ken “dagiti aldaw a napeggad a narigat a pakibagayan” isuda ti kinapudno iti biag. Mainayon kadagiti dadduma a bambanag, dagiti tattao managayatda iti bagbagida, managpasindayaw, napalangguad, awananda ti ayat a nakaiyanakan, saanda a pudno iti aniaman a tulagan, awan panagteppelda, nauyongda, nasubeg, ken natangsitda. (2 Timoteo 3:1-5) Iti kasta a kasasaad ti kagimongan, saanen a nakaskasdaaw a lumanlanlan met ti panagil-ilem ken susik gapu iti rasa iti intero a lubong. Kadagiti adu a pagilian, dagiti tattao iti nagduduma a rasa wenno kolor ti manguyaw wenno aggiginnurada pay iti maysa ken maysa. Daytoy ti nangiturong kadagiti aktual a panagdadangadang ken uray pay kadagiti nakabutbuteng a kinaranggas iti sumagmamano a dagdaga. Uray pay kadagiti makunkuna a nalawlawaganen a kagimongan, adu a tattao ti marigatan a mangparmek iti panagil-ilem gapu iti rasa. Ket daytoy a “sakit” ti kasla agsaksaknapen kadagiti luglugar a sadiay ti maysa ket saanna a namnamaen dayta, kas kadagiti isla ti baybay a naminsan ngangngani ladawan iti kinatalnada.

20. (a) Ania a naipaltiing a sirmata ti nakita ni Juan? (b) Kasano kasaknapen ti pannakatungtungpal daytoy naimpadtuan a sirmata? (c) Ania a pakarigatan ti kaskasdi a parmeken pay a naan-anay dagiti dadduma, ket sadino ti pangsapulanda ti solusion?

²⁰ Agpapan pay kinakurang ti panagtutunos ti rasa kadagiti nadumaduma a paspaset ti lubong, nupay kasta, ti Dios nga awan ti panangidumdumana, ni Jehova, impadtona ti panangiyegna kadagiti nasingpet-panagpuspusona a tattao iti amin a rasa ken nasnasion iti nakaskasdaaw nga internasional a panagkaykaysa. Babaen iti nasantuan a paltiing, nakita ni apostol Juan ti “maysa a dakkel a bilang, nga imposible a bilangen, a tattao manipud tunggal nasion, rasa, tribo ken pagsasao; nga agtaktakder iti sanguanan ti trono ken iti sanguanan ti Kordero,” nga agdaydayaw ken ni Jehova. (Apocalipsis 7:9, The Jerusalem Bible) Daytoy a padto ti agdaman a matungtungpal. Itatta, kadagiti 210 a dagdaga, nasurok a 3,330,000 a saksi ni Jehova, iti isuamin a nasion ken rasa, ti mangtagtagiragsak ti panagkaykaysa ken panagtutunos iti rasa. Ngem kaskasdi nga imperpektoda. Dadduma pay kadagitoy ti addaan pakarigatan a mangparmek a naan-anay ti panagil-ilem ti rasa, nupay saanda a sipupuot iti daytoy. Kasano a maparmek daytoy a problema? Salaysayentay daytoy a banag iti sumaganad nga artikulo, a naibatay iti makatulong a pammalakad nga aggapu iti naipaltiing a Sao ti Dios nga awan panangidumdumana, ni Jehova.

Kasano ti Isusungbatyo?

◻ Apay a kunaenyo a ni Jehova saan a manangidumduma iti panangusarna kadagiti Israelitas?

◻ Aniat’ adda a pammaneknek nga adda a ni Jesu-Kristo saan a mangidumduma iti rasa?

◻ Kasano a natulongan ni Pedro a makakita a ti “Dios saan a manangidumduma”?

◻ Agpapan pay kinakurang ti panagtutunos ti rasa iti daytoy a lubong, ania a padto a mangipampamatmat iti panagkaykaysa ti matungtungpalen itatta?

[Ladawan iti panid 10]

Imbaga ni apostol Pablo kadagiti taga Atenas a ti Dios “iti maymaysa a tao inaramidna a pagtaudan dagiti amin a rasa dagiti tattao tapno agnaed iti amin a rabaw ti daga”

[Ladawan iti panid 12]

Gapu ta ni Jesus saan a manangidumduma, isut’ nangaskasaba iti babai a taga Samaria idiay bubon ni Jacob idiay asideg ti Sicar