“Itultuloymo nga Igaed ti Bagim . . . iti Panangisuro”
“AWAGANDAK iti, ‘Mannursuro,’ ken, ‘Apo,’ ket umiso ti panagsaoyo, ta kastaak.” (Juan 13:13) Dagita a sasao ni Jesus kadagiti adalanna itampokda ti akemna kas mannursuro. Di nagbayag sakbay a nagpalangit ni Jesus, imbilinna kadagiti pasurotna: “Inkayo ngarud ket mangaramidkayo iti ad-adalan kadagiti tattao iti amin a nasion, . . . [nga] isuroyo kadakuada a tungpalenda ti amin a bambanag nga imbilinko kadakayo.” (Mat. 28:19, 20) Idi agangay, impaganetget ni apostol Pablo ti kinapateg ti panagbalin a mannursuro iti Sao ti Dios. Indagadagna iti Kristiano a panglakayen a ni Timoteo: “Itultuloymo nga igaed ti bagim iti panagbasa iti publiko, iti panangbagbaga, iti panangisuro. . . . Utobem dagitoy a banag; maipamaysaka kadakuada, tapno ti panagrang-aymo maiparangarang iti amin a tattao.”—1 Tim. 4:13-15.
Agingga ita, nagpateg ti paset ti panangisuro iti ministerio ken kadagiti gimong. Kasano a maitultuloytayo nga igaed ti bagitayo iti panangisuro, ken kadagiti ania a pamay-an a matulongannatayo daytoy a rumang-ay kas mannursuro iti Sao ti Dios?
Tuladen ti Naindaklan a Mannursuro
Adu nga agdengdengngeg ti naay-ayo iti pamay-an ni Jesus a mangisuro. Imutektekam ti epekto dagiti sasaona kadagiti adda iti sinagoga idiay Nazaret. Inlanad ti mannurat a ni Lucas iti Ebangheliona: “Nangrugida amin a mangipaay iti mainugot a panangsaksi maipapan kenkuana ken agsiddaaw iti makaay-ayo a sasao a rumrummuar iti ngiwatna.” (Luc. 4:22) Dagiti adalan ni Jesus tinuladda ti panangasaba ti Apoda. Kinapudnona, pinaregta ni apostol Pablo dagiti padana a Kristiano: “Agbalinkayo a tumutulad kaniak, kas met iti panangtuladko ken Kristo.” (1 Cor. 11:1) Gapu iti panangtuladna iti metodo ni Jesus, nagbalin ni Pablo nga epektibo iti ‘panangisuro iti publiko ken iti binalaybalay.’—Ara. 20:20.
Panangisuro “Idiay Plasa”
Masarakan iti Aramid kapitulo 17 ti nagsayaat a pagarigan iti kinalaing ni Pablo a mangisuro iti publiko. Mabasatayo sadiay ti ibibisitana idiay Atenas, Grecia. Nagadu nga idolo ti nakita ni Pablo iti dayta a siudad—kadagiti man kalsada wenno publiko a lugar. Awan duadua a makarimon unay dayta ken Pablo! Kaskasdi, nakontrolna ti emosionna. Gapuna, “rinugianna ti makirinnason idiay sinagoga . . . ken iti tunggal aldaw idiay plasa kadagidiay nairanrana nga adda.” (Ara. 17:16, 17) Anian a nagsayaat nga ulidan! Babaen ti pannakisaritatayo iti amin a kita ti tao buyogen ti panagraem, a ditay babalawen ida, maparegta ti dadduma a dumngeg ken mangtallikud iti palso a relihion inton agangay.—Ara. 10:34, 35; Apoc. 18:4.
Maysa a karit idi ken Pablo ti panangasaba iti plasa. Karaman kadagiti nagdengngeg kenkuana ket dagiti masisirib a maisupadi ti kapanunotanda kadagiti kinapudno nga inkaskasabana. Uray no sinupiatda ti ibagbaga ni Pablo, inkabilanganna latta dagiti komentoda. Dadduma ti nangawag kenkuana iti “tarabitab” (literal a kaipapananna iti Griego, “agpidpidut iti bukel”). Kinuna ti dadduma: “Kasla maysa a manangibunannag kadagiti ganggannaet a didiosen.”—Ara. 17:18.
Ngem saan a naupay ni Pablo kadagiti makapainsulto a komento dagiti agdengdengngeg kenkuana. Imbes ketdi, idi kiniddawda nga ilawlawagna dagiti ikaskasabana, ginundawayanna dayta tapno mangidatag iti makaisuro a palawag, a mangipakita iti abilidadna a mangisuro. (Ara. 17:19-22; 1 Ped. 3:15) Usigentayo a naimbag ti palawagna ket kitaentayo no ania dagiti maadaltayo a makatulong kadatayo a mangpasayaat iti abilidadtayo a mangisuro.
Mangbirok iti Topiko a Paginteresan Dagiti Agdengdengngeg
Kinuna ni Pablo: “Lallaki a taga Atenas, makitak nga iti amin a bambanag kasla ad-adda a managbutengkayo kadagiti didiosen ngem ti dadduma. Kas pagarigan, bayat ti . . . siaannad a panangpalpaliiwko iti bambanag a pagdaydayawanyo nakasarakak met iti altar a sadiay naikitikit ‘Maipaay iti Dios a Di Am-ammo.’ Gapuna ti saanyo nga ammo a pangipapaayanyo ti nadiosan a debosion, isu daytoy ti ibunannagko kadakayo.”—Ara. 17:22, 23.
Pinaliiw a naimbag ni Pablo ti aglawlawna. Babaen iti dayta, adu ti naammuanna maipapan kadagiti kasarsaritana. Adda met maammuantayo maipapan iti bumalay no managpaliiwtayo. Kas pagarigan, adu ti maammuantayo babaen kadagiti nakawara nga ay-ayam iti paraangan wenno naipaskil iti ridaw. No adda ideyatayo iti kasasaad ti bumalay, ammotayo ti ibagatayo ken no kasanotayo nga ibaga dayta.—Col. 4:6.
Positibo ni Pablo iti mensahena. Ngem nakitana a saan nga umiso ti nakaiturongan ti “nadiosan a debosion” dagiti taga-Atenas. Silalawag nga impakita ni Pablo no kasanoda nga iturong iti pudno a Dios ti panagdayawda. (1 Cor. 14:8) Anian a nagpateg ti nalawag ken positibo a panagsao no iwaragawagtayo ti naimbag a damag ti Pagarian!
Agbalin a Naannad ken Saan a Mangidumduma
Intuloy a kinunana ni Pablo: “Ti Dios a nangaramid iti lubong ken amin a bambanag nga adda iti dayta, yantangay, Daytoy ket, Apo ti langit ken daga, saan nga agnaed kadagiti templo nga inaramid ti ima, saan met a pagserserbian ti natauan nga im-ima a kasla ket agkasapulan iti aniaman a banag, agsipud ta isu mangted iti biag ken anges ken amin a bambanag iti amin a tattao.”—Ara. 17:24, 25.
Ni Pablo intampokna ni Jehova kas Manangted iti Biag, babaen ti nataktika a panangtukoyna iti Dios kas “Apo ti langit ken daga.” Anian a pribilehio a tulongantayo dagiti nasingpet a tattao manipud iti nagduduma a relihion ken kultura tapno mabigbigda nga amin a biag ket nagtaud ken Jehova a Dios!—Sal. 36:9.
Kalpasanna, kinuna ni Pablo: “Ket manipud iti maysa a tao inaramidna ti tunggal nasion dagiti tattao, . . . ket inkeddengna dagiti naituding a tiempo ken dagiti naipasdek a pagpatinggaan ti pagnaedan dagiti tattao, tapno sapulenda ti Dios, no isu maarikapda ket pudno a masarakanda, nupay, iti kinapudnona, saan nga adayo iti tunggal maysa kadatayo.”—Ara. 17:26, 27.
Babaen ti wagas ti panangisurotayo, maipakitatayo no ania a kita ti Dios ti pagdaydayawantayo. Saan a mangidumduma ni Jehova yantangay inikkanna iti gundaway ti amin a kita ti tattao tapno isu ket ‘maarikapda ken pudno a masarakanda.’ Umasping iti dayta, ditay koma pilpilien dagiti kasaritatayo. Ikagumaantayo a tulongan dagidiay mamati iti Namarsua tapno makapatanorda iti nasinged a relasion kenkuana a mangyeg kadagiti manayon a bendision. (Sant. 4:8) Ngem kasano a matulongantayo dagidiay agduadua iti kaadda ti Dios? Tuladentayo ti ulidan ni Pablo. Imutektekanyo ti sumaganad a kinunana.
“Babaen kenkuana addaantayo ti biag ken aggunaytayo ken addatayo, a kas iti kinuna ti sumagmamano kadagiti dumadaniw kadakayo, ‘Ta annaknatayo met.’ Gapuna, yantangay annaknatayo ti Dios, rebbeng a ditay pagarupen a ti Nadibinuan a Persona umasping iti balitok wenno pirak wenno bato.”—Ara. 17:28, 29.
Tapno maala ni Pablo ti interes dagiti agdengdengngeg, kinotarna dagiti dumadaniw nga am-ammo ken bigbigen dagiti taga-Atenas. Maalatayo met ti interes dagiti kasarsaritatayo no usarentayo dagiti ideya nga ammotayo nga akseptarenda. Kas pagarigan, makakombinsir uray ita ti ilustrasion a linaon ti surat ni Pablo kadagiti Hebreo: “Tunggal balay adda nangibangon, ngem ti nangibangon iti amin a bambanag isu ti Dios.” (Heb. 3:4) Ti pannakirinnasontayo kadagiti bumalay babaen iti dayta a simple nga ilustrasion tulonganna ida a mangbigbig nga umiso ti ibagbagatayo. Imutektekam ta iti palawag ni Pablo, adda maysa pay a mamagbalin nga epektibo iti panangisuro—ti panangguyugoy.
Ipaganetget ti Kinaganat
Kinuna ni Pablo: “Pudno, ti Dios pinalabasna dagiti tiempo ti kasta a kinaignorante, ngem ita ibagbagana iti sangatauan nga isuda amin iti isuamin a disso masapul nga agbabawida. Agsipud ta nangituding iti aldaw nga iti dayta panggepna nga ukomen ti mapagnaedan a daga buyogen ti kinalinteg babaen ti maysa a lalaki a dinutokanna.”—Ara. 17:30, 31.
Ti temporario a panangipalubos ti Dios iti kinadakes ti nangted kadatayo iti gundaway a mangipakita kenkuana no ania ti pudno a linaon ti pusotayo. Napateg nga ipaganetgettayo ti kinaganat ti tiempotayo ken makakombinsir koma ti panagsaotayo maipapan kadagiti bendision nga itden ti nakaas-asidegen a panagturay ti Pagarian.—2 Tim. 3:1-5.
Nagduduma a Reaksion
“Ala ket, idi nangngegda maipapan ti panagungar dagiti natay, nangrugi a mangrabrabak ti sumagmamano, bayat a kinuna ti dadduma: ‘Dumngegkaminto kenka maipapan itoy iti sabali pay a tiempo.’ Iti kasta rimmuar ni Pablo manipud nagtetengngaanda, ngem nakitipon kenkuana ti sumagmamano a tattao ket nagbalinda a manamati.”—Ara. 17:32-34.
Nupay adda dagiti dagus nga umawat iti pannursurotayo, agkasapulan ti dadduma iti ad-adu a tiempo sakbay a makombinsirda. Ngem no adda uray maysa a makagun-od iti umiso a pannakaammo maipapan ken Jehova babaen ti nalawag ken simple a panangisurotayo iti kinapudno, anian a yamantayo ta inusarnatayo ti Dios a mangyasideg kadagiti tattao iti Anakna!—Juan 6:44.
Dagiti Maadaltayo
Bayat nga ut-utobentayo ti palawag ni Pablo, adu ti masursurotayo no kasano nga ilawlawagtayo iti sabsabali dagiti kinapudno iti Biblia. No maaddaantayo iti pribilehio nga agpalawag iti kongregasion, matuladtayo ni Pablo babaen iti naannad a panagsao a makatulong iti maysa a di manamati tapno matarusan ken maawatanna dagiti kinapudno iti Biblia. Kayattayo nga idatag a silalawag dagita a kinapudno, ngem ditay koma kritikaren dagiti patpatien ti asinoman a di manamati a timmabuno. Kasta met no mangasabatayo iti publiko, ikagumaantayo koma ti agbalin a makaguyugoy ken naannad. Iti kasta, naan-anay a mayaplikartayo ti balakad ni Pablo nga ‘igaedtayo ti bagitayo iti panangisuro.’
[Ladawan iti panid 30]
Nalawag, simple, ken naannad ti panangisuro ni Pablo
[Ladawan iti panid 31]
Matuladtayo ni Pablo babaen ti panangikabilangantayo iti rikna dagiti kasabaantayo