Ti Aldaw ni Jehova—Napateg a Tema

1, 2. (a) Ania a napateg a tema ti tinukoy dagiti 12 a mammadto? (b) Kasano a direkta a dinakamat ti dadduma kadagiti 12 a mammadto ti aldaw ni Jehova?

“TI DAKKEL nga aldaw ni Jehova asidegen. Asidegen dayta, ket mapagdardaras iti kasta unay.” (Sofonias 1:14) Maulit-ulit a nangpakdaar dagiti mammadto ti Dios maipapan iti idadateng ti aldaw ni Jehova. Kaaduanna, imbatadda no ania ti rumbeng nga epekto ti idadateng dayta nga aldaw iti inaldaw a panagbiag, moralidad, ken kababalin dagiti tattao. Kanayon a naganetget dagiti mensaheda. Ania ngata ti reaksionmo no sika a mismo ti nakangngeg kadagita a mensahe?

² No basaem ti insurat dagiti 12 a mammadto, mapaliiwmo nga agpapada a tinukoyda ti aldaw ni Jehova iti direkta wenno saan a direkta a pamay-an.a Sakbay ngarud nga usigem kadagiti sumaganad a kapitulo dagiti napateg a mensahe dagitoy a mammadto, panunotem ti tema a masansan a madakamat: ti aldaw ni Jehova. Innem kadagiti mammadto ti direkta a nangaramat kadagita a sasao wenno iti umasping a sasao. Nalawag ti panangiladawan ni Joel iti “naindaklan ken nakaam-amak nga aldaw ni Jehova.” (Joel 1:15; 2:1, 2, 30-32) Kinuna ni Amos kadagiti Israelita nga agsaganada a sumabet iti Diosda, agsipud ta aldaw ti sipnget ti aldaw ni Jehova. (Amos 4:12; 5:18) Idi ud-udina, insawang ni Sofonias ti sasao a naadaw iti parapo 1. Ket idi umad-adanin ti pannakadadael ti Jerusalem, impakdaar ni Abdias: “Asidegen ti aldaw ni Jehova maibusor kadagiti amin a nasion.”​—Abdias 15.

 3. Apay a maikunatayo a dagiti mammadto kalpasan ti panagsubli dagiti naidestiero a Judio tinukoyda ti aldaw ni Jehova?

³ Makitamto met a dagita a sasao ket inaramat ti dua a mammadto a naibaon kadagiti Judio a nagsubli iti dagada kalpasan ti pannakaidestieroda. Impadto ni Zacarias ti maipapan iti aldaw a pannakatalipupos dagiti amin a nasion a bumusor iti Jerusalem. Nalawag ti panangiladawanna no ania ti mapasamak inton dumteng ti “maysa nga aldaw a maammuan kas kukua ni Jehova.” (Zacarias 12:9; 14:7, 12-15) Pinakdaaran met ni Malakias ti ili ti Dios maipapan iti idadateng “ti dakkel ken nakaam-amak nga aldaw ni Jehova.”​—Malakias 4:1-5.

 4. Kasano a tinukoy ti dadduma kadagiti 12 a mammadto ti aldaw ni Jehova?

⁴ Nupay saanda nga inaramat ti sasao a “ti aldaw ni Jehova,” ti dadduma kadagiti 12 a mammadto nadakamatda dayta nga aldaw. Nagsao ni Oseas maipapan iti panangsingir ni Jehova iti Israel ket kalpasanna iti Juda. (Oseas 8:13, 14; 9:9; 12:2) Masansan a mainaig dagitoy a mensahe iti inaramid ni Jehova kadagidi a tiempo. Kas pagarigan, impakaammo ni Jonas ti pangngeddeng ti Dios maibusor iti Nineve, ken inladawan ni Mikias no ania ti mapasamak no agtignay ti Dios maibusor kadagiti nasukir a tattao. (Jonas 3:4; Mikias 1:2-5) Inkari ni Nahum a balsen ni Jehova dagiti kabusorna. (Nahum 1:2, 3) Immasug ni Habakuk gapu iti kaawan ti hustisia ken inladawanna “ti aldaw ti rigat.” (Habakuk 1:1-4, 7; 3:16) Dagiti dadduma a mensahe kadagitoy a libro ket maipapan kadagiti pasamak a mainaig kadagiti pudno a Kristiano. Kas pagarigan, ni Haggeo, a maysa kadagiti mammadto kalpasan ti panagsubli dagiti naidestiero a Judio, impadtona ti pannakayugayog dagiti nasion. (Haggeo 2:6, 7) Inadaw ni apostol Pablo ti sasao iti Haggeo 2:6 idi indagadagna kadagiti Kristiano nga addada koma iti naanamongan a kasasaad inton ikkaten ti Dios ti simboliko a dakes a langit.​—Hebreo 12:25-29; Apocalipsis 21:1.

5, 6. Sigun kadagiti mammadto, ania ti mapasamak iti aldaw ni Jehova?

⁵ Adda nasayaat a panggapuam a mangisaludsod no ania ti mapasamak iti aldaw ni Jehova. Nalabit mayimtuodmo, ‘Apektaran aya ti aldaw ni Jehova ti panagbiagko ita ken ti masakbayak?’ Kas impamatmat dagiti mammadto, ti aldaw ni Jehova ket isu ti tiempo a panangdusa ni Jehova kadagiti kabusorna, maysa nga aldaw ti gubat. Iti dayta a nakaam-amak nga aldaw, mabalin nga addanto dagiti nakaskasdaaw a pasamak iti langit. “Ti met laeng init ken bulan sigurado nga agsipngetdanto, ket dagiti mismo a bituen pudno nga ipaidamdanto ti kinaraniagda.” (Joel 2:2, 11, 30, 31; 3:15; Amos 5:18; 8:9) Anianto ti mapasamak ditoy daga a pagnanaedantayo? Kinuna ni Mikias: ‘Dagiti bantay masapul a malunagda iti baba ni Jehova, ket agbisngayto a mismo dagiti nababa a tanap, kas iti allid gapu iti apuy, kas iti dandanum a maibukbukbok iti napasdok a lugar.’ (Mikias 1:4) Mabalin a piguratibo dagita a balikas, ngem maawatantayo kadagita nga inton agtignay ti Dios, nakaam-amakto dagiti mapasamak ditoy daga ken kadagiti agnanaed iti dayta. Ngem saan a kadagiti amin a tattao. Impadto dagita met laeng a propeta dagiti aglaplapusanan a bendision nga agpaay kadagidiay ‘agbirok iti naimbag’ ket iti kasta, agtultuloyda nga agbiag.​—Amos 5:14; Joel 3:17, 18; Mikias 4:3, 4.

⁶ Ti dadduma kadagiti 12 a mammadto nakaam-amak met ti panangiladawanda iti aldaw ni Jehova. Kinuna ni Habakuk a buraken ni Jehova “dagiti agnanayon a bantay” ken reggaayenna “dagiti di nakedngan ti kapautna a turod,” a maitutop a mangiladawan kadagiti kasla di maduprak nga organisasion ti tao. (Habakuk 3:6-12) Wen, ti aldaw ni Jehova “ket aldaw ti rungsot, aldaw ti rigat ken riribuk, aldaw ti bagyo ken panaglangalang, aldaw ti kinasipnget ken kinadaguyemyem, aldaw dagiti ulep ken napuskol a daguyemyem.”​—Sofonias 1:14-17.

 7. Ania a didigra ti naipadto, ken anianto ti mabalin a kaitungpalanna?

⁷ Panunotem ti nakaro a didigra a sagabaen dagiti bumusbusor iti Dios! “Addanto panagrunot ti lasag ti maysa, bayat a ti maysa sitatakder kadagiti sakana; ket dagiti mismo a mata ti maysa agrunotto kadagiti lungogda, ket ti mismo a dila ti maysa agrunotto iti ngiwatna.” (Zacarias 14:12) Literal man wenno saan ti pannakatungpalto daytoy a sirmata, maawatam nga ipalpalnaadna ti didigra a sagabaen ti adu a tattao. Uray no saan a literal ti kaitungpalanna, marunotto ti dila dagiti kabusor ti Dios, kayatna a sawen, saandanton a makapagsao iti maibusor kenkuana. Ket mapaayto ti aniaman a gandatda nga agtignay a sangsangkamaysa maibusor iti ili ti Dios.

8, 9. (a) Tapno maawatam no apay nga agtignay ni Jehova maibusor kadagiti nadangkes, ania ti nasken nga usigem? (b) No agtalinaedka a nasungdo iti inaldaw a panagbiagmo, anianto ti aramiden ni Jehova?

⁸ Mabalin nga adda dagiti nangngegmon a nangisaludsod iti kastoy: ‘Apay a ti naayat a Dios dusaenna dagiti kabusorna? Kasapulan kadi a mangyeg ti Dios iti nakaro a didigra ditoy daga? Saan aya nga imbaga ni Jesus nga itultuloytayo nga ayaten uray dagiti kabusortayo tapno maipaneknektayo nga annaknatayo ti Ama sadi langit?’ (Mateo 5:44, 45) Tapno masungbatan dagita a saludsod, mabalinmo nga ilawlawag no kasano a nangrugi dagiti parikut ti sangatauan. Ti Dios pinarsuana ti umuna a lalaki ken babai iti ladawan ken langana​—perpektoda. Nupay kasta, inserrekda ti basol ken ipapatay iti sangatauan ket ngarud iti biagtayo. Dimmasigda ken ni Satanas a Diablo mainaig iti isyu no siasino ti addaan iti naan-anay a kalintegan a mangituray iti sangatauan. (Genesis 1:26; 3:1-19) Iti sinigsiglon, inkagumaan ni Satanas a paneknekan a kabaelanna nga allukoyen dagiti tattao a tumallikud ken ni Jehova. Ammom a napaay ni Satanas. Ni Jesu-Kristo ken dagiti adu a dadduma pay nga adipen ni Jehova nagtalinaedda a matalek iti Dios ken impakitada nga agserserbida kenkuana gapu iti ayat. (Hebreo 12:1-3) Awan duadua nga adu dagiti mainaganam a sisusungdo nga agserserbi iti Dios.

⁹ Maysa pay, nairamanka iti daytoy nga isyu nga agpatingga inton ikkaten ni Jehova ti kinadakes. Kas pagarigan, iti panangbasam kadagitoy 12 a libro, mapaliiwmo a dagiti dadduma a mammadto binabalawda ti nagarbo nga estilo ti panagbiag dagiti tattao a nangliway iti panagdayawda ken ni Jehova. Dagiti mammadto binagbagaanda ti ili ti Dios nga ‘isaadda ti pusoda iti daldalanda’ ket baliwanda ti kabibiagda. (Haggeo 1:2-5; 2:15, 18; Amos 3:14, 15; 5:4-6) Wen, dagiti mammadto impakitada kadagiti umili no kasano ti rumbeng a panagbiagda. Dagidiay nangipangag iti dayta a pammagbaga impakitada a ni Jehova ti Agturay kadakuada, ket ngarud pinaneknekanda nga ulbod ni Satanas. Ipakitanto met ni Jehova ti kinasungdona kadakuada inton talipuposenna dagiti kabusorna.​—2 Samuel 22:26.

10. Kasano a ti napaliiw ni Mikias nayonanna ti panggapuan ni Jehova nga agtignay?

¹⁰ Adda maysa pay a makagapu no apay nga agtignay ti Dios. Subliam ti maikawalo a siglo K.K.P. idi nagipadto ni Mikias idiay Juda. Agsasao idi a kas man la isu ti nasion ti Juda. Inyarigna ti kasasaad dayta a nasion iti kaubasan wenno iti minuyongan nga awan ti masarakan a bunga ti ubas ken higos ta naburas aminen dagitoy. Gistay awanen ti uray maysa a nalinteg a tao a masarakan iti dayta a nasion. Dagiti Israelita an-anupenda dagiti kailianda. Agur-urayda iti gundaway a mangibukbok iti dara. Dagiti laeng bukodda a pagimbagan ti sapsapulen dagiti panguluen ken ukomda. (Mikias 7:1-4) Ania ngata ti riknam no nalikmutka iti kasta a kasasaad? Nalabit maasianka kadagiti awan basolna a biktima. No kasta, awan duadua a nakarkaro pay ti asi a marikna ni Jehova kadagiti mairurrurumen! Iti kaaldawantayo, suksukimaten ni Jehova ti sangatauan. Iti panagkunam, ania ngata ti masarakanna? Dagiti manangirurumen siuulpit a gunggundawayanda dagiti sabsabali ken rangranggasanda dagiti padada a tattao. Manmano dagiti nasungdo ditoy lubong. Ngem di rumbeng a maupaytayo. Ipakatto ni Jehova ti hustisia gapu iti ayatna kadagiti mairurrurumen.​—Ezequiel 9:4-7.

11. (a) Ania ti kaipapanan ti aldaw ni Jehova kadagidiay agbuteng kenkuana? (b) Ania ti epekto ti panangballaag ni Jonas kadagiti taga-Nineve?

¹¹ Nalawag a ti aldaw ni Jehova kaipapananna ti pannakadadael dagiti kabusorna ken pannakaisalakan dagidiay agbuteng ken agserserbi kenkuana.b Impadto ni Mikias ti panagdadarison dagiti nasion nga agturong iti bantay ti balay ni Jehova. Agbanag daytoy iti sangalubongan a talna ken panagkaykaysa. (Mikias 4:1-4) Nagbalbaliw kadi dagiti tattao a nakangngeg idi iti pakdaar dagiti mammadto maipapan iti aldaw ni Jehova? Adda dagiti nagbalbaliw. Lagipem nga idi impakaammo ni Jonas ti pannakaukom ti Nineve, dagiti naranggas ken nadangkes nga umili iti dayta a siudad “nangrugida a maaddaan iti pammati iti Dios” ken “timmallikudda iti dakes a dalanda.” Dayta ti gapuna nga imbabawi ni Jehova ti panangdadaelna kadakuada. (Jonas 3:5, 10) Wen, nagbalbaliw dagiti taga-Nineve a nangipangag iti mensahe maipapan iti umad-adani nga aldaw ti panangukom ni Jehova!

12, 13. (a) Maipapan kadagiti siasino a nagipadto dagiti 12? (b) Apay a maikunatayo nga addaan iti dadduma pay a kaitungpalan ti padto dagiti 12 a propeta?

¹² Nalabit adda agkuna: ‘Ngem adun a siglo ti napalabas manipud idi panawen dagidi a mammadto. Ania koma ngay ti pakainaiganna kaniak dagiti mensaheda maipapan iti aldaw ni Jehova?’ Pudno a nagbiag dagidi a mammadto ginasut a tawen sakbay pay a nayanak ni Jesus, ngem nasken nga usigentayo no kasano nga agaplikar iti maika-21 a siglo dagiti mensaheda maipapan iti aldaw ni Jehova. Ania dagiti maadaltayo kadagiti imbagada maipapan iti naindaklan nga aldaw ni Jehova? Tapno maawatantayo ti kinapateg ti mensaheda ken tapno magunggonaantayo, nasken a tandaanantayo a namakdaar dagiti mammadto maipapan iti aldaw ni Jehova maibusor iti Israel, Juda, dagiti kabangibang a nasion, ken dagiti kabilgan a nasion kadagidi a tiempo.c Laglagipentayo a natungpal dagita a padto! Dagiti Asirio rinautda ti Samaria, nalangalang ti Juda idi 607 K.K.P., ket di nagbayag nadadael dagiti bumusbusor a kabangibang a nasion. Idi kamaudiananna, kimmapuy ti bileg ti Asiria ken Babilonia kas kaitungpalan dagiti espesipiko a padto.

¹³ Ita panunotem ti aldaw ti Pentecostes 33 K.P., nabayag kalpasan ti damo a pannakatungpal ti adu kadagidi a padto. Iti daydi nga aldaw, inyaplikar ni apostol Pedro ti padto ni Joel iti pannakaiparukpok ti nasantuan nga espiritu ti Dios. Kalpasanna nagadaw ni Pedro iti libro ni Joel: “Ti init mapagbalinto a sipnget ket ti bulan mapagbalin a dara sakbay a dumteng ti naindaklan ken nangayed nga aldaw ni Jehova.” (Aramid 2:20) Ipakita daytoy nga adda dadduma pay a kaitungpalan dagiti padto maipapan iti aldaw ni Jehova. No maipapan iti padto ni Joel, naaddaan dayta iti maikadua a kaitungpalan idi 70 K.P., idi a dinadael ti buyot ti Roma ti Jerusalem, ket pudno a tiempo dayta ti sipnget ken dara.

14, 15. (a) Apay a maikunatayo nga adda pakainaiganna kadatayo ita dagiti padto maipapan iti aldaw ni Jehova? (b) Kaano ti namnamaentayo nga idadateng ti aldaw ni Jehova?

¹⁴ Nupay kasta, mapasamakto pay laeng iti masanguanan ti maudi a kaitungpalan ti padto ni Joel ken dagiti dadduma pay a padto maipapan iti aldaw ni Jehova. Adda pakainaiganna dagitoy a padto kadatayo nga agbibiag iti maika-21 a siglo. Kasano a kasta? Binalakadan ni Pedro dagiti Kristiano nga agtalinaedda a “silalagip unay iti kaadda ti aldaw ni Jehova.” Kuna pay ti apostol: “Adda baro a langlangit ken baro a daga nga ur-urayentayo sigun iti karina, ket kadagitoy agtaeng ti kinalinteg.” (2 Pedro 3:12, 13) Kalpasan unay ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P., awan ti naipasdek a baro a langlangit (maysa a baro a teokratiko a gobierno) agraman baro a daga (maysa a kagimongan dagiti nalinteg a tattao nga iturayan dayta a gobierno). Nalawag ngarud nga adda sabali pay a kaitungpalan dagiti padto maipapan iti aldaw ni Jehova. Wen, adda pakainaiganna kadatayo dagitoy a padto, datayo nga agbibiag kadagitoy “napeggad a tiempo”!​—2 Timoteo 3:1.

¹⁵ Ti pannakailadawan ti aldaw ni Jehova kadagitoy 12 a libro ti Biblia ipalagipna kadatayo ti kuna ni Jesu-Kristo: “Addanto dakkel a rigat a dayta ket saan pay a napasamak nanipud idi pangrugian ti lubong agingga ita, saan, saanto met a mapasamak manen.” Kinunana a “dagus kalpasan” a mangrugi dayta a dakkel a rigat, “agsipngetto ti init, ket saanto nga itden ti bulan ti lawagna, ket dagiti bituen matnagdanto manipud langit, ket agkintayegto dagiti pannakabalin ti langlangit.” (Mateo 24:21, 29) Tulongannatayo daytoy a mangammo iti tiempo nga iyaay ti aldaw ni Jehova. Nakaas-asidegen. Kuna ti Biblia nga inton dumteng ti dakkel a rigat, madadaelto ti “Babilonia a Dakkel,” ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion. Kalpasanna, kas kangitingitan ti dakkel a rigat, inton aldaw ni Jehova maikisapto dagiti kabusor ti Dios iti rabaw ti daga.​—Apocalipsis 17:5, 12-18; 19:11-21.

16. Ania ti kangrunaan a kaitungpalan dagiti padto maipapan iti aldaw ni Jehova?

¹⁶ Maawatan dagiti Saksi ni Jehova no kasano ti pannakatungpal dagiti padto maipapan iti aldaw ni Jehova. Masansan ken iti nadumaduma a pamay-an a ti apostata a Jerusalem, ti nagulib a Samaria, dagiti manangirurumen nga Edomita, dagiti naranggas nga Asirio, ken dagiti taga-Babilonia iladladawanda ti nadumaduma nga aspeto ti palso a relihion. Madadaelto amin a palso a relihion iti umuna a paset ti dakkel a rigat. Kalpasanna, inton dumteng ti “dakkel ken nakaam-amak nga aldaw ni Jehova,” madadaelto dagiti napolitikaan ken nakomersialan a kaayan-ayat ti Babilonia a Dakkel.​—Joel 2:31.

17, 18. (a) Apay a kinuna ni Amos nga asi pay dagidiay “aggartem iti aldaw ni Jehova”? (b) Ania ti mapasamak kadagidiay saan a nakasagana iti aldaw ni Jehova?

¹⁷ Yantangay ti palso a relihion ti kangrunaan a pakatungpalan dagiti mensahe maipapan iti panangukom, mabalin nga ipagarup dagiti dadduma a Kristiano a saanda a maapektaran inton matungpal dagita a padto. Nupay kasta, adda napateg a maadaltayo iti kinuna ni Amos kadagiti Israelita: “Asi pay dagidiay aggartem iti aldaw ni Jehova!” Dagiti dadduma nga Israelita idi kaaldawan ni Amos impagarupda a bin-ig a nasayaat ti itden kadakuada ti aldaw ni Jehova. Ti ammoda, dayta ti aldaw a panagtignay ti Dios maipaay iti ilina. Pinaggarteman wenno tinarigagayanda pay ketdi dayta nga aldaw! Ngem sigun ken ni Amos, “kinasipngetto, ket awan ti lawag” ti kaipapanan ti aldaw ni Jehova kadagiti napalangguad. Wen, agdissuor ti pungtot ni Jehova kadagiti Israelita!​—Amos 5:18.

¹⁸ Kalpasanna, inladawan ni Amos no ania ti mapasamak kadagidiay aggartem iti aldaw ni Jehova. Panunotem ti maysa a tao a bayat nga itartarayanna ti maysa a leon, adda oso a masabatna. Itarayanna met ti oso babaen ti panagkamangna iti maysa a balay. Umanangsab a simrek iti balay ket idi nairikepnan ti ridaw, nagsadag iti diding ngem anian ta kinagat ti maysa nga uleg. Kasta ti kayarigan dagidiay saan a pudpudno a nakasagana iti aldaw ni Jehova.​—Amos 5:19.

19. Ania ti rumbeng nga aramidentayo kas panagsagana iti aldaw ni Jehova?

¹⁹ Ania ti maadalmo iti daytoy a salaysay? Laglagipem a dagiti tattao a dedikado iti Dios ti nangiturongan ni Amos iti sasaona. Nupay kasta, adda dagiti aramid ken kababalin a nasken a balbaliwanda. Saan kadi a nasayaat a sukimatem ti bagim tapno makitam no nakasaganaka met laeng iti dayta a napateg nga aldaw wenno no adda dagiti nasken a balbaliwam? Kasanom a maipakita a talaga a nakasaganaka? Siempre, saan a babaen ti panangbangon iti pagkamangan, panagurnong iti taraon, panangadal no kasano ti panangdalus iti danum, wenno panagurnong iti balitok a sensilio a kas iti ar-aramiden dagiti dadduma a tattao kas panagsagana iti dumteng a didigra. “Uray ti pirakda wenno ti balitokda saanto a makabalin a mangispal kadakuada iti aldaw ti rungsot ni Jehova,” kuna ni Sofonias. No kasta, saan a panagurnong kadagiti material a banag ti kayat a sawen ti panagsagana. (Sofonias 1:18; Proverbio 11:4; Ezequiel 7:19) Imbes ketdi, masapul nga agsalukagtayo iti naespirituan ken agbiagtayo iti inaldaw kas tattao a sisasagana. Kasapulantayo ti umiso a kababalin a mabuyogan kadagiti maitutop nga aramid. Kinuna ni Mikias: “No maipapan kaniak, ken Jehova nga agtultuloyakto nga agsiput. Ipakitakto ti panagur-uray iti Dios ti pannakaisalakanko.”​—Mikias 7:7.

20. Itultuloytayo ti aguray iti laksid ti ania?

²⁰ No agpannurayka iti Dios, ipakpakitam a nakasaganaka ken padpadaanam ti aldaw ni Jehova. Saanmo a pakasikoran no kaano a dumteng dayta nga aldaw wenno no kasano kabayagen nga ur-urayem. Saan nga agbayag ti pannakatungpal dagiti amin a padto maipapan iti dayta nga aldaw ken matungpalto dagita iti tiempo nga inkeddeng ni Jehova. Ni Jehova kinunana ken ni Habakuk: “Ti sirmata agpaay pay laeng iti naituding a tiempo, ket uman-anangsab a tumurong iti panungpalan, ket saanto nga agulbod. Uray no agtaktak [iti panangmatmat ti tao], agtultuloyka a manginanama iti dayta; ta di bumurong a pumudnonto. Saanto a maladaw [iti panangmatmat ni Jehova].”​—Habakuk 2:3.

21. Kasano a magunggonaanka iti panangadalmo iti daytoy a libro?

²¹ Iti daytoy a libro, masursurom no kasano a maipakitam ti panagpannuraymo iti panangisalakan ti Dios. Ania dagiti magunggonam iti panangbasam iti daytoy a libro? Bueno, kangrunaan a masalaysay ti paset ti Biblia a nalabit saanmo a kabesado unay​—dagiti makunkuna a 12 a Segundario a Mammadto. Gapuna, adu dagiti makapagagar a banag a maadalmo. Kas pagarigan, iti Benneg 2, maadalmo no kasano ti ‘panangbiroktayo ken ni Jehova’ tapno agtultuloytayo nga agbiag. (Amos 5:4, 6) Maibatay kadagitoy 12 a libro, matarusam no kasano nga ad-adda a maam-ammom ni Jehova ken no kasano nga ad-adda a maawatam ti kinapateg ti naan-anay a panagserbi kenkuana. Iti tulong dagitoy a mammadto, sigurado nga umuneg ti pannakaawatmo iti personalidad ni Jehova. Iti Benneg 3, ad-adda a matarusam no ania ti namnamaen ni Jehova iti pannakilangenmo kadagiti kapamiliam ken kadagiti sabsabali. Makatulong dayta kenka nga agsagana iti naindaklan nga aldaw ni Jehova. Kamaudiananna, iti Benneg 4, mausigmo ti balakad dagiti mammadto no ania ti rumbeng a kababalinmo bayat nga umas-asideg ti aldaw ni Jehova, ken masursurom met no ania ti mabalin nga epekto ti balakadda iti Nakristianuan a ministeriom. Awan duadua a magagaranka a mangusig no ania ti kuna dagiti mammadto maipapan iti masanguanan.

22. Kasanom nga iyaplikar dagiti balakad a masarakan kadagiti libro nga insurat dagiti 12 a mammadto?

²² Malagipmo pay kadi dagiti naganetget a sasao ni Sofonias a naadaw iti rugi daytoy a kapitulo? (Sofonias 1:14) Adda epekto ti mensahena iti biag ni agtutubo nga Ari Josias. Idi agtawen pay laeng iti 16, rinugian ni Josias a biroken ni Jehova. Idi agtawen iti 20, nangiwayat iti kampania maibusor iti idolatria, maitunos iti pammaregta ni Sofonias kadagiti umili ti Juda ken Jerusalem. (2 Cronicas 34:1-8; Sofonias 1:3-6) Kas ken Josias, ania ti epektona iti inaldaw a panagbiagmo ti pakdaar maipapan iti aldaw ni Jehova? Kitaentayo no kasano a dagiti 12 a mammadto matulonganda ti tunggal maysa kadatayo.