Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Agbasbasa
“Ti Pagwanawanan” a Nobiembre 1, 1995, naisentro iti kinuna ni Jesus maipapan iti “daytoy a kaputotan,” kas mabasatayo iti Mateo 24:34. Kaipapanan kadi daytoy nga adda panagduadua maipapan iti pannakaipasdek ti Pagarian ti Dios idiay langit idi 1914?
Dayta a panangsalaysay iti Pagwanawanan awan pulos ipaspasimudaagna a panagbalbaliw iti pamunganayan a sursurotayo maipapan iti 1914. Imbinsabinsa ni Jesus ti pagilasinan a mangtanda iti kaaddana iti pannakabalin ti Pagarian. Adda umdas a pammaneknektayo a ti pagilasinan matungtungpalen sipud pay 1914. Dagiti gubat, bisin, angol, ginggined, ken dadduma pay a pammaneknek patalgedanna a nanipud idi 1914, aktibon ni Jesus kas Ari iti Pagarian ti Dios. Ipaspasimudaag daytoy a nanipud idin addatayon iti ngudo ti sistema ti bambanag.
Ngarud, ania ti linawlawagan ti Pagwanawanan? Bueno, ti tulbek isu ti anag a panangusar ni Jesus iti sao a “kaputotan” iti Mateo 24:34. Kuna dayta a bersikulo: “Pudno kunak kadakayo a daytoy a kaputotan dinto pulos lumabas agingga nga amin dagitoy a bambanag mapasamakda.” Ania ti kayat a sawen ni Jesus iti “kaputotan,” agpadpada idi kaaldawanna ken iti kaaldawantayo?
Patalgedan ti adu a kasuratan a ni Jesus dina inusar ti “kaputotan” mainaig iti bassit wenno naisangsangayan a grupo, a kaipapananna laeng dagiti panguluen a Judio wenno dagiti laeng nasungdo nga adalanna. Imbes ketdi, inusarna ti “kaputotan” idi kinondenarna ti umariwekwek a Judio a nangilaksid kenkuana. Nupay kasta, makaparagsak ta kabaelan nga aramiden dagiti indibidual ti indagadag ni apostol Pedro idi aldaw ti Pentecostes, nga agbabawi ket ‘maisalakanda manipud iti daytoy nakillo a kaputotan.’—Aramid 2:40.
Iti dayta a sasao, nalawag a ni Pedro awan tuktukoyenna nga aniaman a masinunuo nga edad dagiti tao wenno kaunday ti tiempo, wenno padpadasenna man nga inaig idi ti “kaputotan” iti aniaman a masinunuo a petsa. Saanna a kinuna a maisalakan dagiti tattao manipud iti kaputotan a nayanak iti isu met laeng a tawen a pannakayanak ni Jesus wenno iti kaputotan a nayanak idi 29 K.P. Salsalaysayen idi ni Pedro maipapan kadagiti di manamati a Judio iti dayta a panawen—a dadduma nalabit agtutubo pay laeng, ti dadduma nataenganen—a pamiliar kadagiti sursuro ni Jesus, a nakakita wenno nakangngeg kadagiti milagrona, ken nangilaksid kenkuana kas Mesias.
Nabatad a dayta ti pannakaawat ni Pedro iti panangaramat ni Jesus iti “kaputotan” idi nga isu ken ti tallo a sabsabali pay nga apostol kaduada ni Jesus idiay Bantay dagiti Olibo. Sigun iti naimpadtuan a sasao ni Jesus, dagiti Judio iti dayta a panawen—kangrunaanna, dagiti kasadaran ni Jesus—mapasaranda wenno makadamagda kadagiti gubat, ginggined, bisin, ken sabsabali pay a pammaneknek nga asidegen ti panagngudo ti sistema dagiti Judio. Kinapudnona, saan a limmabas dayta a kaputotan sakbay a dimteng ti panungpalan idi 70 K.P.—Mateo 24:3-14, 34.
Mabigbigtay koma a saan a kankanayon a mayalubog iti kasta nga anag ti nangipatarusantayo ti sasao ni Jesus. Adda pagannayasan dagiti imperpekto a tattao a kayatda ti agbalin nga espesipiko maipapan iti petsa ti idadateng ti panungpalan. Malagipyo nga uray dagidi apostol nagdawatda iti ad-adu pay nga espesipiko a bambanag, a dinamagda: “Apo, isublim kadi ti pagarian ti Israel iti daytoy a tiempo?”—Aramid 1:6.
Gapu iti kasta met laeng a napasnek a panggep, dagiti adipen ti Dios iti daytoy moderno a panawen inkagumaanda a paruaren manipud iti nakuna ni Jesus a “kaputotan” ti espesipiko a tawen a makarkulo manipud 1914. Kas pagarigan, inrasonda a ti maysa a kaputotan mabalin a 70 wenno 80 a tawen, a buklen dagiti tattao nga adda nakemdan tapno matarusanda ti kayulogan ti umuna a sangalubongan a gubat ken dadduma pay a paspasamak; iti kasta sumurok kumurang makarkulotayo ti kinaasidegen ti panungpalan.
Nupay nainkalintegan ti kasta a panagrasrason, maitunos kadi iti balakad nga inted ni Jesus? Kinuna ni Jesus: “Maipapan iti dayta nga aldaw ken oras awan ti asinoman a makaammo, uray dagiti anghel ti langlangit wenno uray ti Anak, no di laeng ti Ama. . . . Agtultuloykayo nga agbantay, ngarud, agsipud ta dikay ammo no iti ania nga aldaw nga umay ti Apoyo.”—Mateo 24:36-42.
Gapuna ti nabiit pay nga impormasion iti Pagwanawanan maipapan iti “daytoy a kaputotan” saanna a binalbaliwan ti pannakaawattayo iti napasamak idi 1914. Ngem impaayannatayo iti nalawlawag a pannakaawat maipapan iti panangusar ni Jesus iti termino a “kaputotan,” a tulongannatayo a makakita a ti panangaramatna saan a pangibatayan iti panagkuenta—a mangrugi manipud 1914—no kasano ti kaasidegtayon iti panungpalan.