‘Iti Nagan ti Nasantuan nga Espiritu’

“Inkayo ngarud ket agaramidkayo ti ad-adalan kadagiti tattao iti amin a nasion, a bautisaranyo ida iti nagan ti . . . nasantuan nga espiritu.”​—MATEO 28:19.

 1. Ania a baro nga ebkas ti inusar ni Juan a Mammautisar mainaig iti nasantuan nga espiritu?

IDI tawen 29 iti Kadawyan a Panawentayo, aktibo idi ni Juan a Mammautisar idiay Israel a mangisagsagana iti dalan maipaay iti Mesias, ket iti intero a ministeriona, inwaragawagna ti maysa a baro a banag maipapan iti nasantuan nga espiritu. Siempre, ammon dagiti Judio no ania ti kuna ti Hebreo a Kasuratan maipapan iti espiritu. Mabalin a naklaatda, nupay kasta, idi a kuna ni Juan: “Siak, no iti biangko, bautisarankayo iti danum maipaay iti panagbabawi; ngem daydiay umay sumaruno kaniak . . . bautisarannakayonto iti nasantuan nga espiritu.” (Mateo 3:11) ‘Ti bautismo iti nasantuan nga espiritu’ ket maysa a baro nga ebkas.

 2. Ania a baro nga ebkas a manginanaig iti nasantuan nga espiritu ti inyam-ammo ni Jesus?

² Daydiay umay ket isu ni Jesus. Kabayatan ti naindagaan a biagna, kinaagpaysuanna di binautisaran ni Jesus ti asinoman iti nasantuan nga espiritu, nupay isut’ nagsao iti namin-adu maipapan iti espiritu. Kasta pay met, kalpasan panagungarna, tinukoyna ti nasantuan nga espiritu iti kaskasdi a sabali pay a pamay-an. Kunana kadagiti adalanna: “Inkayo ngarud ket agaramidkayo iti ad-adalan kadagiti tao iti amin a nasion, a bautisaranyo ida iti nagan ti Ama ken ti Anak ken iti nasantuan nga espiritu.” (Mateo 28:19) Ti ebkas nga “iti nagan ti” kaipapananna “iti panangbigbig iti.” Ti pannakabautisar iti panangbigbig iti Ama, ti Anak, ken ti nasantuan nga espiritu ket naiduma manen manipud iti bautismo iti nasantuan nga espiritu. Dayta ket maysa met a baro nga ebkas a manginanaig iti nasantuan nga espiritu.

Nabautisaran iti Nasantuan nga Espiritu

 3, 4. (a) Kaano a napasamak dagiti immuna a bautismo iti nasantuan nga espiritu? (b) Malaksid iti panangbautisarna kadakuada, kasano a nagtignay ti nasantuan nga espiritu kadagiti adalan ni Jesus idi Pentecostes 33 K.P.?

³ No maipapan iti bautismo iti nasantuan nga espiritu, inkari ni Jesus kadagiti adalanna kasakbayan unay ti iyuulina: “Mabautisarankayto iti nasantuan nga espiritu saan a mabayag kalpasan daytoy.” (Aramid 1:5, 8) Kalpasanna unay, natungpal dayta a kari. Bimmaba ti nasantuan nga espiritu kadagiti agarup 120 nga adalan a nagtitipon iti maysa a makingngato a silid idiay Jerusalem bayat a ni Jesus, manipud langit, inaramidna dagiti umuna a panangbautisarna iti nasantuan nga espiritu. (Aramid 2:1-4, 33) Buyogen ania a resulta? Dagiti adalan nagbalinda a paset ti naespirituan a bagi ni Kristo. Kas ilawlawag ni apostol Pablo, “buyogen maymaysa nga espiritu nabautisaran[da] amin iti panagmaymaysa a bagi.” (1 Corinto 12:13) Maigiddato iti dayta, napulotanda nga agbalin a masanguanan nga ar-ari ken papadi iti nailangitan a Pagarian ti Dios. (Efeso 1:13, 14; 2 Timoteo 2:12; Apocalipsis 20:6) Ti nasantuan nga espiritu nagserbi met kas maysa a pakpakauna a selio ken sagut dayta a nadayag a masanguanan a tawid, ngem ad-adu pay.​—2 Corinto 1:21, 22.

⁴ Sumagmamano a tawen sakbayna, kinuna ni Jesus ken Nicodemo: “No ti maysa a tao saan a maiyanak a mabaliwan, dina mabalin a kitaen ti pagarian ti Dios. . . No ti maysa saan a maiyanak iti danum ken espiritu, saanna a mabalin ti sumrek iti pagarian ti Dios.” (Juan 3:3, 5) Ita 120 a tao ti naiyanak manen. Babaen iti nasantuan nga espiritu, naaladan kas naespirituan nga annak ti Dios, kakabsat ni Kristo. (Juan 1:11-13; Roma 8:14, 15) Amin dagitoy nga aramid ti nasantuan nga espiritu ket iti naisangsangayan a pamay-anda ad-adda a nakaskasdaawda ngem dagiti milagro. Kasta pay met, saan a kas kadagiti maminsan laeng a mapasamak a milagro, saan a simmardeng ti nasantuan nga espiritu kalpasan ipapatay dagiti apostol no di ket nagtultuloy nga aktibo iti daytoy a pamay-an agingga iti kaaldawantayo. Pribilehio dagiti Saksi ni Jehova ti kaadda kadakuada ti tartaraudi dagiti nabautisaran-espiritu a kameng ti bagi ni Kristo, ket agserbi dagitoy kas “matalek ken naannad nga adipen” tapno mangipaay iti naespirituan a taraon iti umiso a tiempona.​—Mateo 24:45-47.

Nabautisaran “iti Nagan ti . . .Nasantuan nga Espiritu”

 5, 6. Kasano a dagidi immuna a bautismo iti nasantuan nga espiritu nangituggodda kadagiti bautismo iti danum?

⁵ Ngem ania ngay maipapan iti naikari a bautismo iti danum iti nagan ti Ama, ti Anak, ken ti nasantuan nga espiritu? Dagidiay immuna nga adalan a nabautisaran iti espiritu dida limmasat iti kasta a bautismo iti danum. Inawatda idin ti pammautisar iti danum ni Juan, ket yantangay dayta ket maawat ken Jehova iti dayta a tiempo, dida kinasapulan a mabautisaran manen. Ngem idi Pentecostes 33 K.P., maysa a dakkel a bunggoy dagiti kararua ti immawat iti baro a bautismo iti danum. Kasano a napasamak daytoy?

⁶ Ti bautismo dagiti 120 iti nasantuan nga espiritu ket napakuyogan ti maysa a napigsa nga ariwawa a nangawis kadagiti bunggoy. Nasdaaw dagitoy a nakangngeg kadagiti adalan nga agsasao kadagiti dildila, kayatna a sawen, kadagiti nagduduma a pagsasao a naawatan dagidiay dimmar-ay. Inlawlawag ni apostol Pedro a daytoy a milagro ket pammaneknek a ti espiritu ti Dios ket imbuyat ni Jesus, a napagungar kadagiti natay ket nakatugaw itan iti makanawan ti Dios idiay langit. Pinaregta ni Jesus dagiti managimdengna: “Ammuen ngarud nga awan duadua ti amin a balay ti Israel a ti Dios inaramidna daytoy nga Apo ken Kristo, daytoy a Jesus nga inlansayo.” Kalpasanna isut’ nagngudo babaen panagkunana: “Agbabawikayo, ket mabautisaran koma ti tunggal maysa kadakayo iti nagan ni Jesu-Kristo a maipaay iti pannakaikkat dagiti basbasolyo, ket awatenyonto ti parangkap ti nasantuan nga espiritu.” Agarup 3,000 a kararua ti nangipangag.​—Aramid 2:36, 38, 41.

 7. Iti ania a pamay-an a dagidi 3,000 a nabautisaran idi Pentecostes 33 K.P. ket nabautisaranda iti nagan ti Ama, ti Anak, ken ti nasantuan nga espiritu?

⁷ Maibaga kadi a dagitoy ket nabautisaranda iti nagan ti (iti panangbigbig iti) Ama, ti Anak, ken ti nasantuan nga espiritu? Wen. Nupay saan a kuna ni Pedro kadakuada nga agbautisarda iti nagan ti Ama, binigbigdan ni Jehova kas ti Soberano nga Apo, yantangay isuda ket natural a Judio, kameng ti maysa a nasion a dedikado Kenkuana. Kuna ni Pedro: ‘Mabautisarankayo koma iti nagan ti Anak.’ Gapuna a ti bautismoda insimbolona ti panangbigbigda ken Jesus kas ti Apo ken Kristo. Adalanna ida itan ken inawatdan a ti pannakapakawan dagiti basol ket babaen laeng ngarud kenkuana. Kamaudiananna, ti bautismo ket panangbigbig iti nasantuan nga espiritu, ket daytat’ naaramid kas sungbat iti kari nga awatenda ti espiritu kas awan bayadna a sagut.

 8. (a) Mainayon iti bautismo iti danum, ania pay a sabali a bautismo ti inawat dagiti napulotan a Kristiano? (b) Siasinoda malaksid kadagiti 144,000 ti umawat iti bautismo iti danum iti nagan ti nasantuan nga espiritu?

⁸ Dagidiay a nabautisaran iti danum idi aldaw ti Pentecostes 33 K.P. ket nabautisaranda met iti espiritu, gapu ta napulotanda kas masanguanan nga ar-ari ken papadi iti nailangitan a Pagarian. Sigun iti libro ti Apocalipsis, addada laeng 144,000 kadagitoy. Gapuna a dagidiay nabautisaran iti nasantuan nga espiritu ken kamaudiananna ‘naselioan’ kas agtawid iti Pagarian adda laeng bilangda a 144,000. (Apocalipsis 7:4; 14:1) Nupay kasta, amin a baro nga adalan​—aniaman ti namnamada​—ket nabautisaranda iti danum iti nagan ti Ama, ti Anak, ken ti nasantuan nga espiritu. (Mateo 28:19, 20) Ania, ngarud, ti ipasimudaagna kadagiti amin a Kristiano ti bautismo iti nagan ti nasantuan nga espiritu, iti man “bassit nga ipastoran” wenno iti “sabsabali a karnero”? (Lucas 12:32; Juan 10:16) Sakbay panangsungbattayo iti dayta, paliiwentayo dagiti sumagmamano nga aramid ti espiritu iti panawen Kristiano.

Ti Bungbunga ti Espiritu

 9. Ania nga aramid ti nasantuan nga espiritu ti napateg kadagiti amin a Kristiano?

⁹ Maysa a napateg nga aramid ti nasantuan nga espiritu ket isu ti panangtulongna kadatayo a mangpatanur kadagiti Nakristianuan a personalidad. Pudno, gapu iti kinaimperpekto ditay maliklikan ti panagbasol. (Roma 7:21-23) Ngem no sipapasnek nga agbabawitayo, pakawanennatayo ni Jehova maibatay iti daton ni Kristo. (Mateo 12:31, 32; Roma 7:24, 25; 1 Juan 2:1, 2) Kasta pay met, namnamaen ni Jehova a makirupaktayo maibusor iti pagannayasantayo nga agbasol, ket tulongannatayo ti nasantuan nga espiritu a mangaramid itoy. “Itultuloyyo ti magna iti espiritu,” kuna ni Pablo, “ket dikayto tungpalen dagiti tarigagay ti lasag.” (Galacia 5:16) Inlayon ni Pablo nga impakita a ti espiritu ket makapataud kadagiti kasasayaatan a galad kadatayo. Insuratna: “Ti bunga ti espiritu isu ti ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinaanus, kinaimbag, pammati, kinaemma, panagteppel.”​—Galacia 5:22, 23.

10. Kasano a mapatanor ti maysa a Kristiano ti bungbunga ti espiritu?

¹⁰ Kasano a pagbalinen ti espiritu a posible ti kakasta a bunga iti maysa a Kristiano? Saan a mapasamak nga automatiko daytoy gapu laeng ta dedikadotayo ken nabautisaran a Kristiano. Kasapulan nga ikagumaantayo dayta. Ngem no makitimpuyogtayo kadagiti sabsabali a Kristiano a mangipakita kadagitoy a galad, no agkararagtayo iti Dios maipaay iti espirituna tapno tulongannatayo a mangpatanor kadagiti masinunuo a kualidad, no liklikantayo dagiti dakes a kakadua ken adalentayo ti Biblia maipaay iti balakad ken dagiti naimbag nga ulidan, no kasta ti bungbunga ti espiritu rumang-ayto kadatayo.​—Proverbio 13:20; 1 Corinto 15:33; Galacia 5:24-26; Hebreo 10:24, 25.

Dinutokan ti Nasantuan nga Espiritu

11. Iti ania a pamay-an a dagiti panglakayen ket dinutokan ida ti nasantuan nga espiritu?

¹¹ Ni Pablo, idi agsasao kadagiti panglakayen ti Efeso, inyam-ammona ti sabali pay nga aramid ti nasantuan nga espiritu idi kunana: “Siputanyo ti bagiyo ken ti amin nga ipastoran, a nangikabilan ti nasantuan nga espiritu kadakayo a kas manangaywan, tapno ipaarabyo ti kongregasion ti Dios, isu a ginatangna iti dara ti bukodna nga Anak.” (Aramid 20:28) Wen, dagiti manangaywan iti kongregasion, wenno panglakayen, ket dinutokan ti nasantuan nga espiritu. Iti ania a pamay-an? A dagiti nadutokan a panglakayen masapul a magaw-atda dagiti kualipikasion a naibalabala iti naipaltiing a Biblia. (1 Timoteo 3:1-13; Tito 1:5-9) Mapatanorda dagidiay a kualipikasion babaen laeng iti tulong ti nasantuan nga espiritu. Ad-adda pay, ti bagi dagiti panglakayen a mangirekomendar iti kabbaro a panglakayen agkararagda maipaay iti panangiwanwan ti nasantuan nga espiritu tapno maawatanda no magaw-atna dagiti kualipikasion wenno saan. Ken ti aktual a pannakadutok ket maaramid iti sidong ti panangtarawidwid ti napulotan-espiritu a matalek ken naannad nga adipen.

Iturongnakay Koma ti Espiritu

12. Kasano a maimpluensiaannatayo ti espiritu baeten iti Biblia?

¹² Bigbigen dagiti Kristiano a ti Nasantuan a Kasuratan ket naisurat iti sidong ti impluensia ti nasantuan nga espiritu. Gapuna, agkamangda kadakuada maipaay iti impaltiing-espiritu a sirib, kas inaramid dagiti sakbay-Kristiano a saksi ni Jehova. (Proverbio 2:1-9) Basaenda ida, mennamennaenda, ken palubosanda a dagitoy ti mangiwanwan iti bibiagda. (Salmo 1:1-3; 2 Timoteo 3:16) Tulongan ngarud ida ti espiritu tapno ‘agsukimat kadagiti nauneg a bambanag ti Dios.’ (1 Corinto 2:10, 13; 3:19) Ti panangiwanwanna kadagiti adipen ti Dios iti daytoy a pamay-an ket maysa a napateg nga aramid ti espiritu ti Dios iti tiempotayo.

13, 14. Aniat’ inusar ni Jesus tapno tamingenna dagiti parikut iti kongregasion, ken kasanona nga aramiden ti isu met laeng ita?

¹³ Ad-adda pay, idiay libro ti Apocalipsis, nangipatulod ni napagungar a Jesus kadagiti mensahe iti pito a kongregasion sadi Asia Menor. (Apocalipsis kapitulo 2 ken 3) Kadakuada impanayagna a sinukimatna dagiti kongregasion ket nabigbigna ti naespirituan a kasasaadda. Nasarakanna a, dadduma, ket mangituytuyang iti nasayaat nga ulidan ti pammati. Kadagiti sabsabali, pinalubosan dagiti panglakayen ti sektarianismo, imoralidad, ken kinabaaw tapno rugitanda ti arban. Ti kongregasion idiay Sardis, malaksid kadagiti sumagmamano a matalek a kararua, ket natay iti naespirituan. (Apocalipsis 3:1, 4) Kasano a tinaming ni Jesus dagitoy a parikut? Babaen iti nasantuan nga espiritu. Idi mangmangted balakad kadagiti pito a kongregasion, nagngudo ti mensahe ni Jesus iti tunggal kaso iti ebkas a: “Ket ti adda pagdengngegna denggenna koma ti kuna ti espiritu kadagiti kongregasion.”​—Apocalipsis 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22.

¹⁴ Ita, met, suksukimaten ni Jesus dagiti kongregasion. Ket no mailasinna dagiti parikut, kaskasdi pay laeng a tamingenna ida babaen iti nasantuan nga espiritu. Matulongannatayo ti espiritu a mangilasin ken mangparmek a direkta kadagiti parikut baeten ti panangbasatayo iti Biblia. Mabalin met nga agtaud ti tulong kadagiti literatura ti Biblia nga impablaak ti napulotan-espiritu a matalek ken naannad nga adipen. Wenno mabalin nga agtaud daytoy kadagiti dinutokan-espiritu a panglakayen iti kongregasion. Aniaman ti kaso, ti man balakad ket agpaay kadagiti indibidual wenno iti intero a kongregasion, ipangagtayo kadi dagiti sasao ni Jesus a: “Ti adda pagdengngegna denggenna koma ti kuna ti espiritu”?

Ti Espiritu ken ti Panangasaba a Trabaho

15. Kasano a nagtignay ti espiritu maipaay ken Jesus no maipanggep iti panangasaba a trabaho?

¹⁵ Naminsan idi nangasaba ni Jesus iti maysa a sinagoga idiay Nazaret, impakitana ti sabali pay manen nga aramid ti espiritu. Kuna kadatayo ti rekord: “Ket binistradna ti lukot ket natumponganna ti disso a nakaisuratan daytoy: ‘Ti espiritu ni Jehova adda kaniak, ta pinulotannak a mangted iti naimbag a damag kadagiti napanglaw, imbaonnak a mangipakaammo ti pannakaluk-at dagiti nakayawan ken ti pannakakita dagiti bulsek, tapno luk-atak dagiti maparparigat.’ Ket nangrugi a nagkuna kadakuada: ‘Ita daytoy a kasuratan a kangkangngegyo ket natungpal.’” (Lucas 4:17, 18, 21; Isaias 61:1, 2) Wen, ni Jesus ket pinulotan ti nasantuan nga espiritu tapno ikasabana ti naimbag a damag.

16. Idi umuna a siglo, kasano a nainaig unay ti nasantuan nga espiritu iti pannakaikasaba ti naimbag a damag?

¹⁶ Kasakbayan unay ti ipapatayna, impakpakauna ni Jesus ti maysa a naindaklan a kampania ti panangasaba nga aramiden dagiti pasurotna. Kunana: “Kadagiti amin a nasion masapul a maikaskasaba ti naimbag a damag.” (Marcos 13:10) Dagitoy a sasao naaddaan bassit a kaitungpalan idi umuna a siglo, ket nakadidillaw ti paset ti nasantuan nga espiritu idi. Ti nasantuan nga espiritu ti nangiturong ken Felipe a mangasaba iti eunuko nga Etiope. Ti nasantuan nga espiritu ti nangiturong ken Pedro a mapan ken Cornelio, ken ti nasantuan nga espiritu inwanwanna a maibaon da Pablo ken Bernabe kas apostol manipud Antioquia. Kalpasanna, idi tinarigagayan ni Pablo ti mangasaba idiay Asia ken Betania, adda pananglapped kenkuana ti nasantuan nga espiritu. Kayat ti Dios a maipan ti panangasaba a trabaho idiay Europa.​—Aramid 8:29; 10:19; 13:2; 16:6, 7.

17. Ita, kasano a nainaig ti nasantuan nga espiritu iti panangasaba a trabaho?

¹⁷ Ita, ti nasantuan nga espiritu ket nainaig unay manen iti panangasaba a trabaho. Iti dakdakkel a kaitungpalan ti Isaias 61:1, 2, ti espiritu ni Jehova pinulotanna dagiti kakabsat ni Jesus tapno mangasaba. Iti maudi a kaitungpalan ti Marcos 13:10, dagitoy a napulotan, a badangan ti dakkel a bunggoy, literal a naikasabadan ti naimbag a damag iti “amin a nasion.” (Apocalipsis 7:9) Ket ti espiritu saranayenna ida amin iti daytoy. Kas idi umuna a siglo, lukatan dayta dagiti teritoria ken idalanna ti sapasap a panagrang-ay ti trabaho. Papigsaenna dagiti indibidual, a tulonganna ida a mangparmek iti kinamanagbabain ken mapatanorda dagiti laing iti panangisuro. Kasta pay met, imbaga ni Jesus kadagiti adalanna: “Maisaklangkayto kadagiti agtuturay ken ar-ari gapu kaniak, agpaay a pammaneknek kadakuada ken kadagiti nasion. Nupay kasta, inton iyawatdakayo, dikay agdanag no kasano ti panagsaoyonto wenno no ania ti sawenyonto . . . , ta saan la a dakayo ti agsasao, no di ket ti espiritu ni Amayo ti agsao a mangaramat kadakayo.”​—Mateo 10:18-20.

18, 19. Iti ania a pamay-an a ti espiritu danggayanna ti nobia iti panangawis kadagiti naemmat’ panagpuspusona a tattao tapno “awatenda ti danum ti biag nga awan baybayadna”?

¹⁸ Idiay libro ti Apocalipsis, ipaganetget manen ti Biblia ti pannakainaig ti nasantuan nga espiritu iti panangasaba a trabaho. Sadiay ipadamag ni apostol Juan: “Ti espiritu ken ti nobia itultuloyda a kunaen: ‘Umayka!’ Ket ti dumngeg kunaenna koma: ‘Umayka!’ Ket ti mawaw umay koma; ket ti mayat awatenna koma ti danum ti biag nga awan baybayadna.” (Apocalipsis 22:17) Ti nobia, nga irepresentar dagiti natda ti 144,000 nga adda pay ditoy daga, awisenda ti isuamin nga umawat koma iti danum ti biag nga awan baybayadna. Ngem paliiwenyo, ti nasantuan nga espiritu kunaenna met “Umayka!” Iti ania a pamay-an?

¹⁹ Iti dayta ti mensahe nga ikaskasaba ti klase nobia​—a binadangan itan ti dakkel a bunggoy dagiti sabsabali a karnero​—agtaud iti Biblia, a naisurat iti sidong ti direkta nga impluensia ti nasantuan nga espiritu. Ket dayta met laeng nga espiritu ti nanglukat iti puspuso ken pampanunot ti klase nobia tapno maawatanda ti naipaltiing a Sao ken mailawlawagda dayta kadagiti sabsabali. Dagidiay a nabautisaranen kas kabbaro nga adalan ni Jesu-Kristo pagragsakanda nga awaten ti danum ti biag nga awan baybayadna. Ken maayatanda a makitunos iti espiritu ken iti nobia iti panagkuna ti “Umayka!” kadagiti pay sabsabali. Ita, nasurok nga uppat a milion ti makiramraman iti espiritu iti daytoy a trabaho.

Panangpaneknek iti Bautismotayo

20, 21. Kasanotayo a mapaneknekan ti bautismotayo iti nagan ti nasantuan nga espiritu, ken kasanot’ rebbeng a panangmatmattayo iti daytoy a bautismo?

²⁰ Ti bautismo iti nagan ti nasantuan nga espiritu ket maysa a publiko a panangipaduyakyak a bigbigbigentayo ti nasantuan nga espiritu ken ikabkabilangantayo ti akemna iti pangpanggep ni Jehova. Ipasimudaagna a makitunostayo iti espiritu, a ditay laplapdan ti panagtignayna iti ili ti Dios. Ngarud, bigbigentayo ken makitunostayo iti matalek ken naannad nga adipen. Makitunostayo iti urnos dagiti panglakayen iti kongregasion. (Hebreo 13:7, 17; 1 Pedro 5:1-4) Agbiagtayo babaen iti naespirituan, saan a linalasag, a sirib ken palubosantayo a sukogen ti espiritu ti personalidadtayo, a pagbalinenna nga ad-adda a kas ken Kristo. (Roma 13:14) Ken naimpusuan unay a makidanggaytayo iti espiritu ken iti nobia iti panagkuna ti “Umayka!” kadagiti minilion a mabalin pay a mangipangag.

²¹ Anian a nagdagsen a banag ti mabautisaran ‘iti nagan ti nasantuan nga espiritu’! Kaskasdi, anian a bembendision ti agresulta! Sapay koma ta ti bilang dagidiay nabautisaranen ket agtultuloy nga umadu. Ken sapay koma ta itultuloytayo amin ti panangpaneknek iti kaipapanan dayta a bautismo, bayat nga agpaadipentayo ken Jehova ken agtultuloy a “nasged iti espiritu.”​—Roma 12:11.

Aniat’ Malagipmo Maipapan iti Nasantuan nga Espiritu?

◻ Kadagiti ania a pamay-an nga aktibo ti nasantuan nga espiritu idi Pentecostes 33 K.P.?

◻ Kasanotayo a mapataud dagiti bunga ti espiritu?

◻ Iti ania a pamay-an a dagiti panglakayen dinutokan ida ti nasantuan nga espiritu?

◻ Kasano a tamingen ni Jesus dagiti parikut iti kongregasion babaen ti nasantuan nga espiritu?

◻ Kasano a nainaig unay ti espiritu iti panangasaba a trabaho?

[Ladawan iti panid 15]

Ti bautismo nga inkasaba ni Pedro ket iti nagan met laeng ti Ama ken ti nasantuan nga espiritu

[Ladawan iti panid 17]

Ti espiritu ket nainaig unay iti pannakaikasaba ti naimbag a damag