Panangipateg kadagiti Kakabsattayo
“Buyogen ti nainkabsatan nga ayat nga awan panaginsisingpetna. . . , agayan-ayatkayo iti nasged manipud iti puso.’—1 Pedro 1:22.
1. Aniat’ nangkumbinsir iti adu a tattao nga al-alagaden dagiti Saksi ni Jehova ti pudno a Kinakristiano?
TI AYAT ti pakailasinan ti pudno a Kinakristiano. Bayat ti maudi a pannangan a nakisanguan ni Jesus kadagiti apostolna, impaganetgetna dayta, a kunkunana: “Maysa a bilin a baro ti itdek kadakayo, tapno agayan-ayatkayo iti maysa ken maysa; kas ti panagayatko kadakayo, kasta met agayan-ayatkay koma iti maysa ken maysa. Gapu itoy mailasindanto a dakayo ti adalak, no adda ayatyo iti maysa ken maysa.” (Juan 13:34, 35) Adu a tattao ti immuna a nakumbinsir a dagiti Saksi ni Jehova ti mangal-alagad ti pudno a Kinakristiano idi damo a timmabunoda iti miting idiay Kingdom Hall wenno idi napanda iti dakkel nga asamblea. Napaliiwda ti ayat nga agtigtignay, ket babaen iti daytoy naammuanda nga addada iti tengnga dagiti pudno nga adalan ni Kristo.
2. Aniat’ kinuna ni apostol Pablo maipapan iti ayat, ti naisalsalumina a pakailasinan ti Kinakristiano?
2 Pagrag-oantay amin a daytoy naisalsalumina a tanda ti pudpudno a Kinakristiano ti makitkita iti tengnga ti ili ni Jehova itatta. Nupay kasta, kas kadagidi immuna a Kristiano, malasintayo a rebbengna a kankanayon koma a sapsapulentayo dagiti kanayonan a pamay-an a panangiparangarang ti panangipateg kadagiti kakabsattayo. Nagsurat ni Pablo iti kongregasion idiay Tesalonica: “Ket aramiden koma ti Apo a dumakkelkayo ken aduankayo iti ayat ti maysa ken maysa.” (1 Tesalonica 3:12) Kasano a padakkelentayo ti ayattayo iti maysa ken maysa?
Ayat ken Nainkabsatan a Panagdungngo
3. Mainayon iti nadalus a panagbiag, aniat’ kinuna ni apostol Pedro a nesesita para kadagiti Kristiano?
3 Iti pangkaaduan a surat a naiturong kadagiti kongregasion Kristiano idiay Asia Menor, nagsurat ni apostol Pedro: “Idinto a ginugoranna dagiti kararuayo [wenno, dagiti biagyo] iti kinatulnogyo iti kinapudno a maipaay iti nainkabsatan a panagdungngo nga awan panaginsisingpetna [phi·la·del·phiʹa], agayan-ayatkayo [porma ti a·ga·paʹo] iti nasged manipud iti puso.” (1 Pedro 1:22) Impakita ni Pedro a di umdas ti pananggugor kadagiti biagtayo. Ti panagtulnogtayo iti kinapudno, agraman iti baro a bilin, ti rebbeng nga agbunga ti awan panaginsisingpetna a nainkabsatan a panagayat ken nasged nga ayat iti maysa ken maysa.
4. Ania a salsaludsod ti imtuodentayo, ken aniat’ kinuna ni Jesus maipapan iti daytoy?
4 Ti kadi panagayat ken panangipateg kadagiti kakabsattayo ti maiyeb-ebkas laeng kadagidiay gusgustotayo? Adda aya pagannayasantayo nga agbalin a managparabur kadagitoy, nga ikidkidemtay ti matatayo kadagiti pagkurkuranganda, ngem nasiglattayo a makakita iti biddut ken pagkapuyan dagiti dadduma nga awan natural a nakaisinggalutantayo? Kuna ni Jesus: “No ayatenyo [porma ti a·ga·paʹo] dagiti agayat kadakayo, ania ti magunggonayo? Saan a kasta aya ti aramiden met dagiti agsingsingir ti buis?”—Mateo 5:46.
5. Ania a panamaggidiat ti inaramid ti maysa nga eskolar ti Biblia iti sao a Griego a kayatna a sawen “ayat” ken dayta kaipapananna ti “dungngo”?
5 Idiay librona a New Testament Words, inaramid ni Propesor William Barclay dagiti sumaganad a komento iti sao a Griego a naipatarus kas “dungngo” ken dayta naipatarus nga “ayat”: “Adda ti naayat a kinabara kadagitoy a sasao [phi·liʹa, kayatna a sawen “panagayat,” ken ti nainaig a verbo a phi·leʹo]. Kaipapananda ti panangmatmat iti maysa nga addaan nadungngo a panagayat. . . Iti kaaduanna ti gagangay unay a B[aro] a T[ulag] a sasao maipaay ti ayat isuda ti nombre nga agapē ken ti verbo nga agapan. . . Ti philia ti nakaay-ayat a sao, ngem daytat’ piho a sao a nabara ken nasinged ken nadungngo. . . Ti agapē addat’ pakainaiganna iti isip: daytat’ saan a basta emosion a tumaud a di maay-ayaban iti puspusotayo; daytat’ maysa a prinsipio nga igaggagaratayo a sursuroten. Ti agapē adda natan-ok a pakainaiganna iti nakem. Daytat’ maysa a panangparmek, maysa a panagballigi, ken nagapuanan. Nikaanoman awan pay maysa a natural nga inayatna kadagiti kabusorna. Ti panagayat kadagiti kabusor ti maysa ket maysa a panangparmek kadagiti amin a natural wenno nainkasigudan a pagannayasan ken emosiontayo. Daytoy nga agapē. . . ti kinapudnona ti pannakabalin nga agayat iti di maayat, ti panangayat kadagiti tattao a ditay kaykayat.”
6. (a) Ania a makasukisok a salsaludsod ti isaludsodtay iti bagitayo? (b) Sigun ken Pedro, apay a ditay mabalin a kedngan ti nainkabsatan a panagayattayo kadagidiay natural laeng a pakaatrakarantayo?
6 Iti pambar nga ipalubos met ti Kasuratan ti pannakaadda ti nabarbara a rikriknatayo kadagiti dadduma a kakabsat ngem kadagiti dadduma, adda aya pagannayasantayo a mangikalkalintegan ti rikriknatayo? (Juan 19:26; 20:2) Pampanunotentayo aya a mabalintayo ti mangiyebkas ti maysa a nalamiis, napagrasonan nga “ayat” iti dadduma gapu ta kasapulan a kasta, bayat a mangiresreserbatayo met ti nabara a nainkabsatan a panagayat kadagidiay nadekket kadatayo? No kasta, naikapistayo iti punto ti pammagbaga ni Pedro. Ditay pay supisiente a nagugoran dagiti kararuatayo babaen iti panagtulnogtayo iti kinapudno, ta kinuna ni Pedro: “Ita ta babaen iti panagtulnog iti kinapudno ginugoranyon ti karkararuayo agingga a mariknayo ti napasnek a panangdungngo kadagiti kakabsatyo a Kristiano, agayan-ayatkayo iti maysa ken maysa iti amin a puso iti isuamin a pigsayo.”—1 Pedro 1:22, The New English Bible.
“Awan Panaginsisingpetna a Nainkabsatan a Dungngo”
7, 8. Ania ti namunganayan ti sao a naipatarus nga “awan panaginsisingpetna,” gapuna apay nga inaramat ni Pedro daytoy a termino?
7 Itultuloy pay ni apostol Pedro. Kunana a ti nainkabsatan a panagdungngo ti masapul nga awan panaginsisingpetna. Ti sao a naipatarus nga “awan panaginsisingpetna” ket naggapu iti negatibo a porma ti sao a Griego a nausar para kadagiti artista ti entablado nga agsasao a dagiti ruprupada naabbongan kadagiti maskara. Daytoy ti mamagbalin kadakuada a mangtulad kadagiti sumagmamano a nagduduma a karakter bayat ti maysa a pabuya. Ngarud ti sao ti naaddaan ti piguratibo a pannakaawat ti kinamanaginsisingpet, panangdismular, wenno panaginkukuna.
8 Kasanot’ panagriknatayo iti kaunggan ti puspusotayo kadagiti dadduma a kakabsat a lallaki ken babbai iti kongregasion? Mapilpilit laeng aya ti isemtayo a mangkablaaw kadakuada, a sidadaras a tumaliaw iti sabali wenno lumabas lattan? Dakdakes pay, padpadasentay aya a likliklikan ti panangkablaaw kadakuada? No kasta, aniat’ maikuna maipapan iti “panagtulnogtayo iti kinapudno” a rebbeng manggugor iti karkararuatayo agingga iti punto a mariknatayo ti napasnek a panagdungngo kadagiti padatayo a Kristiano? Babaen iti panangusar iti sao nga “awan panaginsisingpet,” ibagbaga ni Pedro a ti panagdungngotayo kadagiti kakabsattayo ti masapul a saan a pabuya laeng. Daytat’ masapul a pudpudno, naimpusuan.
“Nasged Manipud Puso”
9, 10. Aniat’ kayat a sawen ni Pedro idi kinunana a rebbeng nga agayan-ayattay ti maysa ken maysa a “nasged” wenno “naibennat”?
9 Innayon ni Pedro: “Agayan-ayatkayo iti maysa ken maysa a nasged [iti literal, “naibennat”] manipud puso.” Saanna a sapulen ti panangbennat ti puso iti panangipakita ti ayat kadagidiay natural nga addaantay ti panaggusto ken mannupapak. Ngem ibagbaga ni Pedro kadatayo nga agayan-ayattayo ti “naibennat.” No maiyebkas kadagiti Kristiano, ti a·gaʹpe nga ayat ket saan laeng a maysa nga intelektual, napagrasonan nga ayat, kas ti rebbeng nga ipakitatayo iti kabkabusortayo. (Mateo 5:44) Daytat’ nasged nga ayat ken sapulenna ti panagregget. Ramanen dayta ti panangbennattay ti puspusotayo, palawaen ida tapno maabrasana dagiti tattao a ti gagangayna saantayo a pakaat-atrakaran.
10 Idiay librona a Linguistic Key to the Greek New Testament, nagkomento ni Fritz Rienecker iti sao a naipatarus a “nasged,” wenno “naibennat,” idiay 1 Pedro 1:22. Insuratna: “Ti pamunganayan nga idea ket daydiay kinapasnek, kinaregta (panangar-aramid iti maysa a banag a saan a silalag-an. . . no di ket kas a[ddaan] panangpuersa) (Hort).” Ti panangpuersa kaipapananna, kadagiti dadduma a bambanag, “ti panangbennat iti kadakkelan a pakaibennatanna.” Ti panagayan-ayat iti maysa ken maysa manipud puso ngarud kaipapananna ti panangpuersa ti bagbagitayo aginggat’ kabaelantayo a maaddaan ti nainkabsatan a panagayat nga agpaay iti isuamin a kakaduatayo a Kristiano. Dagiti aya dadduma a kakabsattayo a lallaki ken babbai ti mail-iletan iti kinadungngotayo? No kasta, ngarud palawaentayo dayta.
“Lumawakay Koma”
11, 12. (a) Ania a balakad ti impaay ni apostol Pablo kadagiti Kristiano idiay Corinto? (b) Kasanot’ panangted ni Pablo ti nasayaat nga ulidan iti daytoy a banag?
11 Kaawatan a narikna ni apostol Pablo ti pannakasapul iti daytoy idiay kongregasion ti Corinto. Sinuratanna dagiti Kristiano sadiay: “Awan ti dikam imbaga, O taga Corinto, ket ti pusomi limmawa kadakayo. Saankayo a mailetan kadakami, ngem mailetankayo kadagiti nadungngo a panagayatyo met laeng. Ket, kas supapak daytoy—kasaokay a kasla annak—lumawakay met koma.”—2 Corinto 6:11-13.
12 Kasanotay a palawaen ti puspusotayo tapno iramanna amin a kakabsattayo a lallaki ken babbai? Nangted ni Pablo ti nagsayaat nga ulidan iti daytoy. Kaawatan a sinapulna ti kasayaatan nga agpaay kadagiti kakabsatna, ket nalaglagipna ida saan a gapu kadagiti nagkurkuranganda no di ket gapu kadagiti nasasayaat a kualidadda. Ti pangserra a kapitulo ti suratna kadagiti Kristiano idiay Roma ti nangiyilustrar iti daytoy. Sukimatentayo ti Roma kapitulo 16 ket kitaentayo no kasanot’ panangisarmingna ti positibo a kababalin ni Pablo kadagiti kakabsatna a lallaki ken babbai.
Nabara a Panangapresiar
13. Kasanot’ panangiyebkas ni Pablo ti panangapresiarna ken ni Febe, ken apay?
13 Nagsurat ni Pablo kadagiti taga Roma manipud Corinto idi agarup tawen 56 K.P., bayat ti maikatlo a panagdaliasatna a misionero. Mabalin nga intalekna ti manuskrito iti maysa a babai a Kristiano nga agnagan Febe, a kameng ti dumna laeng a kongregasion ti Cencreas, nga isut’ agturturong idiay Roma. (Basaenyo ti Ro 16 bersikulo 1, 2.) Paliiwenyo ta nagbara ti panangirekomendarna ken Febe kadagiti kakabsat idiay Roma. Mabalin nga iti maysa wenno dadduma pay a pamay-an, indepensana dagiti adu a Kristiano, agraman ken Pablo, nalabit bayat ti panagdaldaliasatna a magmagna iti okupado unay a puerto ti Cencreas. Kas imperpekto a managbasol, kas kadagiti amin a sabsabali a tattao, awan duadua a ni Febe addaan met kadagiti pagkapuyan. Ngem imbes a pakdaaranna ti kongregasion ti Roma maipapan kadagiti pagkurkurangan ni Febe, binalakadan ni Pablo ida nga “isu awatenyo iti Apo kas maikari kadakayo a sasanto.” Anian a nagsayaat, positibo a kababalin!
14. Ania a naasi a bambanag ti naikuna ni Pablo maipapan kada Prisca ken Aquila?
14 Manipud Ro 16 bersikulo 3 ingganat’ bersikulo 15, nagipatulod ti kablaaw ni Pablo iti nasurok a 20 a Kristiano a dinakamatna pay iti nagnagan ken kadagiti adu a sabsabali pay a nadakamatna kas indibidual wenno sangsangkamaysa. (Basaenyo ti bersikulo 3, 4.) Mariknayo aya ti nainkabsatan a panagayat ni Pablo para ken Prisca (wenno, ni Priscilla; idiligyo iti Aramid 18:2) ken ni Aquila? Dagitoy nga agassawa ti nangirisgo ti bagida iti kinapeggad gapu ken Pablo. Ita kabkablaawanna dagitoy katrabahuanna nga addaan panagyaman ket pinaw-itanna ida ti ebkas ti panagyaman a maipaay kadagiti kongregasion a Gentil. Ania ngatan ti pannakaparegta da Aquila ken Priscilla kadagitoy naimpusuan a panangkablaaw!
15. Kasanot’ panangipakita ni Pablo ti kinamanagparaburna ken kinapakumbabana idi kinablaawanna da Andronico ken Junia?
15 Ni Pablo nagbalin a napeklan a Kristiano nalabit iti las-ud ti maysa wenno dua a tawen manipud ipapatay ni Kristo. Idi a nagsurat kadagiti taga Roma, isut’ inusaren ni Kristo kas maysa a prominente nga apostol kadagiti nasnasion iti adun a tawtawen. (Aramid 9:15; Roma 1:1; 11:13) Kaskasdi, kitaenyo ti kinamanagparaburna ken kinapakumbabana. (Ro 16 Basaenyo ti bersikulo 7.) Kinablaawanna ni Andronico ken Junia kas “isuda ti naidamdamag kadagiti apostol [dagidiay naibaon]” ken inadmitirna a nagserserbidan ken Kristo nga immun-una ngem isuna. Awan pakakitaan dita ti bassit a panagimun!
16. (a) Kadagiti ania a naayat a termino ti panagsao ni Pablo kadagiti dadduma a Kristiano nga agnaed idiay Roma? (b) Apay makasiguradotayo a dagitoy a kablaaw ket ulidanda ti “awan panaginsisingpetna a nainkabsatan a panagayat”?
16 Bassit wenno awan pay ketdi ti ammotayo unay maipapan kadagiti immuna a Kristiano kas kada Epeneto, Amplias, ken Stachis. (Basaenyo ti Ro 16 bersikulo 5, 8, 9.) Ngem babaen laeng iti panangkablaaw ni Pablo kadagitoy a tallo, makasiguradotayo a matalekda a lallaki. Napalalo ti panagayat ni Pablo kadakuada nga inawaganna pay ti tunggal maysa kadakuada a “dungdungngoek.” Adda met naasi a sasao ni Pablo nga agpaay kada Apeles ken Rufo, a tuktukoyenna ida a dua kas “naanamungan ken Kristo,” ken “napili iti Apo.” (Basaenyo ti Ro 16 bersikulo 10, 13.) Anian a nagsayaat a maipaay a komplimento kadagitoy dua a Kristiano! Ket kas pagaammotayo ti kinapranka ni Pablo, makasiguradotayo a dagitat’ saan a basta pormalidad. (Idiligyo ti 2 Corinto 10:18.) Mainayon pay, saan a linipatan ni Pablo a kinablaawan ti ina ni Rufo.
17. Kasanot’ panangiyebkas ni Pablo ti napasnek a panangipategna kadagiti kakabsatna a babbai?
17 Daytat’ mangiyeg kadatayo iti panangapresiar ni Pablo kadagiti kakabsatna a babbai. Mainayon iti ina ni Rufo, dinakamat met ni Pablo ti di kumurang ti innem a sabsabali pay a babbai a Kristiano. Nakitatayon ti naayat a panagsasaona maipapan kada Febe ken Prisca. Ngem kitaenyo ti nagbara pay a nainkabsatan a panagayat ti panangkablaawna kada Maria, Trifena, Trifosa, ken ni Persida. (Basaenyo ti Ro 16 bersikulo 6, 12.) Marikna ti maysa nga adda lugar iti pusona para kadagitoy nagagaget a kakabsat a babbai a “nagbannog” maipaay kadagiti kakabsatda. Anian a makapabileg a makita ti naimpusuan a panangapresiar ni Pablo kadagiti kakabsatna a lallaki ken babbai, agpapan pay kinaimperpektoda!
Saan a Suspetiuso kadagiti Motibo ti Kakabsattayo
18. Kasanotay a pagreggetan a tuladen ni Pablo, ngem aniat’ mabalin a kasapulan?
18 Apay a dikay tuladen ni Pablo ket padpadasen a kumita iti aniaman a napintas a maikuna iti tunggal kabsat a lalaki wenno babai iti kongregasion? Para kadagiti dadduma, awan pulos problemayo iti dayta. Ngem para kadagiti dadduma, mabalin a sapulen dayta ti bassit a panagsukimat. Apay a dikay mangbusbos ti bassit a tiempo a kaduada tapno maam-ammoyo ida a nasaysayaat? Sigurado a makadiskobrekayto kadagiti nakaay-ayat a kualidad kadakuada, ket, sinot’ makaammo, mabalin a maapresiardakayo nga ad-adda ngem kadagiti napalabas.
19. Apay a ditay rebbeng a pagsuspetsaan dagiti motibo ti kakabsattayo, ken kasano a nangted ulidan ni Jehova kadatayo iti ayat?
19 Ditay koma agsussuspetsa kadagiti motibo ti kakabsattayo. Isuda amin ay-ayatenda ni Jehova, ta no di koma kasta saanda nga indedikar ti biagda kenkuana. Ket aniat’ mangsalaknib kadakuada nga agsubli iti lubong, a mangsurot kadagiti pa-easy-easy a panagbiagna? Dayta isu ti ayatda ken Jehova, ti kinalintegna, ken ti Pagarianna iti sidong ni Kristo. (Mateo 6:33) Ngem aminda, iti nadumaduma a pamay-an, makidangdangadangda nga agtalinaed a matalek. Ay-ayaten ni Jehova ida gapu iti daytoy. (Proverbio 27:11) Inakseptarna ida kas ad-adipenna agpapan pay dagiti biddut ken pagkapuyanda. Gapu itoy a kaso, asinotayo a mangilibak kadakuada iti nadungngo a panagayattayo?—Roma 12:9, 10; 14:4.
20. (a) Sigun iti surat ni Pablo kadagiti taga Roma, siasino laeng dagiti pagsuspetsaantayo, ken makin-panangidaulo ti sitatalged a surotentayo maipapan iti daytoy? (b) Ta no saan, kasanot’ rebbeng a panangibilangtay iti amin a kakabsattayo?
20 Dagidiay laeng namakdaaran kadatayo ni Pablo a pagsuspetsaan ket “dagiti adda a mangpataud kadagiti panagsisina ken pakaitibkolan,” ken dagidiay agtigtignay “a maisalungasingda iti sursuro nga inadalyo.” Kuna ni Pablo kadatayo a siputantay dagiti kakasta ken umadayotay kadakuada. (Roma 16:17) Pinadpadas dagiti panglakayen ti kongregasion a tinulongan dagitoyen. (Judas 22, 23) Gapuna makapagtalektayo kadagiti panglakayen a mangibaga kadatayo no dagiti dadduma kasapulan a liklikan ida. Ket no saan, rebbengna nga ibilangtay amin dagiti kakabsattayo a maikari iti awan panaginsisingpetna a nainkabsatan a panagayattayo, ket rebbeng nga adalentayo ti panangayat kadakuada a nasged manipud puso.
21, 22. (a) Aniat’ adda iti masanguanantayo? (b) Ania a situasion ti mabalin a rumsua, gapuna aniat’ panawenen nga aramidentayo? (c) Aniat’ mausig iti sumaganad nga artikulo?
21 Ni Satanas, dagiti demoniona, ken ti intero a nailubongan a sistema dagiti bambanagna ket maibusorda kadatayo. Ti Har—Magedon ti adda iti masanguanantayo. Daytanto ti marugian inton rumaut ni Gog ti Magog. (Ezequiel, kapitulo 38, 39) Iti dayta a tiempo, kasapulantayto dagiti kakabsattayo a nangnangruna ngem kaanoman. Mabalin a makitatayto ti bagitayo nga agkasapulan ti tulong babaen kadagidiay mismo a ditay nangnangruna nga ap-apresiaren. Wenno dagitoy a mismo ti mabalin nga agkasapulan ti tulongtayo. Itan ti panawen a palawaen ken parang-ayen ti panangapresiartay kadagiti amin a kakabsattayo.
22 Ti panangipateg kadagiti kakasattayo ramanenna, siempre, ti maiparbeng a panagraem kadagiti panglakayen ti kongregasion. Gapu itoy, dagiti panglakayen a mismo ti rebbeng nga agbalin a nasasayaat nga ulidan, babaen iti panangipakita ti umiso a panangipateg saan laeng a kadagiti amin a kakabsat no di ket kadagiti met padada a papanglakayen. Daytoy a paset ti tema ti mausigto iti sumaganad nga artikulo.
Dagiti Punto a Marepaso
□Aniat’ naisangsangayan a pakailasinan ti pudno a Kinakristiano?
□Apay a ti ayat ken nainkabsatan a panagayat agpadpada a kasapulan?
□Kasanotay a makapagayan-ayat iti maysa ken maysa a “nasged,” wenno “naibennat”?
□Idiay Roma kapitulo 16, kasanot’ panangipakita ni Pablo ti panangipategna kadagiti kakabsatna a lallaki ken babbai?
□Apay a rebbeng a ditay koma managsuspetsa kadagiti motibo dagiti kakabsattayo?
[Ladawan iti panid 12]
Padpadasenyo nga ammuen dagiti nakaay-ayat a kualidad dagidiay diyo nainkasigudan a pakaat-atrakaran