‘O Nagunegen ti Sirib ti Dios!’

1, 2. Ania ti panggep ni Jehova iti maikapito nga aldaw, ket kasano a nasubok ti sirib ti Dios iti rugi dayta nga aldaw?

NADADAEL! Ti tao, a tampok ti maikanem nga aldaw ti panamarsua, ket kellaat a bimmaba ti kasasaadna. Naibaga idin ni Jehova a “nasayaat unay” ti “isuamin nga inaramidna,” a pakairamanan ti tao. (Genesis 1:31) Ngem iti rugi ti maikapito nga aldaw, kimmanunong da Adan ken Eva iti iyaalsa ni Satanas. Natnagda iti basol, kinaimperpekto, ken ipapatay.

² Agparang idi nga awanen ti namnama a matungpal pay ti panggep ni Jehova iti maikapito nga aldaw. Rinibu a tawen ti kapaut dayta nga aldaw, a kas iti innem nga aldaw a sinarunona. Inawagan ni Jehova a sagrado dayta nga aldaw, nga iti kamaudiananna agbalin ti intero a daga a paraiso a napno iti perpekto a tattao. (Genesis 1:28; 2:3) Ngem kalpasan daydi nakaam-amak nga iyaalsa, kasano a mapasamak ti kasta? Ania ti aramiden ti Dios? Maysa daytoy a naidumduma a pannubok iti sirib ni Jehova​—nalabit ti kadakkelan a pannubok.

3, 4. (a) Apay a nakaskasdaaw a pammaneknek iti sirib ni Jehova ti inaramidna mainaig iti iyaalsa a napasamak idiay Eden? (b) Ti kinapakumbaba tignayennatay koma a manglaglagip iti ania a kinapudno bayat nga adalentayo ti sirib ni Jehova?

³ Nagtignay a dagus ni Jehova. Sinentensiaanna dagiti rebelde idiay Eden, ngem adda impalnaadna a nakaskasdaaw a banag: ti panggepna a mangrisut iti parikut a kairugrugida. (Genesis 3:15) Matungpal ti manayon a panggep ni Jehova manipud idiay Eden iti las-ud ti rinibu a tawen a pakasaritaan ti tao ken agtultuloy agingga iti adayo pay a masanguanan. Nakasimsimple dayta ngem nabagas unay. Ti asinoman nga agbasbasa iti Biblia mabalinna nga adalen ken utoben dayta iti unos ti panagbiagna nga agpaay a pagimbaganna. Maysa pay, di bumurong a matungpal ti panggep ni Jehova. Gibusannanto ti amin a kinadakes, basol, ken ipapatay. Pagbalinenna a perpekto ti matalek a sangatauan. Mapasamak amin dagitoy sakbay nga agngudo ti maikapito nga aldaw, tapno iti baet ti amin, matungpal ni Jehova ti panggepna iti daga ken sangatauan iti apagisu a tiempo!

⁴ Saan kadi a makapaamanga ti kasta a sirib? Natignay ni apostol Pablo a mangisurat iti kastoy: ‘O nagunegen ti sirib ti Dios!’ (Roma 11:33) Bayat nga adalentayo ti nadumaduma nga aspeto daytoy a galad ti Dios, ti kinapakumbaba tignayennatay koma a manglaglagip iti nagpateg a kinapudno​—a rabaw laeng ti di matukod a sirib ni Jehova ti madanontayo. (Job 26:14) Umuna, ammuentayo ti kaipapanan daytoy nakaskasdaaw a galad.

5, 6. Ania ti pakainaigan ti pannakaammo iti sirib, ket kasano kawadwad ti pannakaammo ni Jehova?

⁵ Saan nga agpada ti sirib ken pannakaammo. Makalaon dagiti kompiuter iti nawadwad a pannakaammo, ngem saan a maikuna a masirib dagita a kompiuter. Nupay kasta, agkanaig ti pannakaammo ken sirib. (Proverbio 10:14) Kas pagarigan, no kasapulam ti nainsiriban a balakad no kasano nga agasan ti serioso a sakit, agkonsultaka aya iti maysa a tao a bassit wenno awan ti ammona maipapan iti medisina? Saan! No kasta, ti umiso a pannakaammo ket napateg iti pudno a sirib.

⁶ Awan pagpatinggaan ti pannakaammo ni Jehova. Kas “Ari ti kinaagnanayon,” isu laeng ti awan nangrugian ken pagpatinggaanna. (Apocalipsis 15:3) Ket iti las-ud ti di mabilang a panawen, ammona ti amin a banag. Kuna ti Biblia: “Awan ti parsua a saan a sibabatad iti imatangna, no di ket amin a bambanag lamolamoda ken sipapanayagda a naiparang kadagiti mata daydiay pagidatagantayo.” (Hebreo 4:13; Proverbio 15:3) Kas Namarsua, naan-anay a maawatan ni Jehova dagiti inaramidna, ket naimatanganna ti amin nga aramid dagiti tattao manipud pay idi damo. Suksukimatenna ti puso ti tunggal tao, ket awan ti malabsanna. (1 Cronicas 28:9) Gapu ta pinarsuanatayo nga addaan wayawaya nga agpili, maragsakan no makitana a nainsiriban dagiti pangngeddengtayo iti biag. Kas “Managdengngeg iti kararag,” aggigiddan nga imdenganna ti nakaad-adu a kararag a dumanon kenkuana! (Salmo 65:2) Ket siempre, addaan ni Jehova iti perpekto a memoria.

7, 8. Kasano ti panangiparangarang ni Jehova iti pannakaawat, panangilasin, ken sirib?

⁷ Saan la a pannakaammo ti ik-ikutan ni Jehova. Makitana met no kasano nga agkakanaig dagiti bambanag ken maawatanna ti pakabuklan dagiti nakaad-adu a detalye. Mangtingiting ken mangngeddeng, nga ilasinna ti naimbag ken dakes, napateg ken saan a napateg. Kanayonanna, saan la a ti ruar ti kitaenna no di ket sukimatenna a naimbag ti puso. (1 Samuel 16:7) No kasta, addaan ni Jehova iti pannakaawat ken kabaelanna nga ilasin dagiti bambanag​—dagiti galad a napatpateg ngem iti pannakaammo. Ngem napatpateg pay ti sirib.

⁸ Ti sirib kaipapananna ti panangipakat iti pannakaammo, panangilasin, ken pannakaawat tapno magun-od ti matarigagayan a resulta. Kinapudnona, “epektibo a panagtrabaho” wenno “praktikal a sirib” ti literal a kaipapanan ti dadduma kadagiti orihinal a sao iti Biblia a naipatarus kas “sirib.” No kasta, saan la a teoria ti sirib ni Jehova. Praktikal dayta, ken agkurri. Maibatay iti nawadwad a pannakaammo ken di matukod a pannakaawatna, kanayon a kasayaatan dagiti pangngeddeng ni Jehova, nga ipatungpalna dagita babaen ti kasayaatan a pamay-an. Pudno a sirib dayta! Pasingkedan ni Jehova ti kinapudno ti imbaga ni Jesus: “Ti kinasirib mapaneknekan a nalinteg babaen iti ar-aramidna.” (Mateo 11:19) Dagiti aramid ni Jehova iti intero nga uniberso silalawag a paneknekanda ti siribna.

9, 10. (a) Ania a kita ti sirib ti ik-ikutan ni Jehova, ket kasano nga imparangarangna dayta? (b) Kasano a ti selula paneknekanna ti sirib ni Jehova?

⁹ Masdaawka kadi iti kinasigo ti maysa nga eksperto nga agaramid kadagiti agkakapintas ken makagunggona a banag? Nakaskasdaaw ti kasta a kita ti sirib. (Exodo 31:1-3) Ni Jehova a mismo ti gubuayan ken kangrunaan a mangik-ikut iti kasta a sirib. Maipapan ken Jehova, kinuna ni Ari David: “Idayawkanto agsipud ta iti nakaam-amak a pamay-an nakaskasdaaw ti pannakaaramidko. Nakaskasdaaw dagiti aramidmo, kas pagaammo unay ti kararuak.” (Salmo 139:14) Wen, bayat nga umad-adu ti maammuantayo maipapan iti bagi ti tao, ad-adda nga agamangatayo iti sirib ni Jehova.

¹⁰ Alaentayo daytoy a pagarigan: Nangrugi ti biagmo iti maymaysa a selula​—ti nagtipon nga itlog a naggapu iti inam ken ti semilia a naggapu iti amam. Di agbayag, umadu dayta a selula. Sika ti pagbalinanna, a buklen ti agarup 100 trilion a selula. Nagbabassit dagita. Agarup 10,000 a kalkalainganna ti kadakkelna a selula ti malaon ti ulo ti alpiler. Ngem di matukod ti pannakabukel ti tunggal maysa kadagita. Narikrikut nga amang ti selula ngem iti aniaman a makina wenno pabrika nga aramid ti tao. Kuna dagiti sientista a mayarig ti selula iti maysa a nabakudan a siudad​—nga addaan iti naguardiaan a ruruangan, sistema ti transportasion, linia ti komunikasion, planta ti koriente, pabrika, pagibellengan iti basura ken pangresiklo a pasilidad, ahensia iti depensa, ken uray pannaka-gobierno nga adda iti tengngana. Maysa pay, iti sumagmamano laeng nga oras, kabaelan ti selula ti mangpataud iti sabali a selula nga eksakto a kapadpadana!

11, 12. (a) Ania ti mamagduduma kadagiti selula iti dumakdakkel a sikog, ket kasano a maitunos daytoy iti Salmo 139:16? (b) Kasano nga ipakita ti utek ti tao a ‘nakaskasdaaw ti pannakaaramidtayo’?

¹¹ Siempre, saan nga agpapada ti amin a selula. Bayat nga agtultuloy nga umad-adu dagiti selula ti sikog, nagduduma ti pagbalinanda. Agbalin dagiti dadduma a selula ti ur-urat; adda met dagidiay agbalin a selula ti tulang, masel, dara, wenno mata. Amin dagita a panagduduma ket naiprograma iti “libraria” a naglaon kadagiti henetiko a plano ti selula, ti DNA. Makapainteres ta napaltiingan a kinuna ni David ken Jehova: “Dagita matam nakitada uray pay ti maisiksikog a bagik, ket iti librom naisurat dagiti amin a pasetna.”​—Salmo 139:16.

¹² Adda dagiti paset ti bagi a narikut unay. Alaentay a pagarigan ti utek ti tao. Sigun iti dadduma, dayta ti karikutan a banag a natakuatan iti uniberso. Naglaon dayta iti agarup 100 bilion a selula ti ur-urat​—gistay kas kaadu dagiti bituen iti galaksitayo. Agsanga ti tunggal maysa kadagita a selula iti rinibu a koneksion iti dadduma pay a selula. Kuna dagiti sientista a malaon ti utek ti tao ti amin nga impormasion nga adda iti amin a libraria ditoy lubong ket, iti kinapudnona, di matukod ti kaadu ti impormasion a malaonna. Iti baet ti dinekdekada a panangadal iti daytoy ‘nakaskasdaaw ti pannakaaramidna’ a paset ti bagi, admitiren dagiti sientista a mabalin a saandanto a pulos maawatan a naan-anay no kasano ti panagandarna.

13, 14. (a) Kasano nga ipakita dagiti kuton ken dadduma pay a parsua a “nainkasigudan a masiribda,” ket ania ti isuro dayta kadatayo maipapan iti Namarsua kadakuada? (b) Apay a maikunatayo a naaramid “iti sirib” dagiti banag a kas iti balay ti lawwalawwa?

¹³ Nupay kasta, ti tao ket maysa laeng kadagiti ehemplo ti kinasirib ni Jehova a mangparsua. Kuna ti Salmo 104:24: “Anian a nagadu ti aramidmo, O Jehova! Isuda amin inaramidmo buyogen ti kinasirib. Ti daga napno kadagiti pinataudmo.” Nabatad ti sirib ni Jehova iti amin a parsua nga adda iti aglawlawtayo. Kas pagarigan, ti kuton ket ‘nainkasigudan a masirib.’ (Proverbio 30:24) Kinapudnona, nagsayaat ti pannakaorganisar dagiti pangen ti kuton. Adda dagiti pangen ti kuton a mangaywan, mangsalaknib, ken manggun-od iti taraon kadagiti insekto a maawagan aplat, a kas man la dinguen dagitoy. Adda met dagiti kuton a kasla mannalon, nga agmula ken mangpadakkelda iti buot. Adu a dadduma pay a parsua ti nadisenio a naikasigudan nga agaramid kadagiti nakaskasdaaw a banag. Kabaelan ti ngilaw ti agsirko-sirko iti wagas a di matulad ti kamodernuan nga eroplano ti tao. Dagiti umakar-akar a tumatayab agdaliasatda babaen ti panangsurotda iti posision dagiti bituen, babaen ti pannakairuamda iti magnetic field ti daga, wenno babaen ti panangusarda iti maysa a kita ti mapa a naisigud iti isipda. Adu a tawen ti busbusbosen dagiti biologo a mangad-adal kadagiti naisangsangayan nga abilidad a naisigud kadagitoy a parsua. No kasta, anian a sirib ti ik-ikutan ti nadibinuan a Diseniador!

¹⁴ Adun ti nasursuro dagiti sientista iti kinasirib ni Jehova a mangparsua. Adda pay ketdi kita ti inhenieria a maaw-awagan biomimetics, a ti panggepna isu ti panangtulad kadagiti disenio a masarakan iti nakaparsuaan. Kas pagarigan, mabalin a maayatanka a mangmatmat iti kinapintas ti balay ti lawwalawwa. Ngem iti imatang ti maysa nga inheniero, maysa dayta a nakaskasdaaw a disenio. Kas katibker ti landok ti dadduma kadagiti kasla narukop a saput, nalaglagda ngem kadagiti linabag ti tsaleko a di masalput ti bala. Kasano aya a talaga ti kalagdana? No koma mapadakkel ti balay ti lawwalawwa a kas iti iket a mausar iti pagkalap a barangay, kabaelanna a tiliwen ti tumaytayab a pangpasahero nga eroplano! Wen, “iti sirib” inaramid ni Jehova amin dagita.

15, 16. (a) Dagiti nabituen a langit mangipaayda iti ania a pammaneknek iti sirib ni Jehova? (b) Kasano a ti saad ni Jehova kas Komandante Supremo dagiti umariwekwek nga anghel paneknekanda ti kinasirib daytoy nga Administrador?

¹⁵ Nabatad ti sirib ni Jehova kadagiti aramidna iti intero nga uniberso. Dagiti nabituen a langit, a naisalaysay a naimbag iti Kapitulo 5, ket saan a basta naiwaras iti law-ang. Gapu kadagiti nainsiriban a “paglintegan ti langlangit” ni Jehova, nagpintas ti pannakaorganisar dagiti langit kadagiti naurnos a galaksi, a nagrupogrupo a mangbukel iti daddadakkel pay a grupo. (Job 38:33) Di pakasdaawan nga inawagan ni Jehova dagiti banag nga adda iti langit kas ‘buyot’! (Isaias 40:26) Ngem adda sabali a kita ti buyot nga ad-adda pay a mangiparangarang iti sirib ni Jehova.

¹⁶ Kas nakitatayon iti Kapitulo 4, maaw-awagan ti Dios a “Jehova dagiti buybuyot” gapu iti saadna a kas Komandante Supremo ti nagdakkel a buyot a buklen ti ginasut a milion nga espiritu a parsua. Pammaneknek daytoy iti pannakabalin ni Jehova. Ngem ania ti pakainaigan ti siribna? Utobem daytoy: Pulos a di sumarsardeng nga agtartrabaho ni Jehova ken ni Jesus. (Juan 5:17) No kasta, kanayon met nga okupado dagiti anghel a ministro ti Kangatuan. Ken laglagipem, natantan-okda ngem iti tao, nasaririt ken nabilegda unay. (Hebreo 1:7; 2:7) Nupay kasta, pinagtalinaed ni Jehova nga okupado amin dagita nga anghel, a siraragsak a mangar-aramid iti makapnek a trabaho​—nga ‘ipatpatungpalda ti saona’ ken ‘ar-aramidenda ti pagayatanna’​—iti binilion a tawenen. (Salmo 103:20, 21) Anian a nakaskasdaaw ti kinasirib daytoy nga Administrador!

17, 18. Apay a kuna ti Biblia a ni Jehova ti “maymaysa a masirib,” ket apay a pagamangaennatayo ti siribna?

¹⁷ Gapu iti kasta a pammaneknek, pakasdaawan aya no itan-ok ti Biblia iti kasta unay ti sirib ni Jehova? Kas pagarigan, kunaenna a ni Jehova ti “maymaysa a masirib.” (Roma 16:27) Ni Jehova laeng ti mangik-ikut iti naan-anay a sirib. Isu ti gubuayan ti amin a pudno a sirib. (Proverbio 2:6) Dayta ti gapuna a ni Jesus, nupay isu ti kasisiriban kadagiti parsua ni Jehova, saan a nagpannuray iti bukodna a sirib no di ket dagiti imbilin kenkuana ni Amana ti sinaona.​—Juan 12:48-50.

¹⁸ Imutektekam no kasano nga inyebkas ni apostol Pablo ti naisangsangayan a sirib ni Jehova: “O nagunegen ti kinabaknang ken sirib ken pannakaammo ti Dios! Anian a di pannakasukimat kadagiti panangukomna ken di pannakatalunton kadagiti dalanna!” (Roma 11:33) Babaen ti panangirugina iti dayta a bersikulo iti “O,” inyebkas ni Pablo ti nasged nga emosion​—iti daytoy a gundaway, dakkel a panagsiddaaw. Ti sao a Griego nga inaramatna para iti ‘naguneg’ ket nainaig unay iti sao para iti “mangliwengliweng.” No kasta, ti sasaona mangparnuay iti nalawag a ladawan iti panunot. No utobentayo ti sirib ni Jehova, kas man la kumitkitatayo iti awan pagbeddenganna, awan lansadna, mangliwengliweng ken nakalawlawa a lugar nga uray la a ditay pulos marukod ti kalawana, mailadawan wenno detalyado a maimapa. (Salmo 92:5) Saan kadi a pagpakumbabaennatayo ti kasta a kapanunotan?

19, 20. (a) Apay a ti agila ket maitutop a simbolo ti sirib ti Dios? (b) Kasano nga imparangarang ni Jehova a kabaelanna nga ammuen ti masanguanan?

¹⁹ Ni Jehova ti “maymaysa a masirib” iti maysa pay nga anag: Isu laeng ti makaammo iti masanguanan. Laglagipem, inusar ni Jehova ti adayo ti makitana nga agila a mangisimbolo iti sirib ti Dios. Adda maysa a kita ti agila a maaw-awagan golden eagle a lima a kilo laeng ti kadagsenna, ngem dakdakkel ti matana ngem iti mata ti nataengan a tao. Nakalawlawag ti panagkita ti agila ta masiputanna ti nagbassit a banag a sippayotenna uray no ginasut a metro ti kaadayona, nalabit adu a kilometro pay ketdi! Kinuna naminsan ni Jehova maipapan iti agila: “Agingga iti adayo kumitkita dagiti matana.” (Job 39:29) Umasping iti dayta, makita ni Jehova ti “agingga iti adayo” a tiempo​—ti masanguanan!

²⁰ Napno ti Biblia iti pammaneknek a pudno daytoy. Naglaon dayta iti ginasut a padto, wenno historia a naisurat a nasaksakbay. Ti nagbanagan dagiti gubat, ti panagballigi ken pannakatnag dagiti pannakabalin ti lubong, ken uray dagiti espesipiko nga estratehia iti gubat dagiti komandante militar ket naipadto amin iti Biblia​—a ti dadduma ket ginasut a tawen a nasaksakbay.​—Isaias 44:25–45:4; Daniel 8:2-8, 20-22.

21, 22. (a) Apay a di nainkalintegan a kunaen nga ammon a sigud ni Jehova ti amin a pangngeddeng nga aramidem iti biagmo? Iyilustrarmo. (b) Kasanotay nga ammo a ti sirib ni Jehova ket saan nga awanan konsiderasion wenno awanan pannakipagrikna?

²¹ Ngem kayat kadi a sawen daytoy nga ammon a sigud ti Dios dagiti pangngeddeng nga aramidem iti biagmo? Ipapilit dagiti dadduma a mangikaskasaba iti doktrina a predestinasion a ti sungbat ket wen. Ngem ti kasta a kapanunotan ipababana ti sirib ni Jehova, ta ipasimudaagna a dina makontrol ti abilidadna a kumita iti masanguanan. Kas ilustrasion: No awan ti makaartap iti kinaimnas ti timekmo nga agkanta, awan aya ti pagpiliam no di agkanta a kankanayon? Minamaag dayta! Kasta met, addaan ni Jehova iti pannakabalin a mangammo a nasaksakbay iti masanguanan, ngem saanna nga usaren a kanayon dayta. No aramidenna ti kasta, masalungasing ti wayawayatayo nga agdesision, a maysa a napateg a sagut a dinto pulos babawien ni Jehova.​—Deuteronomio 30:19, 20.

²² Nakarkaro pay, ti mismo a kapanunotan maipapan iti predestinasion iparipiripna a ti sirib ni Jehova ket awanan konsiderasion, awanan ayat, awanan pannakipagrikna, wenno awanan asi. Ngem nalawag a saan a kasta! Isursuro ti Biblia a ni Jehova ket “masirib iti puso.” (Job 9:4) Dina kayat a sawen nga addaan iti literal a puso, ngem masansan nga usaren ti Biblia dayta a termino a mainaig iti adda iti kaunggan, a pakairamanan dagiti motibo ken rikna, kas iti ayat. No kasta, ayat ti mangiturturong iti sirib ni Jehova, kas kadagiti dadduma pay a galadna.​—1 Juan 4:8.

23. Ti kinatan-ok ti sirib ni Jehova tignayennatay koma a mangaramid iti ania?

²³ Siempre, naan-anay a mapagtalkan ti sirib ni Jehova. Natantan-ok nga amang dayta ngem iti bukodtayo a sirib, isut’ gapuna a siaayat nga idagadag kadatayo ti Sao ti Dios: “Agtalekka ken Jehova buyogen ti isuamin a pusom ket dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat. Isu imutektekam iti amin a daldalanmo, ket isu palintegennanto dagiti danam.” (Proverbio 3:5, 6) Intay sukimaten ita ti sirib ni Jehova tapno ad-adda a sumingedtayo iti Diostayo a masirib iti amin.