MAADAL NGA ARTIKULO 50
“Kasano Koma a Mapagungar Dagiti Natay?”
“Patay, ayan ti panagballigim? Patay, ayan ti siludmo?”—1 COR. 15:55.
KANTA 141 Biag—Naisangsangayan a Sagut
ITI DAYTOY A PANAGADALa
1-2. Apay a masapul nga interesado ti amin a Kristiano iti nailangitan a panagungar?
KAADUAN nga agserserbi ita ken Jehova ti mangnamnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga. Ngem ti natda kadagiti Kristiano a napulotan iti espiritu namnamaenda a mapagungardanto nga agbiag idiay langit. Interesado unay dagitoy a napulotan no anianto ti biagda iti masanguanan, ngem kasano ngay dagidiay addaan iti naindagaan a namnama? Kas makitatayto, ti nailangitan a panagungar ket mangyeg met iti adu a bendision kadagidiay mangnamnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga. Isu a nailangitan man wenno naindagaan ti namnamatayo, masapul nga interesadotayo iti nailangitan a panagungar.
2 Inwanwan ti Dios ti dadduma nga adalan ni Jesus idi umuna a siglo nga agsurat maipapan iti nailangitan a namnama. Inlawlawag ni apostol Juan: “Annaknatayo itan ti Dios, ngem saan pay a nalawag no anianto ti pagbalinantayo. Ammotayo nga inton maipalgak, agbalintayto a kas kenkuana.” (1 Juan 3:2) Saan ngarud nga ammo dagiti napulotan a Kristiano ti kasasaadda inton mapagungarda idiay langit kas espiritu. Nupay kasta, literal a makitada ni Jehova inton maawatda ti gunggonada. Saan nga ibaga ti Biblia ti tunggal detalye maipapan iti nailangitan a panagungar, ngem nangipaay ni apostol Pablo iti dadduma nga impormasion maipapan iti dayta. Dagiti napulotan kaduadanto ni Kristo “inton madadaelnan ti amin a gobierno ken amin nga autoridad ken pannakabalin” ken inton pukawenna ti “maudi a kabusor, ni patay.” Kamaudiananna, ni Jesus—agraman dagiti kakaduana nga agturay—ipasakupdanto ken Jehova ti bagbagida ken ti amin a banag. (1 Cor. 15:24-28) Nakaragragsakto la ketdi dayta a tiempo!b
3. Kas imbaga ni Pablo iti 1 Corinto 15:30-32, ania ti naitulong kenkuana ti pammatina iti panagungar?
3 Ti pammati ni Pablo iti panagungar ti nakatulong kenkuana nga agibtur iti nagduduma a pakasuotan. (Basaen ti 1 Corinto 15:30-32.) Imbagana kadagiti taga-Corinto: “Inaldaw a maipaspasangoak iti ipapatay.” Innayonna: “Nakilabanak kadagiti narungsot nga animal idiay Efeso.” Nalabit tuktukoyenna ti pannakilabanna kadagiti literal nga animal iti maysa nga arena idiay Efeso. (2 Cor. 1:8; 4:10; 11:23) Wenno tuktukoyenna dagiti bumusbusor a Judio ken ti dadduma pay nga arig “narungsot nga animal.” (Ara. 19:26-34; 1 Cor. 16:9) Aniaman dayta, naipasango ni Pablo kadagiti nakaro a peggad. Ngem positibo latta ti panangmatmatna iti masanguanan.—2 Cor. 4:16-18.
4. Kasano a mapabpabileg dagiti Kristiano ita gapu iti namnama a panagungar? (Kitaen ti ladawan iti akkub.)
4 Agbibiagtayo iti delikado a tiempo. Dadduma a kakabsattayo ket biktima ti krimen. Agnanaed ti dadduma kadagiti lugar a pakapaspasamakan dagiti gubat isu a saanda a natalged. Agserserbi met ti dadduma ken Jehova uray agpeggad ti biagda wenno maibaludda kadagiti lugar a malimlimitaran wenno maiparit ti trabaho a panangasaba. Ngem agdaydayaw latta ken Jehova amin dagitoy a kakabsattayo, isu a nagsayaatda nga ulidan kadatayo. Saanda nga agbuteng ta uray matayda ita, nagsayaat ti masakbayan nga inkari kadakuada ni Jehova.
5. Ania a delikado a kapanunotan ti mabalin a mangpakapuy iti pammatitayo iti panagungar?
5 Pinakdaaran ni Pablo dagiti kakabsat maipapan iti delikado a kapanunotan ti dadduma: “No saan a mapagungar dagiti natay, ‘mangan ken uminumtayo, ta inton bigat mataytayo.’” Kinapudnona, addan dayta a kapanunotan sakbay pay ti kaaldawan ni Pablo. Mabalin a kinotarna ti Isaias 22:13 idi tuktukoyenna ti kababalin dagiti Israelita. Imbes nga umasidegda iti Dios, nagpokusda iti panangparagsak iti bagbagida. Ti kapanunotan dagidiay nga Israelita ket “addatay ita, no bigat awantayon.” Kasta met laeng ti kapanunotan ti kaaduan ita. Nupay kasta, naisurat iti Biblia dagiti dakes a nagbanagan ti nasion ti Israel gapu iti kasta a kapanunotanda.—2 Cron. 36:15-20.
6. Kasano a ti namnama a panagungar impluensiaanna ti panagpilitayo iti agbalin a gagayyemtayo?
6 Ipatpategtayo ti namnama a pagungaren ni Jehova dagiti natay. Dayta koma ti mangimpluensia iti panagpilitayo iti agbalin a gagayyemtayo. Masapul idi a liklikan dagiti kakabsat idiay Corinto ti makikadua kadagiti saan a mamati iti panagungar. Daytoy ti masursurotayo: Awan a pulos ti pagsayaatan ti makigayyem kadagidiay nakapokus iti panagragragsak. Ti pannakigayyem kadagita a tattao mabalin a dadaelenna ti panagpampanunot ken kababalin ti maysa a pudno a Kristiano. Kinaagpaysuanna, mabalinto pay ketdi a tuladenna ti estilo ti panagbiag a pakairamanan ti kagura ti Dios—ti panangyugali iti panagbasol. Isu nga inyunay-unay ni Pablo: “Agpanunotkayo ken aramidenyo ti umiso ken diyo iyugali ti agbasol.”—1 Cor. 15:33, 34.
ANIA A KITA TI BAGI?
7. Kas ipakita ti 1 Corinto 15:35-38, ania ti mabalin nga insaludsod ti dadduma maipapan iti panagungar?
7 Basaen ti 1 Corinto 15:35-38. Mabalin nga insaludsod daydiay kayatna a pagduaduaen dagiti tattao maipapan iti panagungar: “Kasano koma a mapagungar dagiti natay?” Nagsayaat a panunoten ti sungbat ni Pablo ta adda bukod a kapanunotan ti adu a tattao ita maipapan iti mapasamak iti maysa no matay. Ngem ania ti isursuro ti Biblia?
8. Ania nga ilustrasion ti makatulong tapno maawatantayo ti nailangitan a panagungar?
8 No matay ti tao, agrupsa ti bagina. Ngem kas Namarsua iti uniberso manipud iti awan, ti Dios kabaelanna a pagungaren dayta a tao, nga ikkanna iti maitutop a bagi. (Gen. 1:1; 2:7) Nagusar ni Pablo iti ilustrasion tapno ipakitana a saan a kasapulan ti Dios nga isubli ti dati a bagi ti natay a tao. Panunotem ti maysa a naimula a “bukel.” Agrusing dayta a bukel a naimula iti daga ken agbalin a baro a mula. Talaga a naiduman ti bassit a bukel ta nagbalinen a mula. Inusar ni Pablo daytoy a panangikompara tapno ipakitana a ti Namarsua kabaelanna ti mangipaay iti bagi ‘sigun iti kayatna.’
9. Ania ti ibaga ti 1 Corinto 15:39-41 maipapan iti agduduma a kita ti bagi?
9 Basaen ti 1 Corinto 15:39-41. Imbaga ni Pablo a saan nga agpapada ti amin a bagi a pinarsua ti Dios. Kas pagarigan, adda agduduma a nainlasagan a bagi, a kas iti baka, billit, ken ikan. Kinunana nga iti tangatang, makitatayo dagiti nagdumaan ti init ken ti bulan. Imbagana a “naiduma ti dayag ti maysa a bituen iti sabali a bituen.” Nupay saan a mailasin ti mismo a matatayo, ibagbaga dagiti sientista nga adda dagiti bituen a maawagan iti red giant star, white dwarf, ken yellow star, a kas iti inittayo. Imbaga pay ni Pablo nga “adda dagiti nailangitan a bagi ken naindagaan a bagi.” Kasano? Ditoy daga, addaantayo iti nainlasagan a bagi, ngem idiay langit, adda dagiti naespirituan a bagi, a kas kadagiti anghel.
10. Anianto a bagi ti maited kadagidiay mapagungar nga agbiag idiay langit?
10 Panunotem ti simmaruno nga imbaga ni Pablo: “Kastanto met ti mapasamak inton mapagungar dagiti natay. Maimula dayta nga agrupsa, mapagungar a di agrupsa.” Siempre, no matay ti tao, agrupsa ti bagina ken agsubli iti tapok. (Gen. 3:19) Isu a kasano a ti bagi “mapagungar a di agrupsa”? Saan a tuktukoyen ni Pablo ti tao a napagungar nga agbiag ditoy daga, a kas kadagiti pinagungar da Elias, Eliseo, ken Jesus. Tuktukoyen ni Pablo ti tao a mapagungar nga addaan iti nailangitan a bagi, kayatna a sawen, addaan iti “naespirituan a bagi.”—1 Cor. 15:42-44.
11-12. Ania a panagbalbaliw ti napadasan ni Jesus idi napagungar, ken kasano a mapadasan met dayta dagiti napulotan?
11 Ni Jesus ket tao idi adda ditoy daga. Ngem idi napagungar, “nagbalin nga espiritu a mangted iti biag” sa nagsubli idiay langit. Kasta met laeng ti mapasamak kadagiti napulotan a Kristiano. Mapagungarda kas espiritu. Inlawlawag ni Pablo: “No kasano a kaladladawantayo daydiay naaramid iti tapok, kaladladawantayto met daydiay naggapu idiay langit.”—1 Cor. 15:45-49.
12 Dandani idin malpas ni Pablo ti panangilawlawagna iti panagungar. Masapul a laglagipentayo a saan a naikkan ni Jesus iti bagi ti tao idi napagungar. Nalawag nga imbaga ni Pablo: “Saan a makastrek ti lasag ken dara iti Pagarian ti Dios” idiay langit. (1 Cor. 15:50) Dagiti apostol ken ti dadduma pay a napulotan ket saan a mapagungar idiay langit nga addaan iti agrupsa a bagi a buklen ti lasag ken dara. Kaanoda a mapagungar? Impaganetget ni Pablo a daytoy a panagungar ket iti masanguanan pay laeng, saan a kalpasan unay ti ipapatayda. Idi insurat ni Pablo ti 1 Corinto, dadduma nga adalan ket “naturogen ken patay,” kas ken apostol Santiago. (Ara. 12:1, 2) Ti dadduma pay nga apostol ken napulotan ket ‘maturogto pay laeng ken patay.’—1 Cor. 15:6.
PANAGBALLIGI KEN PATAY
13. Ania dagiti pagilasinan ti kaadda ni Jesus?
13 Agpada nga impadto da Jesus ken Pablo ti naisangsangayan a tiempo iti historia—ti kaadda ti Kristo. Dagiti pagilasinan ti kaaddana ket dagiti gubat, ginggined, makapapatay a sakit, ken dadduma pay a dakes a bambanag a mapaspasamak iti lubong. Makitkitatayon a matungtungpal dayta a padto ti Biblia sipud idi 1914. Adda pay nagpateg a paset dayta a pagilasinan. Imbaga ni Jesus a ti naimbag a damag nga agturturayen ti Pagarian ti Dios ket maikaskasaba “iti intero a daga tapno maammuan ti amin a nasion; kalpasanna, umayton ti panungpalan.” (Mat. 24:3, 7-14) Imbaga ni Pablo a “ti kaadda ti Apo” ket isu met laeng ti tiempo ti panagungar dagiti napulotan a Kristiano a “naturogen ken patay.”—1 Tes. 4:14-16; 1 Cor. 15:23.
14. Ania ti mapasaran dagiti napulotan a matay bayat ti kaadda ti Kristo?
14 Dagiti napulotan a matay iti agdama ket mapagungar a dagus tapno agbiag idiay langit. Pinatalgedan daytoy ni Pablo iti imbagana iti 1 Corinto 15:51, 52: “Saan a datayo amin ket maturog ken patay, ngem mabaliwantayto amin, iti apagbiit, iti panagkirem ti mata, bayat ti maudi a trumpeta.” Matungtungpalen dayta nga imbaga ni Pablo! Apaman a mapagungar dagitoy a kakabsat ni Kristo, nakaragragsakda ta ‘kanayonen a kaduada ti Apo.’—1 Tes. 4:17.
15. Anianto ti trabaho dagidiay mabaliwan iti “panagkirem ti mata”?
15 Ibaga ti Biblia no anianto ti trabaho idiay langit dagidiay mabaliwan iti “panagkirem ti mata.” Kuna ni Jesus kadakuada: “Daydiay agballigi ken mangsurot kadagiti ar-aramidek agingga iti panungpalan ket ikkakto iti autoridad kadagiti nasion, a kas iti inawatko ken Amak, ket ipastorannanto dagiti tattao babaen ti sarukod a landok tapno marumekrumekda a kas kadagiti damili a banga.” (Apoc. 2:26, 27) Surotendanto ti Komanderda ken ipastorandanto dagiti nasion babaen ti sarukod a landok.—Apoc. 19:11-15.
16. Kasanonto nga agballigi ken patay ti adu a tattao?
16 Nalawag nga agballiginto ken patay dagiti napulotan. (1 Cor. 15:54-57) Inton agungarda kas espiritu, makiramanda a mangikkat iti amin a kinadakes bayat ti gubat ti Armagedon. Minilion a dadduma pay a Kristiano a lallaki ken babbai ti ‘makalasat iti dakkel a rigat’ ken agbiag iti baro a lubong. (Apoc. 7:14) Dagidiay makalasat ditoy daga makitadanto ti sabali pay a panagballigi ken patay—ti panagungar ti binilion a tattao a natay iti napalabas. Nagragsakto dayta a tiempo! (Ara. 24:15) Amin dagidiay naan-anay a matalek ken Jehova agballigidanto uray iti natawidda nga ipapatay. Agbiagdanto iti agnanayon.
17. Maitunos iti 1 Corinto 15:58, ania ti masapul nga aramidentayo itan?
17 Tunggal Kristiano ita ket masapul nga agyaman iti makaliwliwa nga insurat ni Pablo kadagiti taga-Corinto maipapan iti panagungar. Adda dagiti nasayaat a rason nga ipangagtayo ti balakad ni Pablo nga aramidentayo ti amin a kabaelantayo ita “iti trabaho ti Apo.” (Basaen ti 1 Corinto 15:58.) No matalek ken aktibotayo iti dayta a trabaho, manamnamatayo ti nakaragragsak a biag iti masanguanan. Nasaysayaat dayta a masanguanan ngem iti aniaman a mapanunottayo. Dayta ti mangipakita a saan a sayang ti panagbannogtayo mainaig iti Apo.
KANTA 140 Adtoyen ti Biag nga Agnanayon!
a Ileppastayo ti pannakailawlawag ti 1 Corinto kapitulo 15 a naglaon kadagiti detalye maipapan iti panagungar, nangnangruna maipapan kadagiti napulotan a Kristiano. Nupay kasta, ti insurat ni Pablo ket napateg met para iti sabsabali a karnero. Ipakita daytoy nga artikulo no kasano a ti namnama a panagungar apektaranna ti biagtayo ita ken tulongannatayo a maaddaan iti naragsak a biag iti masanguanan.
b Ti “Salsaludsod Dagiti Agbasbasa” iti daytoy a ruar ilawlawagna ti sasao ni Pablo iti 1 Corinto 15:29.