Bay-anyo a Patibkeren ken Saluadan ni Jehova ti Panagasawayo
“No [saan a] ni Jehova ti mangbantay iti siudad, awan mamaayna a . . . siririing ti guardia.”—SAL. 127:1b.
1, 2. (a) Apay a saan a nagun-odan ti 24,000 nga Israelita dagiti agkakaimbag a bendision? (b) Apay a nagpateg kadatayo daytoy a salaysay?
SAKBAY la unay a simrek ti nasion ti Israel iti Naikari a Daga, rinibu a lallaki ti naaddaan iti “imoral a relasion iti annak a babbai ti Moab.” Kas resultana, 24,000 nga Israelita ti napapatay. Agasem, dandani idin matagikua dagiti Israelita ti tawid a nabayagen nga ur-urayenda, ngem saanda a nagun-odan dagiti agkakaimbag a bendision gapu ta timmulokda iti sulisog!—Num. 25:1-5, 9.
2 Nairekord dayta a nagkas-ang a pasamak kas “pammakdaar kadatayo a nadatngan dagiti panungpalan dagiti sistema ti bambanag.” (1 Cor. 10:6-11) Agbibiagtayon iti maudi a paset ti ‘maudi nga al-aldaw,’ ket addatayon iti wangawangan ti nalinteg a baro a lubong. (2 Tim. 3:1; 2 Ped. 3:13) Ngem makapaladingit ta saan a sinalimetmetan ti dadduma nga agdaydayaw ken Jehova ti nangato a moralidad ket natnagda iti sulisog. Gapu iti dayta, inapitda dagiti nasaem a bunga ti immoral nga aramidda. No dida agbabawi, mabalin a mapukawda ti gundawayda nga agbiag nga agnanayon iti Paraiso a daga.
3. Apay a kasapulan dagiti agassawa ti panangiwanwan ken pannalaknib ni Jehova? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)
3 Gapu ta nasaknap ita ti immoralidad, kasapulan dagiti agassawa ti panangiwanwan ken pannalaknib ni Jehova tapno agballigida a mangsaluad iti relasionda. (Basaen ti Salmo 127:1.) Iti daytoy nga artikulo, usigentayo no kasano a mapatibker dagiti agassawa ti relasionda babaen ti panangsaluadda iti pusoda, iyaadanida iti Dios, panangikawesda iti baro a personalidad, nasayaat a komunikasionda, ken panangipaayda iti karbengan ti tunggal maysa.
SALUADANYO TI PUSOYO
4. Apay a nasulisog nga agaramid iti immoralidad ti dadduma a Kristiano?
4 Kasano a mabalin a masulisog nga agaramid iti immoralidad ti maysa a Kristiano? Masansan a mangrugi daytoy iti makitkita ti mata. Inlawlawag ni Jesus: “Tunggal maysa nga agtultuloy a mangmatmat iti maysa a babai tapno gartemanna nakikamalalan kenkuana iti pusona.” (Mat. 5:27, 28; 2 Ped. 2:14) Adu ti nakaaramid iti immoralidad gapu ta imbabada dagiti moral a prinsipioda. Nagbuyada iti pornograpia, naalas a video iti Internet, ken nagbasada kadagiti makaparasuk a literatura. Adda met dagiti nagbuya iti pelikula, pabuya iti entablado, wenno programa iti telebision a napnuan iti immoral nga eksena. Adda pay dagiti napan kadagiti nightclub wenno immoral a massage parlor.
5. Apay a masapul a saluadantayo ti pusotayo?
5 Adda dagiti natnag iti sulisog gapu ta nagsapulda iti atension iti saanda nga asawa. Adu a tattao ita ti di makatepteppel ken maay-ayatan iti tunggal kita ti seksual nga immoralidad. Kasta met, gapu ta imperpekto ken manangallilaw ti pusotayo, mabalin a nalaka laeng a matnag ti riknatayo iti maysa a ditay asawa. (Basaen ti Jeremias 17:9, 10.) Kinuna ni Jesus: “Rummuar manipud puso dagiti nadangkes a panagrasrason, panangpapatay, pannakikamalala, pannakiabig.”—Mat. 15:19.
6, 7. (a) Ania ti mabalin a mapasamak no timmanoren dagiti di umiso a tarigagay iti puso ti maysa a tao? (b) Kasano a maliklikan ti pannakatnag iti basol?
6 No timmubon ti di umiso a tarigagay iti puso ti dua nga indibidual, rugiandan nga iyebkas iti maysa ken maysa ti bambanag a para laeng iti asawada. Di agbayag, mangaramiddan iti pamay-an tapno makapagkitada, a kas man la naiparparna laeng dayta. Intono kuan, masansanen nga agkitada. Bayat a sumingsinged ti riknada iti maysa ken maysa, marigatandan a mangaramid iti umiso. Inton immunegen ti relasionda, narigrigatdan a gupden dayta, uray ammoda a dakes ti ar-aramidenda.—Prov. 7:21, 22.
7 In-inut a malipatanda dagiti moral a pagalagadan ni Jehova bayat a dagiti di umiso a tarigagay ken nalailo a panagsaritada ket agturong iti panaginniggem iti ima, panaginnungngo, panaginnarakup, ken dadduma pay a nalailo nga ebkas ti pammateg—bambanag nga agpaay laeng koma iti asawada. ‘Nagargari ken nasulbogda [wenno, nabanniitanda] iti bukodda a derrep.’ Kas resultana, ti di matngelan a seksual a tarigagayda ket “mangipasngay iti basol.” (Sant. 1:14, 15) Anian a nagsaem! Saanda koma a natnag iti basol no nagpaiwanwanda ken Jehova tapno tumibker ti panagasawada. Ngem kasano?
ITULTULOYYO TI UMADANI ITI DIOS
8. Kasano a ti pannakigayyemtayo ken Jehova saluadannatayo iti immoralidad?
8 Basaen ti Salmo 97:10. Ti pannakigayyem ken Jehova saluadannatayo iti immoralidad. Bayat a masursurotayo dagiti nagsasayaat a nadiosan a kualidad, ikagkagumaantayo met ti ‘agbalin a tumutulad iti Dios, kas annak a dungdungnguen, ket maitultuloytayo ti magna iti ayat.’ Kas resultana, ad-adda a determinadotayo a mangliklik iti “pannakiabig ken tunggal kita ti kinarugit.” (Efe. 5:1-4) Ammo dagiti agassawa a ti “Dios ukomennanto dagiti mannakiabig ken dagiti mannakikamalala,” isu a masapul nga ikagumaanda a pagbalinen a nadayaw ken awanan tulaw ti relasionda.—Heb. 13:4.
9. (a) Kasano a liniklikan ni Jose ti sulisog? (b) Ania ti maadaltayo ken Jose?
9 Kimmapuy ti naespirituan a depensa ti dadduma nga adipen ti Dios gapu ta nakikaduada kadagiti saan a Saksi a katrabahuanda kalpasan ti trabaho. Ngem uray kabayatan ti trabaho, mabalin latta a maipasango ti maysa a Kristiano iti sulisog. Kasta ti napasamak iti maysa a naguapo nga agtutubo a ni Jose. Bayat nga agtrabtrabaho, nadlawna nga agkursonada kenkuana ti asawa ti amona. Inaldaw a gargarienna ni Jose agingga a ‘ginammatanna ti kawesna ket kinunana: “Kaiddaennak!”’ Ngem nagkedked ken timmaray ni Jose. Ania ti nakatulong kenkuana a manglaban iti sulisog tapno makapagtalinaed a nadalus ken natarnaw? Ti determinasionna a mangsaluad iti relasionna ken Jehova. Gapu iti dayta, napukawna ti trabahona ken naibalud, ngem binendisionan ni Jehova. (Gen. 39:1-12; 41:38-43) Addatay man iti trabaho wenno sadinoman ti ayantayo, liklikantay koma dagiti situasion a mabalin a masulisogtayo iti maysa a ditay asawa.
IKAWESYO TI BARO A PERSONALIDAD
10. Ania a moral a proteksion ti maipaay ti baro a personalidad?
10 Gapu ta ti baro a personalidad ket “naparsua maitunos iti pagayatan ti Dios iti pudno a kinalinteg ken kinasungdo,” napateg dayta kas paset ti naespirituan a pundasion dagiti agassawa. (Efe. 4:24) Dagidiay mangikawes iti daytoy a baro a personalidad ‘papatayenda’ ti kamkameng ti bagida “no maipapan iti pannakiabig, kinarugit, panaggartem iti sekso, makapasakit a tarigagay, ken kinaagum.” (Basaen ti Colosas 3:5, 6.) Ti sao a “papatayen” ipaganetgetna ti sipapasnek a panangparmek kadagiti immoral a tarigagay ti lasag. Liklikantayo ti aniaman a mabalin a mangtukay iti tarigagaytayo a makidenna iti saantayo nga asawa. (Job 31:1) Bayat a tungtungpalentayo ti pagayatan ti Dios, masursurotayo a ‘karurod ti dakes’ ken ‘kumpet iti naimbag.’—Roma 12:2, 9.
11. Kasano a makatulong ti baro a personalidad a mangpatibker iti panagasawa?
11 Ti baro a personalidad iparangarangna ti “ladawan Daydiay nangparsua iti dayta,” ni Jehova. (Col. 3:10) No ipakita dagiti agassawa ti “kinalailo . . . , kinamanangngaasi, kinapakumbaba iti panagpampanunot, kinaalumamay, ken mabayag a panagitured,” agbalin a natibker ti relasionda ken bendisionan ida ni Jehova. (Col. 3:12) Ad-adda met a makapagtunosda no ‘bay-anda nga agturay iti pusoda ti talna ti Kristo.’ (Col. 3:15) Anian a nagsayaat no ipakita dagiti agassawa ti “kinalailo iti maysa ken maysa”! Dayta ti mangtignay kadakuada a disnudo a ‘mangipakita iti pammadayaw iti maysa ken maysa.’—Roma 12:10.
12. Aniada a kualidad ti ibilangmo a napateg para iti naragsak a panagasawa?
12 Idi napagsaludsodan ti maysa a pagassawaan no ania dagiti kualidad a nakatulong kadakuada a maaddaan iti naragsak a panagasawa, kinuna ti asawa a lalaki a ni Sid: “Ayat ti kangrunaan a kualidad a kanayon a pagregreggetanmi nga ipakita. Nakitami met a nakapatpateg ti kinaalumamay.” Umanamong iti dayta ni Sonja a baketna, ket innayonna: “Talaga a nakapatpateg ti kinasingpet. Inkagumaanmi met nga ipakita ti kinapakumbaba, uray no saan a kanayon a nalaka.”
MAADDAANKAYO ITI NASAYAAT A KOMUNIKASION
13. Ania ti tulbek ti natibker a panagasawa, ken apay?
13 Awan duadua a ti maysa kadagiti tulbek a mamagbalin a natibker iti panagasawa ket ti naalumamay a panagsasao. Anian a nagkas-ang no nadaydayaw ti pannakisarita dagiti agassawa iti maysa nga estranghero wenno uray iti tarakenda ngem iti panagsaritada a dua! No mangisawang dagiti agassawa iti “makadangran a kinapait ken unget ken pungtot ken panagririaw ken nabassawang a panagsasao,” pakpakapuyenda ti relasionda. (Efe. 4:31) Imbes a dadaelenda ti relasionda babaen ti kanayon a panangkritikar wenno nasakit a panagsasao, palagdaenda koma dayta babaen ti sasao a naalumamay, nadungngo, ken mannakipagrikna.—Efe. 4:32.
14. Ania koma dagiti liklikantayo nga aramiden?
14 Kuna ti Biblia nga adda “tiempo ti panagulimek.” (Ecl. 3:7) Siempre, di kaipapanan dayta a ditayon kasasao ti asawatayo no adda ditayo nagkinnaawatan, ta nagpateg ti komunikasion para iti naragsak a panagasawa. Kuna ti maysa a babai iti Germany: “Kadagita a kasasaad, masaktan ti asawam no dimo pagpagunian.” Ngem innayonna: “Nupay saan a kanayon a nalaka ti agkalma no aburidoka, saan a nasayaat nga ibulosmo ti amin a pungtotmo. Mabalin ngamin a makaibaga wenno makaaramidka iti banag a pakasaktan ti asawam, a mangpakaro laeng iti situasion.” Saan a masolbar dagiti agassawa ti problemada no agbinnugkawda wenno didan agin-innuni. Mapatibkerda ketdi ti relasionda no risutenda a dagus dagiti dida pagkinnaawatan ken saanda nga ipalubos a kumaro dagita.
15. Kasano a tumibker ti relasion dagiti agassawa no adda nasayaat a komunikasionda?
15 Bumileg ti panagasawa no iwayaan dagiti agassawa ti agtungtong tapno maammuanda ti rikrikna ken kapanunotan ti maysa ken maysa. Ti pamay-an a panangibagatayo iti maysa a banag ket kas kapateg ti sasao nga usarentayo. Ngarud, uray iti narigat a situasion, ikagumaanyo ti agbalin a naalumamay—iti tono ti timekyo ken iti sasao nga usarenyo—tapno nalaklaka a dumngeg ti asawayo. (Basaen ti Colosas 4:6.) Tumibker ti relasion dagiti agassawa no nasayaat ti komunikasionda, nga agaramatda iti “aniaman a sasao a naimbag a maipaay a pangpabileg kas iti kasapulan,” agpaay a pagimbagan ti asawada.—Efe. 4:29.
IPAAYYO TI KARBENGAN TI ASAWAYO
16, 17. Apay a maseknan koma dagiti agassawa iti emosional ken seksual a kasapulan ti asawada?
16 Ti maysa pay a pamay-an a mapabileg dagiti agassawa ti relasionda ket babaen ti panangyun-unada iti pagimbagan ti asawada, imbes a ti bukodda a pagimbagan. (Fil. 2:3, 4) Masapul a maseknan dagiti agassawa iti emosional ken seksual a kasapulan ti asawada.—Basaen ti 1 Corinto 7:3, 4.
17 Nakalkaldaang ta agkedked ti dadduma nga assawa a mangipakita iti ayat ken kinalailo iti asawada. Ipapan ti dadduma a lallaki a saanda a malalaki no natanang ken nadungngoda. Kuna ti Biblia kadagiti assawa a lallaki: “Iti pannakitaktakunaynayyo kadagiti assawayo, masapul a bigbigenyo a nakapkapsutda ngem dakayo.” (1 Ped. 3:7, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Masapul a bigbigen ti lalaki a saan laeng a seksual a panagdenna ti ramanen ti karbengan ti asawana. No kanayon a naayat ken nadungngo ti lalaki, ad-adda a matagiragsak ni baketna ti seksual a panagdennada. No agpada nga ipakitada ti ayat ken kinalailo, nalaklakada a mapennek ti emosional ken seksual a kasapulan ti tunggal maysa.
18. Kasano a mapabileg dagiti agassawa ti singgalutda?
18 Nupay di nainkalintegan ti pannakikamalala, mabalin a ti maysa a makagapu nga agbirok ti asawa iti dungngo ken pammateg iti sabali ket ti kurang a kinalailo ti asawana. (Prov. 5:18; Ecl. 9:9) Gapuna, iparegta ti Biblia kadagiti agassawa: “Dikay paidaman ti maysa ken maysa iti [karbenganna kas asawa], malaksid no nagnumuanyo nga agpadpada iti maysa a naituding a tiempo.” Apay? “Tapno saannakay nga itultuloy a sulisogen ni Satanas gapu iti kaawan ti [panagteppelyo].” (1 Cor. 7:5) Anian a nagkas-ang no ipalubos dagiti agassawa a gundawayan ni Satanas ti kinaawan panagteppelda ket matnag ti maysa kadakuada iti sulisog ken pannakikamalala! Ngem no ipaayda ti karbengan ti asawada, sapsapulenda ‘saan a ti bukodda a pagsayaatan, no di ket ti pagsayaatan ti asawada.’ Ipaayda koma dayta kas ebkas ti pammateg saan ket a kas obligasion laeng. Ti kinalailo ken kinadungngo ti mangpabileg iti singgalutda kas agassawa.—1 Cor. 10:24.
ITULTULOYYO A SALUADAN TI PANAGASAWAYO
19. Ania koma ti determinasiontayo, ken apay?
19 Addatayon iti wangawangan ti nalinteg a baro a lubong. Isu a delikado no tumuloktayo kadagiti nainlasagan a tarigagaytayo, kas iti napasamak kadagiti 24,000 nga Israelita iti Tantanap ti Moab. Impakdaar ti Biblia kalpasan a dineskribirna ti nakababain ken nakakaskas-ang a napagtengda: “Ti mangipagarup nga isu sitatakder agannad koma a saan a maikulbo.” (1 Cor. 10:12) Nakapatpateg ngarud a patibkeren dagiti agassawa ti relasionda babaen ti panagtalinaedda a matalek ken Jehova ken iti asawada. (Mat. 19:5, 6) Kasapulantay ita nga ad-adda nga ‘aramiden ti amin a kabaelantayo tapno iti kamaudiananna masarakannatayo a di namulitan ken awan pakapilawanna ken sitatalna.’—2 Ped. 3:13, 14.