Ti Manangidadanes Nakakita iti Dakkel a Lawag

AGBURBUREK idi ti dara ni Saulo kadagiti pasurot ni Jesus. Gapu ta saan a kontento iti pannakaidadanesda sadi Jerusalem, agraman ti pannakaubor ni Esteban, inkagumaanna nga ituloy ti panangparigat. “Mangyes-esngaw pay laeng iti pamutbuteng ken panangpapatay a maibusor kadagiti adalan ti Apo, napan [ni Saulo] iti nangato a padi ket dimmawat kenkuana kadagiti surat nga agturong kadagiti sinagoga idiay Damasco, tapno maiyegna a sipaparaut idiay Jerusalem ti asinoman a masarakanna a kameng Ti Dalan, agpadpada dagiti lallaki ken babbai.”​—Aramid 9:1, 2.

Bayat a nagpa-Damasco ni Saulo, inut-utobna la ketdi no kasano a maibanagna ti bilinna iti kaepektibuan a wagas. Awan duadua a makitinnulong dagiti panguluen ti dakkel a komunidad dagiti Judio iti dayta a siudad maigapu iti autoridad nga inted kenkuana ti nangato a padi. Rumbeng nga agpatulong ni Saulo kadakuada.

Ad-adda la ketdi a magagaran ni Saulo bayat nga umas-asideg iti papananna. Nautoyan iti panagdaliasatna manipud Jerusalem aginggat’ Damasco​—pito wenno walo aldaw a pampannagna iti ag-220 a kilometro. Kellaat nga iti agtengnga ti aldaw, adda naranraniag ngem iti init a nanglawag ken Saulo, ket isu napasag iti daga. Nangngegna ti timek a kunana iti Hebreo: “Saulo, Saulo, apay nga idaddadanesnak? Ti agtultuloy a panangkugtar kadagiti tirad a pangabog parigatennaka.” “Asinoka, Apo?,” inyimtuod ni Saulo. “Siak ni Jesus, nga idaddadanesmo,” ti sungbat. “Nupay kasta, bumangonka ket tumakderka kadagiti sakam. Ta iti daytoy a panggep nagparangak kenka, tapno pilienka kas maysa nga agserserbi ken maysa a saksi agpadpada kadagiti bambanag a nakitam ken kadagiti bambanag nga ipakitakto kenka maipapan kaniak; bayat nga ispalenka manipud [itoy] nga ili ken manipud kadagiti nasion, a pangibaonak kenka.” “Ania ti aramidek, Apo?,” insaludsod ni Saulo. “Tumakderka, mapanka idiay Damasco, ket sadiay maibaganto kenka maipapan iti amin a banag a naituding nga aramidem.”​—Aramid 9:3-6; 22:6-10; 26:13-17.

Adda timek a nangngeg dagiti kakadua ni Saulo nga agdaldaliasat, ngem dida nakita ti agsasao wenno natarusan ti imbagana. Idi tumakder ni Saulo, saanen a makakita ket masapul a makibin, gapu iti kinaraniag ti lawag. “Iti tallo nga aldaw awan ti aniaman a makitana, ket saan met a nangan wenno imminum.”​—Aramid 9:7-9; 22:11.

Tallo nga Aldaw a Panagmennamenna

Ni Saulo ket pinasangbay ni Judas, nga agnanaed iti kalsada a maaw-awagan ti Nalinteg.a (Aramid 9:11) Daytoy a kalsada​—a maaw-awagan ti Darb al-Mustaqim iti Arabe​—ket maysa pay la a kangrunaan a dalan idiay Damasco. Iladawanyo no ania ti adda iti panunot ni Saulo bayat ti kaaddana iti pagtaengan ni Judas. Gapu iti dayta a kapadasan, nabulsek ken napakigtotan ni Saulo. Adda itan tiempo ni Saulo a mangmennamenna iti kayulogan dagitoy.

Ti manangidadanes naipasango iti banag nga impagarupna a minamaag. Ti nailansa a ni Apo Jesu-Kristo​—nga inukom ti kangatuan nga autoridad dagiti Judio ken ‘inuyaw ken liniklikan dagiti tattao’​—ket sibibiag. Agtaktakder pay ketdi a naanamongan iti makannawan nga ima ti Dios iti “di maasitgan a lawag”! Ni Jesus isu ti Mesias. Husto da Esteban ken dagiti dadduma. (Isaias 53:3; Aramid 7:56; 1 Timoteo 6:16) Namimpinsan a nagbiddut ni Saulo, ta innaig ni Jesus ti bagina kadagiti mismo nga indaddadanes ni Saulo! Gapu iti daytoy nga ebidensia, kasano koma nga itultuloy ni Saulo ti “panangkugtar kadagiti tirad a pangabog”? Uray ti dugos a toro maiturongto iti kamaudiananna iti direksion a kayat ti makinkukua. No kasta, no dina aramiden ti idagdagadag ni Jesus, saksaktan laeng ni Saulo ti bagina.

Kas Mesias, saan la ketdi a kinondenar ti Dios ni Jesus. Ngem, impalubos ni Jehova nga agsagaba iti nakababain unay nga ipapatay ken mapatawan iti sentensia ti Linteg: “Daydiay nabitay isu ti inlunod ti Dios.” (Deuteronomio 21:23) Natay ni Jesus bayat a nakabitin iti kayo a pagtutuokan. Nailunod, saan a gapu iti mismo a basbasolna, agsipud ta awan basolna, no di ket maigapu iti kinamanagbasol ti sangatauan. Inlawlawag idi agangay ni Saulo: “Amin dagidiay agpannuray iti ar-aramid ti linteg addada iti sidong ti lunod; ta adda a naisurat: ‘Mailunod ti tunggal maysa a di agtalinaed iti isuamin a bambanag a naisurat iti lukot ti Linteg tapno aramidenna ida.’ Mainayon pay, nalawag a babaen ti linteg awan ti maideklara a nalinteg iti Dios . . . Babaen ti pananggatang, linuk-atannatayo ni Kristo manipud iti lunod ti Linteg babaen ti panagbalinna a lunod imbes a datayo, agsipud ta adda a naisurat: ‘Nailunod ti tunggal tao a naibitin iti kayo.’”​—Galacia 3:10-13.

Addaan makasubbot a pateg ti daton ni Jesus. Babaen ti panangakseptar iti dayta a daton, iti piguratibo a pamay-an, inlansa ni Jehova ti Linteg ken ti lunodna iti kayo. Idi natarusanna dayta a kinapudno, imbilang ni Saulo kas “sirib ti Dios” ti kayo a pagtutuokan a “kadagiti Judio maysa [idi] a pakaigapuan ti pannakaitibkol.” (1 Corinto 1:18-25; Colosas 2:14) Gapuna, no saan a magun-odan ti pannakaisalakan babaen ti ar-aramid ti linteg no di ket babaen ti panangipakat ti Dios ti di kaikarian a kinamanangngaasina para kadagiti managbasol kas ken Saulo a mismo, posible a silulukat dayta kadagidiay awan iti sidong ti Linteg. Ket kadagiti Gentil ti nangibaonan ni Jesus ken Saulo.​—Efeso 3:3-7.

Ditay ammo no kasanot’ kauneg ti pannakaawat ni Saulo iti daytoy iti tiempo ti pannakakombertena. Nalabit, saan la a naminsan a nakisarita manen ni Jesus kenkuana maipapan iti misionna kadagiti nasion. Maysa pay, limmabas ti adu a tawen sakbay nga insurat ni Saulo amin daytoy iti sidong ti nadibinuan a pammaltiing. (Aramid 22:17-21; Galacia 1:15-18; 2:1, 2) Nupay kasta, sumagmamano laeng nga aldaw ti napalabas sakbay a naawat ni Saulo dagiti kanayonan nga instruksion manipud ti baro nga Apona.

Isasarungkar ni Ananias

Kalpasan ti panagparangna ken Saulo, nagparang met ni Jesus ken Ananias, a kunkunana kenkuana: “Mapanka iti kalsada a maawagan ti Nalinteg, ket iti balay ni Judas sapulem ti maysa a tao a managan Saulo, a taga Tarso. Ta, adtoy! isu agkarkararag, ket iti maysa a sirmata nakitana ti maysa a lalaki a managan Ananias a sumrek ket ipatayna kenkuana dagiti imana tapno mapasubli ti panagkitana.”​—Aramid 9:11, 12.

Tangay am-ammo ni Ananias ni Saulo, nakaaawat ti pannakaklaatna iti sasao ni Jesus. Kinunana: “Apo, nangngegkon manipud kadagiti adu maipapan itoy a lalaki, no kasano kaadu dagiti makadangran a bambanag nga inaramidna kadagiti sasanto idiay Jerusalem. Ket ditoy isu addaan kinaturay manipud kadagiti panguluen a papadi tapno baludenna amin dagidiay umaw-awag iti naganmo.” Nupay kasta, kinuna ni Jesus ken Ananias: “Inka, agsipud ta daytoy a tao ket napili a basehas maipaay kaniak tapno ipanna ti naganko kadagiti nasion kasta met kadagiti ar-ari ken kadagiti annak ti Israel.”​—Aramid 9:13-15.

Gapu ta napatalgedan, napan ni Ananias idiay nangibaonan kenkuana ni Jesus. Apaman a nasarakan ken nakablaawanna ni Saulo, impatay ni Ananias dagiti imana kenkuana. “Ket dagus nga adda nagtinnag a kasla kadagiti siksik manipud kadagiti mata [ni Saulo], ket napasubli ti panagkitana,” kuna ti salaysay. Sisasagana itan ni Saulo a dumngeg. Dagiti sasao ni Ananias pinasingkedanna ti nalabit natarusan ni Saulo manipud iti sasao ni Jesus: “Ti Dios dagiti ammatayo pinilinaka tapno maammuam ti pagayatanna ken tapno makitam Daydiay nalinteg ken tapno mangngegmo ti timek ti ngiwatna, agsipud ta agbalinkanto a saksi maipaay kenkuana kadagiti amin a tattao maipapan kadagiti bambanag a nakita ken nangngegmo. Ket ita apay nga agtaktakka? Tumakderka, agpabautisarka ket ugasam dagiti basolmo babaen iti iyaawagmo iti naganna.” Ti resultana? Ni Saulo “timmakder ket nabautisaran, ket nangan ket pimmigsa.”​—Aramid 9:17-19; 22:12-16.

Kalpasan ti panangitungpalna iti annongenna, ni matalek nga Ananias nagpukaw iti eksena kas iti kapardas ti iseserrekna iti dayta, ket saanen a nadakamat kadatayo ti maipapan kenkuana. Ngem pinagsiddaaw ni Saulo amin a dimngeg kenkuana! Ti dati a manangidadanes, a napan idiay Damasco tapno tiliwenna dagiti adalan ni Jesus, nangrugin a mangasaba kadagiti sinagoga ken mangpaneknek a ni Jesus ti Kristo.​—Aramid 9:20-22.

“Apostol Kadagiti Nasion”

Ti napagteng ken Saulo iti dalan nga agpa-Damasco pinasardengna ti manangidadanes iti gandatna. Gapu ta mabigbignan ti Mesias, adun a konsepto ken padto iti Hebreo a Kasuratan ti mayaplikar ni Saulo ken Jesus. Nagbalbaliw a namimpinsan ti biag ni Saulo idi naamirisna a nagparang kenkuana ni Jesus ket ‘isut’ iniggamanna’ ken imbaonna kas “apostol kadagiti nasion.” (Filipos 3:12; Roma 11:13) Kas apostol Pablo itan, addaanen iti gundaway ken autoridad a mangimpluensia saan laeng nga iti nabatbati nga al-aldawna ditoy daga no di pay ket iti pakasaritaan dagiti Kristiano.

Idi nakuestionar ti kinaapostol ni Pablo sumagmamano a tawen kalpasanna, indepensana ti autoridadna babaen ti panangtukoy iti kapadasanna iti dalan nga agpa-Damasco. “Saanak aya a maysa nga apostol? Diak aya nakita ni Jesus nga Apotayo?,” inyimtuodna. Sa kalpasan ti panangdakamatna kadagiti panagparang ni napagungar a Jesus kadagiti dadduma, kinuna ni Saulo (Pablo): “Kaudian iti amin nagparang met kaniak a kasla iti maysa a naiyanak a kurang ti aldawna.” (1 Corinto 9:1; 15:8) Babaen ti pannakasirmatana iti nailangitan a dayag ni Jesus, kas man la naikkan ni Saulo a nasaksakbay iti dayaw a mayanak, wenno mapagungar, iti espiritu a biag.

Binigbig ni Saulo ti pribilehiona ket inkagumaanna ti agbiag maitunos iti dayta. “Siak ti kanunumuan kadagiti apostol, ken saanak a maikari a maawagan apostol, agsipud ta indadanesko ti kongregasion ti Dios,” insuratna. ‘Ngem . . . ti di kaikarian a kinamanangngaasi [ti Dios] kaniak di napaneknekan nga ubbaw, no di ket nagbannogak iti nalablabes ngem [iti amin a dadduma pay nga apostol].’​—1 Corinto 15:9, 10.

Nalabit kas ken Saulo, malagipyo ti tiempo idi mabigbigyo a tapno magun-od ti anamong ti Dios, kasapulanyo a baliwan dagiti nabangonanyo a relihioso a kapanunotan. Awan duadua a napalalo ti yamanyo ta ni Jehova tinulongannakayo a mangtarus iti kinapudno. Idi nakita ni Saulo ti lawag ket naamirisna ti makalikagum kenkuana, di nagkedked a nangaramid iti dayta. Ket intultuloyna nga inaramid dayta buyogen ti kinaregta ken determinasion bayat a sibibiag ditoy daga. Anian a nagsayaat nga ulidan para kadagiti amin nga agtarigagay iti anamong ni Jehova itatta!

[Footnote]

[Ladawan iti panid 27]

Ti kalsada a maaw-awagan iti Nalinteg iti agdama a Damasco

[Credit Line]

Photo by ROLOC Color Slides