PANAGBASA ITI PUBLIKO

Panagbasa iti napigsa a mangngeg ti grupo ti tattao. Kadagiti sinagoga dagiti Judio, maibasa iti publiko ti maysa a paset ti Linteg no Sabbath. Umasping iti dayta, kadagiti gimong iti kongregasion Kristiano, maibasa iti publiko ti naipaltiing a Kasuratan.

Ti Griego a sao nga a·na·gi·noʹsko, a gagangay a kaipapananna ti ‘pagaammo unay’ (2Co 1:13), ket naipatarus a “basaen” wenno “basaen iti napigsa” ken naaramat a tumukoy agpadpada iti bukbukod a panagbasa iti Kasuratan wenno iti publiko. (Mt 12:3; Lu 4:16; Ara 8:28; 13:27) Ti nombre nga a·naʹgno·sis ket naipatarus a “publiko a pannakaibasa; panagbasa iti publiko.”​—Ara 13:15; 1Ti 4:13.

Inaramat ni Jehova ti panagbasa iti publiko kas napateg a pamay-an iti panangisuro ken panangedukar iti ili a nakitulaganna maipapan kadagiti panggep ken kalikagumanna. Ti kasta a panagbasa damo a nadakamat iti Exodo 24:7, a sadiay nagbasa ni Moises manipud iti “libro ti tulag” a dengdenggen dagiti amin nga umili. Iti kasta, nagbalin a siaammo dagiti Israelita iti pannakitulagda ken Jehova a salimetmetanda ti Linteg. Manmano laeng ti magun-odan a kopia ti Kasuratan kadagidi kaaldawan ti kadaanan nga Israel; gapuna naibilin iti maysa a Levita a padi: “Basaemto daytoy a linteg iti sango ti intero nga Israel iti pagdengngegda.” Imbilin ni Moises a maibasa ti Linteg kadagiti amin nga umili a sangsangkamaysa, ubing ken nataengan, lalaki ken babai, Israelita ken ganggannaet nga agnanaed, kada tawen ti Sabbath iti Piesta dagiti Abong-abong.​—De 31:9-12.

Idi nakastreken ti Israel iti Naikari a Daga, sipipigsa nga imbasa ni Josue kadagiti umili ti “amin a sasao ti linteg, ti bendision ken ti lunod.” (Jos 8:33-35) Nangibaon ni Ari Jehosafat kadagiti prinsipe, Levita, ken papadi tapno mangisuroda kadagiti siudad ti Juda (2Cr 17:7-9), nga iti dayta a panangisuro sigurado nga adda panagbasa iti publiko. Sinigsiglo kalpasanna, imbasa ni Josias a dumdumngeg ti amin nga umili ti “libro ti linteg ni Jehova babaen ti ima ni Moises” a nasarakan ni Hilkias a padi idi matartarimaan ti templo, awan duadua nga isu dayta ti orihinal a libro ti Linteg nga insurat ni Moises. (2Ar 23:2; 2Cr 34:14) Nagresulta daytoy iti sapasap a pannakapukaw ti panagdaydayaw iti sairo. Kalpasan ti isusublida manipud pannakaidestiero, ni Esdras, nga addaan iti panangsuporta ni Gobernador Nehemias, imbasana ti Linteg kadagiti umili manipud pumarbangon agingga iti agmatuon. Ti panangibasa ket ramanenna ti panangilawlawag, wenno panangibaga iti kaipapanan dayta.​—Ne 8:3, 8; kitaenyo ti HEBREO, II (Kaano a Nangrugi a Kumapuy ti Hebreo?).

Kadagiti Sinagoga. Kaugalian idi ni Jesus ti agbasa iti publiko iti sinagoga no Sabbath; kalpasanna tinulonganna dagiti agim-imdeng kenkuana a mangtarus iti imbasana babaen ti panangilawlawagna iti dayta. (Lu 4:16) Kasta ti maar-aramiden iti adu a tawen. “Ta manipud kadagidi kadaanan a tiempo naaddaan ni Moises kadagidiay mangikasaba kenkuana iti tunggal siudad, agsipud ta isu maibasa a sipipigsa kadagiti sinagoga iti tunggal sabbath.” (Ara 15:21) Ti kasta a publiko a pannakaibasa ti Linteg ken dagiti Mammadto ket kaugalian idi iti sinagoga ken, sigun kadagiti rabbiniko a gubuayan, kastoy ti masursurot a programa: Umuna, mabasa ti Shema, wenno ti katupag ti panangipudno dagiti Judio iti pammatida, a naadaw iti Deuteronomio 6:4-9; 11:13-21 ken Numeros 15:37-41. Kalpasanna, mabasa ti maysa a paset ti Torah wenno Linteg, ti Pentateuko, a kaaduanna a masaklaw iti makatawen. Kamaudiananna, mabasa dagiti naadaw manipud kadagiti Mammadto wenno haftarah, agraman mayanatup a panangilawlawag. Iti pagnguduan ti panagbasa iti publiko, maipalawag ti maysa a diskurso wenno pammagbaga. Kalpasan ti kasta a panagbasa iti publiko iti maysa a sinagoga idiay Antioquia sadi Pisidia, naawis ni Pablo nga agsao ket nangipalawag iti diskurso wenno pammagbaga ken pammaregta kadagidiay naguummong.​—Ara 13:15.

Iti Kongregasion Kristiano. Idi umuna a siglo, manmano laeng ti addaan iti kopia ti adu a lukot ti Biblia, isu a masapul nga adda panagbasa iti publiko. Imbilin ni apostol Pablo a kadagiti gimong dagiti kongregasion Kristiano maibasa koma iti publiko dagiti suratna ken imbilinna nga agsisinnukatda iti surat kadagiti dadduma pay a kongregasion tapno maibasada met dagita. (Col 4:16; 1Te 5:27) Binalakadan ni Pablo ti agtutubo a Kristiano a manangaywan a ni Timoteo nga igaedna ti bagina iti “panagbasa iti publiko, iti panangbagbaga, iti panangisuro.”​—1Ti 4:13.

Masapul a natalabit ti panagbasa iti publiko. (Hab 2:2) Yantangay ti panagbasa iti publiko ket pakasursuruan ti sabsabali, ti agbasa iti publiko masapul a matarusanna a nalaing ti basbasaenna ken nalawag ti pannakaawatna iti panggep ti mannurat, nga annadanna ti agbasa tapno maliklikan ti pannakayallatiw ti di umiso a kapanunotan wenno kaipapanan kadagiti agim-imdeng. Sigun iti Apocalipsis 1:3, naragsak dagidiay sipipigsa a mangbasa iti dayta a padto, kasta met dagidiay dumngeg iti sasao ken mangtungpal kadagita.