Ti Kaiyulogan dagiti Damdamag

Uso Pay Laeng

Adu a tattao ti nabayagen a mangsalsalimetmet iti kapanunotan a dagiti prinsipio iti nasayaat a panagbiag a naibalabala iti Biblia ket saanen nga uso ket din maramidan. Nupay kasta, dagiti nabiit pay a panagadal ti namagpanunot manen kadagiti dadduma a medikal nga autoridad iti kinapateg ti balakad ti Biblia maipapan iti panagaramid iti naimbag kadagiti dadduma.

Sigun iti American Health, dua a dodoktor ti agkuna a ti “panagaramid ti naimbag mabalin a makaipaay iti pagimbagan iti puso, iti sistema ti pananglapped ti bagiyo iti sakit​—ken ti intero a kinapigsayo.” Idiay Michigan ti sabali pay a medikal a grupo nangaramidda iti maysa a surbey a nangsaklaw iti sangapulotawen tapno ikeddeng ti kasaknap ti panangapektar ti sosial a relasion iti salun-at. Ti makapasiddaaw a nasarakanda ket ti boluntario a panagtrabaho iti komunidad ti nangpaatiddog iti kasta unay ti kaatiddog ti panagbiag ken kasta met ti kinapigsa. Ipalgak ti surbey a dagiti lallaki ti nangnangruna a naapektaran. Dagidiay saan a nagboluntario ti makuna a dua wenno dua ket kagudua a daras nga ad-adda a matayda bayat ti panawen ti surbey ngem dagiti lallaki a nangaramid iti dadduma a kita ti boluntario a trabaho iti uray maminsan laeng iti maysa a lawas.

Maysa a doktor idiay California ti nangipadamag a ti panangiyurnosna kadagiti dua a pasiente a saan a mangaykayat iti maysa ken maysa a manglaba ti kawes ti tunggal maysa kadakuada ket addaan iti epekto a nangipababa iti kaadu ti kolesterolda ken ti sakit ti barukongda.

Adu a siglon ti napalabas imbaga ni apostol Pablo ken ni Timoteo nga “ibilinna kadagidiay nabaknang itoy lubong a dida agtangtangsit, ket dida imaldit ti inanamada kadagiti kinabaknang a pagduaduaan,” no di ket “agaramidda koma iti naimbag, a nabaknangda koma kadagiti naimbag nga aramid, a managparanudda, a nalakada a makipagrikna.” Pinalagipanna met dagiti Hebreo a Kristiano a dida liplipatan “ti panagaramid iti naimbag ken ti panagririnnaman.” Ti rason? “Gloria ken dayaw ken talna ti magunggona ti isuamin nga agaramid ti naimbag.” Dagiti pudno a Kristiano nabayagen nga ammoda a ti panangipangagda itoy nga uso pay laeng a balakad mangiyeg kadagiti gunggona agpadpada iti pisikal ken iti naespirituan.​—1 Timoteo 6:17, 18; Hebreo 13:16; Roma 2:10.

“Nadagdagsen a Panangukom”

Dagiti miembro iti General Synod of the Anglican Church nabiit pay a nasarakanda ti bagbagida nga adda iti nakababain a kasasaad. Isuda amin nagsaoda a pabor iti “gagangay a sursuro maipapan iti kinadalus ken ti kinasungdo iti personal a relasion.” Nupay kasta, idi ti kura paruko a ni Tony Higton nangiparang iti maysa a mosion a mangdawdawat iti synod a mangiwaragawag a dagiti klero ket “mapagulidananda koma iti amin a paset iti moralidad, agraman ti moralidad iti sekso, kas maysa a kasasaad iti pannakatuding iti wenno panagtalinaed iti saad,” dayta ket saan a naawat. Ti rason? Ipadamag ti Ecumenical Press Service a dagiti miembro ti synod nasarakanda a ti singasing ket “nabileg unay,” a kunda a ni “Michael Baughen, obispo iti Chester, insingasingna a dayta sapulenna ti dagdagus a panagikkat dagiti amin nga obispo ken dagiti dadduma a klero.”

Imbes ketdi, ti mosion ni Higton ket nabalbaliwan nga idawatda kadagiti amin a Kristiano, “nangnangruna . . . dagiti papangulo a Kristiano,” nga agbalinda nga ulidan “kadagiti amin a kasasaad iti moralidad, agraman iti seksual a moralidad.” Ti Press Service napaliiwna a ti synod pinaayna ti kalikagum a maipaay iti “maitutop a disiplina” kadagiti klero kadagiti kaso iti seksual a moralidad.

Nupay no dagita nga addang iti moralidad ket mabalin a “nabileg unay” a maipaay kadagiti adu a klero itatta, nalawag ti kuna ti Sao ti Dios: “Ikkatenyo ngarud daydiay tao a dakes iti tengngayo.” (1 Corinto 5:13) Iturong ti Dios a masapul nga alaen ti natibker a panagtignay a maibusor kadagiti amin nga awan panagbabawina nga agaramid iti dakes tapno masalakniban ti moral ken naespirituan a kinadalus ti kongregasion Kristiano. Pudno unay, ad-adda pay a maitutop ti disiplina kadagiti Kristiano a papangulo, ta nagsurat ti adalan a ni Santiago: “Saan nga adukayo koma a mannursuro, kakabsatko, idinto nga ammoyo nga awatentayto ti naing-inget a pannakaukom.”​—Santiago 3:1.

Panangidayaw iti Dios

“Ti kualidad iti maaramidan ti maysa nga atleta mabalin a maipalgak iti kualidad iti panagayatna iti Dios.” Pudno kadi daytoy a panangipapan ni West Neal, presidente iti IAP (Institute for Athletic Perfection), kas naipadamag iti Christianity Today? Ti IAP, maysa nga ahensia nga inusar dagiti ebangheliko a “mamagsanto iti mannakisalisal a panagay-ayam,” ti nangitandudo iti kapanunotan a dagiti atleta kadagiti tay-ak ti pagay-ayaman masapul a tuladenda ti isu met laeng a kinapasnek nga impakita ni Jesus iti “panangibanagna iti panggep ni Amana.” Ti kasta a panagrason ket nagbalinen a nalatak a doktrina ti “relihion dagiti managay-ayam” nga ebanghelikal, kuna ti Christianity Today. Kinapudnona, insitar ti artikulo ti ulidan ti maysa a propesional a managay-ayam iti football a “nangipinta iti krus kadagiti sapatosna ken kadagiti punios ti kamisadentrona kas pammalagip kenkuana nga isut’ agay-ay-ayam iti pakaidayawan ni Kristo.”

Nupay kasta, makuna kadi a ti pannakipaset iti mannakisalisal unay wenno naranggas a panagay-ayam ket mangidaydayaw iti Dios? Nikanoman! Kas kunaen ti Psychology Today: “Ti laeng kasasaad a mismo ti panagsasalisal sapulenna a masapul a temporario a maadda ti pagimbagan iti bagi met laeng bayat ti panangikagumaan ti atleta a mangabak.” Ngem kunaen ti Biblia a dagiti Kristiano masapul koma a “saan a kitaen ti tunggal maysa kadakakuada ti kukua[da] laeng, no di ket tunggal maysa kitaenna met koma ti kukua dagiti sabsabali.” (Filipos 2:3, 4) Dagiti pudno a Kristiano idayawda ti Dios babaen iti panagaramidda iti pagayatanna, saan a ti bukodda a pagayatan.​—Idiligyo ti Isaias 58:13, 14.