Salimetmetanyo a Sititibker ti Nadiosan a Sursuro
“Agtalekka ken ni Jehova iti amin a pusom, ket dika agtalged iti pannakaawatmo met laeng: kadagiti amin a dalanmo isu ti bigbigem, ket isu iturongnanto dagiti desdesmo.”—PROVERBIO 3:5, 6.
1. Kasano nga ad-adda a mapaspasanguantayo ita iti natauan a pannakaammo?
ITI agdama, agarup 9,000 nga aginaldaw a pagiwarnak ti maiwarwaras iti intero a lubong. Kada tawen, ag-200,000 a baro a libro ti maipabpablaak idiay Estados Unidos laeng. Sigun iti maysa a pattapatta, agarup 275 milion a Web page ti adda iti Internet idi Marso 1998. Naikuna a 20 milion a page ti mainaynayon kada bulan. Makagun-od itan dagiti tattao iti impormasion maipapan iti gistay uray ania a topiko. Nupay adda pagsayaatan daytoy, nangparnuay kadagiti parikut ti kasta nga aglaplapusanan nga impormasion.
2. Ania dagiti parikut a mabalin nga ibunga ti kaadda ti aglaplapusanan nga impormasion?
2 Adda dagidiay naadikton iti impormasion. Kayatda a maammuan a kanayon ti kabaruan nga impormasion nga uray la mabaybay-andan dagiti napatpateg a banag. Manggun-od ti dadduma iti sumagmamano nga impormasion maipapan kadagiti narikut a banag sada ipagarup nga ekspertodan. Maibatay iti limitado laeng a pannakaawatda, mabalin a makaaramidda kadagiti kritikal a desision a pagdaksanda wenno pagdaksan ti dadduma. Maysa pay, adda latta peggad a makaalada iti saan a pudno wenno di umiso nga impormasion. Masansan nga awan ti natalged a pamay-an tapno mapaneknekan nga umiso ken makagunggona dagitoy a nawadwad nga impormasion.
3. Ania dagiti masarakan iti Biblia a ballaag maipapan iti pananggun-od iti natauan a sirib?
3 Naikasigudan a kayat ti tao nga ammuen dagiti bambanag. Ammo idi ni Ari Solomon nga adda dagiti pagdaksan ti panangsayang iti adu unay a panawen iti pananggun-od iti awan serbina wenno makadadael pay ketdi nga impormasion. Kinunana: “Anakko, mabalakadanka: ti panagaramid kadagiti adu a liblibro awan ti gibusna; ket ti adu nga adal isu ti maysa a bantot ti lasag.” (Eclesiastes 12:12) Sinigsiglo kalpasanna, iti suratna ken Timoteo, kinuna ni apostol Pablo: “Saluadam ti naitalek kenka, nga adaywam dagiti awan kapapay-anna a panagsasao a sumalungasing iti nasantuan ken dagiti panagsusuppiat iti siuulbod a naawagan ‘pannakaammo.’ Ta iti panangiparammagda iti kasta a pannakaammo sumagmamano ti simiasi manipud iti pammati.” (1 Timoteo 6:20, 21) Wen, nasken nga iwaksi dagiti Kristiano ita dagiti makadadael a kapanunotan.
4. Ania ti maysa a pamay-an a maipakita ti panagtalektayo ken ni Jehova ken iti pannursurona?
4 Nasayaat met nga ipangag dagiti tattao ni Jehova ti kuna ti Proverbio 3:5, 6: “Agtalekka ken ni Jehova iti amin a pusom, ket dika agtalged iti pannakaawatmo met laeng: kadagiti amin a dalanmo isu ti bigbigem, ket isu iturongnanto dagiti desdesmo.” Ti panagtalek ken ni Jehova ramanenna ti panangiwaksi iti aniaman a kapanunotan a maisupadi iti Sao ti Dios, agtaud man dayta iti bukodtayo a panagrasrason wenno iti sabali a tao. Tapno masaluadan ti espiritualidadtayo, nasken a sursuruentayo nga aramaten ti panunottayo tapno mailasin ken maliklikantayo ti makadadael nga impormasion. (Hebreo 5:14) Pagsasaritaantayo ti sumagmamano a gubuayan ti kasta nga impormasion.
Lubong nga Iturturayan ni Satanas
5. Ania ti maysa a gubuayan dagiti makadadael a kapanunotan, ket siasino ti pagtaudan dayta?
5 Ti sekular a lubong ket nabaknang a gubuayan ti makadadael nga impormasion. (1 Corinto 3:19) Kastoy ti inkararag ni Jesu-Kristo iti Dios maipapan kadagiti adalanna: “Kiddawek kenka, a dika ikkaten ida iti lubong, no di ket aywanam ida gapu iti daydiay nadangkes.” (Juan 17:15) Ti dawat ni Jesus a masalakniban koma dagiti adalanna iti “daydiay nadangkes” ipamatmatna ti impluensia ni Satanas iti lubong. Ti panagbalintayo a Kristiano dina kaipapanan nga automatiko a masaluadantayo kadagiti dakes nga impluensia daytoy a lubong. Insurat ni Juan: “Ammotayo a nagtaudtayo iti Dios, ngem ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (1 Juan 5:19) Nangruna iti daytoy arinunos ti maudi nga al-aldaw, sigurado a ni Satanas ken dagiti demoniona layusenda ti lubong iti makadadael nga impormasion.
6. Kasano a ti paglinglingayan mabibinegna ti moral a sentidotayo?
6 Manamnama met nga agparang nga awan pagdaksan ti dadduma kadagitoy a makadadael nga impormasion. (2 Corinto 11:14) Alaentay a pagarigan ti paglinglingayan, a pakairamanan dagiti pabuya iti TV, sine, musika, ken babasaen. Adu ti umanamong nga agraraira dagiti paglinglingayan a mangitantandudo kadagiti dakes nga aramid, kas iti imoralidad, kinaranggas, ken panagdroga. Iti damo, mabalin a di mairusok dagiti tattao ti agbuya iti naalas a paglinglingayan. Ngem no ruamenda ti agbuya, mabalin a saandanton nga alasen dayta. Pulos a ditay koma matmatan a makaay-ayo wenno awan pagdaksanna ti paglinglingayan a mangitandudo kadagiti makadadael a kapanunotan.—Salmo 119:37.
7. Ania a kita ti natauan a sirib ti mangdadael iti panagtalektayo iti Biblia?
7 Usigenyo ti maysa pay a gubuayan ti makadadael nga impormasion—ti nakaad-adu a kapanunotan nga ipabpablaak ti dadduma a sientista ken eskolar a mangkukuestion iti kinaumiso ti Biblia. (Idiligyo ti Santiago 3:15.) Masansan nga agparang dagita a material kadagiti nalatak a magasin ken popular a libro, ket mabalin a dadaelenda ti panagtalek iti Biblia. Sipapalangguad a pakapuyen ti dadduma ti bileg ti Sao ti Dios babaen ti nagadu a pattapatta. Adda kasta a peggad idi tiempo dagiti apostol, kas nalawag nga ipakita ti sasao ni apostol Pablo: “Agaluadkayo: amangan no adda asinoman a mangkayawto kadakayo kas naanupanna babaen iti pilosopia ken awan kapapay-anna a panangallilaw maitunos iti tradision dagiti tattao, maitunos kadagiti pagdamdamuan a bambanag ti lubong ket saan a maitunos ken Kristo.”—Colosas 2:8.
Dagiti Bumusbusor iti Kinapudno
8, 9. Kasano a maiparparangarang ita ti apostasia?
8 Dagiti apostata pagpeggadenda met ti espiritualidadtayo. Impakpakauna ni apostol Pablo a tumaudto ti apostasia kadagiti agkunkuna a Kristiano. (Aramid 20:29, 30; 2 Tesalonica 2:3) Natungpal ti sinaona kalpasan ti ipapatay dagiti apostol, idi napasamak ti dakkel a panagapostasia a nangiturong iti pannakabukel ti Kakristianuan. Iti kaaldawantayo, awan ti dakkel a panagapostasia a mapaspasamak iti ili ti Dios. Ngem adda sumagmamano a simmina kadatayo, ket determinado ti dadduma kadakuada a mangdadael iti naimbag a pakasarsaritaan dagiti Saksi ni Jehova babaen ti panangiwarasda kadagiti kinaulbod ken di umiso nga impormasion. Adda sumagmamano a timmipon iti dadduma a grupo a bumusor iti nadalus a panagdayaw. Iti kasta nga ar-aramidenda, dasdasiganda ni Satanas, ti kaunaan nga apostata.
9 Ad-adda nga us-usaren ti dadduma nga apostata ti nadumaduma a pamay-an ti komunikasion, kas ti Internet, a mangisaknap iti di umiso nga impormasion maipapan kadagiti Saksi ni Jehova. Isu a no agsukisok dagiti napasnek a tattao iti impormasion maipapan iti patpatientayo, mabalin a makasarakda kadagiti propaganda dagiti apostata. Adda pay ketdi dagiti Saksi a nakabasa iti kasta a makadadael a material a dida ipagpagarup a naggapu kadagiti apostata. Maysa pay, no dadduma adda dagiti apostata kadagiti programa iti telebision wenno radio. Gapu iti daytoy, ania ti nainsiriban nga aramiden?
10. Ania ti nainsiriban nga aramiden iti propaganda dagiti apostata?
10 Binilin ni apostol Juan dagiti Kristiano a saanda nga awaten dagiti apostata iti pagtaenganda. Insuratna: “No ti asinoman umay kadakayo ket dina iyeg daytoy a sursuro, dikay pulos awaten kadagiti pagtaenganyo wenno sawen ti maysa a kablaaw kenkuana. Ta ti mangisao iti maysa a kablaaw kenkuana makiramraman kadagiti nadangkes nga ar-aramidna.” (2 Juan 10, 11) Masalaknibantayo iti rinuker a panagpampanunotda no liklikantayo nga interamente dagitoy a bumusbusor. No makadadael ti panangawat iti apostata iti mismo a pagtaengantayo, kasta met ti panagbasa wenno panagdengngeg iti sursuro dagiti apostata babaen ti nadumaduma a moderno a wagas ti komunikasion. Pulos a ditay koma agusioso iti banag a pakadadaelantayo!—Proverbio 22:3.
Iti Uneg ti Kongregasion
11, 12. (a) Ania ti maysa a gubuayan dagiti makadadael a kapanunotan iti kongregasion idi umuna a siglo? (b) Kasano a dagiti dadduma a Kristiano saanda a sinalimetmetan a sititibker ti nadiosan a sursuro?
11 Usigenyo ti sabali pay a gubuayan dagiti makadadael a kapanunotan. Nupay awan panggepna a mangisuro iti kinaulbod, mabalin a maipaugali ti maysa a dedikado a Kristiano ti agsao a sidadarasudos. (Proverbio 12:18) Gapu ta imperpektotayo, no dadduma makaisawangtayo amin iti di umiso. (Proverbio 10:19; Santiago 3:8) Agparang nga idi tiempo ni apostol Pablo, adda dagiti kameng ti kongregasion a di mapengdan ti dilada ket nagsusupiatda maipapan kadagiti balikas. (1 Timoteo 2:8) Impapan ti dadduma a ti opinionda la ti umiso ket kinaritda pay ti autoridad ni Pablo. (2 Corinto 10:10-12) Awan serserbina a panagsususik ti imbunga ti kasta a kababalin.
12 Adda dagiti gundaway a nagtungpal dagita a di panagkikinnaawatan iti “nadawel a panagsusuppiat maipapan kadagiti babassit a bambanag,” a nangkibur iti talna ti kongregasion. (1 Timoteo 6:5; Galacia 5:15) Maipapan kadagidiay nangparnuay kadagitoy a panagsusupiat, insurat ni Pablo: “No ti asinoman a tao mangisuro ti sabali a doktrina ket saan nga umannugot kadagiti makapasalun-at a sasao, dagiti sasao ni Apotayo a Jesu-Kristo, wenno uray iti sursuro a maitunos iti nadiosan a debosion, isu agtangsit buyogen ti panagpannakkel, a dina maaw-awatan ti aniaman, no di ket adda sakitna iti isip maipapan kadagiti panagus-usisa ken panagsusuppiat maipapan kadagiti sasao. Manipud kadagitoy a bambanag tumaud ti apal, ringgor, dagiti nabassawang a panagsasao, dagiti nadangkes a panagatap.”—1 Timoteo 6:3, 4.
13. Ania ti kababalin ti kaaduan a Kristiano idi umuna a siglo?
13 Makaparagsak ta idi tiempo dagiti apostol, matalek ti kaaduan kadagiti Kristiano ken impangrunada ti trabaho a panangiwaragawag iti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios. Okupadoda a tumultulong kadagiti “ulila ken balo kadagiti rigatda” ken nagtalinaedda nga “awanan mulit manipud iti lubong.” Saanda a sinayang ti panawenda kadagiti awan kaes-eskanna a panagsusupiat maipapan kadagiti balikas. (Santiago 1:27) Liniklikanda dagiti “dakes a pannakitimpuyog” uray iti uneg ti kongregasion Kristiano tapno masaluadan ti espiritualidadda.—1 Corinto 15:33; 2 Timoteo 2:20, 21.
14. No saantay a naannad, kasano nga agtungpal iti makadadael a panagsusupiat ti normal a panagsisinnukat iti kapanunotan?
14 Umasping iti dayta, saan a kadawyan kadagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova ita dagiti kasasaad a nadakamat iti parapo 11. Ngem nasayaat a bigbigentayo a posible a mapasamak dagita nga awan kaes-eskanna a panagsusupiat. Siempre, gagangay laeng a mapagsasaritaan dagiti salaysay ti Biblia wenno aginteres kadagiti di pay naipalgak a banag mainaig iti naikari a baro a lubong. Ken awan pagdaksanna ti panagsisinnukat iti kapanunotan maipapan kadagiti personal a banag, kas iti panagkawkawes ken panaglanglanga wenno panaglinglingay. Nupay kasta, no ipapilittayo dagiti kapanunotantayo ket marurodtayo no saan a kumanunong ti dadduma kadatayo, mabalin a mabingbingay ti kongregasion gapu iti babassit a banag. Posible a makadangran ti panagpapatang nga awan pagdaksanna idi damo.
Panangsaluad iti Naitalek Kadatayo
15. Kasanonatayo a madangran iti naespirituan ti “sursuro dagiti demonio,” ket ania a balakad ti ipaay ti Kasuratan?
15 Impakpakauna ni apostol Pablo: “Ti naipaltiing a sasao kunaenna a silalawag a kadagiti maud-udi a periodo ti tiempo umikayto dagiti sumagmamano manipud iti pammati, nga ipangpangagda dagiti makayaw-awan a naipaltiing a sasao ken sursuro dagiti sairo.” (1 Timoteo 4:1) Wen, talaga a napeggad dagiti makadadael a kapanunotan. Dayta ti gapuna nga indawat ni Pablo iti patpatgenna a gayyem a ni Timoteo: “O Timoteo, saluadam ti naitalek kenka, nga adaywam dagiti awan kapapay-anna a panagsasao a sumalungasing iti nasantuan ken dagiti panagsusuppiat iti siuulbod a naawagan ‘pannakaammo.’ Ta iti panangiparammagda iti kasta a pannakaammo sumagmamano ti simiasi manipud iti pammati.”—1 Timoteo 6:20, 21.
16, 17. Ania ti intalek ti Dios kadatayo, ket kasanotay a saluadan dayta?
16 Kasano a magunggonaantayo ita iti daytoy naayat a ballaag? Adda naitalek ken Timoteo—maysa a napateg a banag a rumbeng nga aywanan ken saluadan. Ania ngay dayta? Kinuna ni Pablo: “Itultuloymo a salimetmetan ti pagtuladan iti makapasalun-at a sasao a nangngegmo kaniak agraman ti pammati ken ayat a mainaig ken Kristo Jesus. Daytoy nasayaat a naitalek saluadam babaen ti nasantuan nga espiritu nga agtataeng kadatayo.” (2 Timoteo 1:13, 14) Wen, paset ti naitalek ken Timoteo ti “makapasalun-at a sasao,” ti “sursuro a maitunos iti nadiosan a debosion.” (1 Timoteo 6:3) Maitunos kadagitoy a sao, determinado dagiti Kristiano ita a mangsaluad iti pammatida ken amin a kinapudno a naitalek kadakuada.
17 Ti panangsaluad iti naitalek kadatayo ramanenna ti panangpatanor kadagiti banag a kas kadagiti nasayaat nga ugali iti panagadal iti Biblia ken kankanayon a panagkararag, bayat nga aramidentayo “ti naimbag kadagiti isuamin, ngem nangnangruna kadagidiay nainaig kadatayo iti pammati.” (Galacia 6:10; Roma 12:11-17) Imbalakad pay ni Pablo: “Surotem ti kinalinteg, nadiosan a debosion, pammati, ayat, panagibtur, kinaalumamay ti karirikna. Makirupakka iti nasayaat a dangadang iti pammati, petpetam a sititibker ti agnanayon a biag a maipaay iti dayta naayabanka ken indiayam ti nasayaat a publiko a panangideklara iti sanguanan dagiti adu a saksi.” (1 Timoteo 6:11, 12) Ti panangaramat ni Pablo kadagiti balikas a “makirupakka iti nasayaat a dangadang” ken “petpetam a sititibker” nabatad nga ipakitana a masapul a sigaganetget ken determinado a sarangtentayo dagiti impluensia a mangdadael iti espiritualidadtayo.
Nasken ti Pannakaawat
18. Kasanotay a maipakita ti Nakristianuan a kinabalanse iti panangmatmattayo iti sekular nga impormasion?
18 Siempre, iti pannakirupak a naimbag iti dangadang ti pammati, nasken ti pannakaawat. (Proverbio 2:11; Filipos 1:9) Kas pagarigan, di nainkalintegan a pagduaduaantayo ti amin a sekular nga impormasion. (Filipos 4:5; Santiago 3:17) Saan nga amin a natauan a kapanunotan ket maikontra iti Sao ti Dios. Inusar ni Jesus a pangyaspingan ti banag a dagiti masakit masapul nga agkonsultada iti nalaing a mangngagas—maysa a sekular a propesion. (Lucas 5:31) Nupay medio inuugma ti wagas ti panangagas idi panawen ni Jesus, binigbigna nga adda maitulong ti mangngagas. Balanse ti panangmatmat dagiti Kristiano ita no maipapan iti sekular nga impormasion, ngem idianda ti aniaman a pakadadaelanda iti naespirituan.
19, 20. (a) Iti panangtulongda kadagidiay di nainsiriban ti panagsasaoda, kasano a maipakita dagiti panglakayen ti pannakaawat? (b) Kasano a tamingen ti kongregasion dagidiay mangipapilit iti di umiso a sursuro?
19 Nasken met ti pannakaawat iti biang dagiti panglakayen no makiddaw a tumulongda kadagidiay di nainsiriban ti panagsasaoda. (2 Timoteo 2:7) No dadduma, mabalin nga agsusupiat dagiti kameng ti kongregasion maipapan kadagiti babassit a banag ken espekulasion. Tapno masaluadan ti panagkaykaysa ti kongregasion, nasken a naalibtak dagiti panglakayen a mangtaming kadagita a parikut. Ngem saanda koma a pagduaduaan ti motibo dagiti kakabsatda ken saanda ida nga ipato a dagus kas apostata.
20 Dinakamat ni Pablo ti umiso a kababalin no tumulongda. Kinunana: “Kakabsat, uray pay no ti maysa a tao makaaramid iti sumagmamano a di umiso nga addang sakbay a maammuanna dayta, dakayo nga addaan kadagiti naespirituan a kualipikasion padasenyo nga aturen ti kasta a tao iti espiritu ti kinaalumamay.” (Galacia 6:1) Maipapan kadagiti Kristiano nga agduadua, kinuna ni Judas: “Itultuloyyo ti mangipakita iti asi kadagiti sumagmamano nga addaan kadagiti panagduadua; isalakanyo ida babaen ti panangrabsutyo kadakuada manipud iti apuy.” (Judas 22, 23) Siempre, no kalpasan a maulit-ulit a nabagbagaan ti maysa a kabsat ket ipapilitna latta dagiti di umiso a sursuro, nasken a mangaramid dagiti panglakayen iti nainget a tignay tapno masalakniban ti kongregasion.—1 Timoteo 1:20; Tito 3:10, 11.
Panangpampanunot Kadagiti Nadayaw a Banag
21, 22. Maipapan iti ania nga agbalintay koma a napili, ket ania koma ti kanayontay a pampanunoten?
21 Liklikan ti kongregasion Kristiano dagiti makadadael a balikas nga ‘agsaknap a kas gangrena,’ dagiti man balikas a mangyanninaw iti makaallilaw a nailubongan a “sirib,” propaganda dagiti apostata, wenno minamaag a panagsasao iti uneg ti kongregasion. (2 Timoteo 2:16, 17; Tito 3:9) Nupay makagunggona ti nasayaat a tarigagay a mangammo kadagiti baro a banag, mabalin a mapasagepsepantayo kadagiti makadadael a kapanunotan no labsentayo ti agusioso. Saantayo nga ignorante kadagiti gakat ni Satanas. (2 Corinto 2:11) Ammotayo nga ikagkagumaannatayo a singaen tapno guminadtayo nga agserbi iti Dios.
22 Kas nasasayaat a ministro, salimetmetantayo a sititibker ti nadiosan a sursuro. (1 Timoteo 4:6) Usarentay koma a nainsiriban ti panawentayo babaen ti panangpilitayo iti impormasion a kayattay nga ammuen. Iti kasta saantayo a nalaka a maimpluensiaan kadagiti propaganda nga aggapu ken Satanas. Wen, itultuloytayo a panunoten ti ‘aniaman a banag a napudno, aniaman a banag a serioso a pakaseknan, aniaman a banag a nalinteg, aniaman a banag a nadalus, aniaman a banag a maay-ayat, aniaman a banag a naimbag ti pakasarsaritaanna, aniaman nga adda a naimbag a kababalin ken aniaman nga adda a banag a nadayaw.’ No dagita a banag ti panunoten ken ipapusotayo, addanto kadatayo ti Dios ti talna.—Filipos 4:8, 9.
Ania ti Nasursurotayo?
• Kasano a mabalin a pagpeggaden ti sekular nga impormasion ti espiritualidadtayo?
• Ania ti mabalintay nga aramiden tapno masalaknibantayo iti makadadael nga impormasion a naggapu kadagiti apostata?
• Ania a kita ti panagsasao ti rumbeng a liklikan iti uneg ti kongregasion?
• Kasano a maipakita ti Nakristianuan a kinabalanse no maipapan iti aglaplapusanan nga impormasion ita?
[Ladawan iti panid 9]
Adu dagiti popular a magasin ken libro a maikontra kadagiti Nakristianuan a prinsipiotayo
[Ladawan iti panid 10]
Mabalin dagiti Kristiano ti agsisinnukat iti kapanunotan a saanda nga agbalin a dogmatiko