Ti Ili ni Jehova ‘Pagpanawanna ti Kinakillo’

 1. Ania ti nakapatpateg iti panagdayawtayo?

NAKAKITAKA kadin iti nagan ni Jehova a naikitikit iti maysa a patakder wenno iti maysa nga antigo a banag a naidispley iti museo? Siempre interesado ken maragsakanka iti dayta. Nakapatpateg ngamin ti personal a nagan ti Dios iti panagdayawtayo gapu ta maysatayo kadagiti Saksi ni Jehova! Iti intero a lubong, awanen ti kas kadatayo a grupo a naan-anay a nainaig iti nagan ti Dios. Ngem ammotayo nga adda responsabilidad a kakuykuyog ti panangawittayo iti nagan ti Dios.

 2. Ania ti responsabilidadtayo kas mangaw-awit iti nagan ti Dios?

² Saanna a kayat a sawen a magun-odtayo ti anamong ni Jehova iti basta panangusartayo iti naganna. Masapul nga agbiagtayo maitunos kadagiti moral a pagalagadanna. Dayta ti gapuna nga ipalagip ti Biblia iti ili ni Jehova a masapul nga ‘adaywanna ti dakes.’ (Sal. 34:14) Imbatad ni apostol Pablo daytoy a prinsipio idi insuratna: “Tunggal maysa nga umaw-awag iti nagan ni Jehova pagpanawanna [wenno, adaywanna] koma ti kinakillo.” (Basaen ti 2 Timoteo 2:19.) Kas Saksina, pagaammodatayo dagiti tattao kas umaw-awag iti nagan ni Jehova. Ngem kasanotayo nga adaywan ti kinakillo?

3, 4. Ania a teksto ti saan a nalawag kadagiti eskolar ti Biblia agingga ita, ken apay?

³ Usigentayo ti kinuna ni Pablo iti 2 Timoteo 2:19. Nadakamat iti daytoy a teksto ti “natibker a pamuon ti Dios” sa naikitikit iti dayta ti dua a proklamasion. Ti umuna a proklamasion, nga “Ammo ni Jehova dagidiay kukuana,” ket naadaw iti Numeros 16:5. (Kitaen ti immuna nga artikulo.) Ti maikadua a proklamasion, a “Tunggal maysa nga umaw-awag iti nagan ni Jehova pagpanawanna koma ti kinakillo,” ket saan a nalawag kadagiti eskolar ti Biblia agingga ita. Apay?

⁴ Ipasimudaag ti sasao ni Pablo a nagadaw iti sabali a paset ti Hebreo a Kasuratan. Ngem awan masarakantayo a kapada ti kinotarna. Isu nga ania ti tuktukoyen ti apostol idi kinunana: “Tunggal maysa nga umaw-awag iti nagan ni Jehova pagpanawanna koma ti kinakillo”? Sakbay daytoy a sasao, nagadaw ni Pablo iti Numeros kapitulo 16, a nakaisalaysayan ti panagrebelde ni Kore. Posible ngata a nainaig met iti dayta a panagrebelde ti maikadua a proklamasion?

5-7. Aniada a kasasaad idi kaaldawan ni Moises ti tuktukoyen ni Pablo iti 2 Timoteo 2:19? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

⁵ Kinuna ti Biblia a da Datan ken Abiram, nga annak ni Eliab, kimmapponda ken Kore ket indauluanda ti panagrebelde maibusor kada Moises ken Aaron. (Num. 16:1-5) Impakitada iti publiko ti kinaawan panagraemda ken Moises ket linaksidda ti autoridadna nga inted ti Dios. Intuloy dagitoy a rebelde ti agnaed iti tengnga ti ili ti Dios, a dayta ti namagpeggad iti espiritualidad dagidiay matalek. Idi dimtengen ti aldaw a paglasinen ni Jehova dagiti nasungdo nga agdaydayaw kenkuana ken dagiti rebelde, nangted iti nalawag a bilin.

⁶ Kuna ti salaysay: “Kalpasanna ni Jehova nagsao ken Moises, a kunkunana: ‘Agsaoka iti gimong, a kunaem: “Umadayokayo iti aglawlaw dagiti [tolda] da Kore, Datan ken Abiram!”’ Kalpasan dayta timmakder ni Moises ket napan kada Datan ken Abiram, ket dagiti lallakay ti Israel kimmuyogda kenkuana. Idin isu nagsao iti gimong, a kunkunana: ‘Suminakayo, pangngaasiyo, manipud iti sanguanan dagiti tolda dagitoy nadangkes a lallaki ket dikay sagiden ti aniaman a banag a kukuada, tapno saankayo a mapunas iti isuamin a basolda.’ Dagus nga immadayoda iti sanguanan ti tabernakulo da Kore, Datan ken Abiram, manipud iti tunggal sikigan.” (Num. 16:23-27) Idi kuan, pinapatay ni Jehova ti amin a nagrebelde. Ngem inispalna dagiti nasungdo nga agdaydayaw kenkuana gapu ta simminada wenno pinanawanda ti kinakillo.

⁷ Mabasa ni Jehova ti linaon ti puso ti tao! Ammona dagidiay nasungdo kenkuana. Ngem kasapulan latta nga agtignayda babaen ti panangisinada iti bagbagida kadagiti nadangkes. Posible ngarud a ti tuktukoyen ni Pablo ket ti salaysay iti Numeros 16:5, 23-27 idi insuratna: “Tunggal maysa nga umaw-awag iti nagan ni Jehova pagpanawanna koma ti kinakillo.” Ti kasta a konklusion ket maitunos iti imbaga ni Pablo: “Ammo ni Jehova dagidiay kukuana.”​—2 Tim. 2:19.

 8. Apay a saan nga umdas ti basta panangusar laeng iti nagan ni Jehova wenno ti panagbalin laeng a kameng ti kongregasion Kristiano?

⁸ Babaen ti panangisalaysay ni Pablo kadagiti pasamak idi kaaldawan ni Moises, impalagipna ken Timoteo a napateg ti dagus a panagtignay tapno masaluadanna ti nakapatpateg a relasionna ken Jehova. Saan nga umdas ti panagbalin a kameng ti kongregasion Kristiano, no kasano a saan nga umanay ti iyaawag laeng iti nagan ni Jehova idi kaaldawan ni Moises. Masapul a determinado dagiti matalek nga agdaydayaw nga umadayo iti kinakillo. Kasano a maaramid dayta ni Timoteo? Ken ania dagiti maadal ita ti ili ni Jehova iti naipaltiing a balakad ni Pablo?

 9. Kasano a naapektaran ti nagkauna a kongregasion Kristiano kadagiti “minamaag ken ignorante a panagus-usisa”?

⁹ Mangipaay ti Sao ti Dios iti espesipiko a balakad no aniada a kita ti kinakillo ti masapul a panawan wenno laksiden dagiti Kristiano. Kas pagarigan, iti mismo a konteksto ti 2 Timoteo 2:19, imbaga ni Pablo ken Timoteo a di umiso ti ‘makiapa maipapan iti sasao’ ken pinaregtana nga ‘adaywanna dagiti ubbaw a panagsasao.’ (Basaen ti 2 Timoteo 2:14, 16, 23.) Adda idi sumagmamano a kameng ti kongregasion a mangitantandudo kadagiti sursuro dagiti apostata. Agparang met nga adda dagidiay mangiwarwaras kadagiti kontrobersial a kapanunotan. Uray saan a direkta a maikontra dagita iti Biblia, nangpataudda iti pannakabingbingay iti kongregasion. Nagresulta dagita iti panagpipinnapilit ken panagdedebate maipapan kadagiti awan patpategna a sasao, ket nagbalin a di nasalun-at ti espiritualidad ti kongregasion. Gapuna, impaganetget ni Pablo ken ni Timoteo a masapul a ‘laksidenna dagiti minamaag ken ignorante a panagus-usisa.’

10. Ania ti masapul nga aramidentayo no maipasangotayo kadagiti apostata?

¹⁰ Ita, manmano met ketdi nga adda dagiti apostata iti uneg ti kongregasion. Ngem no maipasangotayo kadagiti di nainkasuratan a sursuro, aniaman ti nagtaudanda, determinadotayo koma a mangilaksid kadagita. Saan a nainsiriban ti makidebate kadagiti apostata​—iti man personal, iti Internet, wenno iti dadduma pay a pamay-an. Uray no ti panggeptayo ket tulongan ida, ti kasta a pannakisarita ket di maitunos iti inusigtayo a bilin ti Biblia. Kas ili ni Jehova, masapul a naan-anay a liklikan ken laksidentayo ti apostasia.

11. Ania ti mabalin a pagtaudan dagiti ‘minamaag a panagus-usisa’? Kasano a maipakita dagiti panglakayen ti nasayaat nga ulidan?

¹¹ Malaksid iti apostasia, adda pay dagiti mabalin a mangdadael iti talna ti kongregasion. Kas pagarigan, ti nagduduma nga opinion maipapan iti paglinglingayan ket mabalin nga agresulta kadagiti “minamaag ken ignorante a panagus-usisa.” Ngem kasanon no adda miembro ti kongregasion a mangitandudo iti paglinglingayan a maisalungasing kadagiti moral a pagalagadan ni Jehova? Saan a panuynoyan dagiti panglakayen ti kasta a kababalin tapno laeng maliklikan ti isyu. (Sal. 11:5; Efe. 5:3-5) Nupay kasta, saan nga ipilit dagiti panglakayen ti personal a panangmatmatda. Sisusungdo a surotenda ti balakad ti Biblia kadagiti Kristiano a manangaywan: “Ipastoranyo ti arban ti Dios nga adda iti aywanyo, . . . [saan a] kas agturay kadagidiay tawid ti Dios, no di ket agbalinkayo a pagulidanan ti arban.”​—1 Ped. 5:2, 3; basaen ti 2 Corinto 1:24.

12, 13. (a) Kasano nga ikeddeng dagiti Saksi ni Jehova no ania ti paglinglingayan a pilienda, ken ania dagiti sursurotenda a prinsipio ti Biblia? (b) Kasano nga agaplikar iti dadduma pay a personal a bambanag dagiti prinsipio a nailawlawag iti parapo 12?

¹² No maipapan iti paglinglingayan, saan a mangar-aramid ti organisasiontayo iti panangusig iti tunggal pelikula, video game, libro, wenno kanta tapno ibagada no ania ti rumbeng a liklikantayo. Apay? Paregtaen ti Biblia ti tunggal maysa kadatayo a sanayentayo “dagiti pannakabalin ti pannakaawat[tayo] a mangilasin agpadpada iti umiso ken di umiso.” (Heb. 5:14) Mangipaay ti Biblia kadagiti prinsipio a tumulong iti panagpilitayo iti paglinglingayan. Iti amin a desisiontayo, ‘itultuloytayo koma a siguraduen no ania ti makaay-ayo iti Apo.’ (Efe. 5:10) Ibaga ti Biblia nga adda autoridad dagiti ulo ti pamilia, isu a mabalinda nga ikeddeng no ania a paglinglingayan ti rumbeng a liklikan ti pamiliada.a​—1 Cor. 11:3; Efe. 6:1-4.

¹³ Dagiti prinsipio ti Biblia a nailawlawag ditoy ket saan laeng nga agaplikar iti panagpili iti paglinglingayan. Mabalin met a pagtaudan ti panagdidinniskutir ti nagduduma nga opinion maipapan iti panagkawkawes ken panaglanglanga, salun-at ken taraon, ken dadduma pay a banag. Ngem no awan Nainkasuratan a prinsipio a masalungasing, nainsiriban a saantay a pagsusupiatan ti kasta a bambanag, ta “ti adipen ti Apo saan a kasapulan a makiapa, no di ket kasapulan nga agbalin a naalumamay [wenno, nataktika] kadagiti isuamin.”​—2 Tim. 2:24.

14. Ania nga ilustrasion ti inusar ni Pablo a mangipaganetget a kasapulan a liklikan dagiti dakes a kakadua?

¹⁴ Kas ad-adipen ti Dios, kasano pay a maadaywantayo ti kinakillo? Babaen ti panangliklik iti nasinged a pannakikadua kadagidiay agar-aramid iti kinakillo. Kasano ti panangyilustrar ni Pablo iti daytoy? Kalpasan ti ilustrasionna maipapan iti “natibker a pamuon ti Dios,” dinakamatna pay kas ilustrasion ti “maysa a dakkel a balay” nga addaan iti “basbasehas a saan laeng a balitok ken pirak no di ket kayo ken damili met, ket ti sumagmamano agpaayda iti nadayaw a panggep ngem ti dadduma agpaayda iti panggep nga agkurang iti dayaw.” (2 Tim. 2:20, 21) Kalpasanna, pinaregtana dagiti Kristiano nga “agtalinaed[da] a nadalus,” wenno isinada ti bagbagida, kadagiti basehas a maus-usar iti panggep nga “agkurang iti dayaw.”

15, 16. Ania ti maadaltayo iti ilustrasion maipapan iti “maysa a dakkel a balay”?

¹⁵ Ania ti kaipapanan ti ilustrasion ni Pablo? Inyarig ni Pablo ti kongregasion Kristiano iti “dakkel a balay” ket dagiti miembro ti kongregasion isuda dagiti “basehas,” wenno alikamen iti pagtaengan. Mabalin a makontaminaran wenno marugitan ti dadduma nga alikamen iti pagtaengan gapu kadagiti napeggad a substansia wenno di nadalus a kasasaad. No mapasamak dayta, ilasin ti bumalay dagita a narugit nga alikamen manipud kadagidiay nadalus, kas kadagiti alikamen a pagluto.

¹⁶ Ti ili ni Jehova ita, a mangikagkagumaan nga agbiag a nadalus, masapul met a liklikanda ti nadekket a pannakilangen kadagiti indibidual iti kongregasion a mangigaggagara a di mangikabilangan kadagiti prinsipio ni Jehova. (Basaen ti 1 Corinto 15:33.) No liklikantayo dagiti dakes a kakadua iti uneg ti kongregasion, anian nga ad-adda pay a liklikantayo ti makikadua kadagiti adda iti ruar ti kongregasion, nga adu kadakuada ti ‘managayat iti kuarta, nasukir kadagiti nagannak, saan a nasungdo, manangparpardaya, narungsot, awanan panagayat iti kinaimbag, mangliliput, ken managayat iti ragragsak imbes a managayat iti Dios’!​—2 Tim. 3:1-5.

17. Kasano a naan-anay nga impakita dagiti nasungdo nga Israelita a busbusorenda ti kinakillo?

¹⁷ Espesipiko a dakamaten ti Biblia ti inaramid dagiti Israelita idi naibaga nga ‘umadayoda iti aglawlaw dagiti [tolda] da Kore, Datan ken Abiram.’ Kuna ti salaysay a “dagus nga immadayoda.” (Num. 16:24, 27) Saanda a nagpangpangadua wenno intantan ti agtignay. Ipakita met ti kasuratan a naan-anay a nagtulnogda ta “immadayoda . . . manipud iti tunggal sikigan.” Dida kayat ti mamulitan iti kinadakes. Determinadoda a naan-anay nga agtulnog. Impakitada a talaga a supsuportaranda ni Jehova ken busbusorenda ti kinakillo. Ania dagiti maadaltayo iti daytoy?

18. Ania ti punto ni Pablo idi imbagana ken Timoteo nga ‘umadayo kadagiti tarigagay a naikasigudan iti kinaagtutubo’?

¹⁸ Nakapatpateg ti relasiontayo ken Jehova isu a masapul nga alertotayo a mangsaluad iti dayta. Dayta ti kayat a sawen ni Pablo idi imbagana ken Timoteo nga ‘umadayo kadagiti tarigagay a naikasigudan iti kinaagtutubo.’ (2 Tim. 2:22) Mabalin a maysa idin ni Timoteo nga adulto ken nasuroken a 30 ti tawenna. Ngem uray kadagiti adulto, mabalin nga adda dagiti minamaag a ‘tartarigagay a naikasigudan iti kinaagtutubo.’ No sumken ken Timoteo ti kasta a tartarigagay, masapul a labananna dagita. Kayatna a sawen, masapul a ‘panawanna ti kinakillo.’ Kasta met laeng ti punto ni Jesus idi kinunana: “No itibtibkolnaka ta matam, suatem ket ibellengmo.” (Mat. 18:9) Dagiti Kristiano a mayat nga agtulnog iti daytoy a balakad ken agtarigagay a mangsaluad iti relasionda iti Dios masapul nga agtignayda a dagus ken saanda nga agpangadua.

19. Kasano nga ipakpakita ti dadduma a determinadoda a mangsaluad iti espiritualidadda?

¹⁹ Inkeddeng ti dadduma a Saksi a dati a mangnginum a naan-anay a liklikanda ti aniaman nga inumen a de-alkohol. Adda met dagidiay mangliklik iti espesipiko a kita ti paglinglingayan a mabalin a mangrubrob iti dakes a tarigagay. (Sal. 101:3) Kas pagarigan, sakbay a nagbalin a Saksi ti maysa a lalaki, paggugustona ti mapan kadagiti pagsasalaan a kadawyan ti immoralidad. Ngem idi naammuannan ti kinapudno, naan-anayen a likliklikanna ti agsala uray iti panagtataripnong dagiti kakabsat tapno saan a mariing dagiti dati a di umiso a tarigagay wenno panagpampanunotna. Siempre, saan a makalikaguman kadagiti Kristiano a naan-anay a liklikanda ti arak, panagsala, wenno dadduma pay a banag a saan met a dakes. Ngem manamnama kadatayo amin a masapul a naannad ken determinadotayo a mangsaluad iti espiritualidadtayo.

20. Nupay saan a nalaka a ‘panawan ti kinakillo,’ ania a banag ti makapabileg a maammuan?

²⁰ Adda responsabilidad a kakuykuyog ti pribilehio a panangawit iti nagan ti Dios. Masapul a ‘panawantayo ti kinakillo’ ken ‘umadayotayo iti dakes.’ (Sal. 34:14) Agpayso a saan a nalaka ti panangaramid iti dayta. Ngem anian a makapabileg a maammuan a kanayon nga ay-ayaten ni Jehova “dagidiay kukuana” ken dagidiay agtulnog kenkuana.​—2 Tim. 2:19; basaen ti 2 Cronicas 16:9a.