Nakastrekkay Kadin iti Panaginana ti Dios?
“Ta ti tao a nakastrek iti panaginana ti Dios naginana met a mismo kadagiti bukodna nga ar-aramid.”—HEBREO 4:10.
1. Apay a matarigagayan unay ti panaginana?
INANA. Anian a nagsam-it ken makaay-ayo a sao! Tangay agbibiagtayo iti lubong a nakaad-adu ti pakakumikoman, umanamong ti kaaduan kadatayo a nagsayaat unay ti uray apagbiit laeng a panaginana. Agtutubo man wenno nataengan, adda asawana wenno awan, mabalin a madagsenan ken mapaksuyantayo iti inaldaw a panagbiagtayo. Narigat ti tunggal aldaw kadagidiay addaan pisikal a limitasion wenno an-annayen. Kas kuna ti Kasuratan, “isuamin a sangaparsuaan agtultuloyda nga agas-asug a sangsangkamaysa ken agpapaut-otda a sangsangkamaysa agingga ita.” (Roma 8:22) No agin-inana ti maysa a tao, dina kayat a sawen nga isu ket sadut. Kasapulan ti tao ti panaginana.
2. Manipud kaano nga agin-inana ni Jehova?
2 Agin-inana uray ni Jehova a Dios a mismo. Iti libro a Genesis, mabasatayo: “Nalpasen dagiti langit ken ti daga, ken amin nga ur-urnosna. Ket iti maikapito nga aldaw ti Dios lineppasna ti gapuanan nga inaramidna, ket naginana iti maikapito nga aldaw kadagiti isuamin a gapuanan nga inaramidna.” Inlasin ni Jehova a naisangsangayan ti “maikapito nga aldaw,” ta ituloy a kunaen ti naipaltiing a rekord: “Binendisionan ti Dios ti aldaw a maikapito ket sinantipikarna [“pinagbalinna a sagrado,” NW].”—Genesis 2:1-3.
Naginana ti Dios Kadagiti Gapuananna
3. Ania dagiti saan a makagapu no apay a naginana ti Dios?
3 Apay a naginana ti Dios iti “maikapito nga aldaw”? Siempre, saan a naginana gapu ta nabannog. Ni Jehova “napigsa iti pannakabalin” ken “di met mabannog.” (Isaias 40:26, 28) Saan met a naginana ti Dios gapu ta kasapulanna ti agpabang-ar wenno agaliwaksay, ta kinuna kadatayo ni Jesus: “Ni Amak nagtultuloy nga agar-aramid agingga ita, ket agtultuloyak nga agar-aramid.” (Juan 5:17) Maysa pay, “ti Dios maysa nga Espiritu,” isu a saan a paiturayan kadagiti pisikal a siklo ken saanna a masapul ti kasapulan dagiti pisikal a parsua.—Juan 4:24.
4. Iti ania a pamay-an a “ti maikapito nga aldaw” naiduma kadagiti immun-una nga innem nga “aldaw”?
4 Kasanotay a maawatan ti makagapu no apay a naginana ti Dios iti “maikapito nga aldaw”? Babaen ti panangimutektek a nupay naay-ayo unay iti nagapuananna iti naglabas a napaut nga innem nga “aldaw” ti panamarsua, binendisionan ti Dios “ti maikapito nga aldaw” ken pinagbalinna dayta a “sagrado.” Iti Concise Oxford Dictionary, nadepinar ti “sagrado” kas “naan-anay a naidaton wenno nailasin (agpaay iti maysa a dios wenno iti narelihiosuan a panggep).” No kasta, ti panangbendision ni Jehova iti “maikapito nga aldaw” ken ti panamagbalinna iti dayta a sagrado ipamatmatna a nainaig la ketdi dayta ken ti “panaginana[na]” iti sagrado a pagayatan ken panggepna imbes nga iti aniaman a kasapulanna. Ania dayta a panagnaig?
5. Ania ti pinagandar ti Dios kabayatan dagiti umuna nga innem nga “aldaw” ti panamarsua?
5 Kabayatan dagiti innem a naglabas nga “aldaw” ti panamarsua, inaramid ken pinagandar ti Dios amin dagiti siklo ken linteg a mangiturturong kadagiti bambanag ditoy daga ken amin nga adda iti aglawlawna. Mataktakuatan itan dagiti sientipiko nga anian a nakaskasdaaw ti pannakadisenio dagitoy. Idi dandanin agngudo ti “maikanem nga aldaw,” pinarsua ti Dios ti immuna a pagassawaan ket insaadna ida iti “maysa a minuyongan iti daya, idiay Eden.” Kamaudiananna, impakaammo ti Dios ti panggepna iti sangatauan ken iti daga kadagitoy a naimpadtuan a sasao: “Agbungakayo, ket agadukayo, ket punnuenyo ti daga, agbalinkayo nga ap-apo kenkuana; ket iturayanyo dagiti ikan ti taaw, ken dagiti tumatayab kadagiti langit, ken amin a parsua a sibibiag nga aggaraw iti rabaw ti daga.”—Genesis 1:28, 31; 2:8.
6. (a) Iti ngudo ti “maikanem nga aldaw,” kasano ti panagrikna ti Dios maipapan kadagiti amin a pinarsuana? (b) Iti ania nga anag a sagrado “ti maikapito nga aldaw”?
6 Iti panagngudo ti “maikanem nga aldaw” ti panamarsua, kunaen kadatayo ti salaysay: “Ti Dios nakitana amin nga inaramidna, ket adtoy, nasayaatda unay.” (Genesis 1:31) Napnek ti Dios iti amin nga inaramidna. No kasta, naginana, wenno nagsardeng, iti kanayonan a panamarsua kadagiti bambanag ditoy daga. Nupay awan pakapilawanna ken napintas idi ti paraiso a minuyongan, bassit laeng idi a disso ti nadappatanna, ken dua laeng a tao ti adda ditoy daga. Kasapulan ti panawen tapno madanon ti daga ken ti sangatauan ti kasasaad a pinanggep ti Dios. Gapu iti daytoy, inlasinna ti “maikapito nga aldaw” tapno maaddaan gundaway amin a pinarsuana iti napalabas nga innem nga “aldaw” a rumang-ay maitunos iti sagrado a pagayatanna. (Idiligyo ti Efeso 1:11.) Iti panagngudo “ti maikapito nga aldaw,” nagbalinton ti daga a sangalubongan a paraiso a pagtaengan nga agnanayon ti pamilia dagiti perpekto a tattao. (Isaias 45:18) Nailasin, wenno naidaton, “ti maikapito nga aldaw” iti pannakaibanag ken pannakatungpal ti pagayatan ti Dios iti daga ken iti sangatauan. Iti dayta nga anag a “sagrado” dayta nga aldaw.
7. (a) Iti ania nga anag a naginana ti Dios iti “maikapito nga aldaw”? (b) Anianto ti pagbanagan dagiti amin a banag inton agngudo “ti maikapito nga aldaw”?
7 No kasta, iti “maikapito nga aldaw” naginana ti Dios iti panagparsuana. Kas man la nagsarimadeng ket binay-anna nga agbanag ti inrugina nga inaramid. Naan-anay ti panagtalekna nga iti ngudo ti “maikapito nga aldaw,” naaramidton amin a pinanggepna. Uray pay no adda dagiti tubeng, naparmekton dagitoy. Magunggonaanto amin a natulnog a tattao inton matungpal a naan-anay ti pagayatan ti Dios. Awan ti makalapped iti daytoy agsipud ta binendisionan ti Dios “ti maikapito nga aldaw,” ken pinagbalinna dayta a “sagrado.” Anian a nagdayag a namnama para iti natulnog a sangatauan!
Saan a Nakastrek ti Israel iti Panaginana ti Dios
8. Kaano ken kasano ti panangngilin dagiti Israelita iti Sabbath?
8 Nagunggonaan ti nasion ti Israel iti urnos ni Jehova maipapan iti panagtrabaho ken panaginana. Uray idi sakbay nga intedna kadagiti Israelita ti Linteg idiay Bantay Sinai, kinuna ti Dios kadakuada babaen ken Moises: “Kitaenyo, ta ni Jehova intedna kadakayo ti panaginana, isu ti gapuna nga itedna kadakayo iti maikanem nga aldaw ti kanen a tumutop kadagiti dua nga aldaw; agtaengkayo, tumunggal maysa a tao, iti dissona: awan koma ti rummuar iti ayanna iti maikapito nga aldaw.” Iti kasta, “naginana dagiti tattao iti maikapito nga aldaw.”—Exodo 16:22-30.
9. Apay a di pagduaduaan a ti linteg ti Sabbath ket nasayaat a panagbalbaliw kadagiti Israelita?
9 Baro daytoy nga urnos para kadagiti Israelita, a nabiit pay idi a nawayawayaan manipud pannakaadipenda idiay Egipto. Nupay saglilima agingga iti sagsasangapulo nga aldaw ti panangrukod dagiti Egipcio ken dadduma pay iti panawen, narigat a maipaayan dagiti naadipen nga Israelita iti aldaw a panaginana. (Idiligyo ti Exodo 5:1-9.) Nainkalintegan ngarud a kunaen nga inawat dagiti Israelita daytoy a panagbalbaliw. Imbes nga ibilangda a dadagsen wenno nainget ti panangngilin iti Sabbath, rumbeng a maragsakanda a mangannurot iti dayta. Kinapudnona, idi agangay imbaga ti Dios kadakuada nga agserbi ti Sabbath a pammalagip iti pannakaadipenda idiay Egipto ken iti panangispalna kadakuada.—Deuteronomio 5:15.
10, 11. (a) No nagtulnogda, ania koma ti manamnama dagiti Israelita a tagiragsaken? (b) Apay a saan a nakastrek dagiti Israelita iti panaginana ti Dios?
10 No natulnog la koma dagiti Israelita nga inruar ni Moises idiay Egipto, naaddaanda koma iti pribilehio a sumrek iti naikari a “daga a pagayusan ti gatas ken diro.” (Exodo 3:8) Sinagrapda koma sadiay ti napaypayso a panaginana, saan laeng nga iti Sabbath no di ket iti unos ti panagbiagda. (Deuteronomio 12:9, 10) Ngem, saan a kasta ti napasamak. Maipapan kadakuada, insurat ni apostol Pablo: “Siasinoda dagidi nakangngeg ket kaskasdi nanggargarida iti napait a panagunget? Iti kinapudnona, saan aya a kasta ti inaramid dagiti amin a rimmuar manipud Egipto iti sidong ni Moises? Mainayon pay, kadagiti siasino ti nagluksawan ti Dios iti uppat a pulo a tawen? Saan aya a kadagidiay nagbasol, a dagiti bangkayda napasag idiay let-ang? Ngem kadagiti siasino ti nangisapataanna a dida sumrek iti panaginanana malaksid kadagidiay nagtignay a sisusukir? Gapuna makitatayo a dida mabalin ti sumrek gapu iti kaawan pammatida.”—Hebreo 3:16-19.
11 Anian a pakaballaagantayo! Gapu ta awan pammatida ken Jehova, saan a nagun-od daydi a kaputotan ti inana nga inkarina kadakuada. Natayda ketdi idiay let-ang. Saanda a nautob a kas kaputotan ni Abraham, dakkel ti pakainaiganda iti pagayatan ti Dios a mangbendision kadagiti amin a nasion ditoy daga. (Genesis 17:7, 8; 22:18) Imbes nga agtignayda a maitunos iti pagayatan ti Dios, naan-anay a naiwawada kadagiti nailubongan ken managimbubukodan a tarigagayda. Saan koma a pulos mapasamak dayta kadatayo!—1 Corinto 10:6, 10.
Adda Pay Nabati a Panaginana
12. Ania a namnama ti adda pay la idi para kadagiti Kristiano idi umuna a siglo, ket kasanoda a magun-odan dayta?
12 Kalpasan ti panangilawlawagna a saan a nakastrek ti Israel iti panaginana ti Dios gapu iti kaawan pammatida, inturong ni Pablo ti atensionna kadagiti kapammatianna. Kas nailanad iti Hebreo 4:1-5, impatalgedna kadakuada nga ‘adda pay nabati a kari nga iseserrek iti panaginana [ti Dios].’ Indagadag ni Pablo kadakuada a mamatida iti “naimbag a damag,” ta “datayo a nangalagad iti pammati sumrektayo iti panaginana.” Tangay naikkaten ti Linteg babaen ti daton a panubbot ni Jesus, saan a tuktukoyen ditoy ni Pablo ti pisikal a panaginana iti Sabbath. (Colosas 2:13, 14) Babaen ti panangadawna iti Genesis 2:2 ken Salmo 95:11, idagdagadag ni Pablo kadagiti Hebreo a Kristiano a sumrekda iti panaginana ti Dios.
13. Iti panangadawna iti Salmo 95, apay nga inturong ni Pablo ti atension iti sasao nga “ita nga aldaw”?
13 Rumbeng a “naimbag a damag” koma kadagiti Hebreo a Kristiano ti banag a mabalinda ti sumrek iti panaginana ti Dios, no kasano a “naimbag a damag” met koma ti panaginana iti Sabbath kadagiti Israelita nga immun-una ngem isuda. Gapuna, indagadag ni Pablo kadagiti kapammatianna a saanda koma nga ar-aramiden ti isu met laeng a biddut nga inaramid ti Israel idiay let-ang. Babaen ti panangadawna iti mabasa itan iti Salmo 95:7, 8, inturongna ti atension iti sasao nga “ita nga aldaw,” nupay nabayag idin nga agin-inana ti Dios manipud panamarsuana. (Hebreo 4:6, 7) Ania ti punto ni Pablo? A madama pay la idi “ti maikapito nga aldaw” nga inlasin ti Dios a pannakaibanag a naan-anay ti panggepna iti daga ken iti sangatauan. Gapuna, nasken nga agbiag dagiti padana a Kristiano a maitunos iti dayta a panggep imbes a makumikomda kadagiti banag nga agpaay laeng iti bagbagida. Inulitna ti ballaag a: “Dikay patangkenen dagiti pusoyo.”
14. Kasano nga impakita ni Pablo nga ‘agin-inana’ pay laeng ti Dios?
14 Mainayon pay, impakita ni Pablo a ti naikari a “panaginana” ket saan laeng a basta panagnaed iti Naikari a Daga iti sidong ti panangidaulo ni Josue. (Josue 21:44) Inkalintegan ni Pablo: “Ta no ni Josue inturongna ida iti maysa a lugar a paginanaan, saan koman a nagsao ti Dios kalpasanna maipapan iti sabali nga aldaw.” Gapu iti dayta, intuloy a kinuna ni Pablo: “Adda pay maysa a sabbath a panaginana a maipaay iti ili ti Dios.” (Hebreo 4:8, 9) Ania dayta a “sabbath a panaginana”?
Iseserrek iti Panaginana ti Dios
15, 16. (a) Ania ti kaipapanan ti termino a “sabbath a panaginana”? (b) Ania ti kayat a sawen ti ‘panaginana kadagiti bukodtayo nga aramid’?
15 Naipatarus ti ebkas a “sabbath a panaginana” manipud iti Griego a sao a kaipapananna “panag-sabbath.” (Kingdom Interlinear) Kuna ni Propesor William Lane: “Naadaw ti naidumduma a kaipapanan dayta a termino iti bilin ti Sabbath a naipaannurot iti Judaismo maibatay iti Exodo 20:8-10, nga iti dayta naipaganetget nga agkuykuyog ti panaginana ken panangidaydayaw . . . Ipaganetgetna ti naisangsangayan nga aspeto ti panagrambak ken panagrag-o, a mayebkas babaen ti panagdayaw ken panangitan-ok iti Dios.” No kasta, ti naikari a panaginana ket saan a basta panagsardeng nga agtrabaho. Daytat’ panagbaliw manipud iti makabannog, awan kaes-eskanna a trabaho tapno mawayaan ti naragsak a panagserbi a pakaidayawan ti Dios.
16 Pasingkedan daytoy dagiti sumaganad a sasao ni Pablo: “Ta ti tao a nakastrek iti panaginana ti Dios naginana met a mismo kadagiti bukodna nga ar-aramid, a kas iti inaramid ti Dios kadagiti bukodna.” (Hebreo 4:10) Saan a naginana ti Dios iti maikapito nga aldaw ti panamarsua gapu ta nabannog. Imbes ketdi, nagsardeng a nagparsua ditoy daga tapno rumang-ay dagiti inaramidna agingga a madanon ti naan-anay a dayagda, a pakaidayawan ken pakaitan-okanna. Kas parparsua ti Dios, makitunostay met koma iti dayta nga urnos. Rebbengna nga ‘aginanatayo kadagiti bukodtayo nga aramid,’ kayatna a sawen, isardengtayo a palintegen ti bagbagitayo iti imatang ti Dios iti panagreggettayo a gumun-od iti pannakaisalakan. Imbes ketdi, maaddaantay koma iti pammati nga agpannuray ti pannakaisalakantayo iti daton a pannubbot ni Jesu-Kristo, a babaen iti dayta maaramidto manen dagiti amin a banag kas mayannurot iti panggep ti Dios.—Efeso 1:8-14; Colosas 1:19, 20.
Nabileg ti Sao ti Dios
17. Ania ti inaramid ti natural nga Israel a masapul a liklikantayo?
17 Saan a nakastrek dagiti Israelita iti panaginana nga inkari ti Dios gapu ta nasukir ken awan pammatida. Gapuna, indagadag ni Pablo kadagiti Hebreo a Kristiano: “Aramidentayo koma ngarud ti amin a kabaelantayo a sumrek iti dayta a panaginana, gapu iti panagamak nga addanto asinoman a matnag iti isu met laeng a pagtuladan ti kinasukir.” (Hebreo 4:11) Saan a namati ken Jesus ti kaaduan kadagiti Judio idi umuna a siglo, ket adu kadakuada ti nagsagaba iti nakaro idi nanungpal ti Judio a sistema dagiti bambanag idi 70 K.P. Anian a nagpateg a maaddaantayo iti pammati iti kari ti sao ti Dios ita!
18. (a) Sigun ken Pablo, ania dagiti rason a mamatitayo iti sao ti Dios? (b) Kasano a ti sao ti Dios “natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna”?
18 Addada nasayaat a panggapuantayo a maaddaan pammati iti sao ni Jehova. Insurat ni Pablo: “Ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna ken natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna ket sumalput uray agingga iti paglasinan ti kararua ken espiritu, ken kadagiti nagsuopan ken ti patada, ket kabaelanna a lasinen dagiti panunot ken dagiti panagem ti puso.” (Hebreo 4:12) Wen, “natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna” ti sao, wenno mensahe, ti Dios. Nasken a laglagipen dagiti Hebreo a Kristiano ti napasamak kadagiti ammada. Gapu ta saanda nga intaltalek ti pangngeddeng ni Jehova a mataydanto idiay let-ang, ginay-atda ti sumrek iti Naikari a Daga. Ngem binallaagan ida ni Moises: “Dagiti Amalekita, ken dagiti Cananeo addada iti sangoyo, ket mapasagkayto iti kampilan.” Idi a nagpilit a napan dagiti Israelita, “dagiti Amalekita simmalogda, ken dagiti Cananeo a nagnaed iti dayta a bantay, ket kinabilda ida, ket pinarmekda ida ingga iti Horma.” (Numeros 14:39-45) Natadtadem ti sao ni Jehova ngem ti uray ania a kampilan nga agsumbangir ti tademna, ket asinoman a sipapakinakem a di mangikankano iti dayta, apitennanto a di bumurong ti bunga ti aramidna.—Galacia 6:7-9.
19. Kasano kabileg ti ‘panangsalput’ ti sao ti Dios, ken apay a rumbeng a bigbigentayo a manungsungbattayo iti Dios?
19 Anian a nagbileg ti sao ti Dios ta “sumalput uray agingga iti paglasinan ti kararua ken espiritu, ken kadagiti nagsuopan ken ti patada”! Sumarut iti pampanunot ken motibo dagiti tattao, a kas man la salputenna ti pata iti kaunggan a paset dagiti tulang! Nupay immannugot dagiti Israelita a nawayawayaan idiay Egipto a nakaadipenanda a tungpalenda ti Linteg, ammo ni Jehova nga iti kaungganda, saanda nga impateg dagiti probision ken bilinna. (Salmo 95:7-11) Imbes nga aramidenda ti pagayatanna, ti laeng panangpennek kadagiti nailasagan a tarigagayda ti pakaseknanda. Gapuna, saanda a nakastrek iti panaginana nga inkari ti Dios, no di ket natayda idiay let-ang. Nasken nga ipapusotayo dayta, ta “awan ti parsua a saan a sibabatad iti imatang [ti Dios], no di ket isuamin a bambanag lamolamoda ken sipapanayagda a nailatak kadagiti mata daydiay pagidatagantayo.” (Hebreo 4:13) Agbiagtay koma ngarud a mayannurot iti inkaritayo idi nagdedikartayo ken ni Jehova ken saantay nga “agsanud nga agturong iti pannakadadael.”—Hebreo 10:39.
20. Ania ti adda iti masanguanan, ket ania ti masapul nga aramidentay itan tapno makastrektayo iti panaginana ti Dios?
20 Nupay madama pay laeng “ti maikapito nga aldaw”—ti aldaw a panaginana ti Dios—sigaganetget nga itungtungpalna ti panggepna iti daga ken iti sangatauan. Din agbayag, ti Mesianiko nga Ari, ni Jesu-Kristo, pukawennanto ditoy daga dagiti amin a bumusbusor iti pagayatan ti Dios, agraman ni Satanas a Diablo. Kabayatan ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Kristo, ni Jesus ken dagiti 144,000 a kakaduana nga agturay iyegdanto ti daga ken ti sangatauan iti kasasaad a pinanggep ti Dios. (Apocalipsis 14:1; 20:1-6) Itan ti tiempo a paneknekantayo a ti pagayatan ni Jehova a Dios ti kangrunaan iti biagtayo. Imbes a palintegentay ti bagbagitayo iti imatang ti Dios ken dagiti bukodtayo a pagimbagan ti pakakumikomantayo, itan ti tiempo nga ‘aginanatayo kadagiti bukodtayo nga aramid’ ket naimpusuan nga agserbitayo a maipaay iti intereses ti Pagarian. No aramidentay dayta ken agtalinaedtayo a matalek iti nailangitan nga Amatayo, a ni Jehova, tagiragsakentayto dagiti gunggona nga itden ti panaginana ti Dios ita ken iti agnanayon.
Mailawlawagyo Kadi?
◻ Iti ania a panggep a naginana ti Dios iti “maikapito nga aldaw”?
◻ Ania a panaginana ti tinagiragsak koma dagiti Israelita, ngem apay a saanda a nakastrek iti dayta?
◻ Ania ti masapul nga aramidentayo tapno makastrektayo iti panaginana ti Dios?
◻ Kasano a ti sao ti Dios ket nabiag, nabileg, ken natadtadem ngem iti aniaman a kampilan nga agsumbangir ti tademna?
[Ladawan iti panid 16, 17]
Nginilin dagiti Israelita ti Sabbath, ngem saanda a nakastrek iti panaginana ti Dios. Ammoyo kadi no apay?