Ania ti Panaginana ti Dios?
“Adda pay maysa a sabbath a panaginana maipaay iti ili ti Dios.”—HEB. 4:9.
1, 2. Ania ti maadaltayo iti Genesis 2:3, ken ania dagiti tumaud a saludsod?
ITI umuna a kapitulo ti Genesis, naammuantayo nga insagana ti Dios ti daga a pagnaedan dagiti tattao bayat ti innem a piguratibo nga aldaw. Kuna ti Biblia nga iti ngudo ti tunggal aldaw: “Naadda ti rabii ken naadda ti bigat.” (Gen. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ngem naiduma ti maikapito nga aldaw ta kuna ti Biblia: “Ti Dios binendisionanna ti maikapito nga aldaw ket pinagbalinna a sagrado, agsipud ta iti dayta isu agin-inanan iti isuamin a gapuananna a pinarsua ti Dios.”—Gen. 2:3.
2 Ti sao nga “agin-inanan” ipasimudaagna a madama nga agin-inana ti Dios idi insurat ni Moises ti libro a Genesis idi 1513 B.C.E. Agtultuloy pay laeng kadi ti aldaw a panaginana ti Dios? No wen, kasanotayo a makastrek iti dayta? Nagpateg a maammuantayo ti sungbat dagita a saludsod.
‘Agin-inana’ Pay Laeng Kadi ni Jehova?
3. Kasano nga ipasimudaag dagiti sasao ni Jesus iti Juan 5:16, 17 a madama pay laeng ti maikapito nga aldaw idi kaaldawan ni Jesus?
3 Adda dua a rason a maikunatayo a madama pay laeng ti maikapito nga aldaw idi panawen ni Jesus ken dagiti nagkauna a Kristiano. Umuna, usigentayo dagiti sasao ni Jesus kadagiti bumusbusor a nangbabalaw iti panangagasna bayat ti Sabbath, nga ibilangda a panagtrabaho. Kinuna kadakuada ni Jesus: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid agingga ita, ket agtultuloyak nga agar-aramid.” (Juan 5:16, 17) Ania ti kayatna a sawen? Naakusaran ni Jesus nga agtartrabaho bayat ti Sabbath. Kas sungbat iti akusasionda, kinunana: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid.” Kasla ibagbagana: ‘Agpada ti ar-aramidenmi ken Amak. Nagtrabaho ni Amak bayat ti rinibu a tawen ti Sabbath isu a mabalinko met ti agtultuloy nga agtrabaho uray Sabbath.’ Gapuna, ipaspasimudaag ni Jesus nga idi kaaldawanna madama pay laeng ti maikapito nga aldaw, ti aldaw a panaginana ti Dios manipud pinarsuana dagiti bambanag ditoy daga.a
4. Maibatay iti kinuna ni Pablo, kasanotayo nga ammo a madama pay laeng ti maikapito nga aldaw idi kaaldawanna?
4 Impaay ni apostol Pablo ti maikadua a rason. Maipapan iti panaginana ti Dios, kinotarna ti Genesis 2:2, a kinunana: “Datayo a nangwatwat iti pammati sumrektayo iti panaginana.” (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Gapuna, madama pay laeng ti maikapito nga aldaw idi kaaldawan ni Pablo. Kaano nga agpatingga ti aldaw a panaginana?
5. Ania ti panggep ti maikapito nga aldaw, ken kaano a naan-anay a matungpal dayta?
5 Tapno masungbatan dayta a saludsod, laglagipentayo ti panggep ti maikapito nga aldaw. Kuna ti Genesis 2:3: “Ti Dios binendisionanna ti maikapito nga aldaw ket pinagbalinna a sagrado.” Dayta nga aldaw ket ‘nagbalin a sagrado’—sinantipikar, wenno pinili ni Jehova—tapno maibanag ti panggepna a mapagnaedan ti daga kadagiti natulnog a tattao a mangaywan iti dayta ken iti amin a parsua nga adda iti dayta. (Gen. 1:28) Tapno matungpal ti panggepna, “agtultuloy nga agar-aramid agingga ita” ni Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo, ti “Apo ti sabbath.” (Mat. 12:8) Agtultuloy ti aldaw a panaginana ti Dios agingga a naan-anay a maitungpal ti panggepna iti ngudo ti sangaribu a tawen a panagturay ni Kristo.
Dimo Ipalubos a ‘Matnagka iti Isu Met Laeng a Kinasukir’
6. Ania a pagarigan ti agserbi a pakdaar kadatayo? Ania ti maadaltayo kadagita a pagarigan?
6 Nalawag nga imbaga ti Dios kada Adan ken Eva no ania ti panggepna iti daga ngem sinukirda dayta. Nakalkaldaang ta minilion a kaputotanda ti nagsukir. Uray ti pinili ti Dios a nasion ti Israel ket maulit-ulit a nagsukir. Ken pinakdaaran ni Pablo dagiti Kristiano idi kaaldawanna a mabalin a matulad ti dadduma kadakuada ti kinasukir dagiti Israelita. Insuratna: “Aramidentayo koma ngarud ti amin a kabaelantayo a sumrek iti dayta a panaginana, ta amangan no addanto asinoman a matnag iti isu met laeng a pagannayasan ti kinasukir.” (Heb. 4:11) Ipakita dagita a sasao a dagiti nasukir dida makastrek iti panaginana ti Dios. Ania ti kayat a sawen dayta? No saantay a makitunos iti panggep ti Dios posible kadi a ditay makastrek iti panaginanana? Nalawag ngarud a nagpateg nga ammuentayo ti sungbat dayta a saludsod, ken pagsasaritaantayo iti daytoy nga artikulo ti ad-adu pay maipapan iti dayta. Ngem kitaentayo nga umuna ti dakes nga inaramid dagiti Israelita ken no apay a dida nakastrek iti panaginana ti Dios.
“Saanda a Sumrek iti Panaginanak”
7. Apay a winayawayaan ni Jehova dagiti Israelita manipud Egipto? Ania ti masapul nga aramiden dagiti Israelita?
7 Idi 1513 B.C.E., ni Jehova impalgakna iti adipenna a ni Moises ti panggepna kadagiti Israelita. Kinuna ti Dios: “Bumabaak tapno ispalek ida iti ima dagiti Egipcio ken tapno aonek ida iti dayta a daga nga ipan iti maysa a daga a nasayaat ken nalawa, iti maysa a daga a pagay-ayusan ti gatas ken diro.” (Ex. 3:8) Winayawayaan ni Jehova dagiti Israelita manipud Egipto tapno pagbalinenna nga ilina, kas inkarina ken Abraham. (Gen. 22:17) Nangted ti Dios kadagiti Israelita iti naisurat a linteg a mangtulong tapno maaddaanda iti nasinged a relasion kenkuana. (Isa. 48:17, 18) Kinunana: “No siiinget nga agtulnogkayto iti timekko ket pudno a salimetmetanyonto ti tulagko, iti kasta sigurado nga agbalinkayto a naisangsangayan a sanikuak manipud iti amin a sabsabali nga ili, agsipud ta kukuak ti intero a daga.” (Ex. 19:5, 6) Gapuna, sa laeng agbalin dagiti Israelita nga ili ti Dios no agtulnogda iti timekna.
8. Ania a kita ti biag ti natagiragsak koma dagiti Israelita no nagtulnogda iti Dios?
8 Panunotenyo dagiti oportunidad a naited kadagiti Israelita! Inkari ni Jehova a no agtulnogda, bendisionanna dagiti talon, kaubasan, ken tarakenda. Salaknibanna pay ida manipud kadagiti kabusorda. (Basaen ti 1 Ar-ari 10:23-27.) Adda gundawayda a mawayawayaan iti panangituray ti dadduma a nasion uray idi kaaldawan ni Jesus, idi nga adu a nasion ti iturturayan ti Roma. Kayat ni Jehova nga agbalin ti Israel a pagwadan ti dadduma a nasion tapno nalawag a maawatan ti amin a mangyeg kadagiti bendision ti panagtulnog Kenkuana.
9, 10. (a) Apay a di umiso ti tarigagay dagiti Israelita nga agsubli idiay Egipto? (b) Ania ti mabalin nga epekto iti panagdayaw dagiti Israelita no agsublida idiay Egipto?
9 Anian a nagsayaat a pribilehio ti naited iti Israel—ti panangusar kadakuada ni Jehova a mangibanag iti panggepna, nga agresulta iti pannakabendisionda ken inton agangay, ti amin a pamilia ditoy daga! (Gen. 22:18) Ngem kaaduan nga Israelita ti nangtagilag-an iti panagbalinda nga ili ti Dios ken pagwadan ti sabsabali a nasion. Kayatda pay ketdi ti agsubli idiay Egipto! (Basaen ti Numeros 14:2-4.) Ngem no agsublida, kasano ngarud a maibanagda ti panggep ti Dios a panagbalinda kas pagwadan a nasion? Kinapudnona, no agbalinda manen nga adipen ti Egipto, saanda a nawaya a mangannurot iti Linteg ti Dios ken saan a mapakawan dagiti basolda. Bagida laeng ti pampanunotenda saan a ti Dios ken ti panggepna. Dayta ti rason a kinuna kadakuada ni Jehova: “Nakaluksawak iti daytoy a kaputotan ket kinunak, ‘Maiwawada a kanayon kadagiti pusoda, ket isuda saanda a naammuan ti daldalanko.’ Gapuna insapatak iti ungetko, ‘Saanda a sumrek iti panaginanak.’”—Heb. 3:10, 11; Sal. 95:10, 11.
10 Ti tarigagayda nga agsubli idiay Egipto ipakitana a saanda nga ap-apresiaren dagiti bendision nga impaay ni Jehova. Napatpateg kadakuada dagiti naimas a taraonda idi idiay Egipto. (Num. 11:5) Kasda la ken Esau a saan a nangipateg iti kalinteganna kas inauna ken nangisukat iti dayta iti naimas a taraon.—Gen. 25:30-32; Heb. 12:16.
11. Ania ti epektona iti panggep ti Dios ti kinaawan pammati dagiti Israelita idi kaaldawan ni Moises?
11 Nupay dagiti Israelita a pimmanaw idiay Egipto ket awan pammatida ken Jehova, saan a nagbalbaliw ti panggepna iti dayta a nasion. Natultulnog idi dagiti annak ngem kadagiti ammada. Maitunos iti bilin ni Jehova, simrekda iti Naikari a Daga ken sinakupda dayta. Kuna ti Josue 24:31: “Ti Israel nagtultuloy nga agserbi ken Jehova iti amin nga al-aldaw ni Josue ken iti amin nga al-aldaw dagiti lallakay a limmayon ti al-aldawda kalpasan ni Josue ken nakaammo iti isuamin nga aramid ni Jehova nga inaramidna maipaay iti Israel.”
12. Kasanotayo nga ammo a posible ita ti sumrek iti panaginana ti Dios?
12 Ngem in-inut a natay dagiti natulnog nga Israelita ket nasuktanda iti kaputotan a “saan a makaam-ammo ken Jehova wenno iti aramid nga inaramidna maipaay iti Israel.” Ket “inaramid ti annak ti Israel no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova ket nagserbida kadagiti Baal.” (Uk. 2:10, 11) Ti Naikari a Daga ket saan a nagbalin a “lugar a paginanaan” kadakuada. Gapu iti kinasukirda, saanda a nataginayon ti nasinged a relasionda iti Dios. Insurat ni Pablo maipapan kadagiti Israelita: “No inturong ida ni Josue iti maysa a lugar a paginanaan, saan koman a nagsao ti Dios kalpasanna maipapan iti sabali nga aldaw. No kasta adda pay maysa a sabbath a panaginana maipaay iti ili ti Dios.” (Heb. 4:8, 9) Dagiti Kristiano ti tuktukoyen ni Pablo nga “ili ti Dios.” Kayatna kadi a sawen a makastrek dagiti Kristiano iti panaginana ti Dios? Sigurado dayta—Judio man wenno saan a Judio a Kristiano!
Saan a Nakastrek ti Dadduma iti Panaginana ti Dios
13, 14. Ania ti pakainaigan ti panangannurot iti Linteg ni Moises iti iseserrek iti panaginana ti Dios (a) idi kaaldawan ni Moises? (b) idi umuna a siglo?
13 Sinuratan ni Pablo dagiti Hebreo a Kristiano gapu ta saan nga itungtungpal ti dadduma kadakuada ti panggep ti Dios. (Basaen ti Hebreo 4:1.) Ania ti ar-aramidenda? An-annurotenda pay laeng ti dadduma a Linteg ni Moises. Iti unos ti agarup 1,500 a tawen, masapul nga annuroten ti asinoman nga Israelita ti Linteg no kayatna ti agbiag a maitunos iti panggep ti Dios. Ngem idi natay ni Jesus, nawaswasen ti Linteg. Saan a natarusan dayta ti dadduma a Kristiano isu nga inannurotda pay laeng ti dadduma nga aspeto ti Linteg.b
14 Inlawlawag ni Pablo kadagiti Kristiano a mangal-alagad iti Linteg a ti nangato a padi a ni Jesus, ti baro a tulag, ken ti naespirituan a templo ket natantan-ok ngem kadagiti irepresentarda sakbay ti panawen dagiti Kristiano. (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Inusar ni Pablo kas maysa a pagarigan ti Sabbath iti Linteg ni Moises a nangilawlawag no kasano a makastrek dagiti Kristiano iti aldaw ti panaginana ni Jehova: “Adda pay maysa a sabbath a panaginana maipaay iti ili ti Dios. Ta ti tao a nakastrek iti panaginana ti Dios naginana met a mismo kadagiti bukodna nga aramid, a kas iti inaramid ti Dios kadagiti bukodna nga aramid.” (Heb. 4:8-10) Rumbeng a laglagipen dagiti Judio a Kristiano a dida magun-od ti anamong ni Jehova babaen ti panangtungpalda iti Linteg ni Moises. Nangrugi idi Pentecostes 33 C.E., sipaparabur nga anamongan ti Dios dagidiay mangipakpakita iti pammati ken Jesu-Kristo.
15. Apay a nagpateg ti panagtulnog tapno makastrektayo iti panaginana ti Dios?
15 Apay a saan a nakastrek dagiti Israelita iti Naikari a Daga idi kaaldawan ni Moises? Gapu iti kinasukirda. Apay a saan a nakastrek iti panaginana ti Dios ti dadduma a Kristiano idi kaaldawan ni Pablo? Gapu met laeng iti kinasukirda. Saanda a binigbig a naibanagen ti Linteg ti nakairantaanna ken sabalin ti pamay-an a kayat ni Jehova a panagdayawda kenkuana.
Iseserrek iti Panaginana ti Dios Ita
16, 17. (a) Kasano a makastrek dagiti Kristiano ita iti panaginana ti Dios? (b) Ania ti usigentayo iti sumaganad nga artikulo?
16 Awan kadatayo ita ti mamati a masapul nga annuroten dagiti Kristiano ti Mosaiko a Linteg tapno maisalakan. Nalawag ti sasao ni Pablo kadagiti taga-Efeso: “Babaen itoy a di kaikarian a kinamanangngaasi, kinapudnona, naisalakankayo babaen ti pammati; ket daytoy saan a maigapu kadakayo, dayta ket sagut ti Dios. Saan, dayta ket saan a maigapu iti ar-aramid, tapno awan ti tao a maaddaan iti pangibatayan iti panagpasindayag.” (Efe. 2:8, 9) Kasano ngarud a makastrek dagiti Kristiano iti panaginana ti Dios? Inlasin ni Jehova ti maikapito nga aldaw—ti aldaw a panaginana—tapno maitungpalna ti nadayag a panggepna iti daga. Makastrektayo iti panaginana ni Jehova no agtulnogtayo kenkuana ken makidanggaytayo iti pannakatungpal ti panggepna nga ipalpalgak ti organisasionna.
17 Ngem ditay makituntunos iti panggep ni Jehova no ditay agtulnog iti matalek ken masirib nga adipen wenno no dagiti laeng ibilangtayo a napateg ti tungpalentayo. Pagpeggaden dayta ti nasinged a relasiontayo ken Jehova. Iti sumaganad nga artikulo, usigentayo ti sumagmamano a situasion a mangyeg iti gundaway a maipakitatayo ti kinatulnogtayo. Ti aramidentayo kadagita a situasion ipakitana no nakastrektayon iti panaginana ti Dios.
[Footnotes]
a Dagiti papadi ken Levita nagtrabahoda iti templo bayat ti Sabbath ket ‘nagtalinaedda nga awanan basol.’ Ni Jesus ti pinili ti Dios kas nangato a padi. Gapuna, saan a dakes nga aramiden ni Jesus bayat ti Sabbath dagiti trabaho nga inted ni Jehova.—Mat. 12:5, 6.
b Ditay ammo no adda Judio a Kristiano a nagidaton iti Aldaw ti Panangabbong kalpasan ti Pentecostes 33 C.E. Ti panangaramid iti dayta ket kinaawan panagraem iti daton ni Jesus. Ngem dadduma a Judio a Kristiano ti mangan-annurot pay laeng kadagiti tradision mainaig iti Linteg.—Gal. 4:9-11.
Salsaludsod nga Utoben
• Ania ti panggep ti maikapito nga aldaw a panaginana ti Dios?
• Kasanotayo nga ammo a madama pay laeng ti maikapito nga aldaw?
• Apay a dagiti Israelita idi kaaldawan ni Moises ken ti dadduma a Kristiano idi umuna a siglo saanda a nakastrek iti panaginana ti Dios?
• Kasano a makastrektayo ita iti panaginana ti Dios?
[Blurb iti panid 27]
Makastrektayo ita iti panaginana ni Jehova no agtulnogtayo kenkuana ken makidanggaytayo iti organisasionna
[Dagiti Ladawan iti panid 26, 27]
Ania ti masapul nga aramiden ti ili ti Dios ita tapno makastrekda iti panaginanana?