Alaenyo a Pagtuladan Dagiti Mammadto ti Dios
“Kakabsat, alaenyo a pagtuladan dagiti mammadto iti panagsagaba iti dakes ken iti panangalagad iti kinaanus, isuda a nagsao iti nagan ni Jehova.”—SANTIAGO 5:10.
1. Aniat’ tumultulong kadagiti adipen ni Jehova nga agtalinaed a naragsak uray no maidadanesda?
NARAGSAK dagiti adipen ni Jehova iti laksid ti kinaliday a nasaknap iti sangalubongan kadagitoy maudi nga al-aldaw. Daytoy ket gapu ta ammoda a parparagsakenda ti Dios. Ib-ibturan met dagiti Saksi ni Jehova ti pannakaidadanes ken ibubusor iti publiko a ministerioda agsipud ta ammoda nga agsagsagabada maipuon iti kinalinteg. Kinuna ni Jesu-Kristo kadagiti pasurotna: “Naragsakkayo inton dagiti tattao umsiendakayo ken idadanesdakayo ket siuulbod a sawenda ti tunggal kita ti nadangkes a banag a maibusor kadakayo maigapu kaniak. Agrag-o ken aglagtokayo gapu iti rag-o, yantangay dakkel ti gunggonayo iti langlangit; ta kasta ti panangidadanesda kadagiti mammadto nga immun-una ngem dakayo.” (Mateo 5:10-12) Wen, ibilang dagiti adipen ti Dios a rag-o dagiti pannubok ti pammati a pakaipasanguanda.—Santiago 1:2, 3.
2. Sigun iti Santiago 5:10, aniat’ makatulong kadatayo nga aganus?
2 Insurat ni adalan a Santiago: “Kakabsat, alaenyo a pagtuladan dagiti mammadto iti panagsagaba iti dakes ken iti panangalagad iti kinaanus, isuda a nagsao iti nagan ni Jehova.” (Santiago 5:10) Dinepinar da W. F. Arndt ken F. W. Gingrich ti Griego a sao ditoy a naipatarus a “pagtuladan” (hy·poʹdeig·ma) kas “pagulidanan, pagwadan, pagtuladan, maysa a nasayaat a banag a manggutugot wenno rumbeng a manggutugot iti maysa a mangtulad iti dayta.” Kas naipakita iti Juan 13:15, “daytoy ket saan laeng a maysa a pagulidanan. Maysa dayta a masnup a pagtuladan.” (Theological Dictionary of the New Testament) No kasta, dagiti adipen ni Jehova iti agdama a panawen mabalinda nga alaen a pagtuladan dagiti matalek a mammadtona iti ‘panagsagaba iti dakes’ ken iti ‘kinaanus.’ Ania pay ti maadaltayo iti panangusigtayo iti kabibiagda? Ken kasano a makatulong daytoy kadatayo iti trabahotayo a panangasaba?
Sinagabada ti Dakes
3, 4. Kasanot’ panagtignay ni mammadto Amos iti ibubusor ni Amasias?
3 Masansan a nagsagaba iti dakes wenno nairurumen dagiti mammadto ni Jehova. Kas pagarigan, idi maikasiam a siglo K.K.P., sidadangkok a binusor ni Amasias, maysa a padi nga agdaydayaw iti baka, ni mammadto Amos. Siuulbod a pinabasol ni Amasias ni Amos iti panangisikat ken ni Jeroboam II gapu iti panagipadtona a matayto ti ari iti kampilan ken makayawanto ti Israel. Siuuyaw a kinuna ni Amasias ken ni Amos: “O sika a mannakakita, agtalawka a mapan idiay daga ti Juda, ket kanem idiay ti tinapay, ken agipadtoka idiay. Ngem saanka nga agipadto manen idiay Bet-el, ta isu ti yan ti santuario ti ari ken isu ti balay a naarian.” Saan a naupay iti daytoy a panangrabrabngis, kinuna ni Amos: “Siak saanak idi a mammadto, ket saanak met nga anak ti mammadto; no di ket siak maysaak nga agpaspastor ken agtartaraken kadagiti kayo a sicomoro. Ket ni Jehova insinanak iti panangsurot iti pangen, ket ni Jehova kinunana kaniak, ‘Inka, agipadtoka iti ilik nga Israel.’”—Amos 7:10-15.
4 Pinabileg ti espiritu ni Jehova ni Amos nga agipadto a situtured. Darepdepenyo ti reaksion ni Amasias idi kinuna ni Amos: “Denggem ti sao ni Jehova, ‘Ibagbagam kadi: “Dika agipadto iti maikaniwas iti Israel, ket dika met agsao iti maibusor iti balay ni Isaac”? Iti kasta kastoy ti kuna ni Jehova: “No maipapan iti asawam, agbalinto a balangkantis iti siudad. Ket no maipapan kadagiti annakmo a lallaki ken babbai, mapasagdanto iti kampilan. Ket no maipapan iti dagam, pagbibingayandanto babaen ti tali a pangrukod. Ket no maipapan kenka, mataykanto iti daga a di nadalus; ket no maipapan iti Israel, di bumurong a mapagtalawto a nakayawan manipud iti bukodna a daga.”’” Natungpal dayta a padto. (Amos 7:16, 17) Nakigtot la ketdi ni apostata nga Amasias!
5. Aniat’ pagpadaan ti kasasaad dagiti adipen ni Jehova iti agdama a panawen ken ti kasasaad ni mammadto Amos?
5 Umarngi daytoy iti kasasaad ti ili ni Jehova ita. Sagsagabaentayo ti dakes kas manangiwaragawag kadagiti mensahe ti Dios, ken adu a tattao ti manguy-uyaw iti panangaskasabatayo. Pudno, saan a nagtaud iti teolohikal a seminario ti autoridadtayo a mangasaba. Ngem ketdi, ti nasantuan nga espiritu ni Jehova ti mangtigtignay kadatayo a mangiwaragawag iti naimbag a damag ti Pagarian. Saantay a baliwan wenno pakapsuten ti mensahe ti Dios. Imbes ketdi, kas ken Amos, sitatallugod nga ipakaammotay dayta uray pay ania ti reaksion dagiti agdengdengngeg kadatayo.—2 Corinto 2:15-17.
Nagan-anusda
6, 7. (a) Aniat’ pakaidumaan ti panagipadto ni Isaias? (b) Kas ken Isaias, kasanot’ panagtignay dagiti adipen ni Jehova iti agdama a panawen?
6 Nagan-anus dagiti mammadto ti Dios. Kas pagarigan, impakita ni Isaias, a nagserbi a mammadto ni Jehova idi maikawalo a siglo K.K.P., ti kinaanus. Kinuna ti Dios kenkuana: “Inka, ket ibagam kadagitoy a tattao, ‘Maulit-ulit a mangngegyo, ngem diyo maawatan; ken maulit-ulit a makitayo, ngem diyo mailasin.’ Patangkenem ti puso dagitoy nga umili, ken pagtulengem dagiti lapayagda, ken pagkidemem dagiti matada, tapno dida makakita kadagiti matada ken dida makangngeg kadagiti lapayagda, ken di makaawat ti bukodda a puso ken tapno dida agbabawi ket maimbaganda.” (Isaias 6:9, 10) Pudno a kasta ti panagtignay dagiti tattao. Ngem simmardeng aya ni Isaias? Saan. Siaanus ken sipipinget ketdi nga inwaragawagna dagiti pammakdaar a mensahe ni Jehova. Ti Hebreo a pannakasangal dagiti sao ti Dios a kaad-adaw suportaranna ti kapanunotan a “napaut a panagtultuloy” ti panangiwaragawag ti mammadto, a ‘maulit-ulit’ a nangngeg dagiti tattao.—Gesenius’ Hebrew Grammar.
7 Iti kaaldawantayo ti reaksion dagiti adu iti naimbag a damag ket kas iti reaksion dagiti tattao iti sasao ni Jehova nga impakaammo ni Isaias. Nupay kasta, kas iti dayta a matalek a mammadto, ‘ulit-ulitentayo’ nga ipakaammo ti mensahe ti Pagarian. Aramidentay dayta a sipipinget ken siaanus agsipud ta isu dayta ti pagayatan ni Jehova.
“Kasta ti Inaramidda”
8, 9. Kadagiti ania a pamay-an a ni mammadto Moises ket maysa a nasayaat nga ulidan?
8 Maysa a pagulidanan iti kinaanus ken kinatulnog ni mammadto Moises. Pinilina ti dimmasig kadagiti naadipen nga Israelita, ngem nasken nga aguray a siaanus iti tiempo a pannakasubbotda. Iti unos ti 40 a tawen isut’ nagnaed idiay Madian agingga nga inusar ti Dios a mangiruar iti ili ti Israel iti nakaadipenanda. Idi adda da Moises ken ni kabsatna nga Aaron iti sanguanan ti agturay ti Egipto, sitatallugod nga imbaga ken inaramidda ti imbilin ti Dios. Kinapudnona, “kasta ti inaramidda.”—Exodo 7:1-6; Hebreo 11:24-29.
9 Siaanus nga inanduran ni Moises ti narigat a kasasaad ti Israel iti let-ang iti 40 a tawen. Sitatallugod met a sinurotna dagiti bilin ti Dios iti panangbangon iti tabernakulo ti Israel ken iti panangaramid kadagiti dadduma pay a banag a mausar iti panagdaydayaw ken Jehova. Sinurot a naimbag ti mammadto dagiti instruksion ti Dios ta mabasatayo: “Inaramid ni Moises ti mayannurot iti amin nga imbilin ni Jehova kenkuana. Isu ti inaramidna.” (Exodo 40:16) Iti pannakitimpuyogtayo iti organisasion ni Jehova a mangitungpal iti ministeriotayo, laglagipentay koma ti kinatulnog ni Moises ken yaplikartayo ti balakad ni apostol Pablo nga ‘agtulnogtay koma kadagidiay mangidadaulo kadatayo.’—Hebreo 13:17.
Addaandat’ Positibo a Kababalin
10, 11. (a) Aniat’ mangipakita nga addaan ni mammadto Oseas iti positibo a kababalin? (b) Kasanotay a mataginayon ti positibo a kababalin iti pannakisarita kadagiti tattao iti teritoriatayo?
10 Kinasapulan dagiti mammadto ti maaddaan iti positibo a kababalin iti panangipakaammo kadagiti pangukom a mensahe agraman padpadto a mangyanninaw iti naayat a pannakaseknan ti Dios kadagiti matalek a naiwaraswaras idiay Israel. Pudno daytoy ken ni Oseas, maysa a mammadto iti di kumurang a 59 a tawen. Sipopositibo nga intultuloyna nga impakaammo dagiti mensahe ni Jehova ket ginibusanna ti naimpadtuan a librona iti sasao nga: “Asino ti masirib a makaawat kadagitoy a bambanag? Manakem, tapno maammuanna ida? Dagiti daldalan ni Jehova nalintegda, ket dagiti nalinteg magnadanto kadakuada; ngem dagiti managsalungasing maitibkoldanto kadakuada.” (Oseas 14:9) Agingga a palubosannatay ni Jehova a mangpaneknek, maaddaantay koma iti positibo a kababalin ken itultuloytay a biroken dagidiay nainsiriban a mangawat iti di kaikarian a kinamanangaasi ti Dios.
11 Tapno ‘mabirokan dagiti maikari,’ nasken nga aganustayo ken matmatantay a sipopositibo dagiti bambanag. (Mateo 10:11) Kas pagarigan, no maiwagattay dagiti tulbektayo, mabalin a subliantay ti nagnaantayo ken agbiroktay iti nadumaduma a lugar a naggapuantayo. Mabalin a masarakantay laeng dagitoy kalpasan ti maulit-ulit a panangaramidtayo iti dayta. Kasta met, anusantay koma a biroken dagiti kimmarnero a tattao. Anian a rag-otayo no ipangagda ti naimbag a damag iti teritoria a masansan a matrabaho! Ken anian a ragsaktayo ta bembendisionan ti Dios ti trabahotayo kadagiti daga a sadiay nakedngan idi ti publiko a ministeriotayo gapu iti panangipawil!—Galacia 6:10.
Gubuayan ti Pammaregta
12. Ania a padto ni Joel ti matungtungpal iti maika-20 a siglo, ken kasano?
12 Dakkel a pammaregta ti ipaay kadatayo iti ministeriotayo ti sasao dagiti mammadto ni Jehova. Kas pagarigan, usigenyo ti padto ni Joel. Naglaon dayta kadagiti pangukom a mensahe a naiturong kadagiti apostata nga Israelita ken dadduma pay idi maikasiam a siglo K.K.P. Kaskasdi, napaltiingan met ni Joel a nagipadto: “Iparukpokkonto [ni Jehova] ti espirituk iti tunggal kita ti lasag, ket dagiti annakyo a lallaki ken annakyo a babbai agipadtodanto. No maipapan kadagiti lallakayyo, agtagtagainepdanto kadagiti tagtagainep. No maipapan kadagiti agtutuboyo a lallaki, makakitadanto kadagiti sirmata. Ket uray kadagiti lallaki nga adipen ken kadagiti babbai nga adipen kadagidiay nga aldaw iparukpokkonto ti espirituk.” (Joel 2:28, 29) Pudno daytoy kadagiti pasurot ni Jesus manipud Pentecostes 33 K.P. nga agpatpatuloy. Ket anian a naindaklan a kaitungpalan daytoy a padto ti makitkitatayo iti daytoy maika-20 a siglo! Addaantay ita iti riniwriw nga ‘agipadpadto,’ wenno mangiwarwaragawag iti mensahe ni Jehova—a kadakuada nasurok nga 600,000 ti agserserbi iti amin a tiempo kas payunir.
13, 14. Aniat’ makatulong kadagiti agtutubo a Kristiano a makasarak iti rag-o iti tay-ak ti ministerio?
13 Adu kadagiti manangiwaragawag iti Pagarian ti agtutubo. Saan a kanayon a nalaka kadakuada ti makisarita kadagiti nataengan maipapan iti Biblia. No dadduma makangngeg dagiti agtutubo nga adipen ni Jehova iti kastoy: ‘Saysayangem la ti tiempom a mangaskasaba,’ ken ‘sabali komat’ rumbeng nga ar-aramidem.’ Mabalin a sitataktika nga isungbat dagiti agtutubo a Saksi ni Jehova a ladingitenda ta kasta ti panagrikna ti tao. Nasarakan ti maysa nga agtutubo a manangaskasaba iti naimbag a damag a makatulong ti pananginayon iti: “Kinaagpaysona pudno a magunggonaanak iti pannakisarsarita kadagiti nataengan a tattao a kas kadakayo, ken kaay-ayok.” Siempre, saan a panangsayang iti tiempo ti panangikasaba iti naimbag a damag. Biag ti nakatayá. Babaen ken Joel, kinuna pay ti Dios: “Maaramidto a tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova maisalakanto.”—Joel 2:32.
14 Dagiti annak a kumuykuyog kadagiti dadakkelda iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian awatenda ti tulong dagiti dadakkelda iti panangikeddeng iti personal a kalat. In-inut a rumang-ay dagiti kasta nga agtutubo manipud panagbasa iti kasuratan agingga iti panangilawlawag iti naibatay-Biblia a namnamada ken panangitukon iti tumutop a literatura kadagiti interesado a tattao. Bayat a makitada ti bukodda a panagrang-ay ken ti pammendision ni Jehova, masarakan dagiti agtutubo nga agibumbunannag ti Pagarian ti dakkel a rag-o iti panangikasaba iti naimbag a damag.—Salmo 110:3; 148:12, 13.
Regta ken Kinaanus nga Aguray
15. Kasano a makatulong kadatayo ti ulidan ni Ezequiel a mangpabara iti regtatayo iti panangikasaba iti Pagarian?
15 Mapagulidanan met dagiti mammadto ti Dios iti panangiparangarang agpadpada ti kinaregta ken kinaanus nga aguray—dagiti kababalin a kasapulantay ita iti ministeriotayo. Idi damo a maammuantayo ti kinapudno manipud iti Sao ti Dios, mabalin a kasta unay ti regtatayo nga uray la natignaytayo nga agsao a situtured. Ngem mabalin nga adun a tawen ti naglabas sipud idi, ket mabalin a masansan a mawanastayo ti teritoria a pangaskasabaantayo. Mabalin a tumaktakkonen dagiti tattao nga umaw-awat iti mensahe ti Pagarian. Pinagmawmawen aya daytoy ti regtatayo? No wen, usigenyo ni mammadto Ezequiel, a ti naganna kayuloganna “Ti Dios ti Mangpakired.” Nupay naipasango ni Ezequiel kadagiti natangken-panagpuspusona a tattao iti nagkauna nga Israel, isut’ pinakired ti Dios ken piguratibo a pinagbalinna ti mugingna a natangtangken ngem ti pamulinawen. Iti kasta, nabaelan ni Ezequiel nga intungpal ti ministeriona iti adu a tawen, dumngeg man dagiti tattao wenno saan. Ipakita ti ulidanna a kabaelantay met nga aramiden dayta, ken makatulong dayta kadatayo a mangpabara iti regtatayo iti trabaho a panangasaba.—Ezequiel 3:8, 9; 2 Timoteo 4:5.
16. Ania a kababalin ni Mikias ti rumbeng a sukayentayo?
16 Ni Mikias, a nagipadto idi maikawalo a siglo K.K.P., ket naisangsangayan ti kinaanusna. “No kaniak a maysa,” insuratna, “kumitaakto ken Jehova. Agurayakto iti Dios ti pakaisalakanak. Ti Diosko denggennakto.” (Mikias 7:7) Nairamut ti panagtalek ni Mikias iti natibker a pammatina. Kas ken mammadto Isaias, ammo ni Mikias a ti pinanggep ni Jehova nga aramiden, sigurado nga aramidennanto. Ammotay met daytoy. (Isaias 55:11) Gapuna, siaanus nga urayentayo ti pannakatungpal dagiti kari ti Dios. Ken sireregta nga ikasabatayo ti naimbag a damag, uray kadagiti lugar a bassit laeng ti interes nga ipakita dagiti tattao iti mensahe ti Pagarian.—Tito 2:14; Santiago 5:7-10.
Panangsukay iti Kinaanus Itatta
17, 18. Ania nga ulidan idi ugma ken iti agdama a panawen ti makatulong kadatayo nga aganus?
17 Siaanus nga intultuloy dagiti dadduma a mammadto ni Jehova dagiti annongenda iti unos ti adu a tawen ngem saanda a nakita ti kaitungpalan dagiti padtoda. Kaskasdi, ti naanus a panagibturda, masansan bayat a mairurrurumenda, tulongannatay a mangbigbig a kabaelantay nga itungpal ti ministeriotayo. Magunggonaantay met iti ulidan dagiti matalek a napulotan kadagiti immun-una a dekada ti maika-20 a siglo. Nupay saan a natungpal a dagus dagiti nailangitan a namnamada, saanda a pinalubosan ti pannakaupay iti kasla pannakaitantan a mangpakapsut iti regtada nga agaramid iti pagayatan ti Dios nga impalgakna kadakuada.
18 Iti unos dagiti tawen, adu kadagitoy a Kristiano ti regular a nagiwaras iti Pagwanawanan ken ti kakuyogna a pagiwarnak nga Agriingkayo!, (sigud a napanaganan iti The Golden Age ken kamaudiananna Consolation). Sireregta nga impaimada dagitoy nagpateg a pagiwarnak kadagiti tattao iti lansangan ken kadagiti pagtaenganda iti aw-awagantay ita a ruta ti magasin. Naikawa a dagus dagiti tattao a naruam a makakitkita iti maysa a baketen a kabsat a mangaskasaba iti lansangan idi naturposnan ti naindagaan a kursona. Anian a pammaneknek ti naipaayna iti las-ud ti adu a tawen a matalek a panagserbina, kas impakita ti pammadayaw dagidiay nakapaliiw iti publiko a ministeriona! Kas manangiwaragawag iti Pagarian, regular kadi a mangipapaimakayo iti Pagwanawanan ken Agriingkayo! kadagidiay masabetyo iti ministerioyo?
19. Ania a pammaregta ti ipaay kadatayo ti Hebreo 6:10-12?
19 Usigenyo met ti kinaanus ken matalek a panagserbi dagiti kakabsat a lallaki nga agserserbi a kameng ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova. Adu kadakuada ti addan iti maikasiam wenno maikapullo a dekada ti biagda, ngem manangiwaragawagda pay laeng iti Pagarian a sireregta a mangtamtaming kadagiti naituding a pagrebbenganda. (Hebreo 13:7) Ken komusta met ngay dagiti lallakay ken babbaket nga addaan nailangitan a namnama ken uray ti sumagmamano iti “sabsabali a karnero” a lumallakay ken bumabbaketen? (Juan 10:16) Masiguradoda a ti Dios ket saan a nakillo tapno lipatenna ti aramidda ken ti ayat nga ipakpakitada iti naganna. Iti pannakipagtrabahoda kadagiti ub-ubing a kapammatianda, sapay koma ta itultuloy nga aramiden dagiti lallakay ken babbaketen a Saksi ni Jehova ti aniaman a kabaelanda, nga agkammatalekda ken ipakitada ti kinaanus iti panagserbi iti Dios. (Hebreo 6:10-12) Iti kasta, babaen man ti panagungar, kas kadagiti mammadto idi ugma, wenno babaen ti ilalasatda iti um-umay a “dakkel a rigat,” apitendanto ti nabaknang a gunggona a biag nga agnanayon.—Mateo 24:21.
20. (a) Aniat’ naadalyo iti “pagtuladan” nga impaay dagiti mammadto? (b) Kasano a makatulong kadatayo ti kinaanus dagiti mammadto?
20 Anian a nagsayaat a pagtuladan ti imbati kadatayo dagiti mammadto ti Dios! Gapu iti panagibturda iti panagsagaba, panagan-anusda, ken panangiparangarangda iti dadduma pay a nadiosan a kababalin, naaddaanda iti pribilehio nga agsao iti nagan ni Jehova. Kas dagiti Saksina iti agdama a panawen, tuladentay ida ken determinadotay koma a kas ken mammadto Habacuc, a nangikuna: “Agtakderakto iti rabaw ti pagbantayak, ket tumugawakto iti rabaw ti torre; ket kumitaakto a mangmatmat iti aniaman nga isaonto [ti Dios] kaniak.” (Habacuc 2:1) Maaddaantay met koma iti umasping a determinasion bayat a siaanus ken sirarag-o nga itultuloytay nga ipaduyakyak iti publiko ti nadayag a nagan ti Naindaklan a Namarsua kadatayo, ni Jehova!—Nehemias 8:10; Roma 10:10.
Naawatanyo Kadi Dagitoy a Punto?
◻ Ania a pagulidanan iti kinatured ti impaay ni mammadto Amos?
◻ Kadagiti ania a pamay-an a mapagulidanan ni mammadto Moises?
◻ Kasano a matulad dagiti Saksi ni Jehova iti agdama a panawen da Amos ken Isaias?
◻ Aniat’ maadal dagiti Kristiano a ministro iti kababalin da Oseas ken Joel?
◻ Kasano a magunggonaantayo iti ulidan da Ezequiel ken Mikias?
[Ladawan iti panid 16]
Iti laksid ti nakaro nga ibubusor ni Amasias, pinabileg ti espiritu ni Jehova ni Amos nga agipadto a situtured
[Ladawan iti panid 18]
Ipakpakita dagiti matalek a napulotan ti nasayaat nga ulidan babaen ti kinaanusda iti panagserbi ken Jehova