Ti Sao ni Jehova Nabiag
Dagiti Tampok Kadagiti Surat da Santiago ken Pedro
DANDANI 30 a tawen kalpasan ti Pentecostes 33 K.P., ni adalan a Santiago—ti kabsat ni Jesus iti ina—ket nagsurat kadagiti “sangapulo ket dua a tribu” ti naespirituan nga Israel. (Sant. 1:1) Ania ti panggepna? Tapno bagbagaanna ida a bumilegda iti pammati ken agibturda a mangsaranget kadagiti pakasuotan. Binalakadanna met ida nga aturenda dagiti makariribuk a kasasaad a timmaud kadagiti kongregasion.
Sakbay la unay nga inyussuat ti Romano nga Emperador a ni Nero ti kampania a panangidadanes idi 64 K.P., inlanad ni apostol Pedro ti umuna a suratna kadagiti Kristiano. Pinaregtana ida nga agtalinaedda a natibker iti pammati. Iti maikadua a suratna, a nailanad di nagbayag kalpasan ti umuna a suratna, pinaregta ni Pedro dagiti kapammatianna nga ipangagda ti sao ti Dios ken pinakdaaranna ida maipapan iti um-umay nga aldaw ni Jehova. Wen, magunggonaantayo no ipangagtayo dagiti mensahe kadagiti surat da Santiago ken Pedro.—Heb. 4:12.
MANGTED TI DIOS ITI SIRIB KADAGIDIAY “AGDAWAT BUYOGEN TI PAMMATI”
“Naragsak ti tao nga agtultuloy nga agibtur iti pannakasuot,” insurat ni Santiago, “agsipud ta iti pannakaanamongna awatennanto ti korona ti biag.” Ipaayan ni Jehova iti sirib dagidiay ‘agtultuloy nga agdawat buyogen ti pammati’ tapno maibturanda dagiti pakasuotan.—Sant. 1:5-8, 12.
Dagiti “agbalin a mannursuro” iti kongregasion kasapulanda met ti pammati ken sirib. Kalpasan ti panangtukoyna iti dila kas “bassit a kameng” a makabael a ‘mangmulit iti intero a bagi,’ namakdaar ni Santiago maipapan kadagiti nailubongan a pagannayasan a makadadael iti relasion ti maysa a tao iti Dios. Imbensabensana met dagiti addang nga aramiden ti asinoman a masakit iti naespirituan tapno umimbag.—Sant. 3:1, 5, 6; 5:14, 15.
Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:
2:13—Iti ania a pamay-an a “ti asi agragsak a sibaballigi a mangringbaw iti panangukom”? No maipapan iti panangukom ti Dios, ikabilanganna ti asi nga impakitatayo kadagiti sabsabali ket pakawanennatayo maibatay iti daton a subbot ti Anakna. (Roma 14:12) Saan kadi a maysa daytoy a rason a masapul nga agbalintayo a manangngaasi?
4:5—Ania a teksto ti inadaw ditoy ni Santiago? Dagitoy a sasao ket saan nga inadaw ni Santiago iti aniaman nga espesipiko a bersikulo. Nupay kasta, dagiti impaltiing ti Dios a sasao mabalin a naibatayda iti kaaduan a kapanunotan a nayebkas kadagiti teksto a kas iti Genesis 6:5; 8:21; Proverbio 21:10; ken Galacia 5:17.
5:20—‘Ti mamagsubli iti managbasol manipud iti biddut a dalanna’ isalakannanto ti kararua ti asino manipud iti ipapatay? Ti maysa a Kristiano a mamagbalbaliw iti maysa a managbasol manipud iti dakes nga aramidna ispalenna ti kararua dayta nga agbabbabawi manipud iti naespirituan nga ipapatay ken nalabit manipud iti agnanayon a pannakadadael. Ti indibidual a tumultulong iti managbasol iti kastoy a pamay-an ‘abbonganna met ti adu a basol’ dayta a tao.
Dagiti Masursurotayo:
1:14, 15. Mangrugi ti basol manipud iti di umiso a tarigagay. Ngarud, ditay koma patanoren dagiti dakes a tarigagay babaen ti kanayon a panangpampanunot kadagitoy. Imbes ketdi, masapul nga ‘itultuloytayo nga utoben’ dagiti makapabileg a bambanag ken dagita koma ti kanayon nga adda iti isip ken pusotayo.—Fil. 4:8.
2:8, 9. ‘Ti panangipakita iti paboritismo’ ket maikontra iti “naarian a linteg” ti ayat. Gapuna, awan ti paboritismo kadagiti pudno a Kristiano.
2:14-26. ‘Maisalakantayo babaen ti pammati,’ “saan a maigapu iti ar-aramid” iti Mosaiko a Linteg wenno iti ar-aramid dagiti Kristiano. Ngem saan laeng a basta panamati dayta iti Dios. (Efe. 2:8, 9; Juan 3:16) Imbes ketdi, masapul a gutugotennatayo nga agtignay a maitunos iti pagayatan ti Dios.
3:13-17. Sigurado a natantan-ok “ti sirib manipud ngato” ngem “ti naindagaan, inaanimal, sinasairo” a sirib! Masapul nga ‘itultuloytayo a sapulen ti nadiosan a sirib kas kadagiti nalmeng a gameng.’—Prov. 2:1-5.
3:18. Ti bin-i ti naimbag a damag ti Pagarian masapul a ‘maimula iti sidong dagiti natalna a kasasaad maipaay kadagidiay agar-aramid ti talna.’ Napateg nga agbalintayo a mannakikappia imbes a natangsit, mannakiapa, wenno manangriribuk.
‘AGTAKDERKAYO A NATIBKER ITI PAMMATI’
Impalagip ni Pedro kadagiti kapammatianna ti ‘sibibiag a namnamada’ a maysa a tawid idiay langit. Kinunana kadakuada: “Dakayo ket ‘maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion.’” Kalpasan ti espesipiko a balakad maipapan iti panagpasakup, binagbagaanna ida nga ‘agkakapanunotanda koma amin, a mangipakitada iti pannakipagmaymaysa ti rikna, addaan iti nainkabsatan a panagayat, nadungngo a mannakipagrikna, napakumbaba iti panagpampanunot.’—1 Ped. 1:3, 4; 2:9; 3:8.
Tangay “ti panungpalan [ti Judio a sistema dagiti] bambanag immasidegen,” binalakadan ni Pedro dagiti kakabsatna nga agbalinda koma a ‘nasimbeng iti panagpampanunot ken naridam no maipapan kadagiti kararag.’ Imbagana kadakuada: “Agtalinaedkayo a sipupuot, managbantaykayo koma. . . . Agtakderkayo a bumusor [ken Satanas], natibker iti pammati.”—1 Ped. 4:7; 5:8, 9.
Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:
3:20-22—Kasano nga isalakannatayo ti bautismo? Ti bautismo ket makalikaguman kadagidiay agtarigagay a maisalakan. Ngem saan laeng a dayta ti mangisalakan kadatayo. Kinapudnona, ti pannakaisalakan ket “babaen ti panagungar ni Jesu-Kristo.” Ti kandidato ti bautismo masapul a mamati a posible laeng ti pannakaisalakan agsipud ta natay ni Jesus kas maysa a daton, napagungar, ken “adda iti makannawan ti Dios,” ken addaan iti autoridad kadagiti sibibiag ken kadagiti natay. Ti bautismo a naibatay iti kasta a pammati ket katupag dagiti ‘walo a kararua a sitatalged a nailasat iti danum.’
4:6—Asino ‘dagiti natay’ a kadakuada ‘naideklara ti naimbag a damag’? Dagitoy dagiti ‘natay kadagiti labsing ken basbasolda,’ dagidiay adda iti natay a naespirituan a kasasaad, sakbay a nangngegda ti naimbag a damag. (Efe. 2:1) Ngem idi namatida iti naimbag a damag, nangrugi a ‘nagbiagda’ iti naespirituan.
Dagiti Masursurotayo:
1:7. Tapno maaddaan iti dakkel a pateg ti pammatitayo, masapul a mapaneknekan wenno masubok ti kalidadna. Ti kasta a dakkel a pammati pudno a ‘taginayonenna a sibibiag ti kararua.’ (Heb. 10:39) Saantayo koma a sumuko kadagiti pannubok iti pammatitayo.
1:10-12. Tartarigagayan dagiti anghel a makita ken maawatanda dagiti nauneg a naespirituan a kinapudno nga insurat dagiti mammadto ti Dios idi nagkauna a panawen maipapan iti napulotan a kongregasion Kristiano. Nupay kasta, nagbalin laeng a nalawag dagitoy a bambanag idi rinugian ni Jehova ti nakilangen iti kongregasion. (Efe. 3:10) Ngarud, rumbeng a tuladentayo dagiti anghel ket ikagumaantayo a sukimaten dagiti “nauneg a bambanag ti Dios.”—1 Cor. 2:10.
2:21. Kas panangtulad iti ulidan ni Jesu-Kristo, situtuloktayo koma nga agsagaba uray agingga ken patay tapno maitandudotayo ti kinasoberano ni Jehova.
5:6, 7. No ipalladawtayo dagiti pakadanagantayo ken Jehova, tulongannatayo a mangyun-una iti pudno a panagdayaw imbes a maseknantayo unay iti mapasamak iti sumaganad nga aldaw.—Mat. 6:33, 34.
“DUMTENG TI ALDAW NI JEHOVA”
“Ti padto saan a nayeg uray kaano babaen ti pagayatan ti tao,” insurat ni Pedro, “no di ket dagiti tattao nagsaoda manipud iti Dios bayat nga idaldalan ida ti nasantuan nga espiritu.” Masalaknibantayo manipud kadagiti “ulbod a mannursuro” ken dadduma pay a makadangran a tattao no ipangagtayo ti naimpadtuan a sasao.—2 Ped. 1:21; 2:1-3.
“Kadagiti maudi nga aldaw umayto dagiti managuy-uyaw agraman ti panguy-uyawda,” impakdaar ni Pedro. Ngem ti “aldaw ni Jehova umayto a kasla mannanakaw.” Ingngudo ni Pedro ti suratna babaen iti nagsayaat a balakad kadagidiay ‘agur-uray ken agtalinaed a silalagip iti kaadda dayta nga aldaw.’—2 Ped. 3:3, 10-12.
Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:
1:19—Asino ti “baggak,” kaano a lumgak, ken kasanotayo nga ammo a limgak dayta? Ti “baggak” isu ni Jesu-Kristo idi naisaad nga Ari iti Pagarian ti Dios. (Apoc. 22:16) Idi 1914, naitan-ok ni Jesus kadagiti amin a parsua kas ti Mesianiko nga Ari, ket nagbannawag ti baro nga aldaw. Ti panagbalbaliw ti langa ni Jesus ket nangipaay iti pamalatpatan iti kinadayag ken panagbalinna kas Ari iti Pagarian ti Dios, ken impaganetgetna ti kinamapagtalkan ti naimpadtuan a sao ti Dios. (Mar. 9:1-3) No ipangagtayo dayta a sao, malawagan dagiti pusotayo, ket maammuantayo a limgaken dayta a Baggak.
2:4—Ania ti “Tartaro,” ken kaano a naitapuak iti dayta dagiti nagbasol nga anghel? Ti Tartaro ket arig pagbaludan a kasasaad a dagiti laeng espiritu a parsua ti maitapuak iti dayta—saan a dagiti tattao. Dayta ket nakaro a pannakakullaap ti isip maipapan kadagiti naraniag a panggep ti Dios. Dagidiay adda iti Tartaro awananda iti aniaman a namnama iti masanguanan. Idi kaaldawan ni Noe, intapuak ti Dios dagiti nasukir nga anghel idiay Tartaro, ket agtalinaedda iti kasta a nakababain a kasasaad agingga a madadaelda.
3:17—Ania ti kayat a sawen ni Pedro iti “naipakpakauna a pannakaammo”? Tuktukoyen ni Pedro ti naipakpakauna a pannakaammo maipapan kadagiti pasamak iti masanguanan a naipaltiing kenkuana ken iti dadduma a mannurat iti Biblia. Tangay limitado daytoy a pannakaammo, dagiti immuna a Kristiano a naaddaan iti dayta a pannakaammo saanda a naammuan ti amin a detalye maipapan iti masanguanan. Naaddaanda laeng iti panirigan kadagiti manamnama a mapasamak.
Dagiti Masursurotayo:
1:2, 5-7. Malaksid iti panangtulongna kadatayo a rumang-ay iti “umiso a pannakaammo iti Dios ken ni Jesus,” ti napasnek a panangikagumaantayo a mangpatanor kadagiti galad a kas iti pammati, panagibtur, ken nadiosan a debosion ‘lapdannatayo nga agbalin a di aktibo wenno di nabunga’ maipapan iti dayta a pannakaammo.—2 Ped. 1:8.
1:12-15. Tapno agtalinaed a “sititibker a naipasdek iti kinapudno,” masapultayo ti kanayon a palagip, kas kadagiti maad-adaltayo kadagiti gimong iti kongregasion, personal a panagadal, ken panagbasa iti Biblia.
2:2. Masapul a naannadtayo tapno ti kababalintayo saan a mangyeg iti pakaibabainan ni Jehova ken ti organisasionna.—Roma 2:24.
2:4-9. Gapu iti inaramidna idi napalabas, masiguradotayo nga “ammo ni Jehova no kasano ti mangispal kadagiti tattao nga addaan nadiosan a debosion manipud iti pannakasuot, ngem isaganana dagiti nakillo a tattao maipaay iti aldaw a panangukom tapno magessatda.”
2:10-13. Nupay no dadduma agbiddut wenno agkamali ‘dagidiay nadayag,’ kayatna a sawen, dagiti Kristiano a panglakayen, masapul a saantayo nga agsao a sibabassawang maipapan kadakuada.—Heb. 13:7, 17.
3:2-4, 12. Ti panangipangag iti “sasao a napalabasen nga insawang dagiti nasantuan a mammadto ken ti bilin ti Apo ken Manangisalakan” tulongannatayo nga agtalinaed a silalagip iti kinaasideg ti aldaw ni Jehova.
3:11-14. Kas kadagiti ‘agur-uray ken agtalinaed a silalagip iti kaadda ti aldaw ni Jehova,’ masapul (1) ‘a nasantuan ti panagbiagtayo,’ a taginayonentayo ti pisikal, mental, moral, ken naespirituan a kinadalus; (2) nga aduantayo kadagiti aramid a mangiparangarang iti “nadiosan a debosion,” kas kadagiti aramid a mainaig iti panangikasaba iti Pagarian ken panangaramid iti adalan; (3) a taginayonentayo a “di namulitan” iti lubong ti kababalin ken personalidadtayo; (4) nga agbalintayo nga “awan pakapilawanna,” nga aramidentayo ti amin a banag buyogen ti nadalus a motibo; ken (5) agbalin a mannakikappia—makikappia iti Dios, kadagiti Kristiano a kakabsat, ken kadagiti pada a tattao.