Kapitulo 19
Panangselio iti Israel ti Dios
Sirmata 4—Apocalipsis 7:1-17
Suheto: Naselioan dagiti 144,000 ken adda dakkel a bunggoy nga agtaktakder iti sanguanan ti trono ni Jehova ken iti sanguanan ti Kordero
Panawen a pannakatungpalna: Manipud iti pannakaisaad ni Kristo Jesus kas ari idi 1914 agingga iti Milenio a Turayna
1. “Siasino ti makabael nga agtakder” kabayatan ti naindaklan nga aldaw ti pungtot ti Dios?
“SIASINO ti makabael nga agtakder?” (Apocalipsis 6:17) Wen, siasino a talaga? Mabalin a kastanto ti maisaludsod dagiti agtuturay ken dagiti tattao ditoy lubong inton ti naindaklan nga aldaw ti pungtot ti Dios duprakennan ti sistema ni Satanas. Para kadakuada, matalipuposto amin a tattao inton mapasamak dayta. Ngem kastanto ngata? Makaparagsak ta ipanamnama kadatayo ti propeta ti Dios: “Tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova makatalawto a sitatalged.” (Joel 2:32) Pinasingkedan dayta da apostol Pedro ken Pablo. (Aramid 2:19-21; Roma 10:13) Wen, makalasatto dagidiay umawag iti nagan ni Jehova. Siasino dagitoy? Maammuantayto bayat a maibuksilan ti sumaruno a sirmata.
2. Apay a nakaskasdaaw nga addadanto makalasat iti aldaw a panangukom ni Jehova?
2 Talaga a nakaskasdaaw nga addanto asinoman a makalasat iti aldaw a panangukom ni Jehova, ta kastoy ti panangiladawan ti sabali pay kadagiti mammadto ti Dios: “Adtoy! Maysa nga allawig ni Jehova, ti met laeng pungtot, rimmuar, maysa a dumalapus a nadawel a bagyo. Agalipunonto dayta iti rabaw ti ulo dagidiay nadangkes. Ti sumsumged a pungtot ni Jehova saanto nga agbaw-ing agingga a naipakatnanton ken agingga a naitungpalnanton dagiti kapanunotan ti pusona.” (Jeremias 30:23, 24) Nasken nga agtignaytayo a dagus tapno malasatantayo dayta a bagyo!—Proverbio 2:22; Isaias 55:6, 7; Sofonias 2:2, 3.
Ti Uppat nga Angin
3. (a) Ania ti nakita ni Juan a naisangsangayan a trabaho nga ar-aramiden dagiti anghel? (b) Ania ti isimsimbolo ti “uppat nga angin”?
3 Sakbay nga idissuor ni Jehova ti pungtotna, adda naisangsangayan a trabaho nga ar-aramiden dagiti anghel. Daytoy ti sumaruno a nasirmata ni Juan: “Kalpasan daytoy nakakitaak iti uppat nga anghel nga agtaktakder iti uppat a suli ti daga, a siiirut a tengtenglenda ti uppat nga angin ti daga, tapno awan ti angin nga agpuyupoy iti daga wenno iti baybay wenno iti aniaman a kayo.” (Apocalipsis 7:1) Ania ti kaipapanan daytoy kadatayo ita? Dagitoy nga “uppat nga angin” nabatad nga isimsimboloda ti mangdadael a panangukom a dandanin mapasaran ti nadangkes a kagimongan ditoy daga, ti nadawel a “baybay” ti nakillo a sangatauan, ken dagiti natan-ok nga arig kayo nga agtuturay nga umaw-awat iti suporta ken sustento manipud kadagiti tattao ditoy daga.—Isaias 57:20; Salmo 37:35, 36.
4. (a) Ania ti irepresentar dagiti uppat nga anghel? (b) Anianto ti pagbanagan ti organisasion ni Satanas ditoy daga inton maibbatan dagiti uppat nga angin?
4 Awan duadua a dagitoy uppat nga anghel irepresentarda dagiti uppat a grupo dagiti anghel, nga us-usaren ni Jehova a mangtengngel iti pannakaiwayat ti panangukomna agingga iti naituding a panawen. Addanto nakaro a didigra inton ibbatan dagiti anghel dagita nga angin ti pungtot ti Dios tapno agalipunoda a sangsangkatunos manipud iti amianan, abagatan, daya, ken laud. Umaspingto dayta nupay nakarkaro ngem iti panangusar idi ni Jehova iti uppat nga angin a nangwarawara, nangduprak ken nangtalipupos kadagiti nagkauna nga Elamita. (Jeremias 49:36-38) Nakaronto daytoy a bagyo nga angin ken narungrungsot nga amang ngem iti daydi “nadawel a bagyo” nga inusar ni Jehova a nangikisap iti nasion ti Amon. (Amos 1:13-15) Awanto ti paset ti organisasion ni Satanas ditoy daga a makabael nga agtakder iti aldaw ti pungtot ni Jehova, inton alangonenna ti kinasoberanona iti agnanayon.—Salmo 83:15, 18; Isaias 29:5, 6.
5. Kasano a matulongannatayo ti padto ni Jeremias a mangtarus a dagiti panangukom ti Dios saklawenna ti intero a daga?
5 Masiguradotay kadi a madadaelto ti intero a daga gapu kadagiti panangukom ti Dios? Imdengantayo manen ni Jeremias a propetana: “Adtoy! Ti maysa a didigra rummuar manipud iti nasion agingga iti nasion, ket ti met laeng nadawel a bagyo maibangonto manipud kadagiti kaadaywan a paset ti daga. Ket dagidiay pinapatay ni Jehova pudno unay a maaddanto iti dayta nga aldaw manipud iti maysa nga ungto ti daga agingga iti sabali nga ungto ti daga.” (Jeremias 25:32, 33) Kabayatan daytoy nadawel a bagyo, maabbungotanto iti kinasipnget daytoy a lubong. Magunggonto agingga a matnag dagiti agturturay nga ahensiana. (Apocalipsis 6:12-14) Ngem addanto dagidiay saan a nasipnget ti masanguananda. No kasta, ti pannakatengngel ti uppat nga angin ket maigapu ngarud kadagiti siasino?
Panangselio Kadagiti Adipen ti Dios
6. Siasino ti nangibaga kadagiti anghel a tenglenda dagiti uppat nga angin, ket ania a tiempo ti ipalubos daytoy?
6 Ituloy a deskribiren ni Juan no kasano a mamarkaan dagiti dadduma agpaay iti pannakaisalakan. Kunana: “Ket nakakitaak iti sabali nga anghel nga umul-uli manipud iti leleggakan ti init, nga addaan iti selio ti sibibiag a Dios; ket nagikkis buyogen ti natbag a timek iti uppat nga anghel a napalubosan a mangdangran iti daga ken iti baybay, a kunkunana: ‘Dikay dangran ti daga wenno ti baybay wenno dagiti kayo, agingga a malpasmi a selioan dagiti adipen ti Diostayo kadagiti mugingda.’”—Apocalipsis 7:2, 3.
7. Asino a talaga ti maikalima nga anghel, ket ania nga ebidensia ti tumulong kadatayo a mangammo iti kinasiasinona?
7 Nupay saan a nainaganan daytoy maikalima nga anghel, ipakita dagiti amin nga ebidensia a ni naipadayag nga Apo Jesus daytoy. Yantangay ni Jesus ti Arkanghel, naipasimudaag ditoy nga adda autoridadna kadagiti sabali pay nga anghel. (1 Tesalonica 4:16; Judas 9) Isu ket umul-uli manipud daya, kas kadagiti “ar-ari manipud iti leleggakan ti init”—ni Jehova ken ti Kristona—nga umayda mangiwayat iti panangukom, kas iti inaramid da Ari Dario ken Ciro idi pinarukmada ti nagkauna a Babilonia. (Apocalipsis 16:12; Isaias 45:1; Jeremias 51:11; Daniel 5:31) Daytoy nga anghel iladawanna pay ni Jesus yantangay isu ti nakaitalkan ti panangselio kadagiti napulotan a Kristiano. (Efeso 1:13, 14) Maysa pay, inton maibbatan dagiti angin, ni Jesus ti mangidaulo kadagiti nailangitan a buyot a mangiwayat iti panangukom ti Dios kadagiti nasion. (Apocalipsis 19:11-16) Nalawag ngarud a ni Jesus daydiay agmandar tapno saan pay laeng a madadael ti organisasion ni Satanas ditoy daga agingga a maselioan dagiti adipen ti Dios.
8. Ania ti pannakaselio, ket kaano a nangrugi daytoy?
8 Ania daytoy a pannakaselio, ket siasino dagitoy nga adipen ti Dios? Nangrugi ti pannakaselio idi Pentecostes 33 K.P., idi a napulotan iti espiritu dagiti immuna a Kristiano a Judio. Kalpasan dayta, inrugi ti Dios nga awagan ken pulotan dagiti “tattao iti nasion.” (Roma 3:29; Aramid 2:1-4, 14, 32, 33; 15:14) Nagsurat ni apostol Pablo maipapan iti pammatalged a “kukua ni Kristo” dagiti napulotan a Kristiano sa innayonna a ti Dios “inkabilna met ti markana kadatayo ket intedna kadatayo ti tanda ti banag a dumteng, a dayta ket, ti espiritu, iti puspusotayo.” (2 Corinto 1:21, 22; idiligmo ti Apocalipsis 14:1.) Gapuna, apaman a maibilang dagitoy nga adipen kas naespirituan nga annak ti Dios, umawatda iti tanda a pakpakauna ti nailangitan a tawidda—maysa a selio, wenno kari. (2 Corinto 5:1, 5; Efeso 1:10, 11) Iti kasta, maikunada: “Ti mismo nga espiritu mangsaksi a buyogen ti espiritutayo a datayo ket annak ti Dios. Ngarud, no datayo ket annak, agtawidtayo met: pudno a dagiti agtawid ti Dios, ngem makipagtawid ken Kristo, no la ket agsagabatayo a sangsangkamaysa tapno maipadayagtayo met a sangsangkamaysa.”—Roma 8:15-17.
9. (a) Ania a panagibtur ti maikalikagum kadagiti napulotan iti espiritu nga annak ti Dios? (b) Kasano kapaut ti pannakasuot dagiti napulotan?
9 “No la ket agsagabatayo a sangsangkamaysa”—ania ti kayat a sawen dayta? Tapno awatenda ti korona ti biag, dagiti napulotan a Kristiano masapul nga agibtur, agtalinaedda a matalek uray agingga ken patay. (Apocalipsis 2:10) Saan a kayat a sawen daytoy nga ‘apaman a naisalakanda, kankanayonen a naisalakanda.’ (Mateo 10:22; Lucas 13:24) Imbes ketdi, nabalakadanda: “Aramidenyo ti amin a kabaelanyo tapno pagbalinen a sigurado maipaay iti bagbagiyo ti pannakaayab ken pannakapiliyo.” Kas ken apostol Pablo, maikunadanto: “Nakirupakak iti nasayaat a dangadang, tinarayko ti tarayen agingga iti pagpatinggaan, inalagadko ti pammati.” (2 Pedro 1:10, 11; 2 Timoteo 4:7, 8) Gapuna, ti pannakasuot ken pannakaarisit dagiti napulotan iti espiritu nga annak ti Dios nga adda pay laeng ditoy daga ket masapul nga agtultuloy agingga a ni Jesus ken dagiti anghel a kaduana nalpasdan a selioan ti ‘muging’ amin dagitoy, nga awan duadua ken silalawag a mangipabigbig kadakuada kas nasubok ken matalek nga “adipen ti Diostayo.” Kalpasanna, agbalinen a permanente a marka dayta a selio. Nabatad nga inton maibbatan ti uppat nga angin ti rigat, nalpaston ti pannakaselio dagiti amin a naespirituan nga Israel, nupay sumagmamano kadakuada ti sibibiagto pay laeng ditoy daga. (Mateo 24:13; Apocalipsis 19:7) Kompletonton ti miembrona!—Roma 11:25, 26.
Mano ti Maselioan?
10. (a) Ania dagiti teksto a mangipasimudaag a limitado ti bilang dagiti naselioan? (b) Mano ti bilang dagiti naselioan, ket kasano ti pannakailistada?
10 Kinuna ni Jesus kadagidiay maselioan: “Dikay agbuteng, bassit nga ipastoran, agsipud ta inanamongan ni Amayo ti panangited kadakayo ti pagarian.” (Lucas 12:32) Dagiti dadduma pay a teksto, kas iti Apocalipsis 6:11 ken Roma 11:25, ipasimudaagda a limitado a talaga ti bilang daytoy bassit nga ipastoran ket, kinapudnona, naikeddengen a nasaksakbay. Dagiti sumaruno a sasao ni Juan ti mangpasingked iti daytoy: “Ket nangngegko ti bilang dagidiay naselioan, sangagasut uppat a pulo ket uppat a ribu, a naselioan manipud iti tunggal tribu ti annak ti Israel: Manipud iti tribu ni Juda sangapulo ket dua a ribu ti naselioan; manipud iti tribu ni Ruben sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Gad sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Aser sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Neftali sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Manases sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Simeon sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Levi sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Isacar sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Zabulon sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Jose sangapulo ket dua a ribu; manipud iti tribu ni Benjamin sangapulo ket dua a ribu ti naselioan.”—Apocalipsis 7:4-8.
11. (a) Apay a saan nga agaplikar iti literal, nainlasagan nga Israel ti nadakamat a 12 a tribu? (b) Apay a nailista iti Apocalipsis dagiti 12 a tribu? (c) Apay nga awan ti tribu iti Israel ti Dios nga isu laeng ti pagtaudan dagiti ari wenno papadi?
11 Saan ngata a ti literal, nainlasagan nga Israel ti tuktukoyen daytoy? Saan, ta agduma ti listaan iti Apocalipsis 7:4-8 ken ti gagangay a listaan dagiti tribu. (Numeros 1:17, 47) Nabatad a ti listaan ditoy ket saan a nairanta a mangilasin kadagiti nainlasagan a Judio babaen kadagiti tribuda no di ket ipakitana ti umasping nga organisasional nga urnos ti naespirituan nga Israel. Balanse daytoy. Eksakto a 144,000 ti agbalin a miembro daytoy a baro a nasion—12,000 iti tunggal maysa kadagiti 12 a tribu. Awan ti tribu iti daytoy nga Israel ti Dios nga isu laeng ti pagtaudan dagiti ari wenno papadi. Ti intero a nasion ket agturay kas ar-ari ken agserbi kas papadi.—Galacia 6:16; Apocalipsis 20:4, 6.
12. Apay a dagiti 24 a panglakayen maitutop a kantaenda dagiti sasao iti Apocalipsis 5:9, 10 iti sanguanan ti Kordero?
12 Nupay dagiti natural a Judio ken proselita a Judio ti immuna a naikkan iti gundaway a mapili nga agbalin a miembro ti naespirituan nga Israel, bassit laeng a kameng dayta a nasion ti nagtignay. Gapuna, inyawis ni Jehova dayta kadagiti Gentil. (Juan 1:10-13; Aramid 2:4, 7-11; Roma 11:7) Kas kadagidi taga-Efeso, a “naisina iti estado ti Israel,” dagiti saan a Judio mabalinda itan ti maselioan iti espiritu ti Dios ken agbalin a paset ti kongregasion dagiti napulotan a Kristiano. (Efeso 2:11-13; 3:5, 6; Aramid 15:14) Maitutop ngarud nga ikanta dagiti 24 a panglakayen iti sanguanan ti Kordero: “Babaen iti daram nanggatangka iti tattao maipaay iti Dios manipud iti tunggal tribu ken pagsasao ken ili ken nasion, ket pinagbalinmo ida a kas pagarian ken papadi iti Diostayo, ket agturayda a kas ar-ari iti daga.”—Apocalipsis 5:9, 10.
13. Apay a ni Santiago a kabsat ni Jesus iti ina, maikanatad nga inturongna ti suratna “iti sangapulo ket dua a tribu a naiwarawara”?
13 Ti kongregasion Kristiano ket “maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion.” (1 Pedro 2:9) Yantangay sinandianna ti natural nga Israel kas nasion ti Dios, nagbalin dayta a baro nga Israel a ‘pudpudno nga “Israel.”’ (Roma 9:6-8; Mateo 21:43)a Gapu iti daytoy, maikanatad a ni Santiago a kabsat ni Jesus iti ina, inturongna ti mangipastor a suratna “iti sangapulo ket dua a tribu a naiwarawara,” kayatna a sawen, iti sangalubongan a kongregasion dagiti napulotan a Kristiano nga agdagup iti 144,000 idi agangay.—Santiago 1:1.
Ti Israel ti Dios Ita
14. Ania ti mangipakita a saan a nagbalbaliw ti pammati dagiti Saksi ni Jehova a literal a 144,000 ti bilang dagidiay mangbukel iti naespirituan nga Israel?
14 Makapainteres ta binigbig ni Charles T. Russell a ti 144,000 ket literal a bilang dagiti indibidual a mangbukel iti naespirituan nga Israel. Iti The New Creation, Tomo VI iti Studies in the Scriptures, a naipablaak idi 1904, insuratna: “Adu ti pamatiantayo a ti eksakto, nakedngan a bilang dagiti napili [dagidiay napulotan] ket daydiay naulit-ulit a nadakamat iti Apocalipsis (7:4; 14:1); dagiti 144,000 ‘a nasubbot manipud iti sangatauan.’” Iti Light, Umuna a Libro, nga impablaak dagiti Estudiante ti Biblia idi 1930, naikuna met ti kastoy: “Ti 144,000 a kameng ti bagi ni Kristo nailadawanda a naummong kas napili ken napulotan, wenno naselioan.” Saan a nagbalbaliw ti pammati dagiti Saksi ni Jehova a literal a 144,000 ti bilang dagiti napulotan a Kristiano a mangbukel iti naespirituan nga Israel.
15. Sakbay unay ti aldaw ti Apo, ania ti impapan dagiti napasnek nga estudiante ti Biblia a tagiragsaken dagiti natural a Judio kalpasan ti panagngudo ti Panawen dagiti Gentil?
15 Nupay kasta, saan kadi nga adda met naisangsangayan a pabor a pakaikarian ti natural nga Israel? Kadagiti tiempo sakbay unay ti aldaw ti Apo, idi a dagiti napasnek nga estudiante ti Biblia mataktakuatanda dagiti adu a pamunganayan a kinapudno iti Sao ti Dios, impapanda nga iti panagngudo ti Panawen dagiti Gentil tagiragsaken manen dagiti Judio ti naparaburan a takder iti imatang ti Dios. Gapuna, ti libro ni C. T. Russell a The Time Is At Hand (Tomo II ti Studies in the Scriptures), a naipablaak idi 1889, inyaplikarna ti Jeremias 31:29-34 kadagiti natural a Judio, ken kinunana: “Ti lubong saksianna ti kinapudno a ti pannakadusa ti Israel iti sidong ti panangituray dagiti Gentil ket nagtultuloy sipud idi K.K.P. [607], ket agtultuloy pay laeng dayta, ken awan ti pangnamnamaan a maorganisar manen ti nasionda sakbay ti A.D. 1914, ti pagnguduan ti ‘pito a panawenda’—2,520 a tawen.” Kasla maisubli manen idi ti nasion dagiti Judio, ket nalawag a rimmayray dayta a namnama idi 1917, idi nga inkari ti Balfour Declaration a suportaran ti Britania ti pannakaaramid ti Palestina kas pagilian a pagtaengan dagiti Judio.
16. Ania ti inaramid dagiti Saksi ni Jehova tapno maidanonda kadagiti natural a Judio ti Nakristianuan a mensahe, ket ania ti resultana?
16 Kalpasan ti umuna a sangalubongan a gubat, naibilin ti panagbalin ti Palestina a teritoria ti Gran Britania, ket dayta ti nangilukat iti gundaway kadagiti adu a Judio nga agsubli iti dayta a pagilian. Idi 1948, naipasngay ti napolitikaan nga Estado ti Israel. Saan kadi nga ipasimudaag daytoy nga agdidiaya ti parabur ti Dios kadagiti Judio? Iti unos ti adu a tawen, kasta ti impagarup dagiti Saksi ni Jehova. Gapuna, idi 1925 impablaakda ti 128 ti panidna a libro a Comfort for the Jews. Idi 1929, inruarda ti napintas a 360 ti panidna a libro a Life, a nairanta a mangawis kadagiti Judio ken nangsalaysay pay iti Job a libro ti Biblia. Napalalo ti panangikagumaanda a mangidanon iti daytoy a Mesianiko a mensahe kadagiti Judio, nangruna idiay New York City. Makaparagsak ta adda sumagmamano a nangipangag, ngem kas kadagiti ammada idi umuna a siglo, linaksid ti kaaduan kadagiti Judio ti ebidensia ti kaadda ti Mesias.
17, 18. Ania ti naawatan dagiti adipen ti Dios ditoy daga no maipapan iti baro a tulag ken dagiti padto ti Biblia maipapan iti pannakaisubli?
17 Nalawag a dagiti Judio, kas maysa nga ili ken kas maysa a nasion, ket saan nga isu ti Israel a nadeskribir iti Apocalipsis 7:4-8 wenno dagiti dadduma pay a padto iti Biblia a nainaig iti aldaw ti Apo. Kas panangsurotda iti tradision, intultuloy dagiti Judio ti saanda a panangusar iti nagan ti Dios. (Mateo 15:1-3, 7-9) Iti panangsalaysayna iti Jeremias 31:31-34, ti libro a Jehovah, nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova idi 1934, kinunana: “Awan ti pakainaigan ti baro a tulag kadagiti natural a kaputotan ti Israel ken iti kaaduan iti sangatauan, no di ket . . . agpaay laeng dayta iti naespirituan nga Israel.” Dagiti padto iti Biblia maipapan iti pannakaisubli saanna a tuktukoyen dagiti natural a Judio wenno ti napolitikaan nga Israel, a kameng ti United Nations ken paset ti lubong a dinakamat ni Jesus iti Juan 14:19, 30 ken 18:36.
18 Idi 1931, napalaus ti rag-o dagiti adipen ti Dios ditoy daga idi inawatda ti nagan a Saksi ni Jehova. Naimpusuan a patienda dagiti sasao iti Salmo 97:11: “Ti met laeng silaw nagsilnag maipaay iti daydiay nalinteg, ken ti panagrag-o maipaay a mismo kadagidiay napalungdo iti puso.” Silalawag a naawatanda a ti laeng naespirituan nga Israel ti naipasidong iti baro a tulag. (Hebreo 9:15; 12:22, 24) Saan a karaman iti dayta ti di manangipangag a natural nga Israel ken kasta met ti kaaduan iti sangatauan. Daytoy a pannakaawat winaknitanna ti dana agpaay iti naraniag a gilap ti nadibinuan a lawag, a naisangsangayan iti rekord ti nateokratikuan a historia. Ipalgak daytoy no kasano kawadwad ti ipaay ni Jehova nga asi, naayat a kinamanangaasi, ken kinapudno kadagiti amin a tattao nga umadani kenkuana. (Exodo 34:6; Santiago 4:8) Wen, malaksid iti Israel ti Dios, adu pay ti mabenepisiaran iti panangtengngel dagiti anghel kadagiti uppat nga angin ti pannakadadael. Siasino ngata dagitoy? Maysakanto ngata kadakuada? Kitaentayo.
[Footnote]
a Maitutop a “Makiranget ti Dios; Mannakiranget (Napinget) iti Dios” ti kaipapanan ti nagan nga Israel.—Genesis 32:28, footnote iti New World Translation Reference Bible.
[Ladawan iti panid 114]
[Dagiti Ladawan iti panid 116, 117]
Ti sapasap a pannakapili ti pudno nga Israel ti Dios ket nangrugi idi aldaw ti Pentecostes 33 K.P. agingga idi 1935, idi a naangay ti nakallalagip a kombension dagiti Saksi ni Jehova idiay Washington, D.C. Iti dayta a kombension, naipaganetget ti pannakaurnong ti dakkel a bunggoy nga addaan iti namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga (Apocalipsis 7:9)