KAPITULO 14
Mabalin a Magunggonaanka iti Baro a Tulag
1. Ania a nagkadua nga annongen ti intungpal ni Jeremias?
TI MAYSA nga imbilin ni Jehova nga aramiden ni Jeremias ket ‘mangparaut ken mangrugpo ken mangdadael ken mangrebba.’ Ti maysa pay ket “mangbangon ken mangimula.” Inaramid ni Jeremias ti naud-udi babaen ti panangibutaktakna iti kinadakes dagiti natangsit a Judio ken panangipakaammona iti pangngeddeng ti Dios maibusor kadakuada ken iti Babilonia. Nupay kasta, karaman kadagiti padto ni Jeremias ti namnama iti masanguanan. Impadtona ti pannakaibangon ti pinanggep ti Dios nga ibangon ken ti pannakaimula ti pinanggepna nga imula. Kas pagarigan, ‘nangbangon ken nangimula’ ni Jeremias babaen ti panangipadtona iti panagsubli dagiti Judio iti dagada.—Jer. 1:10; 30:17, 18.
2. Apay a dusaen ni Jehova ti ilina, ken iti ania a rukod?
2 Ti panangipakaammo ni Jeremias iti panagsubli dagiti Judio iti dagada dina kaipapanan a panuynoyan ti Dios ti ilina wenno ikompromisona ti pagalagadanna iti kinahustisia. Kinapudnona, dusaenna dagiti nasukir a Judio. (Basaen ti Jeremias 16:17, 18.) Idi kaaldawan ni Jeremias, manmano kadagiti umili ti Jerusalem ti “agar-aramid iti kinahustisia” wenno “agsapsapul iti kinamatalek,” isu a napunnuanen ni Jehova. Kinunana: “Nabannogakon nga agladladingit.” (Jer. 5:1; 15:6, 7) ‘Nagsubli [dagidi a Judio] kadagiti biddut dagidi ammada, dagidiay immuna, a nagkitakit nga agtulnog’ iti sao ni Jehova. Maysa pay, pinagpungtotda ti Dios babaen ti panagdaydayawda kadagiti didiosen. (Jer. 11:10; 34:18) Tubngaren ni Jehova ti ilina ken dusaenna pay ketdi “iti maiparbeng a rukod,” bareng no agnakemda ken agsublida kenkuana.—Jer. 30:11; 46:28.
3. Apay a rumbeng nga usigem ti padto maipapan iti baro a tulag?
3 Adda pinaipadto ti Dios ken ni Jeremias a mangyeg kadagiti manayon a bendision iti amin—ti baro a tulag. Iti panangusigtayo kadagiti padto ni Jeremias, nasken nga ipaayantayo iti atension daytoy baro a tulag. Dayta ti kasukat ti tulag nga imbabaet ni Moises iti Israel kalpasan ti ipapanawda idiay Egipto. (Basaen ti Jeremias 31:31, 32.) Idi inyussuatna ti Pangrabii ti Apo, dinakamat ni Jesu-Kristo daytoy a baro a tulag, isu a rumbeng a pakaseknantay dayta. (Luc. 22:20) Dinakamat ni apostol Pablo daytoy a tulag iti suratna kadagiti Hebreo. Inadawna ti padto ni Jeremias ken impaganetgetna ti kinapateg ti baro a tulag. (Heb. 8:7-9) Ngem ania a talaga ti baro a tulag? Apay a kasapulan dayta? Siasino dagiti karaman iti dayta, ken kasanoka a mabenepisiaran? Kitaentayo.
ANIA TI PANGGEP TI BARO A TULAG?
4. Ania ti panggep ti Linteg ti tulag?
4 Tapno maawatantayo ti baro a tulag, nasken a tarusantay pay nga umuna ti panggep ti immun-una a tulag, ti Linteg ti tulag. Adu nga agkakaimbag a panggep ti itungpal dayta a tulag nga agpaay iti nasion a mangur-uray iti naikari a Bin-i, a pakabendisionan ti adu. (Gen. 22:17, 18) Maysa dayta a tulag iti nagbaetan ni Jehova a mismo ken ti Israel a naaramid idiay Bantay Sinai. Idi inawat dagiti Israelita ti Linteg ti tulag, nagbalinda a ‘naisangsangayan a sanikua’ ti Dios. Iti sidong dayta a tulag, agtaud iti tribu ni Levi dagiti papadi iti nasion ti Israel. Idi inaramidna dayta a tulag, dinakamat ni Jehova ti “maysa a pagarian ti papadi ken maysa a nasantuan a nasion” ngem saanna nga impalgak no kaano ken no kasano a mabukel dayta. (Ex. 19:5-8) Kabayatanna, imbatad dayta a tulag a saan a matungpal dagiti Israelita ti amin a sagudayen ti Linteg, isu nga imparangarangna dagiti basolda. Dayta ti gapuna nga impaannurot ti Linteg kadagiti Israelita ti regular a panangipaayda kadagiti daton a pangabbong kadagiti basolda. Ngem nalawag a saan la a dayta ti kasapulan. Kasapulan ti maysa a perpekto a daton a maminsan laeng a maipaay. Wen, nasken ti agnanayon a pannakapakawan ti basol.—Gal. 3:19-22.
5. Apay a pinaipadto ni Jehova ti baro a tulag?
5 Maawatantay ngarud no apay a pinaipadto ti Dios ken ni Jeremias ti sabali a tulag, ti baro a tulag, nupay saan pay a nagpatingga idi ti Linteg ti tulag. Gapu iti ayat ken asina, kayat ni Jehova ti mangipaay iti permanente a tulong saan laeng a para iti maysa a nasion. Babaen ken Jeremias, kinuna ti Dios maipapan kadagidiay karaman iti daytoy a masanguanan a tulag: “Pakawanekto ti biddutda, ket ti basolda saankonton a lagipen.” (Jer. 31:34) Nupay naisawang dayta a kari idi kaaldawan ni Jeremias, mangyeg dayta iti nagsayaat a namnama iti sangatauan. Kasano?
6, 7. (a) Ania ti rikna dagiti dadduma maipapan iti kinaimperpektoda? (b) Apay a maliwliwaka no usigem ti baro a tulag?
6 Imperpektotayo pay laeng ken masansan a mabigbigtayo daytoy. Alaentay a pagarigan ti maysa a kabsat a mangikagkagumaan a mangparmek iti parikutna. Kinunana: “No kasta a mailaw-anak, ti panagriknak ket nakadakdakesak, a pulos a diakto malitupan ti basolko. Mabainak payen nga agkararag. Kunak no kua, ‘Jehova, diak ammo no ipangagmo daytoy kararagko, ngem . . . ’” Ti panagrikna dagiti dadduma a nakabasol wenno nangulit iti nagbasolanda ket saan a dumanon iti Dios dagiti kararagda ta kas man la adda “aripuno dagiti ulep” a nangbangen kadagita. (Un. 3:44) Adda met dagidiay rirriribuken pay laeng ti panunotda gapu iti naaramidda a basol, uray no adu a tawenen ti naglabas. Uray dagiti mapagulidanan a Kristiano a saan a nakabasol iti nadagsen, mabalin a makaibbetda iti sasao a pagbabbabawyandanto.—Sant. 3:5-10.
7 Ditay koma panunoten a saantayto a pulos makaaramid iti di umiso. (1 Cor. 10:12) Inannugot uray ni apostol Pablo nga adda dagiti biddutna. (Basaen ti Roma 7:21-25.) Mainaig iti daytoy, laglagipentay koma ti baro a tulag. Inkari ti Dios a karaman iti baro a tulag ti pananglipatna kadagiti basol. Anian a makaliwliwa! Naragsakan la ketdi ni Jeremias iti dayta a padto, ket mabalin a kastatayo met no ad-adu ti maammuantayo maipapan iti baro a tulag ken maawatantayo no kasano a mabenepisiarantayo iti dayta.
Apay a nangaramid ti Dios iti baro a tulag?
ANIA TI BARO A TULAG?
8, 9. Ania ti insakripisio ni Jehova tapno mapakawan ti basol?
8 Bayat nga ad-adda a maam-ammom ni Jehova, ad-adda met a mabigbigmo ti aglaplapusanan a kinaimbag ken asina kadagiti imperpekto a tattao. (Sal. 103:13, 14) Iti padto ni Jeremias maipapan iti baro a tulag, kinunana a ni Jehova ‘pakawanenna ti biddutda’ ken lipatenna ti basolda. (Jer. 31:34) Nalabit naisaludsod ni Jeremias iti bagina no kasano nga ibanag ti Dios ti kasta a panangpakawan. Ngem maawatanna nga iti panangdakamatna iti baro a tulag, kayat a sawen ti Dios nga adda maaramid a katulagan, wenno kontrata, iti nagbaetan ti Dios ken dagiti tattao. Babaen iti dayta a tulag, ibanag ni Jehova ti impadto ni Jeremias, a pakairamanan ti panangpakawan. Ad-adunto pay ti ipalgak ti Dios mainaig iti panggepna, agraman ti aramidento ti Mesias.
9 Mabalin a nakakitakan kadagiti nagannak a saan a mangdisdisiplina kadagiti annakda. Kasta kadi ni Jehova? Saan! Nalawag daytoy iti wagas a pannakaipatungpal ti baro a tulag. Imbes a basta pakawanenna dagiti basol, siiinget nga impakat ti Dios ti pagalagadanna iti kinahustisia babaen ti panangipaayna iti legal a pakaibatayan ti panangpakawan kadagiti basol. Dakkel ti insakripisiona tapno maibanag dayta. Maawatam daytoy no imutektekam ti insurat ni Pablo idi salsalaysayenna ti baro a tulag. (Basaen ti Hebreo 9:15, 22, 28.) Dinakamat ni Pablo ti ‘pannakaluk-at babaen ti subbot’ ken kinunana a “malaksid no maiparukpok ti dara awan maaramid a pannakapakawan.” No maipapan iti baro a tulag, saan a dara dagiti toro wenno kalding ti maidaton a kas iti impaannurot ti Linteg. Ti baro a tulag ket pinatalgedan ti dara ni Jesus. Maibatay iti dayta a perpekto a sakripisio, ni Jehova mabalinna a ‘pakawanen ti biddut ken basol’ iti agnanayon. (Ara. 2:38; 3:19) Ngem siasino ti adda iti sidong daytoy baro a tulag ken makagun-od iti pammakawan? Saan a ti nasion dagiti Judio. Kinuna ni Jesus a ti Dios laksidennanto dagiti Judio (nga agidatdaton kadagiti animal a kalikaguman ti Linteg) ken iturongna ti atensionna iti sabali a nasion. (Mat. 21:43; Ara. 3:13-15) Dayta a nasion ket isu ti “Israel ti Dios,” a buklen dagiti Kristiano a napulotan iti espiritu. Iti ababa a pannao, ti Linteg ti tulag ket naaramid iti nagbaetan ti Dios ken ti nasion ti Israel, idinto ta ti baro a tulag ket naaramid iti nagbaetan ni Jehova a Dios ken ti naespirituan nga Israel, a ni Jesus ti Manangibabaet.—Gal. 6:16; Roma 9:6.
10. (a) Asino ti “tarubong” a nagtaud ken David? (b) Kasano a magunggonaan dagiti tattao iti dayta a “tarubong”?
10 Inladawan ni Jeremias ti umay a Mesias kas “tarubong” nga agtaud ken David. Maitutop dayta ta uray idi kaaldawan ni Jeremias, naputed ti naarian a kapuonan ni David. Nupay kasta, saan a natay ti puonna. Iti panaglabas ti panawen, nayanak ni Jesus iti kapuonan ni Ari David. Naawagan ni Jesus iti “Ni Jehova Isu ti Kinalintegtayo,” a mangipaganetget iti kasta unay a panangipateg ti Dios iti kinalinteg. (Basaen ti Jeremias 23:5, 6.) Impalubos ni Jehova nga agsagaba ken matay ti bugbugtong nga Anakna idi adda ditoy daga. Kalpasanna, maitunos iti hustisia, mabalinen nga ipakat ni Jehova ti pateg ti daton a pangsubbot ti “tarubong” ni David a pakaibatayan ti pannakapakawan ti basol. (Jer. 33:15) Gapu iti daytoy, naaddaan dagiti dadduma a tattao iti gundaway a maideklara a “nalinteg maipaay iti biag” ken mapulotan iti nasantuan nga espiritu, ket iti kasta addada iti sidong ti baro a tulag. Kas kanayonan a pammaneknek ti panangipateg ti Dios iti kinalinteg, adda dagidiay magunggonaan met iti baro a tulag uray no awanda iti sidong dayta a tulag, kas makitatayto.—Roma 5:18.
11. (a) Iti ania a maisurat ti linteg ti baro a tulag? (b) Apay nga interesado ti “sabsabali a karnero” iti linteg ti baro a tulag?
11 Kayatmo kadi a maammuan ti dadduma pay a nakaidumaan ti baro a tulag? Ti maysa kadagiti kangrunaan a nagdumaan ti baro a tulag ken ti tulag ti Mosaiko a Linteg ket ti nakaisuratanda. (Basaen ti Jeremias 31:33.) Ti Sangapulo a Bilin iti Linteg ti tulag ket naisurat kadagiti tapi a bato, nga awanen idi agangay. Maigiddiat iti dayta, impadto ni Jeremias a ti linteg ti baro a tulag ket maisurat ken agtalinaed iti puso dagiti tattao. Dagiti napulotan a Kristiano, nga adda iti sidong ti baro a tulag, pudno nga ipatpategda daytoy a linteg. Dagidiay ngay awan iti sidong ti baro a tulag, ti “sabsabali a karnero,” a mangnamnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga? (Juan 10:16) Pagragsakanda met ti linteg ti Dios. Kasda la kadagiti ganggannaet nga agnanaed iti Israel, a nangawat ken nabenepisiaran iti Mosaiko a Linteg.—Lev. 24:22; Num. 15:15.
12, 13. (a) Ania ti linteg ti baro a tulag? (b) Iti sidong “ti linteg ti Kristo,” apay a saanmo a marikna a mapilpilitanka nga agserbi iti Dios?
12 Ania ti sungbatmo iti daytoy a saludsod, ‘Ania daytoy a linteg a naisurat iti puso dagiti napulotan a Kristiano?’ Maawagan met daytoy a linteg iti “ti linteg ti Kristo.” Naited nga umuna dayta kadagiti naespirituan nga Israelita nga adda iti sidong ti baro a tulag. (Gal. 6:2; Roma 2:28, 29) Mabalinmo a gupgopen “ti linteg ti Kristo” iti maymaysa a sao: ayat. (Mat. 22:36-39) Kasano ti pannakaisurat daytoy a linteg iti puso dagiti napulotan? Kangrunaanna, babaen ti panangadalda iti Sao ti Dios ken iyaadanida ken ni Jehova iti kararag. No kasta, dagita nga aspeto ti pudno a panagdaydayaw ket rumbeng a regular nga aramiden dagiti amin a pudno a Kristiano, uray dagidiay awan iti sidong ti baro a tulag ngem agtarigagay a mabenepisiaran iti dayta.
13 Nadeskribir “ti linteg ti Kristo” kas “perpekto a linteg a kukua ti wayawaya” ken “linteg ti siwayawaya nga ili.” (Sant. 1:25; 2:12) Adu idi ti adda iti sidong ti Mosaiko a Linteg sipud pannakayanakda, ngem awan ti nayanak a sigud nga addan iti sidong ti baro a tulag wenno iti sidong ti linteg ti Kristo. Saan nga inkapilitan ti panagserbi iti Dios dagidiay mangtungtungpal iti linteg ti Kristo. Imbes ketdi, maragsakanda a makaammo a mabalin a maisurat iti pusoda ti linteg ti Dios ken silulukat kadagiti tattao ti gundaway a mangsagrap kadagiti manayon a gunggona nga itden ti tulag nga impadto ni Jeremias.
Kasano a pinagbalin ti Dios a posible ti pannakapakawan dagiti basol babaen ti baro a tulag? Kasanom a masursuro ti maipapan iti linteg a naisurat kadagiti puso?
DAGITI MAGUNGGONAAN ITI BARO A TULAG
14. Siasino ti nalawag a magunggonaan iti baro a tulag?
14 Idi naammuanda a 144,000 ti adda iti sidong ti baro a tulag, mabalin nga impagarup dagiti dadduma a dagitoy laeng ti magunggonaan iti dayta, nalabit gapu ta dagiti laeng napulotan ti makiramraman kadagiti emblema iti tinawen a Panglaglagip iti ipapatay ni Kristo, a ti arak irepresentarna ti ‘dara iti tulag.’ (Mar. 14:24) Ngem laglagipem a dagidiay adda iti sidong ti baro a tulag ket kakadua ni Jesus a mangbukel iti “bin-i” ni Abraham, a pakabendisionan ti amin a nasion. (Gal. 3:8, 9, 29; Gen. 12:3) Ti baro a tulag ti usaren ni Jehova a mangtungpal iti karina a bendisionanna ti intero a sangatauan babaen ti “bin-i” ni Abraham.
15. Ania ti naipadto nga akem dagiti napulotan?
15 Ni Jesu-Kristo, a kangrunaan a paset ti bin-i ni Abraham, ti agserbi kas Nangato a Padi. Babaen ti perpekto a sakripisio nga impaayna, mapakawan ti salungasing ken basol. (Basaen ti Hebreo 2:17, 18.) Nupay kasta, idi pay un-unana a dinakamat ti Dios ti maipapan iti “maysa a pagarian ti papadi ken maysa a nasantuan a nasion.” (Ex. 19:6) Iti nagkauna nga Israel, dagiti papadi ket naggapu iti maysa a tribu, ken sabali a tribu ti nagtaudan dagiti ari. Kasano ngarud a tumaud ti naikari a nasion a buklen dagiti ar-ari ken papadi? Inturong ni apostol Pedro ti umuna a suratna kadagidiay sinantipikar ti espiritu. (1 Ped. 1:1, 2) Dineskribirna ida kas “maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion, maysa nga ili nga agpaay a naisangsangayan a sanikua.” (1 Ped. 2:9) No kasta, dagiti napulotan a Kristiano a karaman iti baro a tulag ket agserbi a katulongan a papadi, wenno papadi nga adda iti babaen ni Kristo. Panunotem ti kayat a sawen dayta! Inaldaw a makigubgubaltayo iti impluensia ti basol, nga ‘agturturay [pay laeng] kas ari.’ Kasta met ti napasaran dagidiay agserbi a katulongan a papadi. (Roma 5:21) Ammoda no ania ti rikna ti makaaramid kadagiti biddut ken makidangdangadang iti basol. No kasta, kas ken Kristo, maawatanda ti riknatayo a makigubgubal kadagiti dakes a pagannayasantayo.
16. Ania a pammaregta ti ipaay ti Apocalipsis 7:9, 14 iti “dakkel a bunggoy”?
16 Iti Apocalipsis 7:9, 14, naiparang ti “dakkel a bunggoy” a ‘sikakawes kadagiti puraw a pagan-anay,’ a mangipasimudaag a nadalusda iti imatang ti Dios. Mabukbukel itan ti dakkel a bunggoy nga addaan namnama a makalasat iti “dakkel a rigat.” No kasta, uray pay itan, nalintegda iti imatang ti Dios. Maibilangda a nalinteg kas gagayyem ni Jehova. (Roma 4:2, 3: Sant. 2:23) Anian a nagsayaat dayta! No maysaka kadagiti mangbukel iti dakkel a bunggoy, manamnamam a sidadaan ti Dios a tumulong kenka bayat nga ikagkagumaam ti agtalinaed a nadalus iti imatangna.
17. Iti ania nga anag a saanen a “lagipen” ni Jehova dagiti basol?
17 Ania ti mapasamak kadagiti basol dagidiay paraburan ti Dios? Kas nadakamaten, kinuna ni Jehova babaen ken Jeremias: “Pakawanekto ti biddutda, ket ti basolda saankonton a lagipen.” (Jer. 31:34) Aramiden ti Dios daytoy kadagiti napulotan maibatay iti daton ni Jesus. Kasta met, pakawanen ti Dios dagiti basol ti dakkel a bunggoy maibatay iti isu met laeng a ‘dara iti tulag.’ Idi kinuna ni Jeremias a saanen a “lagipen” ti Dios dagiti basol, dina kayat a sawen a malipatan ken saanen a matandaanan ni Jehova dagiti basol. Imbes ketdi, kaipapananna a no dinisiplina ken pinakawanen ni Jehova ti asinoman a nakabasol ngem agbabbabawi, saannan nga isingir ti basol a naaramid dayta a tao. Panunotem dagiti basol ni Ari David mainaig kada Bat-seba ken Urias. Nadisiplina ni David ken inapitna ti bunga dagiti basolna. (2 Sam. 11:4, 15, 27; 12:9-14; Isa. 38:17) Nupay kasta, saan nga agnanayon a siningir ti Dios gapu kadagidi a basol. (Basaen ti 2 Cronicas 7:7, 18.) Kas naipasimudaag iti baro a tulag, no pinakawanen ni Jehova dagiti basol, maibatay iti daton ni Jesus, saannan a lagipen dagitoy.—Ezeq. 18:21, 22.
18, 19. Ania ti masursurotayo iti baro a tulag maipapan iti panangpakawan?
18 No kasta, ti baro a tulag itampokna ti maysa a nagsayaat nga aspeto ti pannakilangen ni Jehova kadagiti managbasol a tattao, agpadpada kadagiti napulotan, nga adda iti sidong ti tulag, ken kadagidiay addaan iti naindagaan a namnama. Makapagtalekka a no pinakawanen ni Jehova dagiti basolmo, saannan nga isingir pay dagita kenka. Adda masursuro ti tunggal maysa kadatayo iti kari ti Dios maipapan iti baro a tulag. Isaludsodmo iti bagim, ‘Tultuladek kadi ni Jehova babaen ti saanko a panangiriing kadagiti basol dagiti sabsabali a pinakawankon?’ (Mat. 6:14, 15) Pudno daytoy kadagiti babassit a kamali ken uray kadagiti nadagsen a basol, kas iti pannakikamalala ti maysa a Kristiano. No sibubulos a pinakawan ti inosente nga asawa ti nakikamalala nga asawana nga agbabbabawi, saan kadi a rumbeng laeng a ‘saannan a lagipen ti basol’? Pudno a saan a kaskarina a maiwaksi iti panunottayo dagiti basol dagiti sabsabali, ngem dayta ti maysa a pamay-an a matuladtayo ni Jehova.a
19 Daytoy a masursurotayo iti baro a tulag ket mabalin nga iyaplikar uray iti tao a nailaksid ngem nagbabawi ken nakasublin iti kongregasion. Ngem kasanon no napukawanka wenno nadadael ti reputasionmo gapu iti dayta a tao? Maitunos iti mabasatayo iti Jeremias 31:34, ania ti rumbeng a panunoten ken aramidentayo? Pakawanentayo kadi ti nakabasol ken saantayon nga iriing pay ti basolna? (2 Cor. 2:6-8) Wen, amin dagiti mangapresiar iti baro a tulag ket rumbeng nga ikagumaanda nga iyaplikar dayta iti inaldaw a panagbiagda.
Kasanom a mayaplikar ti naadalmo iti baro a tulag maipapan iti panangpakawan?
DAGITI AGDAMA KEN MASANGUANAN A BENDISION NGA IYEG TI BARO A TULAG
20. Kasano a naidumaka iti adu a Judio idi kaaldawan ni Jeremias?
20 Idi kaaldawan ni Jeremias, kas man la kastoy ti ibagbaga ti adu a Judio: “Ni Jehova saanto nga agaramid iti naimbag, ket saanto nga agaramid iti dakes.” (Sof. 1:12) Nupay ammoda no siasino ni Jehova ken ammoda dagiti galadna, impagarupda nga isu ket saan nga agtignay ken saanna a kalikaguman ti panangannurotda iti aniaman a pagalagadan. Ngem iti biangmo, ammom nga awan ti mailimedmo iti Dios. Mabutengka iti Dios ken saanmo a kayat ti agaramid iti dakes gapu iti panagraemmo kenkuana. (Jer. 16:17) Ngem ammom met a ni Jehova ket nakaim-imbag nga Ama. Kitkitaenna dagiti naimbag nga aramidtayo, makita man dagita dagiti dadduma wenno saan.—2 Cron. 16:9.
21, 22. Apay a saanen a masapul pay nga ibagada kenka nga ‘ammuem ni Jehova’?
21 Ti maysa a naisangsangayan nga aspeto ti baro a tulag isu daytoy: “Ikabilkonto ti lintegko iti unegda, ket iti pusoda isuratkonto dayta. Ket agbalinakto a Diosda, . . . Ket saandanton a mangisuro tunggal maysa iti kaduana ken tunggal maysa iti kabsatna, a kunkunana, ‘Ammuenyo ni Jehova!’ ta isuda amin am-ammodakto.” (Jer. 31:33, 34) Ipakpakita dagiti napulotan a natda ditoy daga ita a naisurat ti linteg ti Dios iti pusoda. Ipatpategda dagiti pannursuro ti Sao ti Dios, imbes nga agpannurayda iti sursuro ti asinoman a tao. Ken siraragsak nga iranranudda kadagidiay mangbukel iti dakkel a bunggoy dagiti naadalda iti Biblia. Gapuna, dagiti tattao nga addaan iti naindagaan a namnama naam-ammo ken ay-ayatenda met ni Jehova. Situtulokda nga agpapaiwanwan kenkuana ken agtalekda kadagiti karina. Nalabit a kastaka met. Am-ammom unay ken ay-ayatem ni Jehova. Anian a bendision dayta!
22 Kasano ti panangpatibkermo iti relasionmo ken Jehova? Awan duadua nga adda dagiti malagipmo a gundaway a sinungbatan ni Jehova dagiti kararagmo. Gapu kadagiti kasta a kapadasam, rimmayray ti apresasionmo iti kinaimbagna. Mabalin a nariknam ti tulongna babaen ti panangipalagipna iti maysa a teksto a nakatulong kenka a mangsango iti narigat a kasasaad. Ipategmo dagiti kasta a kapadasan. No itultuloymo nga adalen ti Saona, umadu nga umadu ti ammom maipapan kenkuana. Maysa dayta nga agtultuloy a bendision!
23. No sidsidirennaka ti konsiensiam, kasano a ti pannakaammom ken Jehova patalgedenna ti riknam?
23 Ngem adda sabali pay a bendision a nainaig iti baro a tulag a mabalin a mapasarantay ita. Gapu ta ammotayo a mamakawan ni Jehova maitunos iti dayta a tulag, saannatayo nga agtultuloy a sidiren ti konsiensiatayo gapu iti napalabas a basoltayo. Kas pagarigan, dagiti dadduma a nagparegreg idi saanda pay nga ammo dagiti pagalagadan ti Dios ket mabalin a makonkonsiensia ken maldaanganda gapu ta inggagarada a kinettel ti biag ti di pay naipasngay a maladaga. Kasta met ti rikna dagiti dadduma a nakautang iti biag gapu iti pannakiramanda iti gubat. Ngem gapu iti daton a pangsubbot ni Jesus—a nakaibatayan ti baro a tulag—mapakawan dagiti pudpudno nga agbabawi. Gapu ta kasta, makapagtalektayo a no pinakawanen ni Jehova dagiti basoltayo, saannan nga isingir dagita. Di rumbeng a sangkapanunottayo dagiti basol a naan-anay a pinakawanen ni Jehova.
24. Ania a pammaregta ti ipaay kenka ti Jeremias 31:20?
24 Ti panangpakawan ni Jehova ket nailadawan iti Jeremias 31:20. (Basaen.) Pinullo a tawen sakbay ti kaaldawan ni Jeremias, dinusa ni Jehova ti makin-amianan a pagarian ti Israel, a buklen ti sangapulo a tribu (nga irepresentar ti prominente a tribu ni Efraim), gapu iti panagdaydayawda iti didiosen. Naidestieroda. Ngem ipatpateg unay ti Dios dagiti umili iti dayta a nasion. Dungdungnguenna latta ida a kas “maysa nga ubing a natrato a siaayat.” No malagipna ida, ‘agbalin a naariwawa’ dagiti bagisna, kayatna a sawen, matukay unay ti riknana. Daytoy a salaysay, a masarakan iti konteksto ti baro a tulag, ipakitana a sidadaan ni Jehova a mangpakawan kadagiti nakabasol ngem agbabbabawi.
25. Apay a rumbeng nga agyamanka ken Jehova iti panangipaayna iti baro a tulag?
25 Ti kari ni Jehova a pakawanenna dagiti basol babaen ti baro a tulag ket matungpal a naan-anay iti ngudo ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Kristo. Ni Jesu-Kristo, a kaduana dagiti 144,000 a katulongan a papadi, napagbalindanton a perpekto dagiti nasungdo a tattao. Kalpasan ti maudi a pannubok, agbalinton ti sangatauan a naan-anay a paset ti sapasap a pamilia ni Jehova. (Basaen ti Roma 8:19-22.) No mano a siglon nga umas-asug ti sangatauan gapu iti basol. Nupay kasta, masagrapton dagiti tattao ti “nadayag a wayawaya ti annak ti Dios,” a mawayawayaandan iti basol ken patay. Gapuna, agtalekka a babaen ti baro a tulag, a maysa a naayat nga urnos, masagrapmo ti aglaplapusanan a bendision. Mabenepisiaranka saan laeng nga ita no di ket iti agnanayon babaen ti “tarubong” a nagtaud ken ni David ken matagiragsakmo ti “kinalinteg iti daga.”—Jer. 33:15.
Kasano a magunggonaanka iti baro a tulag ita ken iti masanguanan?
a Ti kinamasindadaan ti Dios a mangpakawan ket nailadawan iti panangpakawan ni Oseas ken ni Gomer. Kitaem ti pannakasalaysay ti Oseas 2:14-16 iti Agbiagka a Silalagip iti Aldaw ni Jehova, panid 128-130.