Nadiosan a Giya iti Panangpili iti Pakiasawaan
“Pagbalinenkanto nga addaan iti pannakatarus ket isuroka iti dalan a rebbeng a papanam. Mangipaayakto iti balakad a ti matak situturong kenka.”—SALMO 32:8.
1. Ania a bambanag ti kasapulan para iti naballigi a panagasawa?
IMMIBBET a nagampayag ti maysa a sirkero manipud agpalpallayug a trapeze-na, naglapiukot, sa sisisigo a nagbalbalintuag iti angin. Idi nagunnat manipud panagpusiposna, inyawatna dagiti takiagna ket sinippaw ti maysa a nakabalinsuek nga artista iti trapeze manipud sabali a pungto. Maysa a pareha nga aga-ice skate ti aggidgiddan nga agal-alindayag a siaannayas. Giddato a ti lalaki binagkatna ti kaparehana sana impallangatok iti angin. Nagpusipos ti babai, siiinayad a nagdisso iti maysa nga skate, sa agtultuloy nga agpulpuligos iti yelo a kagiddan ti lalaki. Kasla awan man la rigrigatna dagita a pabuya. Ngem asino ngata ti mangpadas kadagita a di nakapagensayo, nga awanan makabael a kapareha ken, nangnangruna pay, ti umiso a kita ti giya wenno instruksion? Umasping iti dayta, ti nasayaat a panagasawa ket mabalin a kasla naiparparna laeng. Nupay kasta, agpannuray met dayta iti nasayaat a kapareha, naannayas a panagtinnulong, ken kangrunaanna, nainsiriban a balakad. Talaga a nasken ti umiso a giya.
2. (a) Asino ti nangyussuat iti urnos ti panagasawa, ket maipaay iti ania a panggep? (b) Kasanot’ pannakaaramid ti dadduma nga urnos ti panagasawa?
2 Gagangay para iti di naasawaan nga agkabannuag a lalaki wenno babai ti agpanunot a maaddaan iti asawa—maysa a kapareha iti biag. Sipud pay inyussuat dayta ni Jehova a Dios, nagbalinen a kadawyan a paset ti biag ti panagasawa ti lalaki ken ti babai. Ngem ti immuna a lalaki, ni Adan, dina pinili ti asawana. Siaayat nga impaay ni Jehova kenkuana ti babai. (Genesis 2:18-24) Panggepna nga agpaadu ti immuna a pagassawaan tapno iti kamaudiananna mapno ti daga iti tattao. Kalpasan dayta nga immuna a panaglantip, masansan a dagiti nagannak ti nobia ken nobio ti mangar-aramid kadagiti urnos ti panagasawa, ket no dadduma, kalpasan a magun-od ti anamong dagidiay nairaman. (Genesis 21:21; 24:2-4, 58; 38:6; Josue 15:16, 17) Nupay adu pay laeng dagiti nayurnos a panagasawa iti sumagmamano a daga ken kultura, adu itatta ti mangpili a bukbukodda iti pakiasawaanda.
3. Kasanot’ rumbeng a panangpili iti pakiasawaan?
3 Kasano ti rumbeng a panangpili iti pakiasawaan? Dadduma ti maimpluensiaan iti langa—ti masarakanda a makaay-ayo ken makaawis kadagiti mata. Material a benepisio ti sapulen met ti dadduma, tapno addanto mangtaripato a naimbag kadakuada ken mangipaay kadagiti kasapulanda ken mangpennek kadagiti tarigagayda. Ngem umdas ngata ti aniaman kadagita nga estandarte tapno maragpat ti naragsak ken makapnek a relasion? Kunaen ti Proverbio 31:30: “Ti kayaw mabalin nga ulbod, ken ti kinalibnos mabalin nga ubbaw; ngem ti babai nga agbuteng ken Jehova isu ti makagun-od iti dayaw maipaay iti bagina.” Dita a masarakan ti napateg a punto: Iramanyo ni Jehova no agpilikayo iti pakiasawaanyo.
Naayat a Giya Manipud iti Dios
4. Ania a tulong ti ipapaay ti Dios no maipapan iti panangpili iti pakiasawaan?
4 Ti naayat a nailangitan nga Amatayo, ni Jehova, impaayna ti naisurat a Saona tapno idalannatayo iti amin a banag. Kunana: “Siak, ni Jehova, ti Diosmo, Daydiay mangisursuro kenka tapno magunggonaam ti bagim, Daydiay mangpappapagna kenka iti dalan a rebbeng a pagnaam.” (Isaias 48:17) Saan ngarud a pakasdaawan nga iti Biblia makasaraktayo kadagiti nabayagen a napaneknekan nga epektibo a pagannurotan iti panangpili iti pakiasawaan. Kayat ni Jehova a manayon ken naragsak ti panagasawatayo. Gapuna, nangipaay iti tulong tapno maawatan ken mayaplikartayo dagitoy a pagannurotan. Saan aya a dayta ti namnamaentay nga ipaay kadatayo ti naayat a Namarsua kadatayo?—Salmo 19:8.
5. Aniat’ nasken tapno manayon ti kinaragsak iti panagasawa?
5 Idi inyussuat ni Jehova ti urnos ti panagasawa, pinanggepna a dayta ket manayon a singgalut. (Marcos 10:6-12; 1 Corinto 7:10, 11) Dayta ti gapuna a “ginurana ti panagdiborsio,” a maibatay laeng iti “pannakiabig” nga ipalubosna dayta. (Malakias 2:13-16; Mateo 19:9) Ti panangpili ngarud iti pakiasawaan ket maysa kadagiti kaseriosuan nga addang a saan a rebbeng a tagtagilag-anen. Manmano dagiti pangngeddeng nga agbanag iti kinaragsak wenno iti kinaliday. Ti nasayaat a panagpili makagunggona iti biag ken mapagbalinna a makapnek dayta, ngem ti di nainsiriban a pili mangyeg iti awan patinggana a ladingit. (Proverbio 21:19; 26:21) Tapno agtultuloy ti kinaragsak, nasken ti nainsiriban a panagpili ken ti sitatallugod ken manayon a pannakaikumit, ta inyussuat ti Dios ti panagasawa kas maysa a panagkadua nga agrangpaya iti panagtunos ken panagtinnulong.—Mateo 19:6.
6. Apay a nangnangruna nga agannad dagiti agkabannuag a lallaki ken babbai no agpilida iti pakiasawaanda, ket kasanoda a makaaramid iti nainsiriban unay a pangngeddeng?
6 Nangnangruna nga agannad dagiti agkabannuag a lallaki ken babbai di la ket ta ti pisikal a pannakaatrakar ken narugso a rikrikna ti mangballikug iti nasimbeng a pangngeddeng no agpilida iti pakiasawaan. Kinapudnona, ti relasion a naibatay laeng kadagita ket nadaras nga agbanag iti umsi wenno guranggura pay ketdi. (2 Samuel 13:15) Iti sabali a bangir, masukay ti agpaut nga ayat bayat a maam-ammotay ti asawaentayo ken ad-adda a matarusantayo uray ti bagbagitayo. Masapul met a bigbigentayo a ti kasayaatan nga agpaay kadatayo ket mabalin nga iti damo saan nga isu ti tarigagayan ti pusotayo. (Jeremias 17:9) Dayta ti gapuna a nakapatpateg ti nadiosan a giya a masarakan iti Biblia. Tulongannatayo a mangammo no kasanotay a makaaramid kadagiti nainsiriban unay a pangngeddeng iti biag. Ti salmista ti nagserbi a pannakabagi ni Jehova idi kinunana: “Pagbalinenkanto nga addaan iti pannakatarus ket isuroka iti dalan a rebbeng a papanam. Mangipaayakto iti balakad a ti matak situturong kenka.” (Salmo 32:8; Hebreo 4:12) Nupay mapennek ti panagasawa ti nainkasigudan a panagkasapulantayo iti ayat ken katakunaynay, adda met dagiti kakuykuyogna a parikut nga agkasapulan iti kinanataengan ken pannakaawat.
7. Apay a ti dadduma saanda nga awaten ti naibatay-Biblia a balakad maipapan iti panagpili iti pakiasawaan, ngem mangiturong daytoy iti ania?
7 Nainsiriban no ipangagtayo ti ibagbaga ti Namunganay iti panagasawa maipapan iti panangpili iti pakiasawaan. Ngem nalabit dagus nga agtukiadtayo no dagiti nagannak wenno dagiti Kristiano a panglakayen balakadandatayo maibatay iti Biblia. Nalabit a mariknatayo a didatay maawatan a naan-anay, ket dagiti napigsa nga emosional a tarigagay mabalin a tignayendatayo a mangsurot iti pagannayasan ti puso. Ngem no maipasangotayon kadagiti pudno a kasasaad iti biag, mabalin a pagbabawyantayo ti ditay panangipangag iti nainsiriban a balakad a naipaay para iti pagimbagantayo. (Proverbio 23:19; 28:26) Mabalin a maipasangotayo iti awanan ayat a panagasawa, nga addaan annak a narigat a taripatuen ken nalabit di manamati nga asawa. Anian a nagladingit no ti urnos a rebbeng koma a makaiyeg kadatayo iti dakkel a ragsak agbalin a gubuayan ti adu a tuok!
Napateg ti Nadiosan a Debosion
8. Kasano a makatulong ti nadiosan a debosion tapno agpaut ti panagasawa ken mangyeg iti ragsak?
8 Pudno a ti panagsabet ti rikna tumulong a mangpatibker iti panagasawa. Ngem dagiti kualidad nga ik-ikutanda nga agpadpada ket napatpateg pay tapno ti panagtipon kas agassawa ket agpaut ken mangpataud iti ragsak. Ti agpada a debosion ken Jehova a Dios ti mangmolde iti manayon a singgalut ken itandudona ti panagkaykaysa iti wagas a di maaramid ti dadduma a banag. (Eclesiastes 4:12) No ti panagbiag ti Kristiano nga agassawa ket nakasentro iti pudno a panagdayaw ken Jehova, agkaykaysada iti naespirituan, iti panunot, ken iti moral. Adalenda a dua ti Sao ti Dios. Agkararagda a dua, ket dayta ti mamagkaykaysa iti pusoda. Agkuyogda a mapan kadagiti Nakristianuan a gimong ken agkaduada iti tay-ak ti ministerio. Amin dagitoy ti tumulong a mangpatanor iti naespirituan a singgalut a mamagbalin kadakuada a nasingsinged iti maysa ken maysa. Napatpateg pay, mangyeg dayta iti pamendision ni Jehova.
9. Aniat’ inaramid ni Abraham idi nagsapul iti asawaen ni Isaac, ket aniat’ resultana?
9 Gapu iti nadiosan a debosionna, ni matalek a patriarka nga Abraham inkagumaanna nga ay-aywen ti Dios idi nangpili iti asawaen ni Isaac nga anakna. Iti talkenna nga adipen ti sangakabbalayanna, kinuna ni Abraham: “Masapul a pagsapataenka babaen ken Jehova, ti Dios ti langlangit ken ti Dios ti daga, a saanmonto nga iyalaan ti anakko iti asawa manipud iti annak a babbai dagiti Canaanita nga iti tengngada agnanaedak, no di ket mapankanto iti pagiliak ken kadagiti kabagiak, ket pudno unay a mangalakanto iti asawa a maipaay iti anakko, maipaay ken Isaac. . . . [Ni Jehova] ibaonnanto ti anghelna nga umun-una ngem sika, ket pudno unay nga iyalaamto ti anakko iti asawa manipud sadiay.” Napaneknekan a ni Rebecca ket naisangsangayan nga asawa nga impatpateg unay ni Isaac.—Genesis 24:3, 4, 7, 14-21, 67.
10. Aniada a Nainkasuratan a rebbengen ti naipabaklay iti assawa a lallaki ken babbai?
10 No Kristianotayo a di naasawaan, tumulong kadatayo ti nadiosan a debosion a mangpatanor kadagiti kualidad a kasapulan tapno maragpat dagiti Nainkasuratan a pagannurotan iti panagasawa. Dinakamat ni apostol Pablo ti dadduma kadagiti rebbengen ti assawa a lallaki ken babbai: “Dagiti babbai agpasakupda koma kadagiti assawada a kas iti Apo . . . Assawa a lallaki, itultuloyyo nga ayaten dagiti assawayo, no kasano a ti Kristo inayatna met ti kongregasion ken inyawatna ti bagina a maipaay iti dayta . . . Rebbeng a dagiti lallaki ayatenda dagiti assawada a kas kadagiti bukodda a bagi. . . . Ayaten koma ti tinunggal maysa kadakayo ti asawana a babai a kas ti panagayatna iti bagina; iti sabali a bangir, ti babai rebbeng nga addaan iti nauneg a panagraem iti asawana.” (Efeso 5:22-33) Kas makitatayo, impaganetget ti naipaltiing a sasao ni Pablo ti panagkasapulan iti ayat ken panagraem. Ti panagtungpal iti daytoy a balakad iramanna ti nadayaw a panagbuteng ken Jehova. Kalikagumanna ti naimpusuan a pannakaikumit agpadpada iti panawen ti nam-ay ken rigat. Dagiti Kristiano nga agngayngayangay nga agasawa rebbeng a maibaklayda daytoy a responsabilidad.
Panangikeddeng No Kaano a Mangasawa
11. (a) Ania a balakad ti ipaay ti Kasuratan maipapan iti no kaano a mangasawa? (b) Ania a pagarigan ti mangipakita a nainsiriban ti panangsurot iti balakad ti Biblia a nailanad iti 1 Corinto 7:36?
11 Nasken ti panangammo no kaano a nakasaganatayon a mangasawa. Yantangay nagduduma daytoy iti kada indibidual, awan ti edad nga espesipiko nga ikeddeng ti Kasuratan. Nupay kasta, ipakitana a nasaysayaat ti aguray agingga nga addatayon “iti labes ti kinalasbang ti kinaagtutubo,” a dagiti narugso a seksual a rikrikna mabalin a ballikugenda ti nasimbeng a pangngeddeng. (1 Corinto 7:36) Kinuna ni Michelle: “Idi makitak dagiti tin-edyer a gagayyemko nga agde-date ken agaassawa, no dadduma nagrigat nga iyaplikar daytoy a balakad. Ngem nabigbigko a dayta a balakad ket naggapu ken Jehova, ket ti laeng pagimbagantayo ti ibagana kadatayo. Agsipud ta nagurayak pay sakbay a nakiasawaak, naipangpangrunak ti relasionko ken Jehova ken nakagun-odak iti sumagmamano a kapadasan iti biag, a saanmo a magun-odan kabayatan ti kinatin-edyer. Sumagmamano a tawen kalpasanna, ad-addan a nakasaganaak a mangtaming kadagiti pagrebbengan kasta met kadagiti parikut a tumaud iti panagasawa.”
12. Apay a nainsiriban ti saan nga agganat a mangasawa no ubingkayo pay?
12 Dagidiay agganat a mangasawa idinto ta ubbingda pay matakuatanda nga agbalbaliw dagiti kasapulan ken tarigagayda bayat nga agmataenganda. Mabigbigdan a dagiti banag a sigud a pakaay-aywanda ket saan itan a napateg. Maysa nga agtutubo a Kristiano ti determinado a mangasawa idi agtawen iti 16. Iti kasta nga edad a nakiasawa ti lolana, uray met ni nanangna. Idi nagkitakit a mangasawa kenkuana ti baro a nagduyosanna iti daydi a tiempo, nangpili iti sabali a mayat a mangasawa kenkuana. Ngem nagladingitanna unay dayta nadarasudos a pangngeddeng iti biagna idi kamaudiananna.
13. Dagidiay nasapa a mangasawa ti masansan nga awanan iti ania?
13 No agngayngayangaykayo a mangasawa, nasken nga addaankayo iti nataengan a pannakaawat iti amin a banag a nairaman. Ti nasapa a panagasawa makaiyeg iti adu a parikut a nalabit di naisaganaan dagiti ubbing pay nga agassawa. Mabalin nga awananda iti kapadasan ken kinanataengan a kasapulan tapno marisut dagiti parikut iti panagasawa ken panangpadakkel iti annak. Makiasawatay laeng ngarud no sisasaganatayon iti pisikal, mental, ken naespirituan a sumrek iti agpaut a relasion.
14. Aniat’ kasapulan tapno mataming dagiti narikut a kasasaad iti panagasawa?
14 Insurat ni Pablo a dagidiay mangasawa “addaandanto ti rigat iti lasagda.” (1 Corinto 7:28) Tumaud dagiti parikut agsipud ta adda dua a nagduma a personalidad, ken agduduma dagiti kapanunotan. Gapu iti kinaimperpekto, mabalin a narigat a tungpalen ti Nainkasuratan nga akemtayo iti urnos ti panagasawa. (1 Corinto 11:3; Colosas 3:18, 19; Tito 2:4, 5; 1 Pedro 3:1, 2, 7) Kasapulan ti kinanataengan ken naespirituan a kinatibker tapno masurot ken matungpal ti nadiosan a giya iti panangrisut kadagiti narikut a kasasaad buyogen ti ayat.
15. Aniat’ akem dagiti nagannak iti panangisagana kadagiti annakda iti panagasawa? Iyilustraryo.
15 Maisagana dagiti nagannak ti annakda para iti panagasawa babaen ti panangtulong kadakuada a mangtarus iti kinapateg ti panangtungpal iti nadiosan a giya. Babaen ti nasigo a panangusar kadagiti Kasuratan ken Nakristianuan a publikasion, matulongan dagiti nagannak ti annakda a mangtingiting no isuda wenno dagiti panggepda nga asawaen ket nakasaganan a maikumit iti panagasawa.a Pagarupen idi ni Blossom, agtawen iti 18, nga ay-ayatenna ti maysa a baro a kakongregasionna. Ti lalaki ket amin-tiempo a payunir a ministro, ket kayatdan ti agkasar. Ngem kiniddaw dagiti nagannak ni Blossom nga aguray pay iti makatawen, ta ammoda nga ubing pay unay. Idi kamaudiananna insurat ni Blossom: “Agyamanak unay ta dimngegak iti dayta nainsiriban a balakad. Bayat dayta a tawen, nagmataenganak bassit ket nabigbigko nga awan iti daytoy a baro dagiti kualidad a kasapulan iti nasayaat nga asawa. Idi agangay pinanawanna ti organisasion, ket nalisiak ti nagbalin koma a sanaang ti biagko. Anian a nagsayaat ti addaan iti masirib a nagannak a mapangnamnamaan dagiti pangngeddengda!”
‘Makiasawa a Mayalubog iti Apo’
16. (a) Kasano a pakasubokan dagiti Kristiano ti ‘pannakiasawa a mayalubog iti Apo’? (b) No masulisog a mangasawa iti di manamati, aniat’ rumbeng nga utoben dagiti Kristiano?
16 Nakalawlawag ti bilin ni Jehova kadagiti Kristiano: ‘Makiasawa a mayalubog iti Apo.’ (1 Corinto 7:39) Mabalin a pakasubokan daytoy dagiti Kristiano a nagannak ken ti annakda. Kasano? Nalabit kalikaguman dagiti agkabannuag ti mangasawa, ngem mabalin a manmano ti masarakan a kapareha iti uneg ti kongregasion. Kasta a talaga ti kayariganna. Mabalin a basbassit ti lallaki ngem iti babbai iti maysa a lugar, ket amangan no awan pay ketdi uray maysa a mabalin iti dayta a lugar. Maysa nga agkabannuag a lalaki a saan a dedikado a kameng ti kongregasion ti nalabit aginteres iti maysa nga agkabannuag a Kristiano a babai (wenno ti kasumbangirna), ket tumaud ti parikut a maikompromiso dagiti impasdek ni Jehova a pagalagadan. Kadagiti kasta a kasasaad, makatulong ti panangutob iti ulidan ni Abraham. Nataginayonna ti nasayaat a relasionna ken Jehova agsipud ta siniguradona a ni Isaac nga anakna mangasawa iti maysa a pudno a managdaydayaw ni Jehova. Kasta met laeng ti inaramid ni Isaac para ken Jacob nga anakna. Dagidiay nairaman iti daytoy kinasapulanda ti panagregget, ket nakaay-aywan dayta ti Dios a nagresulta iti pamendisionna.—Genesis 28:1-4.
17. Apay a mabalin a napeggad ti mangasawa iti di manamati, ket aniat’ kangrunaan a rason no apay a ‘makiasawa a mayalubog iti Apo’?
17 Addada sumagmamano a kaso nga iti kamaudiananna ti di manamati nagbalin a maysa a Kristiano. Nupay kasta, masansan a mamagpeggad ti pannakiasawa kadagiti di manamati. Dagidiay di agkaasmang a nagsinnangol saan nga agpada dagiti patienda, prinsipio, wenno kalatda. (2 Corinto 6:14) Mabalin a dakes ti epekto daytoy iti komunikasion ken kinaragsak ti panagasawa. Kas pagarigan, masnaayan unay ti maysa a Kristiano a babai gapu ta kalpasan ti makapabileg a gimong, saanda man la a makapagsarita iti di manamati nga asawana maipapan ti naespirituan a bambanag inton makaawiden. Ngem napatpateg pay, kinasungdo ken ni Jehova ti ‘pannakiasawa a mayalubog iti Apo.’ No agtulnogtayo iti Sao ti Dios, dinatay makondenar ti puspusotayo, ta ar-aramidentayo ti “makaay-ayo kadagiti matana.”—1 Juan 3:21, 22.
18. No agngayngayangay a mangasawa, ania a nasken a bambanag ti ipaayan iti atension, ken apay?
18 No agngayngayangaykayo a mangasawa, kangrunaan koma a pakaseknanyo ti naimbag a kababalin ken espiritualidad ti manamnama nga asawaenyo. Ti Nakristianuan a personalidad, agraman panagayat iti Dios ken amin-kararua a debosion kenkuana, ket adayo a napatpateg ngem iti pisikal a kinapintas wenno kinataer. Maragsakan ti Dios kadagidiay mangipateg ken mangtungpal iti rebbengenda nga agbalin a kapareha a nabileg iti naespirituan. Ket ti katibkeran a singgalut a magun-od ti agassawa ket agtaud iti agpada a debosion iti Namarsua ken naan-anay a panagpaidalan kenkuana. Iti kastoy a pamay-an maidaydayaw ni Jehova, ket ti panagasawa mairugi iti natibker a naespirituan a pamuon nga agbanag iti manayon a singgalut.
[Footnote]
a Kitaenyo ti Pebrero 15, 1999, a ruar Ti Pagwanawanan, panid 4-8.
Kasanoyo a Sungbatan?
• Apay a kasapulan ti nadiosan a giya iti panangpili iti pakiasawaan?
• Kasano a makatulong ti nadiosan a debosion tapno tumibker ti singgalut ti panagasawa?
• Kasano a maisagana dagiti nagannak ti annakda iti panagasawa?
• Apay a nasken ti ‘makiasawa a mayalubog iti Apo’?
[Dagiti Ladawan iti panid 17]
Ti panangyaplikar iti balakad ti Dios iti panangpili iti pakiasawaan ket agresulta iti dakkel a ragsak
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Mangyeg kadagiti nabaknang a bendision ti ‘pannakiasawa a mayalubog iti Apo’