KAPITULO 3
Ania ti Panggep ti Dios iti Daga?
Ania ti panggep ti Dios iti sangatauan?
Kasano a kinaritda ti Dios?
Anianto ti kasasaad ditoy daga iti masanguanan?
1. Ania ti panggep ti Dios iti daga?
PUDNO a nagsayaat ti panggep ni Jehova iti daga. Kayatna a mapno ti daga kadagiti naragsak ken nasalun-at a tattao. Kuna ti Biblia a ‘nangimula ti Dios iti maysa a minuyongan idiay Eden’ ket ‘pinagtubona sadiay ti tunggal kayo a makaay-ayo a kitaen ken nasayaat a pagtaraon.’ Kalpasan a pinarsua ti Dios ti immuna a lalaki ken babai, da Adan ken Eva, insaadna ida iti dayta a makaay-ayo a pagtaengan ket kinunana kadakuada: “Agbungakayo ken agadukayo ket punnuenyo ti daga ken parukmaenyo.” (Genesis 1:28; 2:8, 9, 15) No kasta, pinanggep ti Dios a maaddaan dagiti tattao iti annak, palawaenda ti minuyongan a pagtaenganda agingga nga agsaknap iti intero a daga, ken aywananda dagiti animal.
2. (a) Kasano ti pannakaammotayo a matungpalto ti panggep ti Dios iti daga? (b) Sigun iti Biblia, ania a kita dagiti tattao ti agbiag iti agnanayon?
2 Panagkunam, matungpalto ngata ti panggep ni Jehova a Dios nga agnaed dagiti tattao iti paraiso a daga? “Sinaok a mismo dayta,” kuna ti Dios, “aramidekto met.” (Isaias 46:9-11; 55:11) Wen, di bumurong a tungpalento ti Dios ti panggepna! Kunana a ‘saanna a pinarsua ti daga nga awan kapapay-anna’ no di ket ‘binukelna dayta tapno mapagnaedan.’ (Isaias 45:18) Ania a kita dagiti tattao ti kayat ti Dios nga agnaed iti daga? Ken kasano kapaut ti kayatna a panagbiagda ditoy? Kastoy ti sungbat ti Biblia: “Dagiti nalinteg tagikuaendanto ti daga, ket agtaengdanto nga agnanayon iti dayta.”—Salmo 37:29; Apocalipsis 21:3, 4.
3. Ania dagiti nakalkaldaang a kasasaad ditoy daga ita, ket ania dagiti saludsod a patauden daytoy?
3 Nalawag a saan pay a napasamak daytoy. Agsakit ken matay dagiti tattao ita; agdadangadang ken agpipinnatayda pay. Adda di nasayaat a napasamak. Nupay kasta, awan duadua a ti panggep ti Dios iti daga ket saan a kas iti makitatayo a kasasaadna ita! Ania aya ti napasamak? Apay a saan pay laeng a natungpal ti panggep ti Dios? Saan a mailawlawag daytoy ti aniaman a libro ti historia nga insurat ti tao agsipud ta nangrugi ti parikut idiay langit.
NO KASANO A TIMMAUD TI KABUSOR
4, 5. (a) Siasino a talaga ti nakisao ken ni Eva babaen ti maysa a serpiente? (b) Kasano nga agbalin a mannanakaw ti dati a nasingpet ken mapagtalkan a tao?
4 Salaysayen ti umuna a libro ti Biblia ti maipapan iti kabusor ti Dios a nagparang idiay minuyongan ti Eden. Naawagan iti “serpiente,” ngem saan laeng a maysa nga animal. Iti maudi a libro ti Biblia, naipabigbig daytoy a kabusor kas “daydiay naawagan iti Diablo ken Satanas, a mangyaw-awan iti intero a mapagnaedan a daga.” Maawagan met iti “kadaanan a serpiente.” (Genesis 3:1; Apocalipsis 12:9) Kas iti maysa a nasigo a tao a kabaelanna a pagparangen nga aggapu ti timekna iti kaabayna a munieka, maysa a serpiente ti inusar daytoy a mannakabalin nga anghel, wenno di makita nga espiritu a parsua, a nakisao ken ni Eva. Awan duadua nga adda dayta nga espiritu a persona idi insagana ti Dios ti daga a pagnaedan ti tao.—Job 38:4, 7.
5 Ngem yantangay perpekto ti amin a parsua ni Jehova, siasino ngarud ti nangaramid iti daytoy a “Diablo,” iti daytoy a “Satanas”? Iti ababa a pannao, ti maysa kadagiti mannakabalin nga espiritu nga annak ti Dios pinagbalinna ti bagina a Diablo. Kasano a napasamak daytoy? Bueno, posible nga agbalin a mannanakaw ti maysa a nasingpet ken mapagtalkan a tao. Kasano a mapasamak dayta? Mabalin nga ipalubosna a rumusing iti pusona ti dakes a tarigagay. No sangkapanunotna dayta, mabalin a marubroban dayta a dakes a tarigagay. Ket no adda gundawayna, mabalin nga itungpalna ti dakes a tarigagay a pampanunotenna.—Santiago 1:13-15.
6. Kasano a nagbalin a Satanas a Diablo ti maysa a mannakabalin nga espiritu nga anak ti Dios?
6 Kasta ti napasamak ken ni Satanas a Diablo. Dumdumngeg la ketdi idi imbaga ti Dios kada Adan ken Eva nga aganakda ket punnuenda ti daga kadagiti kaputotanda. (Genesis 1:27, 28) ‘Nagsayaat ketdin no siak, saan ket a ti Dios, ti pagdayawan amin dagitoy a tattao!’ nalabit nakuna ni Satanas iti bagina. No kasta, timmanor iti pusona ti dakes a tarigagay. Nagbanaganna, inallilawna ni Eva babaen ti panagulbodna maipapan iti Dios. (Genesis 3:1-5) Dayta ti gapuna a nagbalin a “Diablo,” kayatna a sawen, “Mammardaya.” Sa nagbalin pay a “Satanas,” kayatna a sawen, “Bumusbusor.”
7. (a) Apay a natay da Adan ken Eva? (b) Apay a lumakay ken matay dagiti amin a kaputotan ni Adan?
7 Babaen ti panagulbod ken panangallilaw ni Satanas a Diablo, pinagsukirna da Adan ken Eva iti Dios. (Genesis 2:17; 3:6) Patay ti nagtungpalanda, kas imbaga ti Dios a mapasamak kadakuada no agsukirda. (Genesis 3:17-19) Yantangay nagbalin nga imperpekto ni Adan idi nagbasol, naipatawidna ti basol kadagiti amin a kaputotanna. (Roma 5:12) Mabalintay nga iyarig ti kasasaad iti maysa a paghormaan a mausar iti panagluto iti tinapay. Ania ti mapasamak iti tunggal tinapay a mailuto iti adda kuppitna a paghormaan? Adda kuppit ti tunggal tinapay. Kasta met, addaan amin a tao iti “kuppit” ti kinaimperpekto a natawidda ken ni Adan. Dayta ti gapuna a lumakay ken matay amin a tao.—Roma 3:23.
8, 9. (a) Ania ti nalawag a kinarit ni Satanas? (b) Apay a ti Dios saanna nga inkisap a dagus dagiti rebelde?
8 Mangidadaulo ni Satanas iti rebelion idi inallukoyna da Adan ken Eva nga agbasol iti Dios. Kinaritna ti wagas ti panangituray ni Jehova. Kas man la kastoy ti ibagbaga ni Satanas: ‘Saan a nasayaat ti panangituray ti Dios. Naulbod ken papaidamanna dagiti iturayanna kadagiti naimbag a banag. Saan a kasapulan nga iturayan ti Dios dagiti tattao. Mabalinda nga ikeddeng a mismo no ania ti naimbag ken dakes. Ken nasaysayaat ti kasasaadda no siak ti mangituray kadakuada.’ Kasano a tinaming ti Dios ti kasta a makainsulto a karit? Adda dagiti agkuna nga inkisap la koman ti Dios dagiti rebelde. Ngem no inaramidna dayta, masungbatan ngata ti karit ni Satanas? Mapaneknekan ngata nga umiso ti wagas ti panangituray ti Dios?
9 Gapu ta awan pagkurangan ti hustisia ni Jehova, saanna nga inkisap a dagus dagiti rebelde. Nangted iti umdas a panawen tapno masungbatan ti karit ni Satanas iti makapnek a pamay-an ken mapaneknekan nga ulbod ti Diablo. Iti las-ud dayta a panawen, pinalubosanna dagiti tattao a mangituray iti bagbagida iti babaen ti impluensia ni Satanas. Ilawlawag ti Kapitulo 11 daytoy a libro no apay a kasta ti inaramid ni Jehova ken no apay a naunday ti panawen nga impalubosna a pannakarisut dagitoy nga isyu. Ngem ita, nasayaat a panunoten daytoy: Rebbeng kadi a pinati da Adan ken Eva ni Satanas idinto ta awan a pulos ti naaramidanna a naimbag para kadakuada? Rebbeng kadi a pinatida a naulpit ken ulbod ni Jehova idinto ta isu ti nangted iti amin nga adda kadakuada? Ania ngata koma ti inaramidmo?
10. Tapno masungbatan ti karit ni Satanas, kasano a maipakitam nga addaka iti dasig ni Jehova?
10 Nasayaat a panunoten dagitoy a saludsod agsipud ta maipaspasango ti tunggal maysa kadatayo ita kadagiti kasta met laeng nga isyu. Wen, addaanka iti gundaway a dumasig ken ni Jehova tapno masungbatan ti karit ni Satanas. Mabalinmo nga awaten ni Jehova kas Agturay ken saranaymo tapno mapaneknekan nga ulbod ni Satanas. (Salmo 73:28; Proverbio 27:11) Nakalkaldaang ta manmano kadagiti binilion a tattao ditoy lubong ti mangar-aramid iti kasta. Mangpataud daytoy iti napateg a saludsod, Talaga kadi nga isursuro ti Biblia a ni Satanas ti agturay iti daytoy a lubong?
SIASINO TI AGTURAY ITI DAYTOY A LUBONG?
11, 12. (a) Kasano a ti sulisog a naipasango ken Jesus ipakitana a ni Satanas ti agturay iti daytoy a lubong? (b) Ania pay ti mangpaneknek a ni Satanas ti agturay iti daytoy a lubong?
11 Pulos a di pinagduaduaan ni Jesus a ni Satanas ti agturay iti daytoy a lubong. Iti datdatlag a pamay-an, naminsan impakita ni Satanas ken ni Jesus “dagiti amin a pagarian ti lubong ken ti dayagda.” Kalpasanna, inkarina ken ni Jesus: “Amin dagitoy a banag itedkonto kenka no agruknoyka ken mangaramidka iti maysa a tignay a panagdayaw kaniak.” (Mateo 4:8, 9; Lucas 4:5, 6) Panunotem daytoy. Maysa kadi a sulisog ken ni Jesus dayta a diaya no saan a ni Satanas ti agturay kadagita a pagarian? Saan nga inlibak ni Jesus a kukua ni Satanas amin dagitoy a gobierno iti lubong. Inlibak koma dayta ni Jesus no saan a ni Satanas ti agturay kadagitoy.
12 Siempre, ni Jehova ti mannakabalin-amin a Dios, ti Namarsua iti nakaskasdaaw nga uniberso. (Apocalipsis 4:11) Ngem awan a pulos ti ibagbaga ti Biblia a ni Jehova a Dios wenno ni Jesu-Kristo ti agturay iti daytoy a lubong. Kinapudnona, ni Jesus espesipiko nga inawaganna ni Satanas kas ti “agturay iti daytoy a lubong.” (Juan 12:31; 14:30; 16:11) Iti Biblia, maawagan pay ni Satanas a Diablo kas “ti dios daytoy a sistema ti bambanag.” (2 Corinto 4:3, 4) Maipapan iti daytoy a bumusbusor, wenno Satanas, insurat ti Kristiano nga apostol a ni Juan: “Ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.”—1 Juan 5:19.
NO KASANO A MAIKKAT TI LUBONG NI SATANAS
13. Apay a nasken ti baro a lubong?
13 Iti panaglabas ti tunggal tawen, ad-adda a pumegpeggad ti lubong. Napno daytoy kadagiti aggugubat a buyot, nakusit a politiko, aginsisingpet a panguluen ti relihion, ken napeklan a kriminal. Saanen a mabalbaliwan pay ti lubong. Ipalgak ti Biblia nga asidegen nga ikkaten ti Dios ti dakes a lubong inton dumteng ti gubatna, ti Armagedon. Daytoyto ti mangiruangan iti nalinteg a baro a lubong.—Apocalipsis 16:14-16.
14. Asino ti pinili ti Dios nga Agturay iti Pagarianna, ket kasano a naipadto daytoy?
14 Ni Jesu-Kristo ti pinili ni Jehova a Dios nga Agturay iti nailangitan a Pagarian wenno gobiernona. Idi un-unana, impakauna ti Biblia: “Nayanak ti maysa nga ubing kadatayo, maysa nga anak a lalaki ti naited kadatayo: ket ti panangituray maiparabawto iti abagana: ket mapanagananto iti . . . Prinsipe ti Kappia. Ti idadakkel ti panangiturayna ken ti kappia awanto ti inggana.” (Isaias 9:6, 7, King James Version) Maipanggep iti dayta a gobierno, insuro ni Jesus dagiti pasurotna nga ikararagda daytoy: “Umay koma ti pagariam. Maaramid koma ti pagayatam, kas sadi langit, kasta met iti daga.” (Mateo 6:10) Kas makitatayonto iti maysa a kapitulo daytoy a libro, iti saanen a mabayag ikkatento ti Pagarian ti Dios dagiti amin a gobierno iti daytoy a lubong, ket sukatannanto amin dagitoy. (Daniel 2:44) Kalpasanna, ipasdekto ti Pagarian ti Dios ti paraiso a daga.
ASIDEGEN TI BARO A LUBONG!
15. Ania ti “baro a daga”?
15 Ipanamnama kadatayo ti Biblia: ‘Adda baro a langlangit ken baro a daga nga ur-urayentayo sigun iti kari ti Dios, ket kadagitoy agtaeng ti kinalinteg.’ (2 Pedro 3:13; Isaias 65:17) No dadduma, no dakamaten ti Biblia ti “daga,” dagiti tattao nga agnanaed iti dayta ti kayatna a sawen. (Genesis 11:1) No kasta, dagiti tattao nga inanamongan ti Dios ti mangbukel iti “baro a daga.”
16. Ania a di magatadan a sagut ti ited ti Dios kadagidiay anamonganna, ket ania ti masapul nga aramidentayo tapno magun-odtayo dayta a sagut?
16 Inkari ni Jesus nga iti umad-adani a baro a lubong, dagidiay inanamongan ti Dios awatendanto ti sagut nga “agnanayon a biag.” (Marcos 10:30) Pangngaasim ta ukagem ti Bibliam iti Juan 3:16 ken 17:3, ket basaem no ania ti kinuna ni Jesus a masapul nga aramidentayo tapno agbiagtayo iti agnanayon. Ita, usigem manipud iti Biblia dagiti bendision a sagrapento dagidiay maikari nga umawat iti dayta a nagsayaat a sagut ti Dios inton dumteng ti Paraiso a daga.
17, 18. Kasano a masiguradotayo nga addanto talna ken kinatalged iti uray sadino ditoy daga?
17 Awanton ti kinadakes, gubat, krimen, ken kinaranggas. “Daydiay nadangkes awanton . . . Ngem dagidiay naemma tagikuaendanto ti daga.” (Salmo 37:10, 11) Addanto talna agsipud ta ti ‘Dios pagsardengenna dagiti gubat agingga iti ungto ti daga.’ (Salmo 46:9; Isaias 2:4) Ket “agtubonto [wenno, rumangpaya] daydiay nalinteg, ken ti kinaruay ti talna agingga nga awanen ti bulan”—kayatna a sawen, agnanayon!—Salmo 72:7.
18 Natalgedto ti panagbiag dagiti agdaydayaw ken ni Jehova. Natalged ti panagbiag dagiti Israelita idi tiempo ti Biblia idi nagtulnogda iti Dios. (Levitico 25:18, 19) Anian a nagsayaatto met ti agbiag a sitatalged idiay Paraiso!—Isaias 32:18; Mikias 4:4.
19. Apay nga ammotayo a nawadwadto ti taraon iti baro a lubong ti Dios?
19 Saanton nga agkirang ti taraon. “Maaddanto ti naruay a bukbukel iti daga,” inkanta ti salmista. “Iti tapaw dagiti bantay addanto ti panaglaplapusanan.” (Salmo 72:16) Ni Jehova a Dios bendisionannanto dagiti nalinteg, ket “ti met laeng daga sigurado nga ipaaynanto ti bungana.”—Salmo 67:6.
20. Apay a masiguradotayo nga agbalinto a paraiso ti intero a daga?
20 Agbalinto a paraiso ti intero a daga. Agkakapintas a baro a pagtaengan ken hardin ti addanto iti daga a daddadaelen ita dagiti managbasol a tattao. (Isaias 65:21-24; Apocalipsis 11:18) Iti panaglabas ti panawen, lumawanto dagiti nasakupen a paset ti daga agingga nga agbalin a makaay-ayo ken nabunga ti intero a daga a kas iti minuyongan ti Eden. Ket ti Dios ‘ukradennanto ti imana ket pennekenna ti tarigagay ti tunggal sibibiag a banag.’—Salmo 145:16.
21. Ania ti mangipakita nga aglalangento a sikakappia dagiti tattao ken dagiti animal?
21 Aglalangento a sikakappia dagiti tattao ken dagiti animal. Agkakapanganto dagiti atap ken naamo nga animal. Uray ti bassit nga ubing, saannanto a kabuteng dagiti animal a napeggad ita.—Isaias 11:6-9; 65:25.
22. Anianto ti mapasamak iti sakit?
22 Awanton ti sakit. Kas Agturay iti nailangitan a Pagarian ti Dios, nasaksaknapto a panangagas ti aramiden ni Jesus ngem iti inaramidna idi adda ditoy daga. (Mateo 9:35; Marcos 1:40-42; Juan 5:5-9) “Awanto ti agtataeng nga agkuna: ‘Masakitak.’”—Isaias 33:24; 35:5, 6.
23. Apay a ti panagungar pagrag-oenna ti pusotayo?
23 Agungarto nga addaan gundaway nga agbiag iti agnanayon dagiti pimmusay nga ipatpategtayo iti biag. Agungarto amin dagidiay matmaturog ken patay nga adda iti lagip ti Dios. Kinapudnona, “addanto panagungar agpadpada dagiti nalinteg ken dagiti nakillo.”—Aramid 24:15; Juan 5:28, 29.
24. Ania ti makunam maipapan iti panagbiag iti Paraiso ditoy daga?
24 Anian a nagsayaat a masanguanan ti agur-uray kadagidiay situtulok nga agsursuro maipapan ken ni Jehova a Dios, ti Naindaklan a Namarsua kadatayo, ken agserbi kenkuana! Ti masanguanan a Paraiso ditoy daga ti kayat a sawen ni Jesus idi inkarina iti managdakdakes a natay iti sibayna: “Makikaduakanto kaniak idiay Paraiso.” (Lucas 23:43) Nasken nga ammuentayo ti ad-adu pay maipapan ken ni Jesu-Kristo, ta babaen kenkuana posible amin dagitoy a bendision.