TAO TI KINAKILLO

Sasao nga inaramat ni apostol Pablo iti 2 Tesalonica 2:2, 3 kas pammakdaar iti itatanor ti dakkel nga apostasia a bumusor kadagiti Kristiano sakbay “ti aldaw ni Jehova.” Saan nga iyiikay laeng wenno awan ikabkabilanganna a panagsanud ti ipasimudaag ti Griego a sao a nausar ditoy maipaay iti “apostasia,” a·po·sta·siʹa. Kaipapananna ti itatallikud, iyaalsa, maysa nga inggakat ken inggagara a panagrebelde. Kadagiti kadaanan a papiro a dokumento, ti a·po·sta·siʹa napolitikaan ti pannakaaramatna mainaig kadagiti rebelde.

Narelihiosuan nga Iyaalsa. Nupay kasta, saan a napolitikaan daytoy a panagrebelde. Maysa dayta a narelihiosuan, iyaalsa maibusor ken Jehova a Dios kasta met ken Jesu-Kristo, ket ngarud maibusor iti kongregasion Kristiano.

Naipadto. Iti berbal a pamay-an ken babaen iti surat, nangipaay da apostol Pablo ken Pedro iti dadduma pay a pakpakauna maipapan iti daytoy nga apostasia, kasta met a namakdaar a mismo ni Apo Jesu-Kristo maipapan iti iyaay dayta. Iti pangngarig ni Jesus maipapan kadagiti trigo ken kadagiti dakes a ruot (Mt 13), kinunana a ti Diablo agimula kadagiti “dakes a ruot,” dagiti sinsinan Kristiano, “annak daydiay nadangkes,” iti nagbabaetan dagiti “trigo,” ti “annak ti pagarian.” Adda dagitoy agingga iti panungpalan ti sistema ti bambanag, inton mailasinda ken ‘mapuoranda.’

Pinakdaaran ni Pablo dagiti Kristiano a manangaywan iti Efeso a, kalpasan ti ipapanawna, sumrek “dagiti manangirurumen a lobo” iti nagtetengngaan dagiti pudno a Kristiano ket saanda a tratuen a sidudungngo ti arban no di ket padasenda nga iyadayo a pasuroten kadakuada “dagiti adalan” (saanda laeng nga agaramid iti ad-adalan maipaay iti bagbagida no di ket ikagumaanda pay nga iyadayo dagiti adalan, ti ad-adalan ni Kristo). (Ara 20:29, 30) Insuratna iti 1 Timoteo 4:1-3: “Nupay kasta, ti naipaltiing a sasao kunaenna a silalawag a kadagiti maud-udi a periodo ti tiempo umikayto ti sumagmamano manipud iti pammati, nga ipangagda dagiti makayaw-awan a naipaltiing a sasao ken sursuro dagiti sairo, babaen ti panaginsisingpet dagiti tattao nga agsasao kadagiti ulbod, namarkaanda kadagiti konsiensiada a kasla babaen ti pangtanda a landok [awanan rikna, nabibineg, iti kasta saanda a marikna ti aniaman a panangburibor ti konsiensia gapu iti aginsisingpet a panagsao kadagiti kinaulbod]; nga iparitda ti pannakiasawa, ibilinda ti iyaadayo kadagiti taraon a pinarsua ti Dios tapno pagririnnanudan buyogen ti panagyaman.”

Idi agangay, ni Pablo insuratna ken Timoteo nga “addanto las-ud ti tiempo a saandanto nga anusan ti makapasalun-at a sursuro, no di ket, maitunos kadagiti bukodda a tarigagay, mangurnongdanto kadagiti mannursuro a maipaay iti bagbagida tapno gagatelenda dagiti lapayagda; ket iyadayodanto dagiti lapayagda iti kinapudno.”​—2Ti 4:3, 4.

Ti panagapostasia manipud Kristianidad ket inyasping ni apostol Pedro iti daydiay napasamak iti nainkasigudan a balay ti Israel. Kinunana: “Nupay kasta, adda met idi dagiti ulbod a mammadto iti nagtetengngaan dagiti tattao, a kas met ti kaaddanto dagiti ulbod a mannursuro iti nagtetengngaanyo. Dagitoy a mismo siuulimek nga iserrekdanto dagiti makadadael a sekta ket paglikudandanto uray pay ti makinkukua a nanggatang kadakuada, nga iyegda iti bagbagida ti napardas a pannakadadael. Kanayonanna pay, adunto ti sumurot kadagiti aramidda a nalulok a kababalin, ket maigapu kadagitoy mapagsawanto a sibabassawang ti dalan ti kinapudno.” Ituloy nga ipamatmat ni Pedro a dagitoy gundawayanda ti kongregasion ngem “ti pannakadadaelda saan a matmaturog.”​—2Pe 3:1-3.

Maysa a ragup a “tao.” Ngarud, ti “tao” iti 2 Tesalonica 2:1-12 ket saan a maysa nga indibidual, no di ket ragup a “tao,” maysa a napagkaykaysa a grupo, kas ipakita dagiti nadakamaten a kasuratan, ket daytoy a “tao” agtultuloy idi kalpasan ti ipapatay dagiti apostol ken agtalinaed agingga iti tiempo ti kaadda ti Apo.

Panangliput iti Dios. Ti “kinakillo” nga ar-aramiden daytoy ragup nga apostata a “tao” ket kinakillo maibusor ken Jehova a Dios a Soberano ti Uniberso. Daytoy a “tao” ket nakabasol iti panangliput. Naawagan iti “anak ti pannakadadael,” kas ken Judas Iscariote, ti traidor a nangliput ken Apo Jesu-Kristo ken nagbalin nga instrumento iti pannakaipagteng ti ipapatayna. Kas ken Judas, matalipuposto ket maawanton iti agnanayon. Daytoy a “tao” saan nga isu ti “Babilonia a Dakkel,” a makidangdangadang met iti Dios, ta maysa dayta a babai ken balangkantis. Nupay kasta, yantangay narelihiosuan ti ar-aramidenna a panagrebelde iti Dios, nabatad a daytoy a “tao” ket paset ti mistiko a Babilonia.​—Jn 17:12; Apo 17:3, 5.

Ti “tao ti kinakillo” pagbalbalinenna ti bagina a bumusbusor iti Dios ket ngarud maysa a “satanas,” a kaipapananna ti “manangsupiat.” Ken pudno unay a ti ‘kaaddana ket maitunos iti panagtignay ni Satanas.’ (2Te 2:9) Idi kaaldawan ni apostol Pablo, adda “misterio” wenno narelihiosuan a palimed maipapan iti pakabigbigan daytoy a “tao ti kinakillo.” Agingga itoy nga aldaw, iti pampanunot ti adu a tattao, ti pakabigbiganna ket misterio, agsipud ta ti kinadangkesna ket maar-aramid babaen iti pammarang a nadiosan a debosion. (2Te 2:7) Babaen kadagiti ulbod a sursurona a maikaniwas iti linteg ti Dios wenno arigna a mangsukat iti dayta, ti “tao ti kinakillo” pagbalbalinenna ti bagina a nangatngato ngem ni Jehova a Dios ken ti dadduma a ‘didios,’ dagidiay mannakabalin iti daga, ken kasta met a maibusor kadagiti sasanto ti Dios, dagiti pudno a naespirituan a kakabsat ni Jesu-Kristo. (Idiligyo ti 2Pe 2:10-13.) Yantangay managinsisingpet, ulbod a mannursuro nga agkunkuna a Kristiano, isu “agtugaw iti templo Ti Dios,” awan sabali, daydiay ibilbilang dagiti ulbod a mannursuro a templo kampay idi ti Dios.​—2Te 2:4.

Pangtiped. Dakamaten ni Pablo ti “banag nga agtignay kas pangtiped.” (2Te 2:6) Agparang a dagiti apostol ti mangbukel iti daytoy a pangtiped. Imbaga ni Pablo kadagiti manangaywan a taga Efeso a kalpasan ti ipapanawna, sumrek dagiti arig-lobo a tattao. (Ara 20:29) Saan laeng a ditoy Maikadua a Tesalonica no di ket iti adu a pammagbaga ken Timoteo, maulit-ulit a nangisurat kadagiti pammatigmaan maipapan iti kasta nga apostasia. Ket binalakadanna ni Timoteo, a ti bambanag a nangngegna ken Pablo italekna met kadagiti matalek a lallaki a kualipikado a mangisuro iti sabsabali. Kinunana a ti kongregasion ti sibibiag a Dios ket “maysa nga adigi ken sadiri ti kinapudno.” Kinalikagumanna a natibker ti pannakaibangon dayta agingga a mabalin sakbay a naan-anay nga agsaknap ti dakkel nga apostasia.​—2Ti 2:2; 1Ti 3:15.

Iti naud-udi pay a tiempo, maitunos iti bilin ni Kristo, naibaga nga agsurat ni apostol Juan, a mamakdaar maibusor kadagiti sekta, a nangnangruna a dakamatenna ti sekta ni Nicolas ken sawenna ti maipapan kadagiti ulbod a mammadto a kas ken Balaam ken iti babai a Jezebel a nangawag iti bagina a mammadto.​—Apo 2:6, 14, 15, 20.

Agtigtignay idi kaaldawan dagiti apostol. Kinuna ni apostol Pablo nga “agtigtignayen” ti misterio. (2Te 2:7) Adda idi dagidiay a padpadasenda ti mangisuro iti ulbod a doktrina, a ti sumagmamano kadagitoy riniribukda pay ketdi ti kongregasion idiay Tesalonica, a maysa a nakaigapuan ti panangisuratna iti maikadua a suratna kadakuada. Adda dagiti antikristo idi insurat ni Juan dagiti suratna, ket awan duadua nga addadan sakbay dayta. Dinakamat ni Juan ti “maudi nga oras” ti periodo dagiti apostol, ket kinunana: “Kas iti nangngegyo nga umay ti antikristo, uray pay ita timpuaren ti adu nga antikristo . . . Rimmuarda manipud kadatayo, ngem saanda a kas kadatayo; ta no isuda ket kas kadatayo, nagtalinaedda koma a kaduatayo. Ngem rimmuarda tapno maipakita a saan nga amin ket kas kadatayo.”​—1Jn 2:18, 19; kitaenyo ti ANTIKRISTO.

Maipanayag. Kalpasan ti ipapatay dagiti apostol, naipanayag ti “tao ti kinakillo” agraman ti narelihiosuan a panaginsisingpetna ken dagiti ulbod a sursurona. (2Te 2:3, 6, 8) Sigun iti sasao ni Pablo, daytoy a “tao” makagun-od iti dakkel a pannakabalin, nga agtignay iti sidong ti panangituray ni Satanas, nga agaramid iti “tunggal mannakabalin nga aramid ken dagiti ulbod a pagilasinan ken dagiti tanda.” Dagiti tattao a naallilaw babaen ti panagtignay ti ragup a “tao ti kinakillo” natukoyda kas ‘dagidiay madaddadael [iti literal, “daddadaelenda ti bagbagida”], kas pannusa agsipud ta saanda nga inawat ti ayat iti kinapudno tapno maisalakanda koma.’ Ipakita ti apostol a “patienda ti kinaulbod” ket isuda amin “maukomda . . . agsipud ta saanda a namati iti kinapudno no di ket nagragsakanda ti kinakillo.” (2Te 2:9-12; kitaenyo ti Int.) Ngarud, mangkondenar dayta a pannakaukom.​—Kitaenyo ti PANAGUNGAR (Basol maibusor iti nasantuan nga espiritu.)

Madadael. Daytoy a ragup, managinsisingpet a “tao ti kinakillo” pukawento ni Apo Jesus “babaen ti espiritu ti ngiwatna” ket maawanton “babaen ti pannakaiparangarang ti kaaddana.” Makitanto ti pannakatalipupos daytoy a nadangkes a bumusbusor iti Dios, nabatad a pammaneknek a ni Apo Jesu-Kristo agtugtugawen ken agak-akemen kas Ukom. Saanto a mangukom sigun kadagiti kabukbukodanna a pagalagadan, ngarud ti pannakadadael “babaen ti espiritu ti ngiwatna” nabatad a kaipapananna ti pannakaipakat ti panangukom ni Jehova iti daytoy nadangkes a bunggoy ti tattao.​—2Te 2:8; idiligyo ti Apo 19:21, maipapan iti “atiddog a kampilan . . . a dayta a kampilan rimmuar manipud iti ngiwatna.”