„Þjónn“ sem er bæði trúr og hygginn

„Hver er sá trúi og hyggni þjónn, sem húsbóndinn hefur sett yfir hjú sín að gefa þeim mat á réttum tíma?“ — MATTEUS 24:45.

1, 2. Hvers vegna er okkur nauðsynlegt að fá andlega fæðu reglulega nú á dögum?

ÞRIÐJUDAGINN 11. nísan árið 33 komu lærisveinar Jesú með spurningu sem hefur djúpstæða merkingu fyrir okkur sem nú lifum. Þeir spurðu hann: „Hvert mun tákn komu þinnar og endaloka veraldar?“ Jesús svaraði þeim með merkum spádómi. Hann talaði um róstusama tíma styrjalda, hungursneyða, jarðskjálfta og sjúkdóma. Og það yrði aðeins „upphaf fæðingarhríðanna“. Tímarnir myndu versna. Uggvænlegar horfur það. — Matteus 24:3, 7, 8, 15-22; Lúkas 21:10, 11.

² Frá 1914 hefur spádómur Jesú ræst að flestu leyti. Mannkynið má nú þola harðar ,fæðingarhríðir‘. Sannkristnir menn þurfa samt ekki að hræðast. Jesús lofaði því að hann myndi halda þeim uppi með næringarríkri andlegri fæðu. Hvaða leið notar Jesús til að sjá okkur fyrir andlegri fæðu þar sem hann er núna á himnum?

3. Hvaða leið notar Jesús til að sjá okkur fyrir „mat á réttum tíma“?

³ Jesús benti sjálfur á svarið við þeirri spurningu. Þegar hann var að flytja þennan mikla spádóm spurði hann: „Hver er sá trúi og hyggni þjónn, sem húsbóndinn hefur sett yfir hjú sín að gefa þeim mat á réttum tíma?“ Síðan sagði hann: „Sæll er sá þjónn, er húsbóndinn finnur breyta svo, er hann kemur. Sannlega segi ég yður: Hann mun setja hann yfir allar eigur sínar.“ (Matteus 24:45-47) Já, „þjónn“ yrði útnefndur til að útbýta andlegri fæðu og þessi „þjónn“ yrði bæði trúr og hygginn. Var þessi þjónn einhver ákveðinn einstaklingur, óslitin röð manna eða eitthvað annað? Það er okkur í hag að fá svar við því þar sem hinn trúi þjónn sér okkur fyrir bráðnauðsynlegri andlegri fæðu.

Einstaklingur eða hópur?

4. Hvernig vitum við að hinn „trúi og hyggni þjónn“ getur ekki verið einn maður?

⁴ Hinn „trúi og hyggni þjónn“ getur ekki verið einn maður. Hvers vegna ekki? Vegna þess að þjónninn hóf að framreiða andlega fæðu á fyrstu öldinni og átti, samkvæmt orðum Jesú, að vera enn að þegar húsbóndinn kæmi árið 1914. Það myndi samsvara 1900 ára trúfastri þjónustu eins manns. Metúsala lifði ekki einu sinni svo lengi. — 1. Mósebók 5:27.

5. Útskýrðu hvers vegna orðalagið „sá trúi og hyggni þjónn“ eigi ekki við hvern og einn kristinn mann.

⁵ En gæti þá orðalagið „sá trúi og hyggni þjónn“ átt við hvern og einn kristinn mann í almennum skilningi? Auðvitað verða allir kristnir menn að vera trúir og hyggnir, en Jesús hafði greinilega eitthvað meira í huga þegar hann talaði um hinn trúa og hyggna þjón. Hvernig vitum við það? Hann sagði að húsbóndinn myndi setja þjóninn „yfir allar eigur sínar“ þegar hann kæmi. Hvernig væri hægt að setja hvern og einn kristinn mann yfir allt — yfir „allar“ eigur Drottins? Það væri óhugsandi.

6. Hvernig átti Ísrael að vera „þjónn“ Guðs?

⁶ Eina rökrétta niðurstaðan er því sú að Jesús hafi átt við hóp kristinna manna þegar hann talaði um trúa og hyggna þjóninn. Er hægt að tala um hóp manna sem þjón? Já, því að sjö hundruð árum fyrir Krist kallaði Jehóva alla Ísraelsþjóðina ,sína votta‘ og ,sinn þjón sem hann hefði útvalið‘. (Jesaja 43:10) Hver einasti Ísraelsmaður var hluti af þessum þjónshópi allt frá 1513 f.o.t., þegar Móselögmálið kom til sögunnar, og fram til hvítasunnu árið 33. Fæstir Ísraelsmenn tóku beinan þátt í að stjórna þjóðinni eða hafa umsjón með andlegri uppfræðslu hennar. Jehóva notaði konungana, dómarana, spámennina, prestana og levítana til að sinna þeim verkefnum. Þrátt fyrir það átti Ísrael sem þjóð að vera fulltrúi drottinvalds Jehóva og lofa hann meðal þjóðanna. Hver einasti Ísraelsmaður átti að vera vottur Jehóva. — 5. Mósebók 26:19; Jesaja 43:21; Malakí 2:7; Rómverjabréfið 3:1, 2.

„Þjónn“ er rekinn

7. Hvers vegna voru Ísraelsmenn til forna óhæfir til að vera „þjónn“ Guðs?

⁷ Nú var Ísrael „þjónn“ Guðs fyrir alda öðli. Átti Jesús þá við Ísrael þegar hann talaði um þjóninn? Nei, því að Forn-Ísrael reyndist því miður hvorki vera trúr né hygginn. Páll lýsir ástandinu í hnotskurn þegar hann vitnar í orð Jehóva til þjóðarinnar: „Nafn Guðs verður yðar vegna fyrir lasti meðal heiðingjanna.“ (Rómverjabréfið 2:24) Ísraelsmenn áttu langa uppreisnarsögu að baki og náðu hátindi hennar þegar þeir höfnuðu Jesú. Fyrir vikið hafnaði Jehóva þeim. — Matteus 21:42, 43.

8. Hvenær var „þjónn“ skipaður í stað Ísraelsþjóðarinnar og við hvaða aðstæður?

⁸ Þessi ótrúmennska af hálfu ,þjónsins‘, Ísraels, þýddi samt ekki að trúfastir tilbiðjendur myndu aldrei framar fá andlega fæðu. Á hvítasunnu árið 33, 50 dögum eftir upprisu Jesú, var heilögum anda úthellt yfir um 120 af lærisveinum hans í loftstofu í Jerúsalem. Ný þjóð fæddist á þeirri stundu. Það var vel við hæfi að fæðing hennar var gerð kunnug þegar þeir sem tilheyrðu henni hófu að segja Jerúsalembúum frá ,stórmerkjum Guðs‘. (Postulasagan 2:11) Þessi nýja þjóð, sem var andleg, varð ,þjónninn‘ sem myndi kunngera þjóðunum dýrð Jehóva og veita fæðu á réttum tíma. (1. Pétursbréf 2:9) Síðar var hún kölluð „Ísrael Guðs“ og átti það vel við. — Galatabréfið 6:16.

9. (a) Hverjir mynda ,hinn trúa og hyggna þjón‘? (b) Hverjir eru ,hjúin‘?

⁹ Allir sem tilheyra „Ísrael Guðs“ eru vígðir og skírðir kristnir menn, smurðir með heilögum anda og hafa himneska von. Heitið ,trúr og hygginn þjónn‘ er því notað um allan hóp hinna andasmurðu sem eru á jörðinni á hverjum tíma allt frá árinu 33 e.o.t. fram á okkar dag, rétt eins og allir Ísraelsmenn, sem voru samtíða einhvern tíma á árabilinu 1513 f.o.t. til ársins 33 e.o.t., tilheyrðu þjónshópi þess tíma. En hver eru ,hjúin‘ sem fá andlega næringu frá þjóninum? Á fyrstu öldinni höfðu allir kristnir menn himneska von. Þar af leiðandi voru hjúin líka smurðir kristnir menn sem einstaklingar en ekki sem hópur. Allir í söfnuðinum, þar á meðal þeir sem voru í ábyrgðarstöðum, þurftu á andlegri fæðu að halda frá þjóninum. — 1. Korintubréf 12:12, 19-27; Hebreabréfið 5:11-13; 2. Pétursbréf 3:15, 16.

„Hverjum sitt verk“

10, 11. Hvernig vitum við að meðlimir þjónshópsins hafa ekki allir sama verkefnið?

¹⁰ Enda þótt „Ísrael Guðs“ sé trúi og hyggni þjónshópurinn og hafi ákveðið verkefni hefur hver og einn innan þess hóps sínar skyldur. Orð Jesú í Markúsi 13:34 taka af allan vafa um það. Hann sagði: „Svo er þetta sem maður fari úr landi, skilji við hús sitt og feli þjónum sínum umráðin, hverjum sitt verk. Dyraverðinum býður hann að vaka.“ Hver einasti meðlimur þessa þjónshóps hefur því fengið verkefni — að ávaxta jarðneskar eigur Krists. Hann sinnir því í samræmi við hæfni sína og tækifæri. — Matteus 25:14, 15.

¹¹ Pétur postuli sagði andasmurðum kristnum samtíðarmönnum sínum: „Þjónið hver öðrum með þeirri náðargáfu, sem yður hefur verið gefin, sem góðir ráðsmenn margvíslegrar náðar Guðs.“ (1. Pétursbréf 4:10) Hinir smurðu hafa sem sagt það verkefni að nota náðargáfurnar, sem Guð gaf þeim, til að þjóna hver öðrum. Orð Péturs gefa líka til kynna að kristnir menn myndu ekki allir hafa sömu hæfileika, ábyrgð eða hlutverk. Hver einasti meðlimur þjónshópsins gat hins vegar lagt sitt af mörkum til að stuðla að vexti andlegu þjóðarinnar. Hvernig þá?

12. Hvernig stuðlaði hver meðlimur þjónshópsins, hvort sem hann var karl eða kona, að vexti þjónsins?

¹² Í fyrsta lagi hafði hver og einn þá ábyrgð að vera vottur Jehóva og prédika fagnaðarerindið um ríkið. (Jesaja 43:10-12; Matteus 24:14) Rétt áður en Jesús steig upp til himna fyrirskipaði hann öllum trúföstum lærisveinum sínum, bæði konum og körlum, að vera kennarar. Hann sagði: „Farið því og gjörið allar þjóðir að lærisveinum, skírið þá í nafni föður, sonar og heilags anda, og kennið þeim að halda allt það, sem ég hef boðið yður. Sjá, ég er með yður alla daga allt til enda veraldar.“ — Matteus 28:19, 20.

13. Hvaða verkefni fengu allir smurðir kristnir menn?

¹³ Þegar nýir lærisveinar fyndust átti að kenna þeim vandlega að halda allt það sem Jesús hafði boðið lærisveinum sínum. Með tímanum urðu áhugasamir menn hæfir til að kenna öðrum. Væntanlegum meðlimum þjónshópsins víða um lönd var séð fyrir næringarríkri andlegri fæðu. Allir andasmurðir kristnir menn, bæði karlar og konur, áttu þátt í að vinna það verk, sem þeim hafði verið falið, að gera menn að lærisveinum. (Postulasagan 2:17, 18) Og þetta verk átti að vinna frá þeim tíma er þjónninn hóf að starfa og fram að endalokum þessa heimskerfis.

14. Hverjir einir áttu að kenna í söfnuðinum og hvað fannst trúföstum andasmurðum systrum um það?

¹⁴ Þeir sem nýlega höfðu verið skírðir og andasmurðir urðu hluti af þjóninum. Óháð því hverjir kenndu þeim í byrjun fengu þeir í framhaldinu kennslu frá þeim safnaðarmönnum sem stóðust hæfniskröfur Ritningarinnar til að þjóna sem öldungar. (1. Tímóteusarbréf 3:1-7; Títusarbréfið 1:6-9) Þessir útnefndu menn gátu því stuðlað að vexti þjóðarinnar með sérstökum hætti. Trúföstum andasmurðum systrum gramdist það ekki að kristnum karlmönnum var einum falið að kenna í söfnuðinum. (1. Korintubréf 14:34, 35) Þær voru öllu heldur ánægðar að fá að njóta góðs af ötulu starfi karlmannanna í söfnuðinum og voru þakklátar fyrir þau tækifæri sem konum stóðu til boða, meðal annars að færa öðrum fagnaðarerindið. Kostgæfar andasmurðar systur nú á dögum láta í ljós sama auðmjúka hugarfarið, hvort sem hinir útnefndu öldungar eru andasmurðir eða ekki.

15. Hvaðan kom megnið af andlegu fæðunni á fyrstu öldinni og hverjir tóku forystuna í að úthluta henni?

¹⁵ Andlega undirstöðufæðan á fyrstu öldinni kom beint úr penna postulanna og annarra lærisveina sem tóku forystuna. Bréfin, sem þeir skrifuðu, gengu á milli safnaðanna og öldungarnir á hverjum stað hafa eflaust notað þau sem grundvöll að kennslu sinni. Einkum hafa þeir haft gagn af þeim bréfum sem er að finna meðal hinna 27 innblásnu bóka kristnu Grísku ritninganna. Með þessum hætti dreifðu fulltrúar þjónsins megnri andlegri fæðu dyggilega til einlægra kristinna manna. Þjónshópurinn á fyrstu öldinni reyndist trúr verkefni sínu.

,Þjónninn‘ 19 öldum síðar

16, 17. Hvernig innti þjónshópurinn verkefni sitt trúfastlega af hendi fram til ársins 1914?

¹⁶ Hvað um okkar daga? Fann Jesús hóp smurðra kristinna manna í upphafi nærveru sinnar árið 1914 sem úthlutaði fæðu á réttum tíma? Svo sannarlega. Þessi hópur var auðþekkjanlegur af ávöxtunum sem hann bar. (Matteus 7:20) Sagan hefur staðfest þetta.

¹⁷ Þegar Jesús kom voru um 5000 hjú upptekin af því að útbreiða biblíusannindi. Verkamennirnir voru fáir en þjónninn notaði ýmsar hugvitsamlegar aðferðir til að útbreiða fagnaðarerindið. (Matteus 9:38) Til dæmis fengust biblíuerindi birt í allt að 2000 dagblöðum. Með þessum hætti náði sannleikurinn í orði Guðs samtímis til tugþúsunda lesenda. Auk þessa var undirbúin átta klukkustunda dagskrá sem samanstóð af litskyggnum og hreyfimyndum. Það var þessari nýstárlegu sýningu að þakka að boðskapur Biblíunnar um tímann frá upphafi sköpunarinnar og fram að lokum þúsundáraríkis Krists var fluttur meira en níu milljónum manna í þremur heimsálfum. Prentað mál var einnig notað í þessum tilgangi. Svo dæmi sé tekið voru um 50.000 eintök af þessu tímariti gefin út árið 1914.

18. Hvenær setti Jesús þjóninn yfir allar eigur sínar og hvers vegna?

¹⁸ Já, þegar húsbóndinn kom var trúr þjónn hans önnum kafinn við að gefa hjúunum mat og við að prédika fagnaðarerindið. Nú átti þjónninn að fá meiri ábyrgð. Jesús sagði: „Sannlega segi ég yður: Hann mun setja hann yfir allar eigur sínar.“ (Matteus 24:47) Jesús gerði þetta árið 1919 eftir að þjónninn hafði staðist reynslutíma. En hvers vegna fékk hinn „trúi og hyggni þjónn“ meiri ábyrgð? Vegna þess að eigur húsbóndans höfðu vaxið. Jesús hafði fengið konungdóminn árið 1914.

19. Útskýrðu hvernig séð hefur verið fyrir andlegum þörfum hins mikla múgs.

¹⁹ Yfir hvaða eigur setti hinn nýkrýndi húsbóndi trúan þjón sinn? Allar andlegar eigur sínar hér á jörð. Tveimur áratugum eftir að Kristur var settur í hásæti árið 1914 kom til dæmis „mikill múgur“ ,annarra sauða‘ fram á sjónarsviðið. (Opinberunarbókin 7:9; Jóhannes 10:16) Þetta voru ekki andasmurðir meðlimir ,Ísraels Guðs‘ heldur einlægir karlar og konur með jarðneska von sem elskuðu Jehóva og langaði, ekkert síður en hina andasmurðu, til að þjóna honum. Í raun sögðu þeir við trúa og hyggna þjóninn: „Vér viljum fara með yður, því að vér höfum heyrt, að Guð sé með yður.“ (Sakaría 8:23) Þessir kristnu menn, sem nýlega höfðu verið skírðir, neyttu sömu andlegu fæðunnar og andasmurðu hjúin, og hóparnir tveir hafa báðir setið að þessu andlega borði síðan þá. Þetta hefur verið til mikillar blessunar fyrir hinn mikla múg.

20. Hvaða hlutverki hefur múgurinn mikli gegnt í því að auka eigur Drottins?

²⁰ Múgurinn mikli sameinaðist glaður hinum smurða þjónshópi í að prédika fagnaðarerindið. Eftir því sem prédikuninni vatt fram jukust jarðneskar eigur húsbóndans og þar með varð ábyrgð hins trúa og hyggna þjóns meiri. Sannleiksleitandi mönnum fór ört fjölgandi og því var aukin þörf á nýjum og stærri prentsmiðjum til að anna eftirspurninni eftir biblíuritum. Komið var á fót deildarskrifstofum Votta Jehóva í einu landinu á fætur öðru. Trúboðar voru sendir „til endimarka jarðarinnar“. (Postulasagan 1:8) Árið 1914 voru hinir andasmurðu um fimm þúsund en núna eru tilbiðjendur Guðs fleiri en sex milljónir talsins og eru flestir þeirra af múginum mikla. Já, eigur konungsins hafa margfaldast síðan hann var krýndur árið 1914.

21. Hvaða tvær dæmisögur skoðum við í næstu grein?

²¹ Allt er þetta til merkis um að þjónninn hefur bæði verið trúr og hygginn. Rétt eftir að Jesús hafði talað um trúa og hyggna þjóninn sagði hann tvær dæmisögur sem leggja áherslu á þessa eiginleika. Þetta er dæmisagan um hyggnu og fávísu meyjarnar og dæmisagan um talenturnar. (Matteus 25:1-30) Forvitni okkar er vakin. Hvaða þýðingu hafa þessar dæmisögur fyrir okkur? Við munum fjalla um þessa spurningu í næstu grein.

Trúi þjónninn stenst prófið

„Því að nú er tíminn kominn, að dómurinn byrji á húsi Guðs.“ — 1. PÉTURSBRÉF 4:17.

1. Hvers varð Jesús áskynja þegar hann kannaði hvernig ,þjónninn‘ sinnti verkefni sínu?

Á HVÍTASUNNU árið 33 útnefndi Jesús ,þjón‘ sem átti að gefa ,hjúum‘ hans mat á réttum tíma. Árið 1914 var Jesús krýndur konungur og fljótlega eftir það var tími til kominn að kanna hvernig ,þjónninn‘ sinnti verkefni sínu. Hann komst að raun um að ,þjónninn‘ var að mestu leyti ,trúr og hygginn‘. Hann setti hann því „yfir allar eigur sínar“. (Matteus 24:45-47) En illur þjónn var einnig á sjónarsviðinu og hann var hvorki trúr né hygginn.

„Sá hinn illi þjónn“

2, 3. Hvaðan kom ,illi þjónninn‘ og hvernig varð hann til?

² Jesús talaði um illa þjóninn strax á eftir trúa og hyggna þjóninum. Hann sagði: „Ef illur þjónn [„sá hinn illi þjónn“, Biblían 1912] segir í hjarta sínu: ‚Húsbónda mínum dvelst,‘ og hann tekur að berja samþjóna sína og eta og drekka með svöllurum, þá mun húsbóndi þess þjóns koma á þeim degi, sem hann væntir ekki, á þeirri stundu, sem hann veit ekki, höggva hann og láta hann fá hlut með hræsnurum. Þar verður grátur og gnístran tanna.“ (Matteus 24:48-51) Nafngiftin „sá hinn illi þjónn“ beinir athygli okkar að því sem Jesús sagði á undan um trúa og hyggna þjóninn. Já, illi þjónninn kom úr röðum trúa þjónsins.a Hvernig þá?

³ Fyrir 1914 gerðu margir af hinum trúa þjónshópi sér miklar vonir um að hitta brúðgumann á himni það ár, en vonir þeirra rættust ekki. Þetta og fleira varð til þess að margir urðu fyrir vonbrigðum og nokkrir urðu beiskir. Sumir þeirra fóru að „berja“ fyrrverandi bræður sína með orðum og umgangast ,svallara‘, trúarhópa kristna heimsins. — Jesaja 28:1-3; 32:6.

4. Hvað gerði Jesús við ,illa þjóninn‘ og hvað hefur hann gert við alla sem hafa sýnt sama hugarfar?

⁴ Þessir fyrrverandi kristnu menn reyndust vera illi þjónninn og Jesús ,hjó þá‘, það er að segja refsaði þeim harðlega. Hvernig? Með því að hafna þeim þannig að þeir glötuðu himneskri von sinni. Þeim var hins vegar ekki eytt strax. Fyrst þurftu þeir að gráta og gnísta tönnum í ,myrkrinu‘ utan kristna safnaðarins. (Matteus 8:12) Síðan þetta átti sér stað hafa fáeinir andasmurðir menn til viðbótar sýnt sams konar slæmt viðhorf og þannig samsamað sig ,illa þjóninum‘. Sumir af ,öðrum sauðum‘ hafa líkt eftir ótrúfesti þeirra. (Jóhannes 10:16) Allir slíkir óvinir Krists lenda úti í sama andlega ,myrkrinu‘.

5. Hvernig brást hinn trúi og hyggni þjónn við, ólíkt illa þjóninum?

⁵ Þeir sem tilheyrðu hinum ,trúa og hyggna þjóni‘ gengu í gegnum sömu prófraunirnar og ,illi þjónninn‘. En í stað þess að verða beiskir þáðu þeir leiðréttingu. (2. Korintubréf 13:11) Kærleikur þeirra til Jehóva og bræðra sinna styrktist. Fyrir vikið hafa þeir verið „stólpi og grundvöllur sannleikans“ á þessum róstusömu „síðustu dögum“. — 1. Tímóteusarbréf 3:15; 2. Tímóteusarbréf 3:1.

Hyggnar og fávísar meyjar

6. (a) Hvernig lýsti Jesús hyggni trúa þjónshópsins? (b) Hvaða boðskap kunngerðu andasmurðir kristnir menn fyrir 1914?

⁶ Eftir að Jesús hafði talað um illa þjóninn sagði hann tvær dæmisögur til að sýna fram á hvers vegna sumir andasmurðir kristnir menn myndu reynast trúir og hyggnir en aðrir ekki.b Hann lýsti hyggni á eftirfarandi hátt: „Þá er líkt um himnaríki og tíu meyjar, sem fóru til móts við brúðgumann með lampa sína. Fimm þeirra voru fávísar, en fimm hyggnar. Þær fávísu tóku lampa sína, en höfðu ekki olíu með sér, en hinar hyggnu tóku olíu með á könnum ásamt lömpum sínum.“ (Matteus 25:1-4) Meyjarnar tíu minna okkur á andasmurða kristna menn fyrir 1914. Þeir höfðu reiknað út að brúðguminn, Jesús Kristur, væri við það að birtast. Þeir „fóru“ því til móts við hann með því að prédika að ,tímum heiðingjanna‘ myndi ljúka árið 1914. — Lúkas 21:24.

7. Hvenær og hvers vegna má segja að andasmurðir kristnir menn hafi ,sofnað‘?

⁷ Þeir höfðu rétt fyrir sér. Tímum heiðingjanna lauk árið 1914 og Guðsríki, undir stjórn Jesú Krists, tók til starfa. En það gerðist á himnum, hulið sjónum manna. Hér á jörðinni þjáðist mannkynið eins og spáð hafði verið. (Opinberunarbókin 12:10, 12) Reynslutími fylgdi í kjölfarið. Andasmurðir kristnir menn héldu að ,brúðgumanum hefði dvalist‘ þar sem þeir skildu málin ekki til hlítar. Þeir voru ráðvilltir og máttu þola fjandskap heimsins og því hægðu þeir almennt ferðina, og boðunarstarfið meðal almennings stöðvaðist að heita mátti. Eins og meyjarnar í dæmisögunni urðu þeir ,syfjaðir og sofnuðu‘ í andlegum skilningi, líkt og ótrúir nafnkristnir menn gerðu eftir að postular Jesú dóu. — Matteus 25:5; Opinberunarbókin 11:7, 8; 12:17.

8. Hvað varð til þess að hrópað var: „Sjá, brúðguminn kemur,“ og hvað áttu smurðir kristnir menn þá að gera?

⁸ En árið 1919 gerðist nokkuð óvænt. Við lesum: „Um miðnætti kvað við hróp: ‚Sjá, brúðguminn kemur, farið til móts við hann.‘ Þá vöknuðu meyjarnar allar og tóku til lampa sína.“ (Matteus 25:6, 7) Einmitt þegar útlitið var sem dekkst kom boð um að hefjast handa. Árið 1918 hafði Jesús, „engill sáttmálans“, komið til andlegs musteris Jehóva til að kanna söfnuð hans og hreinsa hann. (Malakí 3:1) Nú þurftu andasmurðir kristnir menn að hitta hann í jarðneskum forgarði þessa musteris. Það var kominn tími til að ,skína‘. — Jesaja 60:1; Filippíbréfið 2:14, 15.

9, 10. Hvers vegna voru sumir kristnir menn ,hyggnir‘ en aðrir ,fávísir‘ árið 1919?

⁹ En bíðum við! Sumar af ungu konunum í dæmisögunni áttu í vandræðum. Jesús hélt áfram: „Þær fávísu sögðu við þær hyggnu: ‚Gefið oss af olíu yðar, það er að slokkna á lömpum vorum.‘“ (Matteus 25:8) Án olíu gæfu lamparnir ekki frá sér ljós. Lampaolían minnir okkur á sannleiksorð Guðs og heilagan anda hans sem gerir sönnum tilbiðjendum kleift að vera ljósberar. (Sálmur 119:130; Daníel 5:14) Fyrir 1919 höfðu andasmurðir kristnir menn lagt sig alla fram við að skilja hvað Guð ætlaðist fyrir með þá, þrátt fyrir að þeir misstu mátt um tíma. Þeir voru því reiðubúnir þegar þeim var sagt að skína. — 2. Tímóteusarbréf 4:2; Hebreabréfið 10:24, 25.

¹⁰ Sumir hinna andasmurðu voru hins vegar ekki tilbúnir til að færa fórnir eða að leggja eitthvað á sig, þó langaði þá einlæglega að vera með brúðgumanum. Þegar tíminn var kominn til að hefjast handa voru þeir ekki viðbúnir. (Matteus 24:14) Þeir reyndu jafnvel að draga úr kappsfullum félögum sínum og báðu þá í raun um nokkuð af olíubirgðum þeirra. Hver voru viðbrögð hyggnu meyjanna í dæmisögu Jesú? Þær sögðu: „Nei, hún nægir aldrei handa öllum. Farið heldur til kaupmanna og kaupið handa yður.“ (Matteus 25:9) Drottinhollir smurðir kristnir menn neituðu á svipaðan hátt árið 1919 að gera nokkuð sem myndi draga úr getu þeirra til að láta ljós sitt lýsa. Þeir stóðust prófið.

11. Hvað varð um fávísu meyjarnar?

¹¹ Jesús lýkur dæmisögunni með því að segja: „Meðan þær [fávísu meyjarnar] voru að kaupa, kom brúðguminn, og þær sem viðbúnar voru, gengu með honum inn til brúðkaupsins, og dyrum var lokað. Seinna komu hinar meyjarnar og sögðu: ‚Herra, herra, ljúk upp fyrir oss.‘ En hann svaraði: ‚Sannlega segi ég yður, ég þekki yður ekki.‘“ (Matteus 25:10-12) Já, sumir voru óviðbúnir komu brúðgumans þannig að þeir stóðust ekki prófið og misstu af tækifærinu til að vera viðstaddir brúðkaupsveisluna á himnum. En sorglegt.

Dæmisagan um talenturnar

12. (a) Hvaða dæmisögu sagði Jesús til að lýsa trúmennsku? (b) Hver var maðurinn sem ,fór úr landi‘?

¹² Eftir að Jesús hafði sagt dæmisögu sem fjallaði um hyggni sagði hann aðra sem fjallaði um trúmennsku. Hann sagði: „Svo er um himnaríki sem mann, er ætlaði úr landi. Hann kallaði þjóna sína og fól þeim eigur sínar. Einum fékk hann fimm talentur, öðrum tvær og þeim þriðja eina, hverjum eftir hæfni. Síðan fór hann úr landi.“ (Matteus 25:14, 15) Maðurinn í dæmisögunni er Jesús sjálfur sem ,fór úr landi‘ þegar hann steig upp til himna árið 33. En fyrir uppstigningu sína fól hann trúföstum lærisveinum sínum „eigur sínar“. Hvernig þá?

13. Hvernig lagði Jesús grunninn að umfangsmiklu starfi og hvernig fól hann ,þjónum‘ sínum að ávaxta eigur sínar?

¹³ Meðan Jesús þjónaði á jörð lagði hann grunninn að umfangsmiklu starfi með því að prédika fagnaðarerindið um ríkið út um allt Ísraelsland. (Matteus 9:35-38) Áður en hann ,fór úr landi‘ fól hann trúföstum lærisveinum sínum að halda þessu starfi áfram er hann sagði: „Farið því og gjörið allar þjóðir að lærisveinum, skírið þá í nafni föður, sonar og heilags anda, og kennið þeim að halda allt það, sem ég hef boðið yður.“ (Matteus 28:18-20) Með þessum orðum veitti Jesús þjónum sínum umboð, „hverjum eftir hæfni“, til að ávaxta eigur sínar þar til hann kæmi aftur.

14. Hvers vegna var þess ekki krafist að allir ávöxtuðu talenturnar jafnmikið?

¹⁴ Þetta orðalag gefur til kynna að kristnir menn á fyrstu öld bjuggu við ólíkar aðstæður og höfðu misjafna möguleika. Sumir, eins og Páll og Tímóteus, gátu notað mestallan tíma sinn til að boða trúna og kenna. Aðstæður annarra hafa kannski skert mjög frelsi þeirra. Til dæmis voru sumir kristnir menn þrælar og aðrir voru heilsuveilir, komnir á efri ár eða höfðu fyrir fjölskyldu að sjá. Og auðvitað voru ákveðin verkefni í söfnuðinum sem stóðu ekki öllum lærisveinum til boða. Andasmurðar konur og sumir andasmurðir karlmenn kenndu ekki í söfnuðinum. (1. Korintubréf 14:34; 1. Tímóteusarbréf 3:1; Jakobsbréfið 3:1) En hverjar svo sem kringumstæður andasmurðra lærisveina voru, jafnt karla sem kvenna, var þeim öllum falið að ávaxta talenturnar, það er að segja að nýta vel þau tækifæri og þær aðstæður sem þeir höfðu í hinni kristnu þjónustu. Lærisveinar Krists nú á dögum gera það sama.

Könnunin hefst

15, 16. (a) Hvenær var kominn tími til að gera skil? (b) Hvaða ný tækifæri fengu trúir þjónar til að ávaxta eigur húsbóndans?

¹⁵ Dæmisagan heldur áfram: „Löngu síðar kom húsbóndi þessara þjóna og lét þá gjöra skil.“ (Matteus 25:19) Árið 1914, sannarlega löngu eftir árið 33, hóf Jesús nærveru sína sem konungur. Þremur og hálfu ári síðar, árið 1918, kom hann til andlegs musteris Guðs og uppfyllti orð Péturs: „Nú er tíminn kominn, að dómurinn byrji á húsi Guðs.“ (1. Pétursbréf 4:17; Malakí 3:1) Tími var kominn til að gera skil.

¹⁶ Hvað höfðu þjónarnir, andasmurðir bræður Krists, gert við ,talentur‘ konungsins? Frá árinu 33, þar á meðal á árunum skömmu fyrir 1914, höfðu margir unnið hörðum höndum að því að ávaxta eigur Jesú. (Matteus 25:16) Þeir sýndu sterka löngun til að þjóna húsbóndanum jafnvel meðan fyrri heimsstyrjöldin stóð yfir. Nú var rétti tíminn til að gefa trúum þjónum ný tækifæri til að ávaxta eigur húsbóndans. Endalokatími þessa heimskerfis var runninn upp. Prédika þurfti fagnaðarerindið út um allan heim. „Sáðland jarðarinnar“ var tilbúið til uppskeru. (Opinberunarbókin 14:6, 7, 14-16) Finna þurfti þá síðustu af hveitihópnum og „mikill múgur“ af öðrum sauðum safnaðist inn. — Opinberunarbókin 7:9; Matteus 13:24-30.

17. Hvernig gengu trúfastir smurðir kristnir menn „inn í fögnuð herra“ síns?

¹⁷ Uppskerutíminn er ánægjulegur. (Sálmur 126:6) Það á því vel við að Jesús skyldi segja er hann fól andasmurðum bræðrum sínum aukna ábyrgð árið 1919: „Yfir litlu varstu trúr, yfir mikið mun ég setja þig. Gakk inn í fögnuð herra þíns.“ (Matteus 25:21, 23) Og fögnuður herrans, sem nú hafði tekið við konungdómi, var meiri en við getum gert okkur í hugarlund. (Sálmur 45:2, 3, 7, 8) Hinn trúi þjónshópur á hlutdeild í þessum fögnuði því að hann er fulltrúi konungsins og ávaxtar eigur hans hér á jörð. (2. Korintubréf 5:20) Hin spádómlegu orð í Jesaja 61:10 lýsa gleði þeirra: „Ég gleðst yfir Drottni, sál mín fagnar yfir Guði mínum, því að hann hefir klætt mig klæðum hjálpræðisins.“

18. Hvers vegna stóðust ekki allir prófið og með hvaða afleiðingum?

¹⁸ En því miður stóðust ekki allir prófið. Við lesum: „Loks kom sá er fékk eina talentu, og sagði: ‚Herra, ég vissi, að þú ert maður harður, sem uppsker þar, sem þú sáðir ekki, og safnar þar, sem þú stráðir ekki. Ég var hræddur og fól talentu þína í jörð. Hér hefur þú þitt.‘“ (Matteus 25:24, 25) Sumir andasmurðir kristnir menn höfðu ekki ,ávaxtað‘ talenturnar. Fyrir 1914 höfðu þeir ekki sagt öðrum kostgæfilega frá von sinni og þeir ætluðu sér ekki að byrja á því árið 1919. Hvernig brást Jesús við óskammfeilni þeirra? Hann svipti þá öllum verkefnum. Þeir voru ,reknir út í ystu myrkur og þar yrði grátur og gnístran tanna‘. — Matteus 25:28, 30.

Könnunin heldur áfram

19. Á hvaða hátt heldur könnunin áfram og hvað eru allir smurðir kristnir menn ákveðnir í að gera?

¹⁹ Auðvitað voru fæstir, sem yrðu andasmurðir þjónar Jesú á endalokatímanum, farnir að þjóna Jehóva þegar Jesús hóf könnun sína árið 1918. Misstu þeir af könnuninni? Alls ekki. Könnunin á árunum 1918-19, þegar hinn trúi og hyggni þjónn stóðst prófið sem hópur, var aðeins byrjunin. Hver einstakur andasmurður kristinn maður sætir áfram könnun uns hann hlýtur endanlegt innsigli. (Opinberunarbókin 7:1-3) Andasmurðir bræður Krists gera sér þetta ljóst og halda trúfastlega áfram að ávaxta eigur hans. Þeir eru staðráðnir í að vera hyggnir með því að hafa alltaf nægar olíubirgðir svo að ljósið skíni skært. Þeir vita að þegar þeir ljúka æviskeiði sínu í trúfesti fara þeir í hinn himneska bústað þar sem Jesús tekur á móti þeim. — Matteus 24:13; Jóhannes 14:2-4; 1. Korintubréf 15:50, 51.

20. (a) Hvað eru aðrir sauðir nú á dögum ákveðnir í að gera? (b) Um hvað eru smurðir kristnir menn sér meðvita?

²⁰ Hinn mikli múgur annarra sauða hefur líkt eftir andasmurðum bræðrum sínum. Þeim er ljóst að þekkingin á fyrirætlunum Guðs hefur mikla ábyrgð í för með sér. (Esekíel 3:17-21) Þeir nýta sér hjálp orðs Jehóva og anda hans með því að nema og sækja samkomur svo að þeir eigi alltaf nægar olíubirgðir. Og þeir láta ljós sitt lýsa með því að taka þátt í að prédika og kenna og ávaxta þannig eigur húsbóndans ásamt andasmurðum bræðrum sínum. Smurðum kristnum mönnum er hins vegar fullljóst að talenturnar voru fengnar þeim í hendur. Þeir verða að standa reikningsskil fyrir það hvernig farið er með jarðneskar eigur herrans. Þótt fámennir séu geta þeir ekki afsalað sér ábyrgð sinni og látið hana á herðar múginum mikla. Hinn trúi og hyggni þjónn hefur þetta skýrt í huga og heldur áfram að taka forystuna í að ávaxta eigur konungsins og er þakklátur fyrir dyggan stuðning hins mikla múgs. Meðlimir hins mikla múgs gera sér grein fyrir ábyrgðinni sem andasmurðir bræður þeirra hafa og finnst heiður að vinna undir forystu þeirra.

21. Hvaða hvatning á við alla kristna menn frá því fyrir 1919 og fram á okkar daga?

²¹ Þó að þessar dæmisögur varpi ljósi á atburði árið 1919 eða um það leyti, eiga meginreglur þeirra við alla sannkristna menn á hinum síðustu dögum. Hvatningin, sem Jesús gaf í lok dæmisögunnar um meyjarnar tíu, á því fyrst og fremst við andasmurða kristna menn fyrir 1919 en meginreglan á við alla kristna menn. Tökum því öll til okkar hvatningu Jesú: „Vakið því, þér vitið ekki daginn né stundina.“ — Matteus 25:13.

[Neðanmáls]