Uzou Avọ 72
Jesu O Vi Ilele 70 na Vrẹ
U TE uvewhru ọ 32 C.E. no, nwanọ ikpe esa no ame-ọhọ Jesu ze. Ọye avọ ilele riẹ a gbe kpohọ Ehaa Uwou-Udhu na kẹle evaọ Jerusalẹm, yọ o wọhọ nọ a gbẹ rọ ekẹloma yena. Evaọ uzẹme, Jesu ọ raha abọ buobu emerae ezeza nọ i kiọkọ evaọ odibọgba riẹ fihọ Judia hayo nwanọ abobe Ethẹ Jọdan evaọ ẹkwotọ Pẹrea. U fo re a nya ẹkwotọ ọnana duwu re.
Uzẹme, nọ Ọnyavrẹ ọrọ 30 C.E. o vrẹ no, Jesu ọ tẹ raha ole emerae eree jẹ ta usiuwoma evaọ Judia. Rekọ nọ ahwo Ju na a daoma nọ a re kpei evaọ obei eva Ọnyavrẹ ọrọ 31 C.E., ọ tẹ raha ukpe ọvo gbe ubro jẹ ta usiuwoma evaọ Galili. Evaọ etoke yena, o te wo ẹko etausiuwoma nọ o wuhrẹ ziezi, oware nọ o wo vẹre he. Fikiere o te muọ isẹri-ise ọgaga họ evaọ Judia.
Jesu o muọ ewhowho ọnana họ ẹkwoma ẹsalọ ilele 70 o te vi ai vrẹ ivivẹ. Fikiere, a tẹ rọ eko iwhowho Uvie 35 nọ e te jọ ẹkwotọ ọnana ruiruo. Enana e tẹ nyaharo kpohọ ikpẹwho gbe eria kpobi nọ Jesu, avọ ikọ riẹ nọ i bi lele iei, a jẹ iroro nọ ọ te nya.
Ukpenọ ọ kpọ ova ilele 70 na kpohọ iwou-egagọ, Jesu ọ tẹ ta kẹ ai inọ a ruọ iwou ahwo, ta nọ: “Kuwou kuwou nọ wha ruọ eva, wha kake ta nọ, ‘Udhedhẹ u te uwou onana!’ Otẹrọnọ ọmọ udhedhẹ ọ rọ etẹe, udhedhẹ rai u ve te i.” Eme họ ovuẹ rai? Jesu ọ ta nọ: “Wha ta kẹ ae nọ, ‘Uvie Ọghẹnẹ o ze kẹle owhai no.’ ” Rọ kpahe iruẹru ilele 70 enana, Matthew Henry’s Commentary o niyẹrẹ nọ: “Wọhọ Olori rai, oria nọ a weze kpohọ kpobi, a jẹ ta usiuwoma n’uwou ruọ uwou.”
Ehrẹ nọ Jesu ọ rọ kẹ ahwo 70 na e wọhọ enọ ọ rọ kẹ 12 na okenọ o vi enana vrẹ kpohọ ewhowho usiuwoma evaọ Galili ole ukpe ọvo nọ u kpemu no. Orọnikọ ọ vẹvẹ ilele 70 na unu kpahe ewọsuọ nọ a te nyaku ọvo ho, be ruẹrẹ ai fihọ re a ta usiuwoma na kẹ enọ i wo iwou, rekọ ọ kẹ rai ẹgba re a siwi enọ e be mọ. Fikiere, nọ Jesu o te ai oma, o rẹ te jọ ibuobu oja re a ruẹ Olori nọ o wo ilele nọ i bi ru eware igbunu itieye na.
Usiuwoma ilele 70 na gbe iruo nọ Jesu o ru lele oyena o raha oke he. U kri hi eko iwhowho Uvie 35 na i te muọ Jesu họ ezihe bru ze. A tẹ ta avọ oghọghọ nọ: “Olori, makọ ikọ-imuomu dede i yo eme mai fiki odẹ ra!” Emamọ iyẹrẹ iruo itieye na o ghinẹ lẹliẹ Jesu ghọghọ, keme ọ kuyo nọ: “Mẹ ruẹ Setan nọ o kie nọ ehru ze wọhọ egbrara. Ri, mẹ kẹ owhai udu re wha thihi ehru eriọvọ gbe ewhọhro-imuomu.”
Jesu ọ riẹ nọ okenọ a te yẹ Uvie Ọghẹnẹ no evaọ oke urere na, a ti gele Setan avọ idhivẹri riẹ no odhiwu no. Rekọ enẹna ahwo-akpọ gheghe nọ e be sai le idhivẹri no na o tẹ rọ imuẹro kpahe eviavia obaro yena. Fikiere, Jesu ọ tẹ t’ẹme kpahe ekie obaro Setan no odhiwu ze avọ imuẹro egbagba. Fikiere, edhere ẹwoho a rọ rehọ udu kẹ ilele 70 na re a thihi eraomuomu gbe ewhọhro-imuomu na. Ghele na, Jesu ọ tẹ ta nọ: “Wha ghọghọ fiki onana ha, nọ izi na i yo ẹme rai; rekọ wha ghọghọ fiki epanọ a kere edẹ rai họ obọ odhiwu [no].”
Jesu ọ ghọghọ thesiwa ọ tẹ jọ ẹgbede jiri Ọsẹ riẹ fikinọ ọ be rehọ idibo omurokpotọ enana ruiruo evaọ edhere ọgaga ọnana. Nọ ọ rẹriẹ ova ku ilele riẹ, ọ tẹ ta nọ: “Aro nọ e ruẹ eware nọ wha ruẹ na i wo oghale! Keme mẹ ta kẹ owhai nọ eruẹaro gbe ivie buobu a guọlọ re a ruẹ eware nọ wha ruẹ, a rue rae [he], jegbe re a yo eware nọ wha yo, a yo rai hi.” Luk 10:1-24; Matiu 10:1-42; Eviavia 12:7-12.
▪ Diẹse Jesu ọ jọ ta usiuwoma evaọ etoke ikpe esa ọsosuọ odibọgba riẹ, kọ ẹkwotọ vẹ ọ jọ ruiruo evaọ emerae ezeza urere riẹ?
▪ Diẹse Jesu ọ kpọ ilele 70 na kpohọ re a jọ gwọlọ ahwo?
▪ Fikieme Jesu ọ jẹ ta nọ ọ ruẹ Setan nọ o bi kie no odhiwu ze?
▪ Oghẹrẹvẹ ilele 70 na a sai ro thihi eraomuomu gbe ewhọro-imuomu nyaotọ?