Kọ Erae Ehẹle Jesu Ọ Jẹ Tẹme Kpahe?

AHWO jọ nọ a rọwo uwuhrẹ erae ehẹle a rẹ suobọhọ ẹme Jesu nọ a kere fihọ Mak 9:48 (hayo owọ avọ 44, 46) na. Jesu ọ fodẹ edha (hayo ihori) nọ i re whuẹ hẹ gbe erae nọ i re fuẹ hẹ. Kọ ohwo jọ ọ tẹ nọ owhẹ kpahe otofa ẹme ọyena, eme whọ te ta kẹe?

Fiki oghẹrẹ Ebaibol nọ ohwo na o kru, ọ te gwọlọ se owọ avọ 44, 46, hayo 48, keme eria enana e ta ọkpọ ẹme ọvona evaọ Ebaibol jọ.a Ebaibol ọ New World Translation ọ ta nọ: “Ẹro ra o te bi ru owhẹ zoruẹ, vru ei kufiẹ; o rẹ mai woma re whọ rọ ẹro ọvo ruọ Uvie Ọghẹnẹ viukpenọ a re gbolo owhẹ avọ ibiaro ivẹ fihọ Gehena, oria nọ ihoi riẹ i re whuẹ hẹ yọ erae riẹ i re fuẹ hẹ.”—Mak 9:47, 48.

Epanọ o rrọ kpobi, ahwo jọ a be ta nọ ẹme nọ Jesu ọ ta na o dhesẹ inọ ahwo muomu a te whu no izi rai i re kpohọ olahiẹ ebẹdẹ bẹdẹ. Wọhọ oriruo, Ebaibol ahwo Spain jọ, Sagrada Biblia, nọ ọ rrọ Yunivasiti ọ Navarre o ta nọ: “Ọnowo mai na ọ rehọ eme enana dhesẹ olahiẹ ehẹle. Ẹsibuobu a re dhesẹ ‘ihoi nọ i re whuẹ hẹ na’ wọhọ ọkora ebẹdẹ bẹdẹ ọrọ ahwo nọ a rrọ erae ehẹle; a ve dhesẹ ‘erae nọ i re fuẹ hẹ na’ wọhọ olahiẹ.”

Rekọ, rehọ ẹme Jesu na wawọ ẹme nọ ọ rrọ owọ urere obe Aizaya.b Kọ o gbẹ rrọ vevẹ inọ ẹme nọ ọ rrọ Aizaya uzou avọ 66 na Jesu o je si iroro ahwo kpohọ na? O wọhọ nọ ọruẹaro na ọ be jọ etẹe ta kpahe ẹnya no “Jerusalẹm kpohọ obọ Ukiekpotọ Hinọm (koyehọ Gehena), oria nọ a jẹ jọ rehọ ahwo dhe idhe vẹre (Jeri. 7:31) onọ u zihe ruọ ezuzu okpẹwho na evaọ uwhremu na.” (The Jerome Biblical Commentary) O rrọ vevẹ inọ iri a jọ Aizaya 66:24 ta kpahe, orọnikọ ahwo nọ e gbẹ rrọ uzuazọ nọ a be lahiẹ hẹ. Eware nọ a ta nọ i ti whu hu họ edha, orọnikọ ahwo hayo izi ahwo nọ i whu no ho. Nọ o rrọ ere na, kọ eme họ otofa ẹme Jesu na?

Muẹrohọ ẹme nana nọ obe ahwo Kathọlik nọ a re se El evangelio de Marcos—Análisis lingüístico y comentario exegético Uko avivẹ o ta kpahe Mak 9:48 na: “A rehọ ẹme [nọ ọ rrọ Mak 9:48] na no obe Aizaya (66,24) ze. Etẹe ọruẹaro na ọ jọ ta kpahe idhere ivẹ nọ a jẹ hae rọ raha iri: a gbẹ mahe ae he, e vẹ jọ otọ gbo fa . . . Ihoi avọ erae nọ a fodẹ kugbe evaọ ikere yena yọ edhere nọ a ro fiẹgba họ epanọ ọraha na ọ te ga te . . . A rẹ rehọ idhere ivẹ nana raha oware muotọ (koyehọ, ‘erae nọ i re fuẹ hẹ, gbe edha nọ i re whuẹ hẹ na): uvumọ edhere ọ riẹ nọ ohwo ọ rẹ rọ vabọ họ. Eware nọ a fodẹ nọ i ti kiọkọ ọvo họ edha na gbe erae na—orọnikọ ohwo ho—e rẹ raha oware kpobi nọ a gbolo fihọ ai. Fikiere, onana u dhesẹ olahiẹ ebẹdẹ bẹdẹ hẹ, rekọ okpemuotọ, onọ o rrọ uwhu nọ u wo ẹkparomatha ha, koyehọ uwhu ebẹdẹ bẹdẹ. Fikiere, [erae] yọ oka ọ ọraha kufiẹ.”

Ohwo kpobi nọ ọ riẹ nọ Ọghẹnẹ uzẹme na ọ rrọ yoyou je kiete ọ rẹ sai wo otoriẹ ẹme Jesu edhere otiọna. Orọnikọ ọ jẹ ta nọ irumuomu a ti kpohọ olahiẹ ebẹdẹ bẹdẹ hẹ. Rekọ, inọ a rẹ sai fi oma rai họ ọza ọrọ ọraha nọ u wo ẹkparomatha ha.

[Oruvẹ-obotọ]