Ewo Oghẹrẹ Eriwo Kristi Kpahe Oruaro
“Ohwo nọ ọ rẹ te jọ udevie rai rua, ọ rẹ te jọ odibo rai.”—Matiu 20:26.
1. Ẹvẹ akpọ na o rri oruaro?
KẸLE okpẹwho anwae Ijipti jọ nọ a re se Thebes (Karnak ọgbọna), oware wọhọ ikilomita 500 kpohọ ofẹ obọze ovatha-ọre Cairo, whọ rẹ ruẹ ẹmema Fẹro Amenhotep ọrọ avesa nọ o kpehru te irula 60. Ohwo nọ o rri ẹmema ologbo yena kpobi ọ rẹ siọ oma riẹ ba erri kakao ho. Ẹmema nana, onọ a ru re a ruẹsi rri idudu fihọ osu na oma na, yọ oka ọ epanọ akpọ na o rri oruaro—onọ ohwo o re ro ru oma riẹ jọ ruaro avọ udu o ve ru amọfa rri oma rai wọhọ orara gheghe.
2. Didi oriruo Jesu o fihọ kẹ ilele riẹ, kọ didi enọ u fo nọ ma rẹ nọ oma mai?
2 Rehọ eriwo oruaro nana wawo onọ Jesu Kristi o wuhrẹ. Dede nọ ọ jọ “Olori gbe owuhrẹ” ọrọ ilele riẹ, Jesu o wuhrẹ inọ oruaro u re no iruo nọ a re ru kẹ amọfa ze. Evaọ ẹdẹ urere ọrọ uzuazọ riẹ evaọ otọakpọ, Jesu o dhesẹ otofa oware nọ o wuhrẹ na ẹkwoma ẹwozẹ awọ ilele riẹ. Onana ghinọ iruo omarokpotọ! (Jọn 13:4, 5, 14) Re whọ gbodibo hayo re a gbodibo kẹ owhẹ—ovẹ o rẹ were owhẹ? Kọ oriruo Kristi ọ kpare isiuru nọ whọ rẹ rọ roma kpotọ wọhọ ọye omariẹ? Otẹrọ ere, joma kiẹ eriwo Kristi kpahe oruaro wo ohẹriẹ no eriwo odode akpọ na.
Whaha Eriwo Akpọ na Kpahe Oruaro
3. Iriruo Ebaibol vẹ i dhesẹ oware uyoma nọ u re te enọ e be gwọlọ oruaro ahwo-akpọ?
3 Iriruo Ebaibol buobu e riẹ nọ i dhesẹ inọ eriwo akpọ na kpahe oruaro u re su kpohọ ọraha. Roro kpahe Heman ọgba na, ọnọ ọ viodẹ evaọ uwou ovie Pasia evaọ edẹ Ẹsta gbe Mọdekae. Isiuru Heman kẹ oruaro u su kpohọ omovuọ gbe uwhu. (Ẹsta 3:5; 6:10-12; 7:9, 10) Kọ ẹvẹ kpahe Nebukadneza omovia na, ọnọ Ọghẹnẹ o fou họ oruẹ evaọ okenọ esuo riẹ o je titi? Eriwo ọthọthọ riẹ kpahe oruaro u dhesẹ oma via evaọ eme nana: “Kọ ogbẹrọnọ Babilọn ologbo na [ọna] nọ mẹ rehọ ogaga bọ rọkẹ oria-ẹria uvie rọkẹ oruaro adhẹẹ mẹ na!” (Daniẹl 4:30) Ma te je wo ohwo omoya ọfa, Herọd Agripa I, ọnọ ọ rehọ oruaro nọ u te rie he kẹ oma riẹ ukpenọ ọ rẹ rehọ oruaro kẹ Ọghẹnẹ. “Emerao e jẹ riẹe, ẹzi ọ jẹ ra noi oma.” (Iruẹru 12:21-23) Eriwo Jihova kpahe oruaro onọ ezae nana a wo ho o wha ekie omovuọ se ai.
4. Ono ọ rrọ emu ẹzi omoya akpọ na?
4 U kiehọ re ma gwọlọ rehọ uzuazọ mai ru iruo evaọ edhere nọ o rẹ wha ọghọ gbe adhẹẹ se omai. Ghele na, Ẹdhọ ọ be rehọ isiuru yena ru iruo ẹkwoma ẹwhaharo ẹzi omoya, onọ o rrọ odhesẹvia ọrọ isiuru riẹ kẹ ọkwa-kpehru. (Matiu 4:8, 9) Jọ o thọrọ owhẹ ẹro vievie he inọ ọye họ ‘ọghẹnẹ akpọ nana,’ yọ ọ gba riẹ mu re ọ wha iroro riẹ haro evaọ otọakpọ obonẹ. (2 Ahwo Kọrint 4:4; Ahwo Ẹfẹsọs 2:2; Eviavia 12:9) Fikinọ Ileleikristi a riẹ ehri iroro itieye na, a rẹ whaha eriwo akpọ na kpahe oruaro.
5. Kọ eware nọ ohwo o wo, okpodẹ, gbe efe e rẹ kẹ imuẹro evevọwẹ ikrẹkri? Kẹ oriruo.
5 Iroro jọ nọ Ẹdhọ ọ be wha haro họ ohwo o te wo okpodẹ evaọ akpọ na, ujiro no obọ ahwo ze, gbe efe yọ ọ nwani wo evawere no. Kọ ere o ghinẹ rrọ? Kọ eware nọ ohwo o wo, okpodẹ, gbe efe e rẹ kẹ imuẹro uzuazọ evevọwẹ? Ebaibol na e vẹvẹ omai unu inọ ma kẹ uvẹ kẹ iroro itieye na re e viẹ omai họ họ. Solomọn Ovie owareghẹ na o kere nọ: “Mẹ tẹ ruẹ nọ ogaga gbe unye o ruẹ ohwo i no ihrieriọ ọrivẹ riẹ ze. Onana yọ ufofe re gbe oma [uhrowo lele] ofou.” (Ọtausiuwoma Na 4:4) Ahwo buobu enọ e raha edẹ uzuazọ rai kpobi ro le ekwa no evaọ akpọ na a rẹ sae ta k’owhẹ inọ ohrẹ Ebaibol yena nọ a rọ ẹgba ẹzi kere na uzẹme. Oriruo jọ họ ọzae nọ o fi obọ họ ma omaa, ku, jẹ dawo arupre nọ ọ wọ ahwo kpohọ obọ ọvẹre. Ọ ta nọ: “Me ru iruo gaga no, yọ iruo nọ me bi ru kpobi mẹ rẹ roma totọ ru ei avọ ona. Rekọ mẹ re jọ evaọ iruo na ruẹ evawere ikrẹkri hayo udhedhẹ iroro ho.”a Oghẹrẹ nọ akpọ na o riwi oruaro, te evaọ ofẹ iruo, aruọzaha, hayo eware ẹkeriotọ omawere, o rẹ kẹ imuẹro evevọwẹ ikrẹkri hi.
Oruaro U re no Uyoyou nọ A rẹ rọ Gbodibo Ze
6. Eme o dhesẹ inọ Jemis avọ Jọn a wo eriwo nọ ọ thọ kpahe oruaro?
6 Oware jọ nọ o via evaọ uzuazọ Jesu u dhesẹ oware nọ uvi oruaro o gwọlọ. Jesu avọ ilele riẹ a bi kpohọ Jerusalẹm kẹ ehaa Ọnyavrẹ ọrọ 33 C.E. Evaọ edhere, imoni ivẹ Jesu, Jemis avọ Jọn, a te dhesẹ eriwo ọthọthọ ọrọ oruaro. Ẹkwoma oni rai, a yare Jesu nọ: ‘Kẹ udu na inọ ma keria, ọjọ obọze ra, ọjọ ẹkpẹlobọ ra eva uvie ra.’ (Matiu 20:21) Evaọ udevie ahwo Ju, a rehọ ẹkeria obọze hayo ẹkpẹlobọ ọrọ okpohwo fihọ ọghọ ologbo. (1 Ivie 2:19) Jemis avọ Jọn a rehọ isiuru ọkwa-okpehru gwọlọ vabọ tu eria nọ e mai wo ọghọ. A gwọlọ wo ekwa udu nana. Jesu ọ riẹ oware nọ o rrọ eva rai, fikiere ọ tẹ rehọ uvẹ na kpọ eriwo ọthọthọ rai kpahe oruaro vi.
7. Ẹvẹ Jesu o dhesẹ epanọ a re ro wo uvi oruaro Oleleikristi?
7 Jesu ọ riẹ inọ evaọ akpọ omoya nana, ohwo nọ a re rri ruaro họ ọnọ o bi su ahwo jẹ ta họ amọfa obọ, ọnọ a rẹ dhẹ wariẹ họ nọ ọ tẹ tubẹ salọ obọ ọvo dede. Rekọ evaọ udevie ilele Jesu, iruo evere a rẹ rọ riẹ ohwo nọ ọ rro. Jesu ọ ta nọ: “Ohwo nọ ọ rẹ te jọ udevie rai rua, ọ rẹ te jọ odibo rai. Ohwo nọ ọ rẹ te jọ aro udevie rai, ọ rẹ te jọ ọrigbo rai.”—Matiu 20:26, 27.
8. Eme u dhesẹ re a jọ odibo, kọ didi enọ ma rẹ sae nọ oma mai?
8 Ubiẹme Griki nọ a jọ Ebaibol Isoko fa fihọ “odibo” na u dhesẹ ọnọ ọ rẹ rọ unevaze gbe ọwhọ ru iruo kẹ amọfa. Okpoware Jesu o je wuhrẹ ilele riẹ na: Re a doku ahwo re a ru onọ ma ta u re ru ohwo jọ ohwo ologbo ho; oware nọ o rẹ dẹ orro họ ohwo oma họ iruo nọ a rẹ rehọ udu uyoyou ru kẹ amọfa. Nọ omara nọ: ‘Ẹvẹ mẹ hai ru kpahe ẹme Jesu na mẹ hae jọ Jemis hayo Jọn? Kọ ẹme na ọ hai vẹ omẹ ẹro inọ uvi oruaro u re no uyoyou nọ a re ro ru iruo kẹ amọfa ze?’—1 Ahwo Kọrint 13:3.
9. Didi oriruo Jesu o fihọ otọ evaọ eyeri kugbe amọfa?
9 Jesu o dhesẹ kẹ ilele riẹ inọ ute akpọ na kpahe oruaro u wo ohẹriẹ no orọ Kristi. Ọ wọ oma kpehru kẹ enọ ọ jẹ gbodibo kẹ hẹ, yọ o ru re a rri oma rai kuẹku hu. Oghẹrẹ ahwo kpobi—ezae, eyae, gbe emaha, edafe, iyogbere, enọ e rrọ ọkwa, jegbe erahaizi nọ e viodẹ—a jẹ nya bru Jesu ze ababọ ozọ. (Mak 10:13-16; Luk 7:37-50) Ahwo a re wo odiri kẹ enọ i wo oyẹlẹ hẹ. Jesu o wo ohẹriẹ. Dede nọ ẹsejọ ilele riẹ a jẹ hae whọ je ru eware nọ e kare iroro, ọ rehọ odiri wuhrẹ ai, dhesẹ kẹ ai inọ o ghine wo omarokpotọ jẹ rrọ wowolẹ.—Zekaraya 9:9; Matiu 11:29; Luk 22:24-27.
10. Ẹvẹ edhere uzuazọ Jesu kpobi u ro dhesẹ odibọgba ababọ-oriobọ rọkẹ amọfa?
10 Oriruo ababọ-oriobọ nọ Ọmọ ọsosuọ Ọghẹnẹ nana o fihọ otọ u dhesẹ oware nọ oruaro o ghinẹ rrọ. Jesu ọ ziọ otọakpọ re a gbodibo kẹe he rekọ re ọ gbodibo kẹ amọfa, siwi “oghoghẹrẹ eyao” jẹ ra ifi idhivẹri no ahwo oma. Dede nọ oma o jẹ hae rrọe yọ ọ gwọlọ oke eriosehọ, ọ jẹ hai fi ewoma amọfa họ aro ọriẹ, rọ uye bẹ oma riẹ rọ sasa ahwo na oma. (Mak 1:32-34; 6:30-34; Jọn 11:11, 17, 33) Uyoyou riẹ o wọ riẹ fi obọ họ kẹ ahwo evaọ abọ-ẹzi, rehọ owotọ nya idhere ovu ikilomita buobu re ọ ruẹse ta usiuwoma Uvie na. (Mak 1:38, 39) Ababọ avro, Jesu o se odibo nọ ọ rẹ gba kẹ amọfa gboja gaga.
Raro Kele Omarokpotọ Kristi
11. Didi ekwakwa a rẹ gwọlọ evaọ oma inievo nọ a re ro mu re a jọ esẹro evaọ ukoko na?
11 Evaọ ubrobọ ekuhọ ọrọ ikpe ọ 1800 na, a fi ẹgba họ emamọ ẹzi nọ u fo nọ esẹro Ileleikristi a re wo evaọ okenọ a jẹ salọ ezae nọ i re ru iruo wọhọ esẹro ọnyawariẹ nọ e rẹ rẹrote ẹgwọlọ ahwo Ọghẹnẹ. Wọhọ epanọ Zion’s Watch Tower ọrọ September 1, 1894, o ta, oghẹrẹ ahwo nọ a gwọlọ họ ahwo “omarokpotọ—re a se uke ba efu . . . enọ e rẹ rehọ udu kpotọ, nọ i re jiri omobọ rai hi, rekọ nọ a rẹ ta orọ Kristi—enọ i re wuhrẹ amọfa eriariẹ obọ rai hi, rekọ wuhrẹ Ẹme riẹ evaọ edhere ọlọlọhọ avọ ẹgba.” U re vevẹ, Ileleikristi uzẹme a rẹ gwọlọ ọkwa fikinọ a gwọlọ wọ oma kpehru hayo re a ruẹse riẹ ae odẹ hẹ, wo udu isuẹsu, jẹ kpọ amọfa. Ọsẹro omarokpotọ ọ rẹ kareghẹhọ inọ ewha-iruo riẹ yọ “okpiruo,” orọnikọ ọkwa okpehru nọ ọ rẹ rọ wha orro se oma riẹ hẹ. (1 Timoti 3:1, 2) Ekpako gbe idibo iruiruo kpobi a rẹ daoma re a rehọ omarokpotọ ru iruo kẹ amọfa jẹ kobaro evaọ iruo efuafo, fi emamọ oriruo họ otọ nọ amọfa a rẹ raro kele.—1 Ahwo Kọrint 9:19; Ahwo Galesha 5:13; 2 Timoti 4:5.
12. Didi enọ ahwo nọ a be gwọlọ ekwa-iruo evaọ ukoko na a rẹ nọ oma rai?
12 Oniọvo-ọmọzae nọ o bi le ute ọkwa-iruo ọ rẹ sae nọ oma riẹ nọ: ‘Kọ mẹ be gwọlọ edhere nọ mẹ rẹ rọ ga amọfa, hayo kọ me wo uruemu ọ ọnọ ọ rẹ gwọlọ nọ amọfa a gbodibo kẹe? Kọ u no omẹ eva ze re me ru iruo nọ e rẹ kẹ amọfa erere, dede nọ amọfa a ti muẹrohọ iruo na ha.’ Wọhọ iriruo, ẹsejọhọ ọmoha ọ rẹ sai wo unevaze re ọ kẹ ovuẹ evaọ ukoko na rekọ a tẹ ta kẹe inọ o fi obọ họ kẹ enọ e kpako no, o ve bruenẹ họ emu. O rẹ sae were iẹe re o mu usu kugbe ezae nọ i wo ewha-iruo evaọ ukoko na, rekọ o re wo ehoo re o kpohọ usiuwoma ota. U re woma re ọmoha otiọye na ọ nọ oma riẹ nọ: ‘Kọ abọ iruo Ọghẹnẹ nọ a rẹ jọ riẹ omẹ odẹ je jiri omẹ ọvo mẹ be tẹrovi? Kọ mẹ be daoma re mẹ jọ ohwo ologbo evaọ ibiaro amọfa?’ Ẹgwọlọ oruaro omobọ ohwo u thabọ no oghẹrẹ uruemu Kristi.—Jọn 5:41.
13. (a) Ẹvẹ oriruo omarokpotọ ọsẹro o sai ro kpomahọ amọfa? (b) Ẹvẹ a sae rọ ta nọ rọkẹ Oleleikristi, omaurokpotọ o rrọ ẹme u te j’omẹ hẹ?
13 Ma tẹ be daoma gaga raro kele omarokpotọ Kristi, oma o rẹ wọ omai ga amọfa. Rehọ oriruo ọsẹro ọ unuakpọ jọ nọ ọ jẹ kiẹ iruo nọ a bi ru evaọ uwou ogha Isẹri Jihova jọ riwi. Dede nọ iruo e vọ riẹ abọ, ọsẹro nana o dikihẹ re o fi obọ họ kẹ oniọvo ọmoha jọ nọ ọ be daoma ruẹrẹ emashini nọ a rẹ rọ sa ipini mu ebe. Oniọvo nọ o fi obọ họ kẹ na ọ ta nọ: “Akpọ o gbe omẹ unu! Ọ ta kẹ omẹ nọ okenọ ọ jọ ọmoha, ọ rehọ oghẹrẹ emashini ọvona ru iruo eva Ebẹtẹle, yọ ọ riẹ epanọ o rẹ ga te re a thahe emashini na fihọ epanọ o re ro ru iruo ziezi. O lele omẹ ru emashini na evaọ oke krẹkri dede nọ o wo eware efa nọ i wuzou nọ o re ru. Oware nọ o ru na o rẹ thọrọ omẹ ẹro ho.” Oniọvo yena, ọnọ ọ rrọ ọsẹro akọ-iruo jọ enẹna evaọ uwou ogha Isẹri Jihova jọ, ọ gbẹ be kareghẹhọ iruo omarokpotọ yena. Joma roro nọ ma kpehru vi eru iruo esese jọ họ hayo inọ ma rro vi enọ i re ru iruo evere. Ukpoye, u fo nọ ma rẹ rehọ ‘oma-urokpotọ’ gẹgọ. Onana o rrọ ẹme u te j’omẹ hẹ. O rrọ abọjọ “uruemu okpokpọ” na nọ Oleleikristi ọ rẹ whẹhọ oma hrọ.—Ahwo Filipai 2:3; Ahwo Kọlọsi 3:10, 12; Ahwo Rom 12:16.
Epanọ Ma re Ro Wo Oghẹrẹ Eriwo Kristi Kpahe Oruaro
14. Ẹvẹ eroro kpahe usu mai kugbe Ọghẹnẹ je kugbe ibe ahwo-akpọ mai u re ro fi obọ họ kẹ omai wo emamọ eriwo kpahe oruaro?
14 Ẹvẹ ma sai ro wo emamọ eriwo kpahe oruaro? Edhere jọ họ ẹkwoma eroro kpahe usu mai kugbe Jihova Ọghẹnẹ. Oruaro, ogaga, gbe areghẹ riẹ i ru rie kpehru vi eriariẹ ahwo-akpọ gheghe kpobi. (Aizaya 40:22) Eroro kpahe usu mai kugbe ibe ahwo-akpọ mai u re fi obọ họ k’omai wo omarokpotọ. Wọhọ oriruo, ma rẹ sai woma vi ahwo jọ evaọ oghẹrẹ ona jọ, rekọ o sae jọ nọ a woma vi omai evaọ abọjọ uzuazọ nọ o mai wuzou, hayo inievo Ileleikristi mai a sai wo ekwakwa jọ nọ e kare omai. Uzẹme riẹ họ, ahwo buobu nọ a rrọ ghaghae evaọ aro Ọghẹnẹ a rẹ riẹ ae odẹ hẹ fiki uruemu omarokpotọ rai.—Itẹ 3:34; Jemis 4:6.
15. Ẹvẹ ẹgbakiete ahwo Ọghẹnẹ u ro dhesẹ nọ uvumọ ohwo o wo oware nọ ọ rẹ rọ wọ oma riẹ kpehru vi amọfa ha?
15 Iriruo Isẹri Jihova nọ e ruẹ ẹdawọ fiki ẹrọwọ rai no i dhesẹ onana via. Evaọ ẹsibuobu, ahwo nọ akpọ na o se gb’ahwo ho họ enọ i re kru ẹgbakiete rai kẹ Ọghẹnẹ evaọ otọ edawọ egaga. Eroro kpahe iriruo itieye na o rẹ sai fi obọ họ k’omai rọ oma kpotọ je wuhrẹ omai inọ uvumọ ohwo o re “roro oma riẹ kpehru vi epanọ i te rie eroro ho.”—Ahwo Rom 12:3.b
16. Ẹvẹ ahwo kpobi evaọ ukoko na a sae rọ bọ oruaro evaọ aruorokele oriruo Jesu?
16 Ileleikristi kpobi, te emaha te ekpako, a rẹ gwọlọ edhere nọ a re ro wo oghẹrẹ eriwo Kristi kpahe oruaro. Evaọ ukoko na, iruo sa-sa e riẹ nọ a re ru. A tẹ k’owhẹ iruo nọ who rri nọ i kpotọ, whọ se iẹe he. (1 Samuẹle 25:41; 2 Ivie 3:11) Esẹgbini, kọ wha be ta udu họ emọ rai awọ re a ru iruo nọ a kẹ rai kpobi sasasa, makọ eva obọ Ọgwa Uvie na hayo obọ okokohọ? Kọ a be ruẹ owhẹ nọ who bi ru iruo evere? Oniọvo jọ nọ o bi ruiruo enẹna eva oria nọ u wo uzou iruo Isẹri Jihova ọ kareghẹhọ oriruo ọsẹgboni riẹ vevẹ. Ọ ta nọ: “Oghẹrẹ nọ a rehọ iruo ehwere Ọgwa Uvie na hayo oria okokohọ u dhesẹ kẹ omẹ inọ a rri iruo na ghaghae. A rẹ fialoma ru iruo nọ o rẹ wha ewoma se ukoko na hayo se inievo na, makọ epanọ iruo na e kawo te kẹhẹ. Uruemu nana u fi obọ họ kẹ omẹ no dede iruo kpobi nọ a kẹ omẹ rehọ evaọ Ebẹtẹle obonẹ.”
17. Idhere vẹ eyae omarokpotọ a sae rọ jọ oghale evaọ ukoko na?
17 Kpahe isiuru amọfa nọ ma rẹ rọ karo kẹ ọmai, ma rẹ ruẹ obọdẹ oriruo evaọ oma Ẹsta, ọnọ o zihe ruọ ovie-aye ọrọ Uvie-Ulogbo Pasia evaọ ikpe-udhusoi avọ isoi B.C.E. Dede nọ ọ jẹ rria uwou-ovie, u no rie eva ze re o fi uzuazọ riẹ họ ọza fiki ahwo Ọghẹnẹ, evaọ elele oreva Riẹ. (Ẹsta 1:5, 6; 4:14-16) Makọ epanọ a fe hayo yogbe te kẹhẹ, eyae Ileleikristi nẹnẹ a re dhesẹ ọkpọ ẹzi Ẹsta ẹkwoma udu nọ a rẹ tahọ enọ e rrọ ọkora, eweze bru enọ e be mọ, ekpohọ usiuwoma ota, je yoẹme kẹ ekpako na. Oghale nọ inievo-emetẹ itieye na e rrọ evaọ ukoko na a rẹ ruẹ obọ riẹ hẹ!
Eghale erọ Oghẹrẹ Oruaro Kristi
18. Didi irere i re no ewo oghẹrẹ oruaro Kristi ze?
18 Eghale buobu i re te owhẹ obọ who te wo oghẹrẹ eriwo Kristi kpahe oruaro. Ababọ-oriobọ nọ whọ rẹ rọ gbodibo kẹ amọfa o rẹ wha oghọghọ se ai jẹ kẹ owhẹ evawere. (Iruẹru 20:35) Nọ whọ be rehọ unevaze avọ ọwhọ gbodibo kẹ inievo ra na, whọ te kẹle ai viere. (Iruẹru 20:37) Maero, Jihova o bi rri oware nọ who bi ru rọ wha erere se ibe Ileleikristi ra wọhọ idhe evawere nọ e rẹ wha ujiro sei.—Ahwo Filipai 2:17.
19. Eme ọ rẹ jọ ọtamuo mai kpahe oghẹrẹ eriwo Kristi kpahe oruaro?
19 Omomọvo mai ọ rẹ kiẹ udu riẹ riwi jẹ nọ inọ: ‘Kọ unu gheghe mẹ be rọ ta kpahe ewo eriwo Kristi kpahe oruaro, manikọ me re ru iruo gaga re me fi ei họ iruo?’ Oghẹrẹ nọ Jihova o rri otu oheri o rrọ vevẹ. (Itẹ 16:5; 1 Pita 5:5) Jọ uruemu mai u dhesẹ inọ ma wo evawere kpahe edhesẹ oghẹrẹ eriwo Kristi kpahe oruaro, te evaọ ukoko Ileleikristi na, evaọ uzuazọ uviuwou mai, makọ evaọ oghẹrẹ nọ ma bi yeri kugbe erivẹ mai kẹdẹ kẹdẹ—ru eware kpobi rọ kẹ Ọghẹnẹ oruaro gbe ujiro.—1 Ahwo Kọrint 10:31.
[Oruvẹ-obotọ]
a Rri Uwou-Eroro Na, May 1, 1982 (ọrọ Oyibo), ẹwẹ-obe avọ 3-6, “In Search of Success” (Ẹgwọlọ Obokparọ).
b Wọhọ oriruo, rri 1992 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, ẹwẹ-obe avọ 181-182, gbe Uwou-Eroro Na ọrọ September 1, 1993 (ọrọ Oyibo), ẹwẹ-obe avọ 27-31.
Kọ Whọ Sae k’Iyo Nana Vevẹ?
• Fikieme ma jẹ whaha eriwo akpọ na kpahe oruaro?
• Ẹvẹ Jesu o rri oruaro?
• Ẹvẹ esẹro a sae rọ raro kele omarokpotọ Kristi?
• Eme ọ rẹ sai fi obọ họ k’omai wo oghẹrẹ oruaro Kristi?
[Ẹkpẹti nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]
Ono O Wo Oghẹrẹ Eriwo Kristi Kpahe Oruaro?
Ọnọ ọ rẹ keria nọ a gbodibo kẹe manikọ ọnọ ọ rẹ rọ unevaze gbodibo?
Ọnọ o re fi oma riẹ họ oria nọ a rẹ jọ rue riẹ, manikọ ọnọ ọ rẹ rọwo iruo evere?
Ọnọ ọ rẹ wọ oma riẹ kpehru manikọ ọnọ ọ rẹ dẹ orro họ amọfa oma?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 24]
Ẹmema ologbo ọrọ Fẹro Amenhotep III
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]
Kọ whọ riẹ oware nọ o wha ekie Heman ze?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]
Kọ whọ be hae gwọlọ uvẹ nọ whọ rẹ rọ gbodibo kẹ amọfa?