‘Wha Rehọ Omaurokpotọ Gọ Ẹgọ’
ỌZAE jọ ọ jọ nọ a yẹ evaọ okpẹwho nọ a riẹ gaga. A yẹ riẹ evaọ Rom, onọ o jọ uvẹ-ọghọ eva oke yena, o tẹ jẹ wọhọ nọ uviuwou nọ a riẹ ziezi o noze. Ọzae na, Sọl, o kpohọ isukulu nọ e mae woma evaọ etoke ikpe-udhusoi ọsosuọ. Yọ o tẹ kao ọ jẹ ta evẹrẹ ivẹ ọ tẹ jẹ jọ utu ahwo Farisi, egagọ ahwo Ju nọ a riẹ ziezi na.
Ababọ avro, Sọl ọ jọ obọ amọfa wuhrẹ epanọ o re ri iwhrori vo gbe epanọ o re ro rri omariẹ kiẹrẹe vi amọfa. (Luk 18:11, 12; Iruẹru 26:5) Ibe ahwo Farisi erọ Sọl a jẹ wọ oma rai kpehru, a you ekwa ilogbo gbe ikpedẹ nọ a re kuhọ ai. (Matiu 23:6, 7; Luk 11:43) O wọhọ nọ fiki oghẹrẹ ahwo otioye nọ Sọl ọ nya usu kugbe o je ro dhesẹ omorro. Ma riẹ inọ ọ jọ ohwo nọ o je kpokpo Ileleikristi gaga. Ikpe buobu e vrẹ no, nọ a te riẹe no wọhọ Pọl ukọ na, ọ tẹ ta nọ ọ jọ ohwo nọ o je “zu eme họ, kpokpo, jẹ ta emeẹsọ.”—1 Timoti 1:13.
Ẹhẹ, Sọl o zihe ruọ Oleleikristi, Pọl ukọ na, uruemu riẹ u te je nwene riẹriẹriẹ. Wọhọ Oleleikristi nọ ọ rrọ ukọ, omaurokpotọ o wọ riẹ rọwo inọ ọ jọ “ọnọ ọ mae kawo udevie erezi kpobi.” (Ahwo Ẹfẹsọs 3:8) Ọ jọ uvi ọtausiuwoma, rekọ ọ rehọ fiki onana duorro họ omariẹ hẹ. Ukpoye, ọ rehọ orro kpobi kẹ Ọghẹnẹ. (1 Ahwo Kọrint 3:5-9; 2 Ahwo Kọrint 11:7) Pọl họ ohwo nọ ọ kẹ ibe Ileleikristi ohrẹ nọ: ‘Wha whẹ ọrẹri gbe eyowo họ oma, eva ohrọ, ọriẹruo, iroro idhedhẹ iwo, oma-urokpotọ, odiri.’—Ahwo Kọlọsi 3:12.
Kọ ohrẹ yena o kie kpahe ikpe-udhusoi avọ 21 nọ ma rrọ na? Kọ omaurokpotọ o rẹ wha erere ze? Kọ omaurokpotọ o rẹ sae ginẹ jọ imuẹro inọ ohwo o wo ẹgba nọ o re ro ru oware ezi?
Kọ Ọmemama Erumeru na O Wo Omaurokpotọ?
Ma tẹ be ta ẹme jọ kpobi kpahe omaurokpotọ u fo re ma roro kpahe oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o rri rie. Fikieme? Keme ọye họ Osu Ehrugbakpọ gbe Ọnọ ọ ma omai. Wo ohẹriẹ, u fo re ma vuhu utho ẹgba nọ ma wo. Ababọ riẹ ma rẹ sai ru oware ovo ho. Ọzae owareghẹ oke anwae jọ nọ a re se Elihu ọ ta nọ: “Erumeru na—ma rẹ sae rue riẹ hẹ: ọ rẹ ruaro avọ ogaga.” (Job 37:23) Evaọ uzẹme, ma te roro kpahe ehrugbakpọ na ọvo dede o rẹ lẹliẹ omai rọ oma kpotọ! Aizaya ọruẹaro na ọ ta nọ: “Wha kpare aro rai kpo ehru re wha ri, ono ọ ma enana kpobi? [Ono] ọ rehọ enana kpobi ọvuọvo ze, o je mu edẹ kẹ ai kpobi; fiki ẹgba ologbo riẹ, ọvuọvo o vo rie ei ẹro ho.”—Aizaya 40:26.
Jihova Ọghẹnẹ ọ make rrọ ọnọ ọ mai kpehru na, yọ o wo omaurokpotọ ghele. Devidi Ovie na ọ lẹ sei inọ: “Whọ kẹ omẹ ojese usiwo ra, obọufihọ ra u ru omẹ ro.” (2 Samuẹle 22:36) Ma rẹ sae ta nọ Ọghẹnẹ o wo omaurokpotọ keme o bi dhesẹ ọdawẹ kẹ ahwo-akpọ nọ e rọ iwhrori enọ e be daoma ru ei eva were, yọ ọ be re ohrọ rai. Jihova o bi ruwẹ no obọ odhiwu ze, wọhọ odẹme, re ọ rẹrote enọ e be dhozọ riẹ.—Olezi 113:5-7.
Ofariẹ, o rẹ were Jihova nọ idibo riẹ a tẹ be roma kpotọ. Pita ukọ na o kere nọ: “Ọghẹnẹ o re hrẹ obroma-oro, rekọ ọ vẹ rọ aruoriwo kẹ enọ e roma-kpotọ.” (1 Pita 5:5) Kpahe oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o rri omoya, omọvo enọ i kere Ebaibol na ọ ta nọ: “Ohwo uduyoma kpobi o re tu ỌNOWO na oma.” (Itẹ 16:5) Nọ o rọ ere na, kọ ẹvẹ omaurokpotọ o sae rọ jọ imuẹro inọ ohwo o wo ẹgba nọ o re ro ru oware ezi?
Oware nọ Omaurokpotọ O Rrọ Họ
Orọnikọ ohwo nọ akpọ o yoma kẹ a re dhesẹ nọ o wo omaurokpotọ họ. Wọhọ epaọ iruemu anwae jọ, ohwo nọ ọ rẹ rọ oma kpotọ gaga họ ọrigbo—ọmọdọ, owhrori, hayo oyogbere. Wo ohẹriẹ, Ebaibol o ru rie vẹ inọ omaurokpotọ o rẹ wha ọghọ se ohwo. Wọhọ oriruo, ọzae owareghẹ na o kere nọ: “Osohwa omaurokpotọ avọ ozodhẹ ỌNOWO na họ efe, adhẹẹ gbe uzuazọ.” (Itẹ 22:4) Yọ ma jọ Olezi 138:6 se nọ: “Makọ epanọ ỌNOWO okpehru te na ọ rẹ [ruẹ] imiwhrori, rekọ otu ibruoma-oro ọ riẹ rai eva ugbo.”
Re a wo omaurokpotọ orọnikọ u dhesẹ nọ ohwo ọ riẹ uvumọ oware ha ha. Wọhọ oriruo, Jesu Kristi ọ vro ẹdọvo ho inọ ọye họ Ọmọ ọvo Jihova ha, yọ o ru ẹghẹ oke ovo ho inọ odibọgba riẹ evaọ otọakpọ o roja ha. (Mak 14:61, 62; Jọn 6:51) Ghele na, Jesu o dhesẹ omaurokpotọ ẹkwoma orro nọ ọ rọ kẹ Ọsẹ riẹ evaọ iruo nọ o ru gbe ẹkwoma ogaga riẹ nọ o ro fi obọ họ kẹ amọfa vi ukpenọ ọ rẹ rọ obọ ogaga su hayo kienyẹ ai.
Imuẹro Ẹgba nọ A re ro Ru Oware Ezi
Ababọ avro, ahwo oke Jesu Kristi a rehọ ẹkwoma ‘iruo igbunu’ nọ o je ru rọ riẹe. (Iruẹru 2:22) Ghele na, evaọ aro ahwo jọ, ọ jọ “ọnọ ọ mae kpotọ kpobi.” (Daniẹl 4:17) Orọnikọ o yeri uzuazọ omaurokpotọ ọvo ho rekọ unuẹse buobu o wuhrẹ ahwo epanọ omaurokpotọ o woma te. (Luk 9:48; Jọn 13:2-16) Rekọ, omaurokpotọ riẹ u ru rie fihọ ọdhozọ họ. Ozọ u mu rie he nọ ọ jẹ thọ odẹ Ọsẹ riẹ je ru odibọgba riẹ gbunu. (Ahwo Filipai 2:6-8) A jọ Ebaibol na dhesẹ Jesu wọhọ okpohrokpo. (Eviavia 5:5) Oriruo Jesu u dhesẹ inọ ohwo nọ o wo omaurokpotọ ọ rẹ sae jọ ohwo nọ o wo udu nọ ọ sai ro ru oware ezi.
Nọ ma be daoma re ma wo uvi omaurokpotọ na, ma re vuhumu inọ o gwọlọ omodawọ gaga re ma sai yeri uzuazọ omaurokpotọ. Onana o gwọlọ ẹmeoyo kẹ Ọghẹnẹ ẹsikpobi orọnikọ eruo oware nọ o lọhọ omai obọ hayo ekie lele isiuru omobọ mai hi. Re ma wo omaurokpotọ o gwọlọ nọ ma re wo udu nọ ma re ro ru oware ezi, keme u fo re ma fi isiuru omobọ mai họ oware avivẹ re ma sai fi egagọ Jihova gbe ẹgwọlọ amọfa họ oria ọsosuọ.
Irere nọ I re No Omaurokpotọ Ze
Omaurokpotọ o rẹ lẹliẹ omai whaha iroro omorro hayo omoya kpobi. Ikereakere na e rrọ ẹme na “udhedhẹ” ro dhesẹ onana. (Ahwo Ẹfẹsọs 4:2) Oware nọ o rẹ lẹliẹ omai wo omaurokpotọ họ eriwo owowa nọ ma re wo kpahe oma mai—ẹriẹ oria nọ ma jọ ga gbe oria nọ ma jọ yẹlẹ. Pọl ọ kẹ uvi ohrẹ kpahe onana nọ o kere nọ: “Ta kẹ kohwo kohwo nọ ọrọ udevie rai nọ, ohwo ọvo o roro oma riẹ kpehru vi epanọ i te rie eroro ho, rekọ o roro avọ oziẹ obro nọ okiete.” (Ahwo Rom 12:3) Ohwo kpobi nọ o bi fi ohrẹ nana họ iruo yọ o bi dhesẹ omaurokpotọ.
Ma re je dhesẹ omaurokpotọ nọ ma tẹ rọ ẹgwọlọ amọfa karo kẹ ọmai. Ẹzi Ọghẹnẹ o wọ Pọl kẹ Ileleikristi ohrẹ inọ: ‘Wha rehọ mẹ-ọvo-ọria hayo eheri ru oware ovo ho, rekọ eva oma urokpotọ roro amọfa ro vi oma ra.’ (Ahwo Filipai 2:3) Onana o rọwokugbe uzi nọ Jesu ọ kẹ ilele riẹ: “Ohwo nọ ọ mai wuzou evaọ udevie rai, jọ o ru oma riẹ wọhọ odibo; ohwo nọ o re ru omai riẹ ruaro, a re hrẹi kpotọ, ohwo nọ ọ rọ oma kpotọ a re ru ei rua.”—Matiu 23:11, 12.
Evaọ uzẹme, Ọghẹnẹ o re rri enọ i wo omaurokpotọ ghaghae. Jemis olele na o fiẹgba họ onana nọ o kere nọ: “Wha hrẹ oma rai kpotọ kẹ Ọnowo Ọghẹnẹ re ọye ọvo ọ te kpare owhai kpehru.” (Jemis 4:10) Ono ọ gwọlọ nọ Ọghẹnẹ ọ kpare iẹe kpehru hu?
Ababọ omaurokpotọ o wha ozighi buobu gbe ẹwhọ fihọ udevie ahwo no. Evaọ abọdekọ riẹ, omaurokpotọ o rẹ wha irere buobu ze. Ma rẹ sai wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ. (Maeka 6:8) Ma rẹ sae reawere udhedhẹ iroro keme ohwo nọ o wo omaurokpotọ o re wo evawere gbe edẹro vi ohwo nọ o wo omorro. (Olezi 101:5) Usu mai kugbe uviuwou mai, egbẹnyusu, ibe-iruiruo, gbe amọfa o vẹ te kare ebẹbẹ jẹ vọ avọ evawere. Ahwo nọ a wo omaurokpotọ a rẹ whaha ikẹ isio, keme uruemu onana o rẹ sae wha ofu, egrẹ, ẹgo, gbe evedha ze.—Jemis 3:14-16.
Ẹhẹ, re ma wo omaurokpotọ yọ emamọ edhere nọ ma rẹ rọ yọrọ emamọ usu kugbe amọfa. O rẹ sai fi obọ họ kẹ omai fi use-abọ orọ akpọ oriobọ gbe oma-hrowo nana kparobọ. Avọ obufihọ Ọghẹnẹ, Pọl ukọ na ọ sai ro fi ẹbẹbẹ omoya nọ o wo vẹre kparobọ. Epọvo na, u re woma re ma whaha iroro kpobi nọ i re su kpohọ omoya hayo lẹliẹ omai rri oma mai woma vi amọfa. Ebaibol e vẹvẹ unu nọ: “Omovia o rẹ wha ọraha tha, uzou-uveghe o rẹ wha ekie tha.” (Itẹ 16:18) Ma te lele oriruo Pọl je fi ohrẹ riẹ họ iruo, ma te ruẹ nọ o rọ oware areghẹ re ma ‘rehọ omaurokpotọ gọ ẹgọ.’—Ahwo Kọlọsi 3:12.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 4]
Pọl ọ sai fi ẹbẹbẹ omoya kparobọ
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]
Omaurokpotọ o te lẹliẹ omai yọrọ emamọ usu kugbe amọfa
[Ọnọ o wo uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
Anglo-Australian Observatory/David Malin Images