A Horie Odibo Jihova Oma “Fiki Umuomu Mai”
“Fiki iruthọ mai a jẹ nwae o ma, fiki umuomu mai a je horie ei oma . . . fiki efafa riẹ a je siwi omai.”—AIZ. 53:5.
1. Eme ma rẹ kareghẹhọ nọ ma te bi ru Emu Owọwọ Olori na, kọ eruẹaruẹ vẹ i ti fi obọ họ k’omai ru onana?
MA RE ru Emu Owọwọ Olori na rọ kareghẹhọ eware kpobi nọ uwhu gbe ẹkparomatha Kristi i rugba. Emu Owọwọ na o rẹ kareghẹhọ omai ẹkpare kpehru esuo Jihova, erufuọ odẹ riẹ, gbe erugba ẹjiroro riẹ, onọ u kugbe esiwo ahwo-akpọ. Eruẹaruẹ efa nọ e jọ Ebaibol na dhesẹ idheidhe Kristi gbe oware nọ u rugba vi onọ o rrọ Aizaya 53:3-12 na o rrọ họ. Aizaya ọ ruẹaro kpahe uye-oruẹ Odibo na o te je kere kpahe eware nọ e te via evaọ oke uwhu Kristi gbe eghale nọ uwhu riẹ o te wha se inievo riẹ nọ a rọ ẹzi wholo gbe “igodẹ efa” na.—Jọn 10:16.
2. Eme eruẹaruẹ Aizaya i dhesẹ, kọ obọ vẹ u ti fihọ k’omai?
2 Oware wọhọ ikpe egba ihrẹ (700) taure a te ti yẹ Jesu, Jihova ọ kẹ Aizaya ẹgba rọ ruẹaro inọ Odibo riẹ nọ ọ salọ na o ti kru ẹrọwọ riẹ nọ a tẹ make dawo iẹe rite uwhu. Onana u dhesẹ nọ Jihova ọ riẹ inọ Ọmọ riẹ na o ti gine kru ẹrọwọ riẹ rite uwhu. Eruẹaruẹ nana nọ ma bi ti wuhrẹ kpahe na o te sasa omai oma jẹ bọ ẹrọwọ mai ga.
“A Riri Riei Vo” A gbe je “Sei gbe Oware Ovo Ho”
3. Fikieme ahwo Ju a hai ro dede Jesu rehọ, rekọ ẹvẹ a ru rie?
3 Se Aizaya 53:3. Dai roro kpahe epanọ o jọ Ọmọ Ọghẹnẹ oma re ọ nyase oghọghọ nọ ọ jẹ rọ gọ Ọsẹ riẹ evaọ obọ odhiwu ba ziọ otọakpọ ti whu kẹ ahwo-akpọ re ọ ruẹsi siwi ai no uzioraha gbe uwhu! (Fil. 2:5-8) Uwhu riẹ u ru rie lọhọ re a rehọ izieraha ahwo rọ vrẹ rai, oware nọ idhe nọ a jẹ rehọ erao dhe evaọ oke emọ Izrẹl o jọ ẹwoho riẹ. (Hib. 10:1-4) Kọ o hae make jọnọ ahwo kpobi a se riẹ, o gbẹ hai fo re ahwo Ju nọ i je rẹro Mesaya na a dede iei rehọ jẹ rọ ọghọ kẹe? (Jọn 6:14) Ukpoye, ahwo Ju a “riri riei vo” a gbe je “sei gbe oware ovo ho” nwane wọhọ epanọ Aizaya ọ ruẹaro riẹ na. Jọn ukọ na o kere nọ: “Orẹwho obọriẹ o bru ze, rekọ ahwo riẹ a kru rie rehọ họ.” (Jọn 1:11) Pita ukọ na ọ ta kẹ ahwo Ju nọ: “Ọghẹnẹ esẹ mai, o ru Jesu odibo riẹ ruaro, ọnọ wha [siobọno] jẹ gba enu riẹ evaọ aro Pailet nọ o ruẹ ei no nọ o re [siobọnoi] kpo. Rekọ wha vrẹ Ọrẹri Okiẹrẹe ọvo na.”—Iruẹru 3:13, 14.
4. Ẹvẹ Jesu ọ rọ nyaku edada hayo ẹyao?
4 Aizaya ọ tẹ jẹ ruẹaro inọ Jesu ọ te nyaku “edada,” hayo ẹyao. Evaọ etoke odibọgba riẹ, oma o jẹ hae rọ Jesu ẹsejọ, rekọ ma jọ oria ovo se nnọ ọ mọ họ. (Jọn 4:6) Ghele na ọ nyaku ahwo nọ e jẹ mọ evaọ okenọ ọ jẹ ta usiuwoma. Ohrọ rai o re riẹ o te siwi ibuobu rai. (Mak 1:32-34) Kọ enẹ Jesu o ro ru eruẹaruẹ na gba enọ e ta nọ: “Uzẹme, ọye ọ wọ edada mai ọ tẹ jẹ wha uweli mai.”—Aiz. 53:4a; Mat. 8:16, 17.
O Wọhọ Ẹsenọ “Ọghẹnẹ Ọ Tehe Riẹ”
5. Ẹvẹ ahwo Ju buobu a rri Jesu, kọ ẹvẹ onana u ro fiba uye-oruẹ riẹ?
5 Se Aizaya 53:4b. Ahwo buobu evaọ oke Jesu a riẹ oware nọ o lẹliẹ e riẹ ruẹ uye je whu hu. A roro nọ Ọghẹnẹ họ ọnọ ọ be kẹe uye na, wọhọ ẹsenọ ọ rehọ ekpehre ẹyao jọ tehe iẹe. (Mat. 27:38-44) Ahwo Ju a bọwo Jesu ota inọ ọ be ta eme izuehọ. (Mak 14:61-64; Jọn 10:33) Rekọ, Jesu ọ jọ ọrahauzi hayo ọnọ o je zue eme họ họ. Ghele na, fiki uyoyou nọ o wo kẹ Ọsẹ riẹ, oware nọ o mai tube fiba uye nọ Odibo Jihova na ọ ruẹ họ iroro na inọ o bi ti whu uwhu ọrahauzi. O make jọ ere na, u no rie eva ze nnọ o re ru oreva Jihova.—Mat. 26:39.
6, 7. Edhere vẹ Jihova o ro “horie” Odibo ẹrọwọ riẹ oma, kọ ẹvẹ onana o rọ wha evawere sei?
6 Orọnikọ Aizaya ọ ruẹaro ọvo ho inọ ahwo a ti roro nọ “Ọghẹnẹ ọ tehe” Jesu, rekọ eruẹaruẹ na e tẹ jẹ ta nọ: “O ruọ ỌNOWO na nọ a horie ei oma.” (Aiz. 53:10) Kọ ẹvẹ o rẹ rọ “ruọ ỌNOWO na nọ a horie ei oma” kpakiyọ ọ kake tanọ: “Ri odibo mẹ, . . . ọsanọ mẹ, ọnọ ọ were ẹzi mẹ hrọ”? (Aiz. 42:1) Oghẹrẹ vẹ ma sae rọ tanọ onana o wha evawere se Jihova?
7 Re ma wo otoriẹ abọ nana ọrọ eruẹaruẹ na, ma rẹ kareghẹhọ inọ okenọ Setan o je fi avro họ esuo-okpehru Jihova, ọ ta inọ idibo Ọghẹnẹ enọ e rrọ obọ odhiwu gbe otọakpọ a be rọ emamọ eva gọe he. (Job 1:9-11; 2:3-5) Ẹgbakiete nọ Jesu o kru rite uwhu u dhesẹ avro Setan na họ ọrue koikoi. Fikiere, dede nọ Jihova ọ kuvẹ re ewegrẹ riẹ a kpe Jesu, avro ọ riẹ hẹ inọ o kẹ Jihova uye okenọ ọ ruẹ nnọ a bi kpe Odibo riẹ nọ ọ salọ. Rekọ, eva e were Jihova nọ ọ ruẹ nọ Ọmọ na o kru ẹgbakiete riẹ. (Itẹ 27:11) Ofariẹ, eva e were Jihova thesiwa nọ ọ ruẹ nọ uwhu Ọmọ riẹ o te wha erere se ahwo nọ i kurẹriẹ.—Luk 15:7.
“Fiki Iruthọ Mai A jẹ Nwae O Ma”
8, 9. (a) Ẹvẹ a rọ “nwae [Jesu] o ma, fiki umuomu mai”? (b) Ẹvẹ Pita o ro dhesẹ nọ ere o ginẹ via?
8 Se Aizaya 53:6. Wọhọ igodẹ nọ i vru, ahwo-akpọ uzioraha a bi ghoro, be gwọlọ esiwo no ẹyao gbe uwhu nọ a riuku riẹ mi Adamu. (1 Pita 2:25) Fikinọ a gba ha, ọmọ Adamu ọvo ọ riẹ hẹ nọ ọ rẹ sae dẹ oware nọ Adamu o kufiẹ na zihe ze. (Ol. 49:7) Rekọ fiki uyoyou ulogbo riẹ, “ỌNOWO na ọ tẹ rehọ imuemu mai kpobi rọ wha” Ọmọ ọghaghae riẹ gbe Odibo riẹ nọ ọ salọ. Fikinọ Kristi ọ rọwo inọ a “nwae o ma, fiki umuomu mai” je “horie ei oma,” Kristi ọ wha izieraha mai evaọ ure-oja na je whu k’omai.
9 Pita ukọ na o kere nọ: “Nwanọ onana a se owhai ze, keme na Kristi ọ ruẹ uye kẹ owhai no re, o te fi oriruo họ-otọ kẹ owhai re wha rọ kpahe ithihi riẹ. Ọye omariẹ ọ rọ oma obọ riẹ wha izieraha mai eva ehru ure na, re ma je whu kẹ eware iyoma, ma vẹ zọ kẹ ẹrẹreokie.” Kẹsena Pita ọ tẹ wariẹ eme eruẹaruẹ Aizaya inọ: “Fiki oma-onhwa riẹ a ro siwi owhai.” (1 Pita 2:21, 24; Aiz. 53:5) Onana u te ru ei lọhọ re erahaizi a ruẹrẹhọ kugbe Ọghẹnẹ, wọhọ epanọ Pita ọ ta haro inọ: “Kristi o whu kẹ izieraha ẹsiẹvo ọvo, ọnọ o kiẹrẹe rọ kẹ enọ ikiẹrẹe he, re ọ ruẹse rọ omai bru Ọghẹnẹ.”—1 Pita 3:18.
“A Su Rie Vrẹ Wọhọ Omogodẹ nọ A Bi Kpe”
10. (a) Ẹvẹ Jọn Ọhọahwo-Ame o dhesẹ Jesu? (b) Fikieme ẹme Jọn na o ro fo?
10 Se Aizaya 53:7, 8. Okenọ Jọn Ọhọahwo-Ame ọ ruẹ Jesu nọ ọ be nya bru ei ze, o te bo nọ: “Ri Omogodẹ Ọghẹnẹ, ọ nọ ọ wha izieraha akpọ na vrẹ!” (Jọn 1:29) O sae jọnọ Jọn o se Jesu Omogodẹ fikinọ ọ kareghẹhọ eme ọ Aizaya na: “A su rie vrẹ wọhọ omogodẹ nọ a bi kpe.” (Aiz. 53:7) Aizaya ọ tẹ jẹ ta nọ: “Ọ rọwo whu.” (Aiz. 53:12) Nwanọ ere o rrọ, keme evaọ aso nọ Jesu ọ rehọ Ekareghẹhọ uwhu riẹ mu, ọ rehọ egho udi kẹ ikọ 11 riẹ na jẹ ta nọ: “Onana họ azẹ mẹ orọ ọvọ na, nọ o hwẹ kẹ ibuobu fiki erọvrẹ izieraha.”—Mat. 26:28.
11, 12. (a) Eme oma nọ Aiziki o fihọ otọ inọ a rehọ iẹe dheidhe u dhesẹ kpahe idheidhe Kristi? (b) Eme ma rẹ kareghẹhọ kpahe Jihova, Abraham Ologbo na, nọ ma te bi ru Emu Owọwọ Olori na?
11 Wọhọ Aiziki ọmọ Abraham, u no Jesu eva ze inọ a rehọ iẹe dheidhe re oreva Jihova o ruẹsi rugba. (Emu. 22:1, 2, 9-13; Hib. 10:5-10; 11:17) Dede nọ Aiziki o fi oma hotọ inọ a rehọ iẹe dheidhe, Abraham họ uzedhe ohwo nọ ọ jowọ re ọ rehọ iẹe dheidhe. (Hib.11:17) Epọvo na re, u no Jesu eva ze nnọ o re whu, rekọ Jihova họ ọnọ o ru ọruẹrẹfihotọ ẹtanigbo na. Idhe ẹtanigbo Ọmọ riẹ na yọ odhesẹvia uyoyou udidi nọ Ọghẹnẹ o wo kẹ ahwo-akpọ.
12 Jesu omariẹ ọ ta nọ: “Ọghẹnẹ o you akpọ na hrọ, ọ jẹ rehọ Ọmọvo riẹ kẹ, re kohwo kohwo nọ ọ rọwo riẹ o gbe vrẹ hẹ rekọ o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” (Jọn 3:16) Pọl ukọ na o kere nọ: “Onana Ọghẹnẹ oro ru uyoyou riẹ gba k’omai keme okenọ ma gbẹ jọ erahaizi, Kristi o te whu kẹ omai.” (Rom 5:8) Fikiere, nọ ma tẹ be rọ ọghọ kẹ Kristi ẹkwoma ekareghẹhọ uwhu riẹ, jọ o thọrọ omai ẹro ho inọ ohwo nọ o ru idheidhe na lọhọ họ Abraham Ologbo na, Jihova. Ma re ru Emu Owọwọ Olori na rọ wha ujiro sei.
A rọ Fiki Odibo na “Kele Ibuobu gbe Enọ Ikiẹree”
13, 14. Ẹvẹ Odibo Jihova o ro ru nọ a ro “kele ibuobu gbe enọ ikiẹree”?
13 Se Aizaya 53:11, 12. Jihova ọ ta kpahe Odibo riẹ nọ ọ salọ na nọ: “Fiki eriariẹ odibo okiẹrẹ ọvo mẹ na; a je ti kele ibuobu gbe enọ ikiẹree.” Evaọ edhere vẹ? Obọ ekuhọ owọ avọ 12 u ru ẹme na vẹ. “[Odibo na] ọ tẹ lẹ kẹ erahaizi.” Emọ Adamu kpobi “erahaizi,” fikiere a re whu keme oye họ “osa eware uyoma.” (Rom 5:12; 6:23) O gwọlọ nnọ ahwo-akpọ izieraha a rẹ ruẹrẹhọ kugbe Jihova. Enẹ Aizaya uzou avọ 53 u dhesẹ epanọ Jesu ọ rọ “lẹ” kẹ ahwo-akpọ uzioraha: “Fiki ẹlahiẹ riẹ a je ru omai gbunu, jegbe fiki efafa riẹ a je siwi omai.”—Aiz. 53:5.
14 Kristi o ru nọ a ro “kele ibuobu gbe enọ ikiẹree” fiki izieraha mai nọ ọ ruẹ uye rai je whu k’omai. Pọl o kere nọ: “Eva [Kristi] evavọ evaewerọ Ọghẹnẹ e jẹ gba, fiki riẹ Ọghẹnẹ o je ku erẹwho akpọ na kpobi gbe rọ kẹ oma riẹ, makọ enọ erọ evaọ akpọ na hayo odhiwu, jẹ be rọ azẹ [ure oja, NW] riẹ kẹ ahwo udhedhẹ.”—Kọl. 1:19, 20.
15. (a) Amono họ ‘enọ e rrọ obọ odhiwu’ nọ Pọl ọ t’ẹme te na? (b) Amono ọvo a rẹ re Emu Owọwọ na, kọ fikieme?
15 ‘Enọ e rrọ obọ odhiwu’ nọ a rọ fiki azẹ Kristi ruẹrẹhọ kugbe Jihova họ Ileleikristi nọ a wholo na, enọ i bi ti lele Kristi su evaọ obọ odhiwu. A se Ileleikristi nọ e rrọ “ogbẹghale use obọ odhiwu na” kpobi otu “ẹrẹreokie” nọ i ti wo uzuazọ. (Hib. 3:1; Rom 5:1, 18) Fikiere Jihova ọ tẹ dẹ ae rehọ wọhọ emọ abọ-ẹzi riẹ. Ẹzi ọfuafo na o bi se isẹi kẹ ai inọ a rrọ “ereuku kugbe Kristi,” jegbe nnọ a rẹ te jọ ivie gbe izerẹ evaọ Uvie obọ odhiwu riẹ. (Rom 8:15-17; Evia. 5:9, 10) A te zihe ruọ Izrẹl abọ-ẹzi na, ‘Izrẹl Ọghẹnẹ,’ yọ a rehọ e rai ziọ ‘ọvọ ọkpokpọ na.’ (Jeri. 31:31-34; Gal. 6:16) Fikinọ a rrọ ọvọ ọkpokpọ na, a te enọ e rẹ re ebrẹdi evaọ Emu Owọwọ Olori na, a vẹ jẹ da udi na, onọ Jesu ọ ta kpahe nọ: “Egho ọnana họ ọvọ ọkpokpọ azẹ mẹ ọ nọ o hwẹ fiki rai na.”—Luk 22:20.
16. Amono a se “enọ erọ evaọ akpọ na,” kọ edhere vẹ a ro kuenu kẹ ai inọ a kiẹrẹe evaọ aro Jihova?
16 “Enọ erọ evaọ akpọ na” họ igodẹ efa erọ Kristi, enọ i wo ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ. Odibo Jihova nọ ọ salọ o ru enana kiẹrẹe re evaọ aro Jihova. A fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Kristi, onọ u dhesẹ inọ “a fọrọ iwu rai no a tẹ rehọ azẹ Omogodẹ ru ai founo,” fiki onana Jihova o kuenu kẹ ai inọ a kiẹrẹe, orọnikọ re a jọ emọ abọ-ẹzi riẹ hẹ rekọ re a jọ egbẹnyusu riẹ, ọ tẹ ya eyaa kẹ ai inọ a te zọ evaọ ‘uye ulogbo na.’ (Evia. 7:9, 10, 14; Jem. 2:23) Fikinọ igodẹ efa na a rrọ ọvọ ọkpokpọ na ha, a wo ẹruore ẹrria obọ odhiwu hu, fikiere a rẹ re Emu Owọwọ na ha rekọ a rẹ jariẹ ọvo.
Uyere U te Jihova gbe Odibo Riẹ nọ Ọ Salọ
17. Ẹvẹ eruẹaruẹ Aizaya nọ e ta kpahe Odibo na i ro fi obọ họ kẹ omai ruẹrẹ idu mai họ no kẹ Ekareghẹhọ uwhu Kristi?
17 Eruẹaruẹ Aizaya nọ e ta kpahe Odibo na onọ ma wuhrẹ no na e ruẹrẹ idu mai họ no kẹ Ekareghẹhọ uwhu Kristi. I fi obọ họ kẹ omai no “re ma ri Jesu nọ ọ rọ emuhọ gbe ekuhọ orọwọ mai.” (Hib. 12:2) Ma wuhrẹ no inọ Ọmọ Ọghẹnẹ ọ ghẹmeeyo ho. Wo ohẹriẹ no Setan, o were riẹ re Jihova o wuhrẹ iẹe, o vuhu Jihova mu wọhọ Ọghẹnẹ erumeru. Ma ruẹ no inọ evaọ etoke odibọgba Jesu, ọ re ohrọ ahwo nọ ọ ta usiuwoma kẹ, o siwi ibuobu nọ e jẹ mọ, ọ tẹ jẹ ruẹrẹ ai họ kugbe Ọghẹnẹ. Ọ tẹ rọ enẹ dhesẹ oware nọ o ti ru evaọ uyerakpọ ọkpokpọ na, okenọ o ti su wọhọ Mesaya Ovie na nọ o ti “fi otọhotọ uvioziẹ họ akpọ na.” (Aiz. 42:4) Ọwhọ nọ o je ro whowho emamọ usi Uvie na, wọhọ “elo rọkẹ erẹwho na,” o rẹ kareghẹhọ ilele riẹ inọ a rẹ rọ ọwhọ whowho emamọ usi na evaọ otọakpọ na kpobi.—Aiz. 42:6.
18. Fikieme eruẹaruẹ Aizaya e jẹ lẹliẹ omai vọ avọ uyere kẹ Jihova gbe Odibo ẹrọwọ riẹ?
18 Eruẹaruẹ Aizaya i te je fiba otoriẹ nọ ma wo kpahe oware ulogbo nọ Jihova o siobọno okenọ o vi Ọmọ ọghaghae riẹ ziọ otọakpọ te ruẹ uye je whu k’omai. Orọnikọ uye nọ Ọmọ riẹ ọ ruẹ oye họ oware nọ o were Jihova ha, rekọ ẹgbakiete nọ Jesu o kru rite uwhu. Wọhọ epanọ eva e were Jihova na, eva e rẹ were omai nọ ma ruẹ eware nọ Jesu o ru kpobi na re o dhesẹ Setan họ ọtọrue je ru odẹ Jihova fo, ọ tẹ rọ enẹ dhesẹ inọ esuo Jihova o mai woma. Fibae, Kristi ọ wha izieraha mai o te je whu k’omai. Ere o ro ru ei lọhọ kẹ uthuru okakao nọ a rọ ẹzi wholo gbe igodẹ efa na re a wo emamọ edikihẹ evaọ aro Jihova. Nọ ma bi ti kuomagbe kẹ Ekareghẹhọ na, jọ idu mai e vọ avọ uyere kẹ Jihova gbe Odibo ẹrọwọ riẹ.
Ọkiẹkpemu
• Edhere vẹ ma sae rọ ta nọ “o ruọ” Jihova re a “horie” Ọmọ riẹ oma?
• Oghẹrẹ vẹ a ro “horie” Jesu oma “fiki umuomu mai”?
• Ẹvẹ Odibo na o ro ru nọ a je “kele ibuobu gbe enọ ikiẹree”?
• Ẹvẹ eruẹaruẹ nọ ma wuhrẹ no nọ i kiekpahe Odibo na e rọ ruẹrẹ udu ra họ no kẹ Ekareghẹhọ na?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]
‘A gbolo aro kẹe, a se rie gbe oware ovo ho’
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]
“Ọ rọwo whu”
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 29]
“Igodẹ efa” na a rẹ jọ Ekareghẹhọ na ọvo