Jihova Ọ Be Thọ Omai Re Ma Sai Wo Esiwo
‘A rehọ fiki ogaga Ọghẹnẹ rọ orọwọ rẹriẹ owhai ruọ usiwo nọ a ruẹrẹ kpahe no, nọ o rẹ te jọ kẹ owhai evaọ ẹdẹ urere.’ —1 PITA 1:5.
ẸVẸ WHỌ TE K’UYO?
․․․․․
Ẹvẹ Jihova o bi ro si omai ziọ egagọ uzẹme?
․․․․․
Ẹvẹ ma sae rọ kuvẹ re Jihova ọ rọ ohrẹ riẹ kpọ omai?
․․․․․
Ẹvẹ Jihova ọ be rọ kẹ omai uduotahawọ?
1, 2. (a) Imuẹro vẹ ma wo inọ Ọghẹnẹ o ti fi obọ họ kẹ omai kru ẹrọwọ mai? (b) Ẹvẹ Jihova ọ riẹ omai omomọvo te?
“ỌNỌ o kiakọ te urere ọye a re ti siwẹ.” (Mat. 24:13) Jesu ọ rọ eme yena dhesẹ vevẹ inọ ma tẹ gwọlọ zọ evaọ oke nọ Ọghẹnẹ ọ te raha akpọ Setan, ma re kru ẹrọwọ mai te urere. Rekọ onana u dhesẹ hẹ inọ Jihova o rẹro nọ ẹgba hayo areghẹ obọmai ma ti ro thihakọ. Ebaibol na ọ kẹ omai imuẹro inọ: ‘Ọghẹnẹ ọ vọ avọ ọtẹruo, ọ rẹ jọ ẹdawọ nọ ọ rro vi owhẹ te owhẹ hẹ; rekọ ọ rẹ jọ eva ẹdawọ na ru epanọ whọ rẹ rọ va ae abọ, re whọ ruẹse sai thihakọ riẹ.’ (1 Kọr. 10:13) Eme họ otọ eme yena?
2 Re Jihova ọ ruẹ nọ edawọ nọ e rro vi omai i te omai hi, u fo nọ ọ rẹ riẹ oware kpobi kpahe omai, te ebẹbẹ mai, oghẹrẹ ohwo nọ ma rrọ, gbe eware nọ ma rẹ sai thihakọ rai. Kọ Ọghẹnẹ ọ ginẹ riẹ omai tere? Ee. Ebaibol na o dhesẹ nọ ọ riẹ omai omomọvo lafi. Ọ riẹ uruemu gbe iruẹru ikẹdẹ kẹdẹ mai. Ọ rẹ sae tubẹ riẹ iroro mai.—Se Olezi 139:1-6.
3, 4. (a) Ẹvẹ oghẹrẹ nọ Jihova ọ rọ salọ Devidi u ro dhesẹ nọ Jihova o re muẹrohọ ahwo omomọvo? (b) Obọdẹ iruo vẹ Jihova o bi ru nẹnẹ?
3 Kọ Ọghẹnẹ Erumeru na ọ sai gine wo isiuru itiena kpahe omai ahwo-akpọ gheghe? Devidi ọso-ilezi na o roro kpahe onọ yena, ọ tẹ ta kẹ Jihova nọ: “Nọ ome ri ihru ra, iruo iziabọ ra; ọvẹre gbe isi e nọ who ro mu; eme ohwo ọ rọ nọ whọ jẹ be kezọ riẹ?” (Ol. 8:3, 4) Ẹsejọhọ eware nọ Devidi ọ rọ ẹro ruẹ no e wọ riẹ nọ onọ nana. Jihova o se Devidi nọ ọ mae maha evaọ usu emezae Jẹsi “ohwo eva riẹ,” o te sei “re [ọ] se igodẹ ba elele, re [ọ] jọ ọmọ-ovie rọkẹ Izrẹl.” (1 Sam. 13:14; 2 Sam. 7:8) Dai roro epanọ o jọ Devidi oma nọ ọ ruẹ nọ Ọnọma ehrugbakpọ na o muẹrohọ eware nọ ọyomariẹ, othuru-igodẹ gheghe, o bi roro kpahe.
4 Epọvo na o rẹ jọ omai oma nọ ma te roro kpahe epanọ Jihova o wo isiuru kpahe omai te nẹnẹ. O bi koko “efe erẹwho na kpobi” họ ziọ egagọ uzẹme, yọ o bi fi obọ họ kẹ idibo riẹ kru ẹrọwọ rai. (Hag. 2:7) Re ma wo otoriẹ ziezi kpahe oghẹrẹ nọ Jihova o bi ro fi obọ họ kẹ omai kru ẹrọwọ mai, joma ta kpahe oghẹrẹ nọ o bi ro si ahwo ziọ egagọ uzẹme.
ỌGHẸNẸ O BI SI AHWO
5. Ẹvẹ Jihova o bi ro si ahwo bru Ọmọ riẹ? Kẹ oriruo.
5 Jesu ọ ta nọ: “Ohwo ọvo ọ sai bru omẹ tha ha ajokpa nọ Ọsẹ nọ o vi omẹ ze o si rie.” (Jọn 6:44) Ẹme nana o dhesẹ nọ re ma tẹ jọ olele Kristi, Ọghẹnẹ o re fi obọ họ kẹ omai. Ẹvẹ Jihova o bi ro si ahwo evezi bru Ọmọ riẹ? Ẹkwoma usiuwoma ota na gbe ẹzi ọfuafo na. Wọhọ oriruo, nọ Pọl avọ ibe imishọnare riẹ a jọ obọ Filipai, a nyaku aye jọ nọ a re se Lidia, a tẹ ta usiuwoma kẹe. Ebaibol ọ ta nọ: “Ọnowo o te rovie eva riẹ re o yo ẹme nọ Pọl ọ rẹ ta.” Ẹhẹ, Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma ẹzi riẹ fi obọ họ kẹ aye na wo otoriẹ usiuwoma na, u te ru nọ ọye avọ uviuwou riẹ a rọ họ-ame.—Iruẹru 16:13-15.
6. Ẹvẹ Ọghẹnẹ o ro si omai ziọ egagọ uzẹme?
6 Kọ Lidia ọvo ọkpọ oware utioye o via kẹ no? Ijo. Otẹrọnọ whẹ yọ Oleleikristi nọ ọ họ-ame no, Ọghẹnẹ họ ọnọ o si owhẹ ziọ egagọ uzẹme re. Wọhọ epanọ Ọsẹ obọ odhiwu mai ọ jọ udu Lidia ruẹ oware uwoma jọ na, ere ọ ruẹ evaọ oma ra re. Nọ who muọ ezọ họ ẹgaviẹ kẹ usiuwoma na, Jihova ọ rọ ẹzi ọfuafo riẹ fi obọ họ k’owhẹ wo otoriẹ ẹme nọ a ta kẹ owhẹ. (1 Kọr. 2:11, 12) Nọ whọ jẹ daoma fi eware nọ who wuhrẹ họ iruo, Ọghẹnẹ o te fi obọ họ k’owhẹ mu oreva riẹ họ eruo. Nọ whọ roma mudhe kẹe, eva e tẹ were iẹe. Evaọ uzẹme, anwọ okenọ who ro muọ edhere uzuazọ họ ẹnya, Jihova o bi ro fi obọ họ k’owhẹ.
7. Ẹvẹ ma rọ riẹ inọ Ọghẹnẹ o ti fi obọ họ k’omai kru ẹrọwọ mai?
7 Nọ orọnọ Jihova o si omai ziọ egagọ uzẹme na, o ti fi obọ họ k’omai kru ẹrọwọ mai. Ọghẹnẹ ọ riẹ nọ ẹgba obọmai ma rọ ziọ ukoko na ha, yọ ẹgba obọmai ma te rọ daji ukoko na gbe he. Pita ukọ na o kere se Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na inọ: ‘A rehọ fiki ogaga Ọghẹnẹ rọ orọwọ rẹriẹ owhai ruọ usiwo nọ a ruẹrẹ kpahe no, nọ o rẹ te jọ kẹ owhai evaọ ẹdẹ urere.’ (1 Pita 1:5) Ẹme ọyena o kie kpahe Ileleikristi kpobi yọ u fo oware nọ mai omomọvo ma re roro kpahe. Fikieme? Keme ma gwọlọ obufihọ Ọghẹnẹ re ma sai kru ẹrọwọ mai.
ỌGHẸNẸ Ọ RẸ THỌ OMAI NO OWARE UYOMA URUO
8. Fikieme ma rẹ rọ yọroma re ma siọ owọ uyoma ba ẹjẹ?
8 Awaọruọ uzuazọ gbe sebaẹgba mai o rẹ sai ru omai zoruẹ evaọ ẹrọwọ na, yọ onana u re ru omai j’owọ uyoma re ma tẹ riẹ. (Se Ahwo Galesha 6:1.) Oware jọ nọ o via kẹ Devidi u dhesẹ onana via.
9, 10. Ẹvẹ Jihova ọ rọ whaha Devidi oware uyoma uruo, kọ ẹvẹ o bi ro ru ere kẹ omai nẹnẹ?
9 Okenọ Sọl o je le Devidi, Devidi o ru ovie yena nọ ọ jẹ re iẹe ihri na kele he. (1 Sam. 24:2-7) Rekọ nọ omoke jọ o vrẹ no, Devidi ọ gbẹ jẹte sai kru oma riẹ hẹ evaọ oware jọ nọ o via. Fikinọ ohọo u je kpe ahwo riẹ, ọ tẹ yare Nebale ohwo Izrẹl ibe riẹ emu. Nọ Nebale ọ se jẹ kpahe ẹme ọgaga kẹe, eva e tẹ dha Devidi, ọ tẹ wọ re ọ nyai kpe uviuwou Nebale muotọ, ọ gbẹ kareghẹhọ họ inọ ikpakpe itieye na i re ru ei reabe azẹ evaọ aro Ọghẹnẹ. Abigẹle aye Nebale ọye ọ whaha Devidi owojẹ uyoma oyena. Devidi o vuhumu inọ Jihova o vi aye na ze, fikiere ọ tẹ ta kẹ Abigẹle nọ: “Oghale u te ỌNOWO na Ọghẹnẹ Izrẹl, ọnọ o vi owhẹ bru omẹ ze eva ẹdẹ inẹnẹ na! Oghale u te owhẹ fiki areghẹ ra, oghale u te owhẹ nọ ọ whaha omẹ no abe-ọriọ ohwo-okpe je si abọ mẹ no orukele!”—1 Sam. 25:9-13, 21, 22, 32, 33.
10 Eme ma wuhrẹ no ikuigbe nana ze? Jihova ọ rehọ Abigẹle whaha Devidi oware uyoma uruo. O bi ru epọvo na kẹ omai nẹnẹ re. Rekọ, ma re rẹro ho inọ oke kpobi nọ oware o tẹ gwọlọ thọ omai obọ Ọghẹnẹ o ti vi ohwo jọ ze te whaha omai. Yọ ma rẹ sae riẹ hẹ uzedhe oware nọ Ọghẹnẹ o ti ru evaọ otọ uyero kpobi hayo oware nọ ọ te kuvẹ riẹ re oreva riẹ o ruẹsi rugba. (Ọtausi. 11:5) Ghele na, o rẹ sai mu omai ẹro inọ Jihova ọ riẹ oware kpobi nọ ma rẹriẹ ovao ku yọ o ti fi obọ họ kẹ omai kru ẹrọwọ mai. Ọ kẹ omai imuẹro inọ: “Me re ti wuhrẹ owhẹ dhesẹ kẹ owhẹ edhere nọ whọ rẹ te nya; ẹro mẹ me re ti ro su owhẹ.” (Ol. 32:8) Ẹvẹ Jihova o bi ro su omai hayo kẹ omai ohrẹ? Ẹvẹ ma sai ro wo erere no ohrẹ nọ ọ be kẹ omai ze? Kọ ẹvẹ o sai ro mu omai ẹro inọ Jihova ọ be kpọ ahwo riẹ nẹnẹ? Muẹrohọ oghẹrẹ nọ obe Eviavia o rọ kẹ iyo enọ nana.
OHRẸ ỌGHẸNẸ O RẸ THỌ OMAI
11. Ẹvẹ Jihova ọ riẹ oware nọ o be via evaọ ikoko idibo riẹ te?
11 Evaọ eruẹaruẹ nọ a kere fihọ obe Eviavia uzou avọ 2 gbe orọ avọ 3, Jesu Kristi ọ kiẹ ikoko ihrẹ nọ e jọ obọ Esia Minor riwi. Eruẹaruẹ na i dhesẹ nọ Kristi ọ be ruẹ eware nọ e be jọ ikoko na kpobi via gbe enọ e be via kẹ omomọvo. Ọ tubẹ fodẹ edẹ ahwo jọ, yọ evaọ usu rai, o jiri ejọ jẹ kẹ ejọ ohrẹ. Eme onana u dhesẹ? Evaọ orugba eruẹaruẹ nana, ikoko ihrẹ na i dikihẹ kẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo nọ ukpe 1914 o vrẹ no, yọ ohrẹ nọ ọ kẹ ikoko ihrẹ na u kie kpahe ikoko kpobi nọ idibo Ọghẹnẹ e rrọ evaọ akpọ na soso. Fikiere, ma rẹ sae ta nọ Jihova ọ be rọ ẹkwoma Ọmọ riẹ kpọ idibo riẹ. Ẹvẹ ma sai ro wo erere no ekpọvio riẹ ze?
12. Ẹvẹ ma sae rọ kuvẹ kẹ Jihova re ọ kpọ omai?
12 Uwuhrẹ omobọ ohwo yọ edhere jọ nọ ma sai ro wo erere no ekpọvio Jihova ze. Jihova ọ be rọ ebe utu ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na kẹ omai ehrẹ buobu no Ebaibol na ze. (Mat. 24:45) Rekọ re ma sai wo erere no ai ze, ma rẹ romatotọ se ai je fi eware nọ ma wuhrẹ họ iruo. Uwuhrẹ omobọ ohwo yọ edhere jọ nọ Jihova ọ be rọ “yọre [omai] no ekie.” (Jud 24) Kọ who se oware jọ evaọ ebe ukoko na no ẹdẹjọ, o tẹ wọhọ nọ whẹ a kere i rie kẹ? Jẹ ohrẹ na rehọ wọhọ onọ u no obọ Jihova ze. Wọhọ epanọ ogbẹnyusu ra ọ rẹ r’obọ soro owhẹ re o dhesẹ oware jọ kẹ owhẹ na, ere Jihova ọ rẹ sae rọ ẹzi riẹ dhesẹ uruemu jọ nọ o gwọlọ nọ who re nwene kẹ owhẹ, yọ ere ọvona o rẹ sae via kẹ amọfa re. Nọ ma tẹ kuvẹ re ẹzi na ọ kpọ omai, yọ Jihova ma be kuvẹ kẹ re ọ kpọ omai na. (Se Olezi 139:23, 24.) Fikiere, u fo re ma ta kpahe oghẹrẹ nọ ma rẹ daoma fihọ uwuhrẹ omobọ mai te.
13. Fikieme u ro fo re ma kiẹ oghẹrẹ nọ ma be hai ru uwuhrẹ omobọ mai riwi?
13 Nọ ma tẹ be raha oke fihọ eware ẹkeriotọ ga hrọ, o rẹ sai kpomahọ oke uwuhrẹ omobọ mai. Oniọvo-ọmọzae jọ ọ ta nọ: “O rrọ lọlọhọ gaga re uwuhrẹ omobọ mai u vo omai. Eware ẹkeriotọ e vọ eria kpobi enẹna vi epaọ anwẹdẹ, yọ i ku enẹna viọ epaọ anwẹdẹ. E rrọ etẹlivisiọno, ekọmputa, gbe ifonu. E wariẹ omai họ.” Ma gbẹ yọroma ha, oke nọ ma ruẹrẹhọ kẹ uwuhrẹ omobọ mai o vẹ rọ ẹmẹrera va omai abọ bẹsenọ ma gbe ro wo oke vievie kẹ uwuhrẹ hẹ. (Ẹf. 5:15-17) Mai omomọvo ma rẹ nọ omamai nọ: ‘Ẹvẹ mẹ be romatotọ wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ kpekpe te? Kọ oke nọ me wo ẹme evaọ obọ ukoko ọvo me re se Ebaibol?’ O tẹ rrọ ere, ma sae rehọ owọwọ nọ ma ruẹrẹhọ kẹ egagọ uviuwou hayo uwuhrẹ omobọ mai ruiruo ziezi, nọ u re fi obọ họ kẹ omai wo eriariẹ nọ Jihova ọ be rọ thọ omai re ma sai wo esiwo.—Itẹ 2:1-5.
UDUOTAHAWỌ U RE FI OBỌ HỌ KẸ OMAI
14. Ẹvẹ Ebaibol na o ro dhesẹ nọ Jihova o bi muẹrohọ oware nọ o da omai?
14 Devidi ọ rẹriẹ ovao ku ebẹbẹ buobu evaọ uzuazọ. (1 Sam. 30:3-6) Eme nọ o kere i dhesẹ nọ Jihova ọ riẹ eware nọ e da riẹ. (Se Olezi 34:18; 56:8.) Ọghẹnẹ ọ riẹ eware nọ e da omai re. Ma tẹ be ‘rova eva ẹzi,’ Ọghẹnẹ o re si kẹle omai. Onana o rẹ sae kẹ omai omosasọ wọhọ epanọ o jọ kẹ Devidi, ọnọ ọ so inọ: “Mẹ rẹ te wereva ghọghọ fiki uvi uyoyou ra, keme whọ ruẹ ẹbẹbẹ mẹ, who ghine vuhu uye mẹ na mu.” (Ol. 31:7) Rekọ, orọnọ Jihova o re muẹrohọ ebẹbẹ mai ọvo ho. Ọ rẹ kẹ omai omosasọ gbe uduotahawọ. Iwuhrẹ ukoko yọ edhere jọ nọ o bi ro ru onana.
15. Eme oware nọ o via kẹ Asaf na u re wuhrẹ omai?
15 Oware nọ o via kẹ Asaf ọso-ilezi na u dhesẹ erere jọ nọ u re no iwuhrẹ ukoko ze. Nọ Asaf o roro kpahe oghẹrẹ nọ eware i bi ro woma kẹ ahwo oyoma yọ i bi woma kẹ ikiẹrẹe he, ọ tẹ jẹ vro sọ erere ọ rrọ Ọghẹnẹ ọgọ. Onana o tẹ kẹe ọkora. Ọ ta nọ: “Eva e jẹ dha omẹ, [u] duobọhọ ẹwẹ mẹ.” Onana u ru rie jẹte siọ Jihova ba ẹgọ. Eme o fi obọ họ kẹ Asaf kpọ iroro riẹ vi? Ọ ta nọ: ‘Me te ti kpohọ aruẹri Ọghẹnẹ.’ Nọ ọ jọ kugbe ibe eg’Ọghẹnẹ riẹ evaọ etẹe, iroro riẹ e tẹ te kpọvi. Ọ ruẹ vuhumu inọ eware i ti woma kẹ irumuomu ribri hi, yọ Jihova ọ te kpọ eware vi evaọ ẹruoke riẹ. (Ol. 73:2, 13-22) Epọvo na ọ rrọ kẹ omai. Oghẹrẹ nọ eware i bi ro woma kẹ ahwo yoma yọ o rrọ bẹbẹ kẹ Ileleikristi o rẹ sai fi ọkora họ omai oma. Iwuhrẹ ukoko nọ ma re kpohọ jọ kuomagbe inievo mai o rẹ sasa omai oma je fi obọ họ kẹ omai wo evawere evaọ egagọ Jihova.
16. Ẹvẹ ma sai ro wo erere no oriruo Hana ze?
16 Kọ ẹvẹ otẹrọnọ oware jọ nọ o be jọ ukoko na via u bi ru ei bẹbẹ kẹ owhẹ re who kpohọ ewuhrẹ? O sae jọnọ a mi owhẹ owha-iruo fiki oware jọ yọ onana o be kẹ owhẹ omovuọ, hayo who wo ẹbẹbẹ kugbe oniọvo jọ. O tẹ rrọ ere, oriruo Hana o ti fi obọ họ k’owhẹ. (Se 1 Samuẹle 1:4-8.) Kareghẹhọ inọ oware nọ Pẹnina, ovruvrẹ Hana, ọ jẹ hai ru ei o jẹ dha Hana eva gaga. Onana o jẹ hẹ mae kẹ Hana uye kukpe kukpe nọ uviuwou na soso a tẹ nyai dhe idhe kẹ Jihova evaọ obọ Shailo. O kẹ Hana uye te epanọ ọ jẹ rọ “viẹ, ọ gbẹ jẹ rọo re ọ re emu hu.” Ghele na, ọ kuvẹ hẹ re onana o whaha iẹe Jihova ọgọ. Jihova o muẹrohọ ẹrọwọ riẹ, ọ tẹ ghale iẹe.—1 Sam. 1:11, 20.
17, 18. (a) Idhere vẹ ma re ro wo uduotahawọ evaọ iwuhrẹ ukoko? (b) Ẹvẹ ọthọwẹ nọ o bi no obọ Jihova ze re ma sai wo esiwo na o rrọ owhẹ oma?
17 Ileleikristi nẹnẹ a rẹ rọ aro kele oriruo Hana. U fo nọ ma re kpohọ iwuhrẹ ukoko ẹsikpobi. Wọhọ epanọ mai kpobi ma ruẹ vuhumu no na, iwuhrẹ ukoko e rẹ kẹ omai uduotahawọ. (Hib. 10:24, 25) Ibe Ileleikristi mai a rẹ sasa omai oma. Oware nọ oniọvo jọ ọ ta evaọ ẹme nọ o ru hayo uyo nọ oniọvo jọ ọ kẹ o rẹ sai duobọte omai udu. Taure ewuhrẹ o te ti muhọ hayo nọ a te kuhọ no, oniọvo jọ ọ sae gaviezọ nọ whọ tẹ be ta kpahe ẹbẹbẹ jọ nọ who wo hayo tuduhọ owhẹ awọ. (Itẹ 15:23; 17:17) Nọ ma tẹ be so ile kẹ Jihova, oma o rẹ sasa omai. Okenọ “iroro ibuobu” e da omai eva fia ma mae rọ gwọlọ uduotahawọ nọ u re no iwuhrẹ ukoko ze, oria nọ Jihova ọ rẹ jọ “sasa ẹzi” mai je fi obọ họ k’omai kru ẹrọwọ mai.—Ol. 94:18, 19.
18 Fikinọ Ọghẹnẹ mai ọ be rẹrote omai, ma rẹ sae ta wọhọ Asaf ọso-ilezi na nọ ọ ta kẹ Jihova nọ: “Whọ rọ obọze ra kru omẹ. Whọ rehọ areghẹ ra su omẹ.” (Ol. 73:23, 24) Eva e be were omai gaga inọ Jihova ọ be thọ omai re ma sai wo esiwo.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]
Jihova họ ọnọ o si owhẹ re
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]
Ohrẹ Ọghẹnẹ nọ ma re fihọ iruo o rẹ thọ omai
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 31]
Uduotahawọ u re fi obọ họ k’omai