UZOẸME UWUHRẸ 23
Whai Esẹgbini, Wha Wuhrẹ Emọ Rai re A You Jihova
“Whọ rẹ rehọ udu ra kpobi gbe uzuazọ ra kpobi gbe iroro ra kpobi ro you Jihova Ọghẹnẹ ra hrọ.”—MAT. 22:37.
OLE AVỌ 134 Emọ Yọ Okẹ nọ U No Obọ Ọghẹnẹ Ze
EWARE NỌ MA TI WUHRẸa
1-2. Nọ eware i te nwene kẹ omai, ẹvẹ o rẹ lẹliẹ omai rri ehrẹ Ebaibol jọ nọ ma riẹ vẹre?
EVAỌ ẹdẹ nọ a bi ro ru ehaa orọo, who re gbe vuhu ọmọzae avọ ọmọtẹ na ha. Aimava a rẹ nabe sẹ ziezi. Nọ oniọvo nọ ọ be rọ Ebaibol kẹ ovuẹ na ọ be ta ẹme kpahe orọo na, yọ aimava a keria ọvo be romatotọ gaviezọ. Ehrẹ nọ a be kẹ ae na yọ eware nọ a riẹ no vẹre. Rekọ no umuo ẹdẹ yena vrẹ, a bi ti se ae gboja vi epaọ ọsosuọ. Fikieme? Keme eware yena nọ a jẹ rọ ezọ ọvo yo vẹre na, u te oke nọ a ti ro ru ai no.
2 Ere ọvona o rrọ re nọ ọzae-avọ-aye nọ a rrọ ukoko na a te yẹ ọmọ no. Anwẹdẹ na, a be hai yo evuẹ sa-sa nọ a rẹ kẹ kpahe epanọ a re ro wuhrẹ ọmọ fihọ edhere Ọghẹnẹ. Rekọ enẹna nọ a yẹ ọmọ no na a te mai ro se ẹme na gboja. Uzẹme riẹ họ, re a wuhrẹ ọmọ fihọ edhere Ọghẹnẹ, okolo iruo ho. Nọ eware i te nwene kẹ omai, oghẹrẹ nọ ma je rri ehrẹ Ebaibol jọ vẹre u re nwene. Oyejabọ u ro fo re odibo Jihova ọ hai se Ebaibol ziezi je roro didi kpahe eware nọ o se evaọ “edẹ uzuazọ riẹ kpobi” wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ vuẹ ivie Izrẹl na.—Izie. 17:19.
3. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nana?
3 Whai esẹgbini, obọdẹ uvẹ ulogbo jọ u rovie fihọ kẹ owhai. Oye họ, re wha wuhrẹ emọ rai kpahe Jihova. Rekọ wha riẹ nọ wha te wuhrẹ emọ na kpahe Jihova no yọ u re no ho. Wha re je fiobọhọ kẹ ae re a you Jihova no eva rai kpobi ze. Kọ ẹvẹ wha sai ro ru ei? Ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe eware ene jọ nọ Ebaibol ọ ta, nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ owhai. (2 Tim. 3:16) Ma te jẹ ta kpahe erere nọ o te esẹgbini jọ evaọ ukoko na nọ a lele ẹme nọ Ebaibol ọ ta kpahe epanọ a re ro wuhrẹ ọmọ.
EWARE ENE JỌ NỌ E RẸ SAI FIOBỌHỌ KẸ ESẸGBINI
4. Eme ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ esẹgbini wuhrẹ emọ rai re a you Jihova? (Jemis 1:5)
4 Oware ọsosuọ: Daoma riẹ oghẹrẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ whọ rọ yọrọ emọ na. Lẹ se Jihova re ọ kẹ owhẹ areghẹ, whọ vẹ sae riẹ oghẹrẹ nọ who re ro wuhrẹ emọ ra re a you rie. (Se Jemis 1:5.) Ohrẹ Jihova o mai woma kpobi. Eware buobu e riẹ nọ ma rọ ta ere. Joma ta kpahe ivẹ jọ. Orọ ọsosuọ, Jihova ọ mae riẹ epanọ a re ro wuhrẹ ọmọ. (Ol. 36:9) Orọ avọ ivẹ, Jihova ọ tẹ hrẹ owhẹ, who je lele ohrẹ na, ewoma ọvo o re noi ze.—Aiz. 48:17.
5. (a) Eware vẹ ukoko Jihova u ru fihọ nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ esẹgbini? (b) Evaọ ividio na, who te rri oghẹrẹ nọ Brọda Amorim avọ aye riẹ a rọ yọrọ emọ rai, eme whọ jariẹ wuhrẹ?
5 Jihova ọ be rọ Ebaibol na gbe ukoko na kẹ omai ehrẹ buobu nọ i re fiobọhọ kẹ esẹgbini wuhrẹ emọ rai re a you rie ziezi. (Mat. 24:45) Wọhọ oriruo, uzoẹme jọ nọ o ta nọ “Help for the Family” o jẹ hae jọ Awake! evaọ ikpe buobu, yọ ma wo izoẹme yena evaọ jw.org, ọrọ Isoko enẹna. Who te se eme nọ e riẹ, u ti fiobọhọ kẹ owhẹ gaga. U te no ere no, ividio buobu e rrọ jw.org nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ esẹgbini wuhrẹ emọ rai oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ. Ividio nana jọ yọ idhesẹvia, efa kọ enọ a jọ kiẹ inievo jọ riwi.b—Itẹ 2:4-6.
6. Eme oniọvo jọ nọ o yẹ emọ no ọ ta kpahe eware nọ ukoko na u ru fihọ kẹ esẹgbini?
6 Esẹgbini buobu evaọ ukoko na a ta nọ eware nọ Jihova ọ rọ ukoko riẹ ru fihọ kẹ esẹgbini na i bi fiobọhọ kẹ ae gaga. Oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Joe nọ o yẹ emọ esa ọ ta nọ: “Re a yọrọ emọ esa fihọ ukoko na, okolo iruo ho. Mẹ avọ aye mẹ ma rẹ lẹ se Jihova ẹsikpobi inọ o fiobọhọ kẹ omai. Nọ ma bi wuhrẹ emọ na, ẹsejọ ma rẹ nyaku ebẹbẹ. Rekọ ukoko o vẹ nwani kere uzoẹme jọ hayo siobọno ividio jọ nọ o ta kpahe ẹbẹbẹ na. Ohrẹ Jihova nọ ma bi lele rọ yọrọ emọ mai na u bi fiobọhọ kẹ omai gaga.” Joe avọ aye riẹ a ruẹ nọ eware nọ ukoko na u bi ru ze e be lẹliẹ emọ rai kẹle Jihova ziezi.
7. Fikieme o rọ roja re esẹgbini a fi emamọ oriruo hotọ kẹ emọ rai? (Ahwo Rom 2:21)
7 Oware avọ ivẹ: Fi emamọ oriruo hotọ kẹ emọ ra. Emọ i re muẹrohọ oware kpobi nọ esẹgbini rai a bi ru, yọ a rẹ gwọlọ rọ aro kele ai. Uzẹme riẹ họ, ọsẹ hayo oni ọvuọvo nọ o re ru thọ họ ọ riẹ hẹ. (Rom 3:23) O make rrọ ere na, u fo nọ esẹgbini a rẹ daoma gaga re a fi emamọ oriruo hotọ kẹ emọ rai. (Se Ahwo Rom 2:21.) Ọsẹ jọ ọ ta nọ: “Emọ a wọhọ ifomu nọ o re se ame rehọ.” Ọ ta re nọ: “A tẹ ruẹ nọ ma bi wuhrẹ ai oware jọ, yọ ma bi ru ọfa, a rẹ riẹ.” Fikiere, ma tẹ gwọlọ nọ emọ mai a re you Jihova, mai omamai ma re you Jihova ziezi re, a vẹ jẹ ruẹ e riẹ evaọ oma mai.
8-9. Eme whọ jọ ẹme Andrew avọ Emma na wuhrẹ?
8 Idhere buobu e riẹ nọ esẹgbini a sai ro wuhrẹ emọ rai re a you Jihova. Oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Andrew nọ ọ rrọ ikpe ikpegbihrẹ ọ ta nọ: “Ọsẹgboni mẹ a wuhrẹ omẹ nọ olẹ u wuzou gaga. Taure me te ti kiẹzẹ, ọsẹ mẹ ọ rẹ lẹ kugbe omẹ o tẹ make rọnọ mẹ lẹ no vẹre. Ẹsikpobi ọsẹgboni mẹ a jẹ hae ta kẹ omai nọ: ‘Whọ rẹ sae lẹ se Jihova unuẹse buobu evaọ okpẹdoke.’ Olẹ nọ ọsẹgboni mẹ a jẹ hae ta ẹme kpahe ẹsikpobi na u fiobọhọ kẹ omẹ gaga. Enẹna mẹ tẹ be lẹ se Jihova, mẹ rẹ ta eva mẹ kpobi kẹe, yọ me rri rie wọhọ Ọsẹ nọ o you omẹ gaga.” Whai esẹgbini, wha hae kareghẹhọ nọ wha te you Jihova, o sae whae ze nọ emọ rai a re ro you rie re.
9 Joma ta kpahe oniọvo ọfa jọ nọ a re se Emma. Ọsẹ riẹ ọ dhẹ siọ ọyomariẹ, oni riẹ, gbe oniọvo riẹ ba. Yọ ọ dhẹ siọ esa buobu ba kẹ oni riẹ nọ ọ jẹ hwa. Emma ọ ta nọ: “Ẹsibuobu ugho o rẹ jọ oni mẹ obọ họ. Ghele na ọ rẹ rẹroso Jihova. Ọ rẹ ta nọ Jihova ọ rẹ rẹrote idibo riẹ. Oghẹrẹ nọ o bi yeri uzuazọ riẹ u dhesẹ nọ o gine fievahọ Jihova, nwane wọhọ epanọ ọ be hae ta kẹ omai nọ ma ru ẹsikpobi na.” Eme iku oniọvo nana i wuhrẹ omai? U fo nọ ọsẹgboni a rọ ẹmeunu gbe uruemu rai fi emamọ oriruo hotọ kẹ emọ rai, makọ evaọ oke nọ eware e rrọ gaga.—Gal. 6:9.
10. Ẹvẹ esẹgbini buobu evaọ Izrẹl a jẹ hae sai ro wo uvẹ nọ a re ro lele emọ rai ta ẹme? (Iziewariẹ 6:6, 7)
10 Oware avọ esa: Hai lele emọ ra gbiku ziezi. Jihova ọ ta kẹ ahwo Izrẹl nọ jọ a hae rọ ẹme riẹ wuhrẹ emọ rai kẹse kẹse. (Se Iziewariẹ 6:6, 7.) Evaọ oke yena, esẹgbini a jẹ hai lele emọ rai ru eware kugbe ziezi, yọ a jẹ hae rọ uvẹ yena wuhrẹ ai eware nọ i re fiobọhọ kẹ ai you Jihova. Wọhọ oriruo, ọsẹ ọ sae wha ọmọzae riẹ kpobọ ẹwọ re o lele iei kọ eware hayo wha eware nọ a vu kpozi. Evaọ oke yena yọ oni uwou na avọ ọrọ ọmọtẹ a rrọ obọ uwou, bi ko iwu hayo ru eware efa kugbe. Nọ emọ na a bi lele esẹgbini rai ru eware na, yọ a bi gbiku, yọ emamọ eware buobu e jariẹ nọ a jẹ hai ro gbiku. Wọhọ oriruo, a sae ta kpahe epanọ Jihova o woma te, gbe oghẹrẹ nọ o bi ro fiobọhọ kẹ ae evaọ uwou na.
11. Oke vẹ esẹgbini a sai ro lele emọ rai ta ẹme?
11 Eware e gbẹ rrọ epanọ e jọ evaọ oke emọ Izrẹl he. Evaọ erẹwho buobu, o lọhọ họ re emọ a jọ kugbe esẹgbini rai no ohiohiẹ te owọwọ. Ẹsejọ ọsẹ ọ rẹ jọ obọ iruo, yọ emọ a rrọ obọ isukulu. Fikiere esẹgbini a rẹ gwọlọ oke ofa nọ a rẹ sai ro lele emọ rai gbiku ziezi. (Ẹf. 5:15, 16; Fil. 1:10) A rẹ sai lele ai ta ẹme nọ a te bi ru Egagọ Uviuwou. Oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Alexander ọ ta nọ: “Ọsẹ mẹ ọ rẹ ruẹ nọ ma ru Egagọ Uviuwou koka koka. Ọ rẹ kuvẹ hẹ re oware jọ o whaha omai. Yọ nọ ma te kuhọ no, ma ve mu iku họ egbe.”
12. Eme ọsẹ hayo oni o re ru nọ avọ emọ riẹ a te bi ru Egagọ Uviuwou?
12 Whẹ ọsẹ hayo oni, eme whọ rẹ sai ru re Egagọ Uviuwou ọ hae were emọ ra oma ẹsikpobi? Whọ sae rọ obe Reawere Uzuazọ Bẹdẹ Bẹdẹ! nọ a siobọno kẹle na wuhrẹ emọ na. Obe na o woma wo umuo ho. Whọ tẹ be rehọ iẹe wuhrẹ emọ ra, o te lẹliẹ owhẹ hai lele emọ ra gbiku ziezi. Egagọ Uviuwou yọ obọdẹ uvẹ jọ nọ emọ a sae rọ ta oware nọ o rrọ ae eva kẹ esẹgbini rai. Yọ oware nọ esẹgbini a gwọlọ oye. Fikiere, oke yena yọ oke nọ whọ rẹ rọ whọku ai hi. Ẹsejọ nọ ọmọ ra ọ tẹ ta ẹme jọ nọ ọ rọwokugbe ẹme Ebaibol ho, gba oma ra re who gbe mu ofu kẹe he. Ukpenọ eva e dha owhẹ, jọ eva e were owhẹ inọ ọ vuẹ owhẹ oware nọ o riẹe eva. Whọ vẹ vuẹe nọ jọ ọ hae ta eva riẹ. Whọ gbẹ riẹ oware nọ o rrọ ae eva ha, kọ whọ sai gine fiobọhọ kẹ ae?
13. Oke ofa vẹ esẹgbini a sai ro wuhrẹ emọ rai kpahe Jihova?
13 Whai esẹgbini, orọnikọ oke Egagọ Uviuwou ọvo wha re ro wuhrẹ emọ rai kpahe Jihova ha, rekọ te oke ofa kpobi nọ uvẹ na u te rovie. Oni jọ nọ a re se Lisa ọ ta nọ: “Ma rẹ rehọ eware nọ Jihova ọ ma wuhrẹ emọ mai kpahe oghẹrẹ ohwo nọ Jihova ọ rrọ. Wọhọ oriruo, nọ arakọ mai o te ru oware nọ u fou emọ na họ ehwẹ, ma rẹ rọ uvẹ yena dhesẹ kẹ ae nọ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ eva e rẹ were, yọ ọ gwọlọ nọ eva e were omai re. Oyejabọ nọ ọ rọ ma eware nọ i re fou omai họ ehwẹ na.”
14. Fikieme u ro wuzou gaga re esẹgbini a fiobọhọ kẹ emọ rai wo emamọ egbẹnyusu? (Itẹ 13:20)
14 Oware avọ ene: Fiobọhọ kẹ emọ ra wo emamọ egbẹnyusu. Ebaibol ọ ta nọ ma te bi lele emamọ ahwo nya usu, u re fiobọhọ kẹ omai. Rekọ ma te mu usu kugbe ikpehre ahwo, o rẹ wha uye ze. (Se Itẹ 13:20.) Whai esẹgbini, kọ wha riẹ ahwo nọ emọ rai a bi lele nya usu? Kọ who lele i rai ta ẹme no? Ẹvẹ whọ sai ro fiobọhọ kẹ emọ ra wo egbẹnyusu nọ i you Jihova? (1 Kọr. 15:33) Whọ tẹ be hae ta kẹ inievo nọ i kruga ziezi evaọ ukoko na re a nyaze obọ uwou rai, je lele owhai ru eware jọ, emọ ra a sae rọ ere wo emamọ egbẹnyusu.—Ol. 119:63.
15. Ẹvẹ esẹgbini a sai ro fiobọhọ kẹ emọ rai wo emamọ egbẹnyusu?
15 Joma ta kpahe oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Tony. Ọ ta oware nọ avọ aye riẹ a ru re emọ rai a sai wo emamọ egbẹnyusu. Ọ ta nọ: “Mẹ avọ aye mẹ ma jẹ hae ta kẹ inievo sa-sa, te inievo-emezae gbe erọ emetẹ, te emaha te ekpako re a nyaze obọ uwou mai. Ẹsejọ ma rẹ vuẹ ae nọ a nyaze ti lele omai re emu je lele omai ru Egagọ Uviuwou. Nọ obọdẹ edhere jọ nọ whọ sae rọ riẹ inievo nọ i you Jihova jẹ be gọe avọ evawere. Esẹro okogho, imishọnare, gbe inievo efa nọ i kruga ziezi evaọ ukoko na a jẹ hai wohọ uwou mai. Iku nọ a jẹ hai gbe, gbe ajọwha nọ a wo u fiobọhọ kẹ emọ mai si kẹle Jihova.” Whai esẹgbini, wha daoma fiobọhọ kẹ emọ rai wo emamọ egbẹnyusu.
GBẸ HAI RẸRO NỌ EMỌ RA A TE GỌ ỌGHẸNẸ
16. Eme ọ rẹ sai ru udu te owhẹ otọ otẹrọnọ ọmọ ra ọ ta nọ ọ gbẹ gwọlọ gọ Jihova ha?
16 Kọ otẹrọnọ whọ be daoma wuhrẹ emọ ra kpahe Ọghẹnẹ, yọ avọ ere ghele na, ọjọ ọ tẹ ta nọ ọ gwọlọ gọ Jihova ha, eme who re ru? Whọ nwani roro nọ oma nọ whọ be dawo kpobi anwẹdẹ na uvrẹvru hu. Jihova ọ kẹ omai kpobi uvẹ nọ ma sae rọ ta nọ ma gwọlọ gọe hayo ma gwọlọ gọe he. Ọ kẹ emọ ra uvẹ yena re. Nọ ọmọ ra ọ tẹ ta nọ ọ gbẹ gwọlọ gọ Jihova ha, hai rẹro nọ ẹdẹ jọ ọ te wariẹ mu Jihova họ ẹgọ. Kareghẹhọ ọtadhesẹ ọmọ nọ ọ kwa no uwou na. (Luk 15:11-19, 22-24) Nọ ọ kwa no uwou no, o ru eware iyoma buobu. Ghele na o zihe ze uwhremu na. Rekọ ahwo jọ a sae ta nọ, “Yọ ohare gheghe. Kọ oware utioye o sae ginẹ via?” Ee, o via kẹ ahwo jọ no dede! Nwanọ oware nọ o via kẹ ọmọzae jọ nọ a re se Elie oye.
17. Ẹvẹ oware nọ o via kẹ Elie o sai ro ru udu te owhẹ otọ nọ ọmọ ra o te no ukoko na?
17 Elie ọ ta nọ: “Ọsẹgboni mẹ a wuhrẹ omẹ kpahe Jihova, yọ onana u ru nọ me ro you Jihova. Ebaibol na ọ tẹ jẹ were omẹ gaga. Rekọ nọ mẹ rro ze no, me te je veghe uzou.” Dede nọ Elie ọ jọ ukoko na, owọ riẹ jọ o jọ obọ akpọ. Ọsẹgboni riẹ a jẹ hrẹ riẹ rekọ o yo ghele he. Uwhremu na ọ tẹ kwa no uwou je mu ekpehre uzuazọ họ eyeri. Ghele na, ọ jẹ hai lele ogbẹnyusu riẹ jọ ta ẹme kpahe Ebaibol. Ọ ta nọ: “Ẹme Ọghẹnẹ nọ mẹ jẹ hae ta kẹ ogbẹnyusu mẹ na ọ jẹ hae lẹliẹ omẹ roro kpahe Jihova gaga. Ẹmẹrera na, me te mu eware nọ ọsẹgboni mẹ a wuhrẹ omẹ evaọ oke emaha na họ ẹkareghẹhọ.” Uwhremu na o te zihe ziọ ukoko na.c Ma riẹ nọ eva e te were ọsẹgboni riẹ gaga inọ a rehọ ẹme Ọghẹnẹ wuhrẹ ọmọ rai na no otọ ze.—2 Tim. 3:14, 15.
18. Eme whọ ruẹ nọ esẹgbini buobu a be daoma ru evaọ ukoko na?
18 Whai esẹgbini, emọ rai nọ wha wuhrẹ fihọ ukoko na họ oge nọ ọ te gọ Jihova odẹnotha. Obọdẹ uvẹ wha wo na. (Ol. 78:4-6) Rekọ re wha wuhrẹ ai fihọ ukoko na o lọhọ tere he. Ma riẹ nọ wha be daoma gaga, whai esẹgbini. Jọ o bẹ owhai hi. Wha gbẹ hae rehọ ehrẹ Ebaibol wuhrẹ emọ rai jẹ kpọ ae họ edhere. Wha te ru ere, eva e te were Ọsẹ obọ odhiwu mai na gaga.—Ẹf. 6:4.
OLE AVỌ 135 Jihova Ọ be Lẹ nọ: “Wo Areghẹ, Ọmọzae Mẹ”
a Esẹgbini nọ e be gọ Jihova a you emọ rai gaga. Fikiere a rẹ daoma kpobi re a rẹrote emọ rai, a vẹ jẹ ruẹ nọ eva e be were ae. Rekọ oware nọ o rẹ mae jarae oja họ, epanọ a re ro wuhrẹ emọ na re a you Jihova no eva rai kpobi ze. Ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe eware ene jọ nọ Ebaibol ọ ta, nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ esẹgbini wuhrẹ emọ rai re a you Jihova Ọghẹnẹ.
b Kpohọ jw.org/iso re who rri ividio na Jihova O Wuhrẹ Omai Oghẹrẹ nọ Ma rẹ Yọrọ Uviuwou Mai.
c Rri uzoẹme na “Ebaibol na O re Nwene Uzuazọ Ohwo” nọ o rrọ Uwou-Eroro Ane 1, 2012.
d IWOHO NA: Ọsẹ na o bi lele ọmọ riẹ avọ ogbẹnyusu ọmọ riẹ na zaharo re ọ sae riẹ ogbẹnyusu ọmọ riẹ na ziezi.