Ono Họ Jọn Ọhọahwo-Ame Na?

Jọn Ọhọahwo-Ame na ọ jọ ọruẹaro Ọghẹnẹ. (Luk 1:76) A yẹ riẹ evaọ ubrobọ ekuhọ B.C.E, koyehọ taure ekele oke mai na o te ti muhọ, yọ ọ rria evaọ emuhọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na. Iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ họ, re ọ ruẹrẹ edhere họ kẹ Mesaya na hayo Kristi. Jọn o je whowho ovuẹ Ọghẹnẹ kẹ ahwo Ju re a kurẹriẹ je zihe bru Ọghẹnẹ ze, yọ ere o ro ru iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ na.​—Mak 1:1-4; Luk 1:13, 16, 17.

Ovuẹ nọ Jọn o je whowho na o fiobọhọ kẹ ahwo nọ a jẹ gaviezọ kẹe riẹ nọ Jesu ohwo Nazarẹt na họ Mesaya nọ a ya eyaa riẹ na. (Matiu 11:10) Jọn ọ jẹ ta kẹ ahwo nọ a kurẹriẹ no izieraha rai re a jẹ họ-ame ro dhesẹ nọ a gine kurẹriẹ no. (Luk 3:3-6) Fikinọ Jọn ọ jẹ họ ahwo buobu ame, a se rie Ọhọahwo-Ame na. Jọn ọ họ Jesu ame, yọ ame-ọhọ nana họ ọnọ ọ mai wuzou kpaobọ.a​—Mak 1:9.

Ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe eware nana

• Ẹvẹ Jọn Ọhọahwo-Ame na o ro wo ohẹriẹ no idibo Ọghẹnẹ efa?

• Amono họ ọsẹgboni Jọn Ọhọahwo-Ame na?

• Ono ọ wha riẹ ze nọ a ro kpe Jọn Ọhọahwo-Ame na?

• Kọ Jọn Ọhọahwo-Ame na avọ Jesu a je lele ohwohwo hrowo oma?

• Bro ahwo a se Jọn evaọ Ebaibol na?

A ruẹaro kpahe iruo nọ o ti ru: A ruẹaro evaọ Ebaibol na inọ ọnyukọ Jihova ọ te ruẹrẹ edhere riẹ kpahe. Jọn o ru eruẹaruẹ nana gba keme o je whowho ovuẹ Jihova. (Malakae 3:1; Matiu 3:1-3) Jọn họ ọnọ ọ “ruẹrẹ ahwo họ kẹ Jihova.” O fiobọhọ kẹ ahwo Ju ruẹrẹ oma kpahe re a sae jẹ ovuẹ Jesu rehọ, ọnọ Ọghẹnẹ o vi ze.​—Luk 1:17.

Oghẹrẹ ohwo nọ ọ jọ: Jesu ọ ta nọ “evaọ usu ahwo nọ eyae i yẹ, ọnọ ọ rro vi Jọn Ọhọahwo-Ame na ọ rrọ họ, rekọ ọnọ ọ mae kawo evaọ Uvie obọ odhiwu ọ rro vi ei.” (Matiu 11:11) Jọn ọ jọ ọruẹaro gbe “ọnyukọ” nọ a ruẹaro riẹ evaọ Ebaibol na, fikiere odibo Ọghẹnẹ ọvuọvo nọ ọ kake rehọ iẹe jọ nọ a rẹ sae ta nọ ọ rro vi ei ọ rrọ họ. Rekọ ẹme yena nọ Jesu ọ ta na o dhesẹ re nọ Jọn o ti lele ei su evaọ obọ odhiwu hu.b Jọn o whu no taure Jesu o te ti rovie uvẹ nọ ahwo a sai ro kpobọ odhiwu fihọ. (Ahwo Hibru 10:19, 20) Ghele na, evaọ oke nọ Uvie Ọghẹnẹ u ti su otọakpọ na, Jọn ọ te jọ usu ahwo nọ a te rria otọakpọ na bẹdẹ bẹdẹ evaọ aparadase.​—Olezi 37:29; Luk 23:43.

Ọzae jọ nọ a re se Zẹkaraya avọ aye riẹ Ẹlizabẹt ae a yẹ Jọn. Zẹkaraya yọ ohwo Ju nọ ọ jọ ozerẹ. Edhere igbunu a ro yẹ Jọn keme oni riẹ ọ jọ ọga, yọ oni riẹ avọ ọsẹ riẹ a tẹ jẹ “kpako no.”​—Luk 1:5-7, 13.

Herọd Antipas ovie na họ ọnọ o vi ahwo nyai bru uzou Jọn. Aye riẹ nọ a re se Herọdias họ ọnọ ọ ta kẹ ọmọtẹ riẹ re ọ yare uzou Jọn mi ovie na. Herọd nọ o je se omariẹ ohwo Ju ọ rehọ Herọdias aye oniọvo riẹ, yọ Jọn ọ jẹ hae ta kẹe nọ onana u fo ho, fikiere Herọdias o te mukpahe Jọn.​—Matiu 14:1-12; Mak 6:16-19.

Ma rẹ jọ Ebaibol na ruẹ oware ovo nọ u dhesẹ nọ aimava na a je hrowo oma ha. (Jọn 3:25-30) Jọn ọ ta vẹvẹ nọ ọ nyaze re ọ ruẹrẹ edhere họ kẹ Mesaya na orọnikọ re o lele ei hrowo oma ha. Jọn ọ ta nọ ọ “nyaze be rọ ame họ ahwo ame . . . re [Jesu] ọ ruẹsi dhesẹ oma via kẹ Izrẹl.” Ọ tẹ jẹ ta nọ: “Ọnana họ Ọmọ Ọghẹnẹ.” (Jọn 1:26-34) Fikiere eva e were Jọn nọ ọ ruẹ nọ iruo usi uwoma ota Jesu e be nyaharo ziezi.