Epanọ Whọ Sai ro Wo Obokparọ
WỌHỌ epanọ esẹgbini a rẹ rẹrote emọ rai jẹ gwọlọ nnọ a wo obokparọ na, ere Ọsẹ obọ odhiwu mai ọ be rẹrote omai jẹ gwọlọ nnọ ma kparobọ. Fiki ẹruọsa riẹ, ọ ta eme buobu kpahe epanọ a re ro yeri uzuazọ obokparọ gbe epanọ a re ro yeri uzuazọ thọthọ. Evaọ uzẹme, nọ Ebaibol e jẹ ta kpahe ohwo nọ o bi yoẹme kẹ Ọghẹnẹ, e ta ududu inọ: “Koware koware nọ o ru, u re woyei obọ.”—Olezi 1:3.
O tẹ rrọ ere, kọ eme jabọ nọ ahwo buobu a gbe bi ro le uzuazọ obokparọ, ọrọ evawere gbe evevọwẹ t’obọ họ? Ma te muẹrohọ olezi nana ziezi o rẹ k’omai uyo na je dhesẹ kẹ omai epanọ ma sai ro wo obokparọ re.
“Edhere Ahwo Omuomu”
Ọso-ilezi na ọ vẹvẹ unu kpahe enwoma ọrọ ẹnya evaọ “edhere ahwo omuomu.” (Olezi 1:1) Ohwo ọsosuọ nọ ọ rrọ “omuomu” họ Setan Ẹdhọ na. (Matiu 6:13) Ikereakere na e ta k’omai inọ ọye họ ‘osu akpọ na’ gbe nnọ “akpọ na ọsoso ọ rọ obọ ogaga oyoma na.” (Jọn 16:11; 1 Jọn 5:19) Fikiere, u re gbunu hu inọ ehrẹ buobu nọ a be jọ akpọ na kẹ e vọ avọ iroro Ẹdhọ.
Didi oghẹrẹ ohrẹ ahwo omuomu a rẹ kẹ? Wọhọ epanọ o rrọ, ahwo omuomu a re rri Ọghẹnẹ vo. (Olezi 10:13) Ohrẹ rai, onọ a be rọ siọ Ọghẹnẹ, o da akpọ na kpobi fia. Akpọ inẹnẹ ọ be wha “urusio uwo, gbe urusio ibiaro gbe eheri uzuazọ” haro. (1 Jọn 2:16) Eme nọ ekwakwa awhusi a be rọ fa omai ovao kẹdẹ kẹdẹ họ “j’abọ kru oware kpobi nọ whọ rẹ sai wo t’obọ evaọ uzuazọ.” Evaọ akpọ na soso, ekọmpene a be raha igho gbidi gbidi ro whowho eware nọ a bi ru re a ruẹse tẹzẹ ahwo dẹ ae—o tẹ make rọnọ ahwo a gwọlọ e rai hayo a gwọlọ e rai hi. Yọ orọnikọ uruemu edadẹ erọ ahwo ọvo ewhowho nana u kpomahọ no ho. U nwene oghẹrẹ nọ akpọ na o rri obokparọ no.
Fikiere, dede nnọ nẹnẹ ahwo buobu a wo eware nọ a roro nnọ a hẹ sai wo vẹre he, a gbe bi le efe ghele. Oghẹrẹ nọ oma u re ru ai họ, who gbe wo eware nana ha, kiyọ whọ rẹ sai wo evawere he. Iroro nana e thọ, “o rọ orọ Ọsẹ na ha rekọ yọ o rọ akpọ na.”—1 Jọn 2:16.
Ọnọ ọ ma omai ọ riẹ oware nọ u re ru omai wo uvi obokparọ. Ohrẹ riẹ u wo ohẹriẹ no orọ “ahwo omuomu” na. Fikiere, ohwo ọ tẹ be gwọlọ wo aruoriwo Ọghẹnẹ yọ evaọ oke ovona ọ be nya edhere nọ akpọ na o fihọ nnọ u re su kpohọ obokparọ, yọ o wọhọ ẹsenọ ohwo ọ be gwọlọ nya idhere ivẹ ẹsiẹvo. O sae via ha. Agbẹta nọ Ebaibol na e rọ vẹvẹ unu nọ: “Wha kielele akpọ nana ha.”—Ahwo Rom 12:2.
Whọ Kuvẹ re Akpọ na Ọ Kpọ Owhẹ Hẹ
Akpọ nọ ọ rrọ otọ Setan na o re ru epaọ ẹsenọ ọ gwọlọ ewoma mai. Rekọ, u fo nọ ma rẹ yọroma. Kareghẹhọ inọ fiki isiuru oriobọ omobọriẹ Setan ọ rọ viẹ aye ọsosuọ na, Ivi, họ. Ọ tẹ rọ ẹkwoma aye na ro ru Adamu raha uzi. Nẹnẹ, Setan ọ be rehọ ahwo-akpọ vaha ohrẹ omuomu riẹ.
Wọhọ oriruo, a gwọlọ mi David, ọnọ o je ruiruo evaọ ekọmpene ilogbo jọ, inọ ọ rẹ gbẹ jọ iruo evaọ okenọ ahwo ọdekọ a te kpo no, yọ a re je vi ei kpohọ erẹ gaga fiki iruo na. David ọ ta nọ: “Me re no uwou evaọ irioke Ẹdọvo-Oka, me ve kpozi owọwọ Edene-Oka.” Fikinọ a ruẹ nnọ o rẹ gwọlọ omolahiẹ otiọye na re eware i te woma kẹ ohwo evaọ akpọ na, egbẹnyusu, imoni, avọ ibe-iruiruo riẹ a tuduhọ David awọ nọ: “Ru oware nọ o gwọlọ kpobi fiki uviuwou ra.” A lele i rie jiroro inọ uye o tẹ bẹe te umutho ikpe jọ ọvo yọ ọ dafia no. David ọ ta nọ: “A je rri ẹme na thọthọ inọ eware i ti woma kẹ uviuwou mẹ keme mẹ te wha igho buobu kpozi—inọ eware i ti woma kẹ omẹ. Dede nọ mẹ jọ kugbe uviuwou mẹ hẹ, egbẹnyusu mẹ a je jiri omẹ inọ igho nọ mẹ be kọ kẹ uviuwou mẹ o mai tube wuzou.” Wọhọ David, ahwo buobu a bi ruiruo gaga re a rehọ eware kpobi nọ a roro nnọ uviuwou rai a gwọlọ rọ kẹ ae. Kọ elele oghẹrẹ ohrẹ nana o rẹ wha obokparọ ze? Eme uviuwou o ginẹ gwọlọ?
Ẹdẹjọ nọ David o kpohọ erẹ iruo riẹ jọ o ro vuhu oware nọ uviuwou o ginẹ gwọlọ. “Ọmọtẹ mẹ, Angelica, ọ rọ ifonu se omẹ, ọ tẹ ta nọ: ‘Ọsẹ, eme whọ gbẹ rọ gwọlọ jọ uwou kugbe omai hi?’ Mẹ jẹ te viẹ no,” ere David ọ ta. Ẹme nọ ọmọtẹ riẹ ọ ta o lẹliẹ e riẹ fi obe họ inọ o bi no iruo na, wọhọ epanọ o rrọ iroro riẹ anwẹdẹ. David ọ tẹ jiroro nnọ ọ rẹ kẹ uviuwou riẹ oware nọ a ginẹ gwọlọ—koyehọ oke riẹ.
Efihiruo Ẹme Ọghẹnẹ Ọ rẹ Wha Obokparọ Ze
Ẹvẹ whọ sai ro mugba kẹ iroro ethọthọ nọ i bi titi evaọ akpọ nana? Ọso-ilezi na ọ ta k’omai inọ ohwo nọ o re wo obokparọ jẹ wereva họ ọnọ “awere riẹ ọ rẹ jọ evaọ uzi ỌNOWO; evaọ uzi riẹ ọ jẹ ghọghọ t’aso t’uvo.”—Olezi 1:2.
Okenọ Ọghẹnẹ ọ rehọ Joshua mu wọhọ osu orẹwho Izrẹl, ọ ta kẹ Joshua nọ: “Who re se [Ẹme Ọghẹnẹ] te aso te uvo.” Ẹhẹ, Ẹme Ọghẹnẹ nọ o re se je roro kpahe u wuzou, rekọ u te je fo inọ Joshua ọ rẹ “yọre oma ru epanọ a kere fihọ eva riẹ.” Uzẹme o rrọ, isase Ebaibol ọvo o rẹ nwani ru owhẹ wo obokparọ họ. Who re fi eware nọ who bi se họ iruo. Ọghẹnẹ ọ ta kẹ Joshua nọ: “Re edhere ra o kiehọ kẹ owhẹ wowoma, kẹsena who ve ti wo emamọ obọ okparọ.”—Joshua 1:8.
Dai roro kpahe ọmọ nọ ọ keria awọ ọsẹ hayo oni riẹ, avọ ovao nọ o rrọ ohwohwẹ nọ a bi se iku jọ nọ e rẹ were iẹe gaga kugbe na. O tẹ make rọnọ a se iku yena kugbe unuẹse buobu no vẹre, ẹkeriotọ otiọnana ọ rẹ were ae gaga. Epọvo na re, o rẹ were ohwo nọ o you Ọghẹnẹ re o se Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ—oke omawere nọ o re wo kugbe Ọsẹ obọ odhiwu riẹ. Ẹkwoma elele ohrẹ gbe ọkpọvio Jihova, ohwo otiọye na ọ vẹ te jọ “wọhọ ure nọ a kọ họ akotọ ame, nọ o rẹ mọ ubi evaọ ezi riẹ, ebe riẹ i re lo gbe he. Koware koware nọ o ru, u re woyei obọ.”—Olezi 1:3.
Ure nọ ọso-ilezi na o dhesẹ na u mu rro ze he. A kọe fihọ akotọ ame, o te je wo ohwo nọ ọ be rẹro tei. Epọvo na re, Ọsẹ obọ odhiwu mai ọ rẹ rehọ ohrẹ nọ ọ rrọ Ikereakere na kpọ iroro mai họ. Onana o rẹ whai ze nọ ma rẹ rọ jọ bọbọbọ ma ve je wo oghẹrẹ uruemu nọ u tho orọ Ọghẹnẹ.
‘Rekọ o rẹ jọ ere kẹ iru-umuemu na ha.’ Uzẹme, o sae wọhọ nnọ eware i bi woma kẹ ae evaọ ubroke, rekọ ukuhọ riẹ u ve ti yoma kẹ ai. A “rẹ sai dikihẹ eva obọ ẹdhọ na ha.” Ukpoye, “edhere ọnọ o re ru umuomu o re ti vrẹ.”—Olezi 1:4-6.
Fikiere whọ kẹ akpọ na uvẹ re ọ kpọ owhẹ hẹ. Dede nọ o sae jọnọ who wo ona gaga nọ whọ rẹ sae rọ kparobọ evaọ akpọ nana, yọroma kpahe oghẹrẹ nọ whọ be rehọ ona ra ruiruo hayo oghẹrẹ nọ whọ be kẹ akpọ na uvẹ rehọ owhẹ ruiruo. Ilale efe nọ u fioka ha o rẹ sae lẹliẹ ohwo “lo” wọhọ ẹbe. Evaọ abọdekọ riẹ, ewo emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ o rẹ wha uvi obokparọ gbe evawere ze.
Epanọ Whọ Sai ro Wo Obokparọ
Fikieme o rọ rrọ inọ ohwo o te lele ohrẹ Ọghẹnẹ, eware nọ o ru kpobi i re wou rie obọ? Orọnikọ ọso-ilezi na ọ jẹ ta kpahe obokparọ ọrọ akpọ nana ha. Oware nọ o rẹ lẹliẹ ohwo Ọghẹnẹ wo obokparọ họ eruo oreva Ọghẹnẹ—yọ oreva Ọghẹnẹ o rẹ kparobọ ẹsikpobi. Joma rri epanọ efihiruo ehri-izi Ebaibol e rẹ sai ru owhẹ wo obokparọ.
Uviuwou: Ikereakere na e hrẹ ezae uwou-orọo inọ a “you eyae rai wọhọ oma obọrai,” yọ e ta kẹ aye Oleleikristi inọ “ọ rehọ adhẹẹ kẹ ọzae riẹ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 5:28, 33) A tuduhọ esẹgbini awọ inọ a raha oke kugbe emọ rai, a lele emọ rai zaro, re a je wuhrẹ ai eware nọ e mai wuzou evaọ uzuazọ. (Iziewariẹ 6:6, 7; Ọtausiwoma Na 3:4) Ebaibol na e hrẹ esẹgbini re inọ: “Wha kpọ emọ rai eva ha.” A te fi ohrẹ nana họ iruo, o te lọhọ emọ obọ re a “yo ẹme enọ i yẹ” rai re a jẹ ‘dhẹ ọsẹ gbe oni rai.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 6:1-4) Elele ohrẹ Ọghẹnẹ nana o rẹ wha uzuazọ uviuwou obokparọ ze.
Egbẹnyusu: Ahwo buobu a gwọlọ egbẹnyusu. A ma omai avọ ẹgba gbe ẹgwọlọ nọ ma re ro you amọfa jẹ riẹ nnọ amọfa a you omai. Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ inọ ai “ohwo o you ohwo.” (Jọn 13:34, 35) Ma rẹ jọ usu inievo Ileleikristi mai ruẹ egbẹnyusu nọ ma rẹ sai you je fi eva họ ziezi. (Itẹ 18:24) Mai woma, ẹkwoma efihiruo ehri-izi Ebaibol na, ma rẹ sai ‘si kẹle Ọghẹnẹ’ yọ, wọhọ Abraham, a vẹ sai je se omai “ogbẹnyusu Ọghẹnẹ.”—Jemis 2:23; 4:8.
Ẹjiroro Evaọ Uzuazọ: Ukpenọ ma rẹ rria ababọ ẹjiroro kẹdẹ kẹdẹ, enọ e ginẹ kparobọ no a bi yeri uvi uzuazọ. A rehọ uzuazọ rai rọ kpahe uyerakpọ nana ha, onọ o dọmu hu na. Itee rai i re su kpohọ uvi evevọwẹ nọ o rẹ tọ nọ a be tẹrovi uvi ẹjiroro uzuazọ na. Eme ọ rẹ lẹliẹ ohwo yeri uvi uzuazọ? “Dhẹozọ Ọghẹnẹ, who koko izi riẹ; keme onana họ iruo kpobi nọ i te ohwo e ruo.”—Ọtausiwoma Na 12:13.
Ẹruore: Ma te wo Ọghẹnẹ wọhọ Ogbẹnyusu mai o rẹ jẹ kẹ omai ẹruore kpahe obaro na. Pọl ukọ na ọ tuduhọ Ileleikristi awọ inọ “a siọ ẹro ba ẹrọkpahọ efe nọ o muẹro ho, rekọ a rẹro kpahe Ọghẹnẹ.” Enẹ a ti ro “fi otọhotọ uwoma họ kẹ oma rai be hẹrẹ obaro, re uzuazọ nọ o ghine rọ uvi uzuazọ o ruẹse te ae obọ.” (1 Timoti 6:17-19) Uvi uzuazọ nana o te tha kẹle nọ Uvie Ọghẹnẹ nọ o rrọ obọ odhiwu u te zihe Aparadase ziọ otọakpọ nana no.—Luk 23:43.
Who te bi fi ehri-izi Ebaibol họ iruo, orọnikọ a te ko owhẹ dhere no ebẹbẹ hẹ, rekọ edada gbe uweri nọ irumuomu na a be rọ bẹ oma rai na e te th’owhẹ wa. David, ọnọ ma fodẹ vẹre na, gbe ima ahwo buobu efa wọhọ ọyomariẹ, a ruẹ erere nọ ọ rrọ efihiruo ehri-izi Ebaibol no evaọ uzuazọ rai. Nọ ọ ruẹ iruo nọ e te rehọ oke riẹ ga hrọ họ no, David ọ tẹ ta nọ: “Me bi yere Ọghẹnẹ rọkẹ usu nọ me wo kugbe aye gbe emọ mẹ avọ ọghọ nọ mẹ be rọ gọ Jihova Ọghẹnẹ wọhọ ọkpako ukoko.” Agbẹta nọ ọso-olezi na ọ rọ ta kpahe ohwo nọ ọ be gaviezọ kẹ ohrẹ Ọghẹnẹ nọ: “Koware koware nọ o ru, u re woyei obọ”!
[Omaa Iyẹrẹ-iruo nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
EWARE ISOI NỌ E RẸ WHA OBOKPARỌ ZE
1 Whọ kuvẹ re itee akpọ na e kpọ owhẹ hẹ.
2 Se je roro didi kpahe Ẹme Ọghẹnẹ kẹdẹ kẹdẹ.
3 Fi ohrẹ Ebaibol họ iruo evaọ uzuazọ ra.
4 Ru Ọghẹnẹ họ ogbẹnyusu ra.
5 Dhozọ Ọghẹnẹ uzẹme na, je koko ijaje riẹ.
Ọtausiwoma Na 12:13
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]
Kọ who bi lele edhere nọ o re su kpohọ obokparọ?