Jihova O Re Wuhrẹ Omai Epanọ Ma Re Kele Edẹ Mai
“Wuhrẹ omai re ma kele edẹ mai re ma fi eva mai họ areghẹ olele.”—OLEZI 90:12.
1. Fikieme u je fo re ma yare Jihova re o wuhrẹ omai epanọ ma re “kele edẹ mai”?
JIHOVA ỌGHẸNẸ họ Ọnọma gbe Ọkokẹ Uzuazọ mai. (Olezi 36:9; Eviavia 4:11) Fikiere ohwo ọvo nọ ọ riẹ vi ei nọ o re wuhrẹ omai epanọ ma rẹ rehọ ikpe uzuazọ mai ro ruiruo avọ areghẹ ọ riẹ hẹ. Fikiere, nwani fo, ọso-ilezi na ọ yare Ọghẹnẹ nọ: “Wuhrẹ omai re ma kele edẹ mai re ma fi eva mai họ areghẹ olele.” (Olezi 90:12) Olezi avọ 90 na, oria nọ ma re jo duku ayare ọyena, o ghine fo oware nọ ma re roro kpahe ziezi. Rekọ, joma kake kẹ ọkiẹriwo ọkpẹkpẹe ọrọ ole nana nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ ẹgba na.
2. (a) Ono a fodẹ wọhọ ọnọ o kere Olezi avọ 90 na, kọ okevẹ o wọhọ nọ a ro kere iei? (b) Ẹvẹ u fo nọ Olezi avọ 90 na o re kpomahọ eriwo mai kpahe uzuazọ?
2 Eme nọ e rrọ ehru Olezi avọ 90 na i se rie “olẹ Mosis, ohwo Ọghẹnẹ na.” Nọ olezi nana o fiẹgba họ okpẹkpẹe uzuazọ ohwo-akpọ na, o wọhọ nọ a kere i rie evaọ okenọ a siwi emọ Izrẹl no igbo Ijipti no evaọ etoke onya owotọ ikpe 40 rai evaọ igbrẹwọ na, okenọ uwhu idu buobu o rọ rehọ oge nọ ọ kare ẹrọwọ na ziọ oba. (Ikelakele 32:9-13) Epanọ o rrọ kpobi, Olezi avọ 90 o dhesẹ nọ uzuazọ ahwo-akpọ sebaẹgba o rrọ kpẹkpẹe. Fikiere, u fo nọ ma rẹ rehọ edẹ eghaghae mai na ro ruiruo avọ areghẹ.
3. Eme họ igogo eware nọ e rọ Olezi avọ 90 na?
3 Evaọ Olezi avọ 90, owọ 1 rite ọrọ avọ 6 u dhesẹ Jihova wọhọ oria ẹria ebẹdẹ bẹdẹ mai. Owọ avọ 7 rite ọrọ avọ 12 u dhesẹ oware nọ ma gwọlọ re ma sae rehọ ikpe uzuazọ okpẹkpẹe mai na ro ruiruo evaọ edhere nọ ọ rẹ were iẹe. Yọ wọhọ epanọ a dhesẹ evaọ owọ avọ 13 rite ọrọ avọ 17, ma wo ẹgwọlọ ọgaga ọrọ ewo uyoyou-ẹwo gbe oghale Jihova. Uzẹme, orọnikọ olezi ọnana ọ be ta kpahe eware nọ e be via k’omai omomọvo wọhọ idibo Jihova ha. Ghele na, u fo re ma si eme olẹ urirẹ riẹ na te udu mai. Fikiere, joma rehọ ibiaro ahwo nọ e rehọ oma mudhe kẹ Ọghẹnẹ rri Olezi avọ 90 kpekpekpe.
Jihova—“Oria Adhẹzọ” Mai
4-6. Ẹvẹ Jihova ọ rọ rrọ “uvi adhẹzọ” k’omai?
4 Ọso-ilezi na ọ rehọ eme nana muhọ: “O Jihova, whẹ họ uvi adhẹzọ mai no ige ruọ ige kpobi. Taure a te ti yẹ igbehru na, hayo re whọ tẹ te ma akpọ na gbe otọ na avọ edada eyẹ, rite bẹdẹ bẹdẹ yọ owhẹ rọ Ọghẹnẹ.”—Olezi 90:1, 2, NW.
5 Rọkẹ omai “Ọghẹnẹ bẹdẹ bẹdẹ” na, Jihova, yọ “uvi adhẹzọ”—adhẹzọ abọ-ẹzi. (Ahwo Rom 16:26) Udu u re kie omai vi keme ọ rrọ etẹe ẹsikpobi re o fiobọhọ k’omai wọhọ “ọnọ o re yo elẹ.” (Olezi 65:2) Fikinọ ma bi gbolo awa-ọruọ mai se Ọsẹ obọ odhiwu mai ẹkwoma Ọmọ oyoyou riẹ, ‘udhedhẹ Ọghẹnẹ nọ u vi eriariẹ kpobi o rẹ sẹro udu gbe iroro mai.’—Ahwo Filipai 4:6, 7; Matiu 6:9; Jọn 14:6, 14.
6 Ma rẹ reawere omofọwẹ abọ-ẹzi keme, Jihova ọ rrọ “uvi adhẹzọ” k’omai. Ọ tẹ jẹ kẹ “uwou”—ẹsejọhọ onọ u dhesẹ ukoko ahwo riẹ—wọhọ adhẹzọ abọ-ẹzi, oria nọ ithuru-igodẹ iyoyou e be jọ fiba uyero omofọwẹ mai gaga. (Aizaya 26:20; 32:1, 2; Iruẹru 20:28, 29) Ofariẹ, ejọ evaọ usu mai a no iviuwou nọ e gọ Ọghẹnẹ krẹkri no ze yọ ma rọ ẹro mai ruẹ no inọ ọ ghinẹ rrọ “uvi adhẹzọ no ige ruọ ige kpobi.”
7. Evaọ oghẹrẹ vẹ a ro “yẹ” igbehru na jẹ ma otọakpọ na avọ “edada eyẹ”?
7 Jihova ọ rrọ no taure a te ti “yẹ” (NW ) igbehru na hayo taure a tẹ te ma otọakpọ na avọ “edada eyẹ.” (NW ) A tẹ rehọ eriwo ohwo-akpọ rri rie, ẹma otọakpọ na avọ ekwakwa riẹ kpobi, o gwọlọ omodawọ ulogbo. Yọ ẹkwoma ẹme na inọ a “yẹ” igbehru na gbe inọ a ma otọakpọ na avọ “edada eyẹ,” ọso-ilezi na ọ be rọ adhẹẹ ologbo kẹ epanọ iruo nọ Jihova o ru evaọ ẹma eware enana e rro te. Kọ u gbe fo re ma wo adhẹẹ gbe ovuhumuo ọvona kẹ iruo abọ Ọnọma na?
Jihova Ọ Rrọ Etẹe k’Omai Ẹsikpobi
8. Eme ẹme na inọ Jihova yọ Ọghẹnẹ “bẹdẹ bẹdẹ” o dhesẹ?
8 Ọso-ilezi na ọ so nọ: “Rite bẹdẹ bẹdẹ yọ owhẹ rọ Ọghẹnẹ.” Ẹvẹrẹ ọsosuọ nọ a fa “bẹdẹ bẹdẹ” na o sai dhesẹ eware nọ i wo ekuhọ rekiyọ a re riẹ oke ekuhọ rai dẹẹ hẹ. (Ọnyano 31:16, 17; Ahwo Hibru 9:15) Rekọ, evaọ Olezi 90:2 gbe eria efa jọ evaọ Ikereakere Hibru na, otofa “bẹdẹ bẹdẹ” na họ ‘oke nọ u wo oba ha.’ (Ọtausiwoma Na 1:4) Re a ta nọ Ọghẹnẹ o wo emuhọ họ o sai gede omai aro. Ghele na, Jihova o wo emuhọ họ yọ o ti wo ekuhọ họ. (Habakuk 1:12) Ọ rẹ jariẹ ẹsikpobi jẹ ruẹrẹ oma kpahe re o fiobọhọ k’omai.
9. Eme ọso-ilezi na ọ rehọ ikpe odu ẹria ohwo-akpọ rọ wawo?
9 Ẹzi ọ kẹ ọso-ilezi na ẹgba rehọ odu ikpe ọrọ ẹria ohwo-akpọ rọ wawo etoke nọ o kpẹre gaga evaọ eriwo Ọnọma ebẹdẹ bẹdẹ na. Nọ ọ jẹ t’ẹme kẹ Ọghẹnẹ, o kere nọ: “Who re ru ohwo zihe ruọ ẹkpẹ, whọ jẹ ta nọ, ‘O whai emọ ahwo, wha zihe!’ Keme odu-ikpe ọvo eva aro ra ọ wọhọ odẹ nọ o kpemu evaọ okenọ o vrẹ no, hayo ohẹrẹ evaọ oke aso.”—Olezi 90:3, 4.
10. Ẹvẹ Ọghẹnẹ o ro ru ohwo re o “zihe ruọ ẹkpẹ”?
10 Ohwo-akpọ o re whu, yọ Ọghẹnẹ o re ru ei “zihe ruọ ẹkpẹ.” Otọ riẹ họ, ohwo-akpọ o re zihe kpohọ “ẹkpẹ,” wọhọ ovu otọ. Koyehọ, Jihova ọ be ta nọ: ‘Zihe kpohọ ovu otọ nọ a ma owhẹ no ze na.’ (Emuhọ 2:7; 3:19) Onana u kie kpahe ahwo kpobi—egba hayo eyẹlẹ, edafe hayo iyogbere—keme ohwo-akpọ sebaẹgba ọvuọvo ọ rẹ ‘sae ta oniọvo, hayo hwaosa uzuazọ riẹ kẹ Ọghẹnẹ hẹ, re ọ rria bẹdẹ bẹdẹ.’ (Olezi 49:6-9) Rekọ ẹvẹ ma rẹ kẹ uyere te inọ ‘Ọghẹnẹ ọ rehọ Ọmọ ọvo riẹ kẹ, re kohwo kohwo nọ ọ rọwo riẹ o ve wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ’!—Jọn 3:16; Ahwo Rom 6:23.
11. Fikieme ma sae rọ ta nọ oke nọ o rrọ thethei k’omai o rrọ kpẹkpẹe gaga kẹ Ọghẹnẹ?
11 No eriwo Jihova ze, makọ Methusẹla nọ ọ kpako te ikpe 969 na dede ọ rria te ẹdẹ ọvo ho. (Emuhọ 5:27) Rọkẹ Ọghẹnẹ ikpe odu e wọhọ odẹnukpo—etoke euwa 24 gheghe—nọ o tẹ vrẹ no. Ọso-ilezi na ọ tẹ jẹ fodẹ nọ rọkẹ Ọghẹnẹ ikpe odu e wọhọ euwa ene nọ oroiro o re ro rrou evuẹ evaọ aso. (Ibruoziẹ 7:19) Fikiere, u re vevẹ nọ oke nọ o rrọ thethei k’omai o rrọ kpẹkpẹe gaga kẹ Ọghẹnẹ ebẹdẹ bẹdẹ na, Jihova.
12. Evaọ oghẹrẹ vẹ Ọghẹnẹ o re ro “su ahwo vrẹ”?
12 Wo ohẹriẹ no ẹria ebẹdẹ bẹdẹ Ọghẹnẹ, uzuazọ ohwo-akpọ enẹna o ghinẹ rrọ kpẹkpẹe. Ọso-ilezi na ọ ta nọ: “Who re su ahwo vrẹ: a vẹ jọ wọhọ [owezẹ] ohiohiẹ, evẹ jọ wọhọ ẹbe nọ ọ rẹ ruọ; irioke evẹ jọ rọrọ wọhọ ẹbe nọ ọ rẹ ruọ; owọwọ e hiẹ no e vẹ ya.” (Olezi 90:5, 6) Mosis ọ ruẹ idu emọ Izrẹl buobu nọ i whu evaọ igbrẹwọ na, wọhọ ẹsenọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹvo ‘su ai vrẹ.’ A fa oria olezi nana enẹ: “Who hwere ahwo vrẹ evaọ owezẹ uwhu.” (New International Version) Evaọ abọdekọ riẹ, uzuazọ ahwo-akpọ sebaẹgba yọ “owezẹ ohiohiẹ” orọ etoke ọkpẹkpẹe—nọ a tẹ rehọ iẹe wawo owezẹ aso ọvo.
13. Ẹvẹ ma rọ “wọhọ ẹbe,” kọ ẹvẹ onana u re kpomahọ iroro mai?
13 Ma ‘wọhọ ẹbe nọ ọ rẹ jọ bọbọbọ evaọ ohiohiẹ’ rekọ nọ o yolo no evaọ owọwọ evaọ otọ ẹroro ọgaga ọre na. Ẹhẹ, uzuazọ mai o rrọ kpẹkpẹe wọhọ ẹbe nọ o re lo no evaọ ẹdẹ ọvo. Fikiere, j’oma raha okwakwa oghaghae onana kufiẹ hẹ. Ikpoye, ma rẹ gwọlọ ọkpọvio Ọghẹnẹ kpahe epanọ u fo nọ ma rẹ rehọ ikpe mai nọ i kiọkọ evaọ eyero ọnana ro ruiruo.
Jihova O re Fiobọhọ k’Omai “Kele Edẹ Mai”
14, 15. Didi orugba Olezi 90:7-9 o wo kẹ emọ Izrẹl na?
14 Rọ kpahe Ọghẹnẹ, ọso-ilezi na o fibae nọ: “Fiki evedha ra a jẹ rọ omai ekpe; fiki ofu ra ozọ o jẹ rọ omai emuo. Who fi imuomu mai họ obọaro ra, izi elẹlẹ e raha mai i re vevẹ evaọ aro ra. Keme edẹ mai kpobi e rọ udevie ofu ra vrẹ, ikpe mai e rẹ vrẹ kerọ ẹwẹokuo.”—Olezi 90:7-9.
15 Emọ Izrẹl nọ e kare ẹrọwọ ‘a whu fiki evedha Ọghẹnẹ.’ ‘Ofu riẹ o je kpokpo’ ai, hayo a jẹ ‘dhozọ fiki ofu riẹ.’ (New International Version) ‘A jọ eva igbrẹwọ na kpe ejọ’ fiki obrukpe Ọghẹnẹ kpahe ae. (1 Ahwo Kọrint 10:5) Jihova o ‘fi imuomu rai họ obaro riẹ.’ O se rai ti guọvunu fiki umuomu-uruo ẹgbede rai, rekọ makọ “izi elẹlẹ . . . raha” rai, hayo izieraha nọ a ko dhere, e jọ ‘vevẹ evaọ aro riẹ.’ (Itẹ 15:3) Wọhọ enọ e riabe ofu Ọghẹnẹ, emọ Izrẹl nọ i kurẹriẹ hẹ na ‘ikpe rai e vrẹ kerọ ẹwẹokuo.’ Fikiere, uzuazọ okpẹkpẹe mai na o wọhọ ofou nọ ọ rẹ nya inwe mai vrẹ wọhọ ẹwẹ-okuo gheghe.
16. Otẹrọnọ ahwo jọ a be rara uzi evaọ idhere, eme u fo nọ a re ru?
16 Otẹrọnọ ohwo jọ evaọ usu mai ọ be lẹlẹ raha uzi, ma rẹ sae ko uruemu utioye na dhere no ibe ahwo-akpọ evaọ ubroke. Rekọ umuomu-uruo idhere mai na o rọ ‘vevẹ evaọ aro Jihova,’ yọ owojẹ mai o te raha usu mai kugbei. Re ma sae wariẹ wo usu kugbe Jihova, u fo nọ ma rẹ lẹ kẹ erọvrẹ riẹ, siobọno umuomu mai, jẹ rọ oma-uyere dede obufihọ abọ-ẹzi ekpako Ileleikristi rehọ. (Itẹ 28:13; Jemis 5:14, 15) Ẹvẹ oyena o mai woma te vi ‘ikpe mai nọ e rẹ vrẹ kerọ ẹwẹokuo,’ avọ ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ mai nọ o rẹ jọ ọza!
17. Ẹvẹ uzuazọ ahwo buobu u re theri te, kọ eme ọ vọ ikpe uzuazọ mai?
17 Rọ kpahe uzuazọ okpẹkpẹe ahwo-akpọ sebaẹgba, ọso-ilezi na ọ ta nọ: “Edẹ ikpe mai i re te udhukposa gbe ikpe, otẹrọ fiki omoga i re te udheone; omoga na o rọ uye gbe omaorọ; u re kri hrọhọ o vẹ nwane ra vrẹ.” (Olezi 90:10) Ikpe 70 họ uthethe uzuazọ ahwo buobu, yọ okenọ ọ kpako te ikpe 85 no, Kaleb ọ fodẹ ogaga aghẹruẹ riẹ. Ejọ nọ e vrẹ umuo oyena e riẹ, wọhọ Erọn (123), Mosis (120), gbe Joshua (110). (Ikelakele 33:39; Iziewariẹ 34:7; Joshua 14:6, 10, 11; 24:29) Rekọ oge ababọ-ẹrọwọ nọ o no Ijipti ze na, enọ a kere edẹ rai fihotọ nọ e jọ umuo ikpe 20 kpehru a whu evaọ etoke ikpe 40. (Ikelakele 14:29-34) Nẹnẹ, evaọ erẹwho buobu uthethe uzuazọ ahwo buobu o gbẹ rọ umuo nọ ọso-ilezi na ọ fodẹ na. Ikpe uzuazọ mai e vọ avọ “uye gbe omaorọ.” E rẹ dhẹ kpatakpata, yọ e “vẹ nwane ra vrẹ.”—Job 14:1, 2.
18, 19. (a) Eme u dhesẹ re ma “kele edẹ mai re ma fi eva mai họ areghẹ olele”? (b) Eme areghẹ nọ ma re dhesẹ ọ rẹ wọ omai ru?
18 Ọso-ilezi na ọ tẹ so haro nọ: “Ono ọ be kareghẹhọ ogaga ofu ra, kọ ogbẹrọnọ ofu ra avọ ozọ? Fikiere wuhrẹ omai re ma kele edẹ mai re ma fi eva mai họ areghẹ olele.” (Olezi 90:11, 12) Ohwo ọvuọvo evaọ usu mai ọ riẹ ogaga ofu Ọghẹnẹ hayo oghẹrẹ nọ ofu riẹ ọ rro te he, yọ onana u re fiba ozodhẹ adhẹẹ mai kẹ Jihova. Evaọ uzẹme, o rẹ wọ omai re ma yare iẹe re o “wuhrẹ omai [epanọ ma sai ro] kele edẹ mai re ma fi eva mai họ areghẹ olele.”
19 Eme ọso-ilezi na yọ olẹ inọ Jihova o wuhrẹ ahwo riẹ epanọ a re ro dhesẹ areghẹ evaọ edẹ rai nọ i kiọkọ nọ a re riwi ghaghae je ro ruiruo evaọ edhere nọ Ọghẹnẹ ọ jẹrehọ. Oware wọhọ edẹ 25,500 eye e rọ etoke uzuazọ ikpe 70. Ghele na, makọ unuikpe nọ ma rrọ kpobi, ‘ma riẹ epanọ uzuazọ mai o te jọ odẹ n’otha ha. Keme mai yọ igrigri nọ e rẹ via omoke kakao e vẹ nwane rayẹ no.’ (Jemis 4:13-15) Nọ ‘oke gbe eware idudhe e rẹ via k’omai kpobi’ na, ma rẹ sae ta epanọ ma te rria kri te he. Fikiere, joma lẹ kẹ areghẹ nọ ma rẹ rọ rẹriẹ aro dhe edawọ, ro yerikugbe amọfa ziezi, je ro ru utho ẹgba mai kpobi evaọ egagọ Jihova enẹna—nẹnẹ na! (Ọtausiwoma Na 9:11; Jemis 1:5-8) Jihova ọ be kpọ omai ẹkwoma Ẹme riẹ, ẹzi, gbe ukoko riẹ. (Matiu 24:45-47; 1 Ahwo Kọrint 2:10; 2 Timoti 3:16, 17) Ereghẹ odhesẹ ọ rẹ wọ omai ‘kake gwọlọ Uvie Ọghẹnẹ’ jẹ rehọ edẹ mai ro ruiruo evaọ edhere nọ ọ rẹ wha orro se Jihova je ru udu riẹ ghọghọ. (Matiu 6:25-33; Itẹ 27:11) Uzẹme, ebẹbẹ mai kpobi e rẹ nwani re he nọ ma tẹ be rehọ udu kpobi gọe, rekọ o rẹ ghinẹ wha oghọghọ ulogbo ze.
Oghale Jihova O rẹ Wha Oghọghọ s’Omai
20. (a) Ẹvẹ Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ re “ohrọ”? (b) Ẹvẹ Jihova o re yerikugbe omai otẹrọnọ ma ruthọ gaga rekọ ma te dhesẹ uvi ekurẹriẹ?
20 Ẹvẹ u re woma te otẹrọnọ ma rẹ sae ghọghọ evaọ etoke uzuazọ mai nọ u kiọkọ kpobi! Rọ kpahe onana, Mosis ọ yare nọ: “ỌNOWO, zihe ze! Ẹvẹ u re krite? Jọ ohrọ idibo ra o re owhẹ! Jọ evaọ irioke rehọ uyoyou ra vọ eva mai, re ma ghọghọ [re] eva ewere omai eva edẹ mai kpobi.” (Olezi 90:13, 14) Ọghẹnẹ o re ruthọ họ. Ghele na, ọ rẹ re “ohrọ” je ‘kuoma rẹriẹ’ no ofu riẹ gbe uye orọkẹ ahwo evaọ okenọ unuovẹvẹ riẹ kpahe owojẹ utioye na o te wha enwene ze evaọ uruemu irumuomu nọ i kurẹriẹ na. (Iziewariẹ 13:17) Fikiere, ma tẹ maki ruthọ gaga rekiyọ ma dhesẹ uvi ekurẹriẹ, Jihova ọ te ‘rehọ uyoyou-ẹwo riẹ vọ eva mai,’ ma ve ti wo ẹjiroro nọ ma rẹ rọ “ghọghọ.” (Olezi 32:1-5) Yọ ẹkwoma ẹnyalele edhere okiẹrẹe, ma te ruẹ uyoyou omarokpotọ Ọghẹnẹ kẹ omai jẹ sae “ghọghọ . . . eva edẹ mai kpobi”—ẹhẹ, evaọ etoke uzuazọ mai nọ u kiọkọ kpobi.
21. Evaọ eme nọ a kere fihọ Olezi 90:15, 16 na, eme o wọhọ nọ Mosis ọ be yare?
21 Ọso-ilezi na ọ lẹ whawha nọ: “Ru edẹ evawere mai bu vi epanọ whọ kẹ omai uye te, jegbe ikpe nọ ma jẹ ruẹ eyoma: dhesẹ iruo ra kẹ idibo ra, gbe oruaro ogaga ra kẹ emọ ra.” (Olezi 90:15, 16) O wọhọ nọ Mosis ọ be yare Ọghẹnẹ re ọ rehọ evawere nọ i bu vi edẹ uye rai gbe etoke ikpe nọ a rọ ruẹ-uye okpẹtu ghale Izrẹl. Ọ yare nọ “iruo” Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ rọ ghale emọ Izrẹl e jọ vevẹ kẹ idibo Riẹ gbe nnọ oruaro Riẹ u dhesẹ omavia kẹ emọ rai. Nwani fo, ma rẹ sae lẹ nọ eghale i te ahwo-akpọ ẹmeoyo evaọ akpọ ọkpokpọ nọ Ọghẹnẹ ọ y’eyaa riẹ na.—2 Pita 3:13.
22. Wọhọ epanọ Olezi 90:17 o ta, eme ma rẹ sae lẹ kẹ?
22 Olezi avọ 90 o kuhọ avọ ayare ọnana: “Jọ aruoriwo Ọnowo ỌGHẸNẸ mai u bru omai ze, ru iruo abọ mai re i wo [aro] kẹ omai, e, ru iruo abọ mai wo [aro] kẹ omai.” (Olezi 90:17) Eme enana i dhesẹ nọ ma rẹ sae lẹ se Ọghẹnẹ re ọ ghale omodawọ mai evaọ egagọ riẹ. Wọhọ Ileleikristi nọ a wholo hayo egbẹnya rai, “igodẹ efa” na, ma rẹ ghọghọ nọ “aruoriwo Ọnowo” o bi bru omai ze.” (Jọn 10:16) Ẹvẹ eva e rẹ were omai te inọ Ọghẹnẹ o ‘ru iruo abọ mai wo aro’ no wọhọ enọ i bi whowho Uvie na gbe evaọ idhere efa!
Joma Gbẹ Hai Kele Edẹ Mai
23, 24. Ẹvẹ ma sai ro wo erere no eroro kpahe Olezi avọ 90 na ze?
23 U fo nọ eroro kpahe Olezi avọ 90 o re ru ẹrorọsuọ mai kpahe Jihova, “oria adhẹzọ” mai na, rro viere. Ẹkwoma eroro kpahe eme nọ ọ ta kpahe okpẹkpẹe uzuazọ, ma rẹ riẹ vevẹ inọ ma wo ẹgwọlọ rọkẹ ọkpọvio Ọghẹnẹ evaọ ekele edẹ mai. Yọ otẹrọnọ ma ruabọhọ ẹgwọlọ gbe edhesẹ areghẹ Ọghẹnẹ, ma wo imuẹro ewo uyoyou-ẹwo gbe oghale Jihova.
24 Jihova ọ te gbẹ hai wuhrẹ omai epanọ ma re kele edẹ mai. Yọ ma te yoẹme kẹ uthubro riẹ, ma te sai gbe kele edẹ mai bẹdẹ bẹdẹ. (Jọn 17:3) Rekọ, otẹrọnọ ma re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ, Jihova ọ rẹ jọ adhẹzọ mai hrọ. (Jud 20, 21) Wọhọ epanọ ma te ruẹ evaọ uzoẹme n’otha na, a ru ẹme ọnana vevẹ ziezi evaọ eme uduotahawọ nọ e rrọ Olezi avọ 91.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Ẹvẹ Jihova ọ rọ rrọ “oria adhẹzọ” k’omai?
• Fikieme ma sae rọ ta nọ Jihova ọ ruẹrẹ oma kpahe ẹsikpobi re o fiobọhọ k’omai?
• Ẹvẹ Jihova o re ro fiobọhọ k’omai “kele edẹ mai”?
• Eme o re fiobọhọ k’omai “ghọghọ . . . eva edẹ mai kpobi”?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]
Taure “igbehru e [tẹ] dhẹvia” yọ Jihova ọ rrọ Ọghẹnẹ no
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]
No eriwo Jihova ze, Methusẹla nọ ọ kpako te ikpe 969 na ọ rria te ẹdẹ ọvo ho
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 12]
Jihova o “ru iruo abọ mai re i wo [aro]” no