Jọ Ẹme Ọghẹnẹ Ọ Jọ Elo Kẹ Edhere Ra
“Ẹme ra . . . họ elo kẹ edhere mẹ.”—OLEZI 119:105.
1, 2. Evaọ otọ iyero vẹ ẹme Jihova ọ rẹ rọ jọ elo kẹ edhere mai?
ẸME Jihova ọ rẹ jọ elo kẹ edhere mai nọ ma tẹ kuvẹ nọ o jọ ere. Re ma reawere elo abọ-ẹzi otiọye na, ma rẹ jọ enọ e rẹ roma totọ wuhrẹ Ebaibol na ziezi je fi ohrẹ riẹ họ iruo. Ẹsiẹ ọvo ma sae rọ ta wọhọ ọso-ilezi na inọ: “Ẹme ra họ ukpẹ kẹ awọ mẹ, ọye họ elo kẹ edhere mẹ.”—Olezi 119:105.
2 Enẹna joma ta ẹme kpahe Olezi avọ 119:89-176. Evuẹ nọ e rrọ awọ Ebaibol nana a re gbiku rai hi, yọ a ghale rai fihọ abọ 11 sa-sa. E rẹ sai fi obọ họ kẹ omai daji edhere uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.—Matiu 7:13, 14.
Fikieme Ma re ro Wo Uyoyou kẹ Ẹme Ọghẹnẹ?
3. Ẹvẹ Olezi avọ 119:89, 90 o ro dhesẹ nọ ma rẹ sae rẹro so ẹme Ọghẹnẹ?
3 Uyoyou kẹ ẹme Jihova o rẹ kẹ omai ẹgba abọ-ẹzi. (Olezi 119:89-96) Ọso-ilezi na ọ so nọ: “Ẹme ra ọrọ bẹdẹ bẹdẹ, eva ihru ra, O ỌNOWO. . . . Whọ ma akpọ na, who te ru ei dikihẹ whawha.” (Olezi 119:89, 90) Ẹkwoma ẹme Ọghẹnẹ—“ijaje obọ ehru” na—oyejabọ ọre, ọvẹre, gbe isi na e be rọ dhẹ wariẹ gbẹsinẹdẹ, otọakpọ na u te je dikihẹ kothi bẹdẹ bẹdẹ. (Job 38:31-33; Olezi 104:5) Ma rẹ sae rẹro so ẹme kpobi nọ o bi no unu Jihova ze; ẹme nọ Ọghẹnẹ ọ ta kpobi o re ‘ru gba’ nya lele ẹjiroro riẹ.—Aizaya 55:8-11.
4. Eme uyoyou kẹ ẹme Ọghẹnẹ u re ru kẹ idibo riẹ nọ e be ruẹ uye?
4 O hae jọnọ ọso-ilezi na o gbe ‘wo evawere kpahe uzi Ọghẹnẹ hẹ, ọ hai whu no eva uye riẹ.’ (Olezi 119:92) Orọnikọ erara e jẹ kẹe uye he; emọ Izrẹl nọ i gbabọ kẹ uzi Ọghẹnẹ họ enọ i mu kpahe iẹe. (Iruo-Izerẹ 19:17) Rekọ onana u ru udu whrehe iei hi, keme o you uzi Ọghẹnẹ nọ o rẹ kẹ ohwo ẹgba na. Eva Kọrint, Pọl ukọ na ọ jọ ‘ọza evaọ udevie imoni erue,’ ẹsejọhọ onọ o kẹre te “ikọ iride” nọ e jẹ gwọlọ gba eku họ iẹe uzou. (2 Ahwo Kọrint 11:5, 12-14, 26) Ghele na, Pọl ọ kparobọ evaọ ohọre abọ-ẹzi nana fikinọ o wo uyoyou kẹ ẹme Ọghẹnẹ. Nọ o rọnọ ma wo uyoyou kẹ Ẹme Ọghẹnẹ, Ebaibol na, je bi fi eme nọ e riẹe eva họ iruo na, ma re you inievo mai. (1 Jọn 3:15) Makọ omukpahọ akpọ na o rẹ lẹliẹ uthubro Ọghẹnẹ thọrọ omai ẹro ho. Ma rẹ ruabọhọ oreva riẹ uruo evaọ usu kugbe inievo mai nọ ma bi rẹro iruo evawere nọ ma ti ru kẹ Jihova bẹdẹ bẹdẹ na.—Olezi 119:93.
5. Ẹvẹ Esa Ovie na ọ rọ gwọlọ Jihova?
5 Evaọ ẹtavia oma nọ ma rọ kẹ Jihova, ma rẹ sae lẹ nọ: “Mẹ yọ ọ ra, siwi omẹ; keme mẹ gwọlọ ijaje ra.” (Olezi 119:94) Esa, ovie Juda, ọ gwọlọ Ọghẹnẹ o te je si egagọ erue no Juda. Eva okokohọ ologbo jọ evaọ ukpe avọ 15 ọrọ esuo Esa (963 B.C.E.), ahwo Juda “a tẹ reọvọ re a gwọlọ ỌNOWO na.” Ọghẹnẹ o te ru ‘re a rue riẹ,’ ọ tẹ “kẹ ae eri no oke oyena vrẹ.” (2 Iruẹru-Ivie 15:10-15) Oriruo nana ọ rẹ ta udu họ ọnọ o ghoro no ukoko Ileleikristi na no awọ re ọ wariẹ muọ Ọghẹnẹ họ ẹgwọlọ. Ọ te ghale jẹ thọ enọ e wariẹ ku usu kugbe ahwo riẹ.
6. Oghẹrẹ uzuazọ vẹ o te thọ omai no enwoma abọ-ẹzi?
6 Ẹme Jihova ọ rẹ kẹ areghẹ nọ ọ rẹ sae thọ omai no enwoma abọ-ẹzi. (Olezi 119:97-104) Ijaje Ọghẹnẹ i re ru omai wo areghẹ vi ewegrẹ mai. Ẹmeoyo kẹ ekareghẹhọ riẹ o rẹ kẹ omai orimuo, yọ ‘ekoko ijaje riẹ o rẹ lẹliẹ omai wo eriariẹ vi ekpako-soso.’ (Olezi 119:98-100) Otẹrọnọ eme Jihova e “were vi ọnyọ evaọ unu” mai, ma re mukpahe jẹ whaha “edhere erue kpobi.” (Olezi 119:103, 104) Onana o te thọ omai no enwoma abọ-ẹzi nọ ma bi yerikugbe enọ e rrọ ahwo Ọghẹnẹ hẹ, nọ i wo omovia jẹ rrọ eva gaga evaọ edẹ urere nana.—2 Timoti 3:1-5.
Ukpẹ kẹ Awọ Mai
7, 8. Re ma ru lele Olezi avọ 119:105, eme u fo nọ ma re ru?
7 Ẹme Ọghẹnẹ yọ ehri elo abọ-ẹzi nọ o re fu hu. (Olezi 119:105-112) Makọ ma rrọ Ileleikristi nọ a wholo hayo egbẹnya rai erọ “igodẹ efa,” ma rẹ ta nọ: “Ẹme ra họ ukpẹ kẹ awọ mẹ, ọye họ elo kẹ edhere mẹ.” (Jọn 10:16; Olezi 119:105) Ẹme Ọghẹnẹ ọ wọhọ ukpẹ nọ u bi ru edhere mai vẹ, re ma seba ezoruẹ je kie evaọ abọ-ẹzi. (Itẹ 6:23) Dede na, o gwọlọ nọ mai omomọvo ọ rẹ kẹ ẹme Jihova uvẹ re o jọ ukpe kẹ awọ riẹ.
8 U fo nọ ma re wo ọtamuo wọhọ ọnọ o kere Olezi avọ 119 na. Ọ gba riẹ mu inọ o re ghoro siọ ijaje Ọghẹnẹ ba ha. Ọ ta nọ: “Mẹ bọo ehao me te ru ei ga, re mẹ ruẹse vuhu ẹrẹreokie ijaje [Jihova].” (Olezi 119:106) Ma re rri aghare uwuhrẹ Ebaibol ẹsikpobi gbe obọ nọ ma re wo evaọ iwuhrẹ Ileleikristi ẹsikpobi vo ho.
9, 10. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ ahwo nọ a rehọ oma mudhe kẹ Jihova no a rẹ sai “zoruẹ no ijaje” riẹ, rekọ ẹvẹ ma sae rọ whaha onana?
9 Ọso-ilezi na o “zoruẹ no ijaje” Ọghẹnẹ hẹ, rekọ oyena o rẹ sae via kẹ ohwo nọ ọ rehọ oma mudhe kẹ Jihova no. (Olezi 119:110) Solomọn Ovie na o zoruẹ, dede nọ ọ jọ omọvo orẹwho nọ o rehọ oma mudhe kẹ Jihova no yọ o je ru eware nọ i dhesẹ nọ o wo areghẹ nọ o no obọ Ọghẹnẹ ze evaọ oke ọsosuọ. “Eyae erara na a ru [rie] thọ uzi” nọ a lẹliẹe ruọ edhọgọ.—Nehemaya 13:26; 1 Ivie 11:1-6.
10 “Okpe-emevra” na, Setan, ọ kpahe eta buobu fihọ. (Olezi 91:3) Wọhọ oriruo, ọnọ ọ jọ ukoko na vẹre ọ sae viẹ omai họ zoruẹ no edhere elo abọ-ẹzi kpohọ uyero ebi otu nọ ọ siọ-ẹrọwọ na. Evaọ udevie Ileleikristi nọ e jọ Tayataira, “Jezibẹl aye na” ọ jariẹ, ẹsejọhọ ẹko eyae jọ nọ i je wuhrẹ amọfa re a gọ edhọ je bru igberẹ. Jesu ọ rehọ abọ muoma je rri eyoma otiọye na ha, yọ ma re ru ere gbe he. (Eviavia 2:18-22; Jud 3, 4) Fikiere joma lẹ kẹ obufihọ Jihova re ma seba eghoro no ijaje riẹ rekọ re ma daji elo Ọghẹnẹ.—Olezi 119:111, 112.
Ẹgba nọ Ẹme Ọghẹnẹ Ọ rẹ Kẹ
11. Wọhọ epanọ Olezi avọ 119:119 o ta, ẹvẹ Ọghẹnẹ o rri irumuomu na?
11 Ma gbe zoruẹ no ijaje riẹ hẹ, Ọghẹnẹ ọ te sẹro mai. (Olezi 119:113-120) Ma rẹ jẹ “ahwo evaivẹ” rehọ họ, nwane wọhọ epanọ Jesu ọ rẹ siọ enọ i re dhẹ hayo roro ho nọ i se oma rai Ileleikristi nẹnẹ. (Olezi 119:113; Eviavia 3:16) Fikinọ ma be rehọ udu kpobi gọ Jihova, ọ rrọ ‘oria idhere kẹ omai’ yọ ọ te sẹro mai. O ti ru enọ e be rehọ ẹghẹ gbe erue ‘vru no ijaje riẹ oma vo.’ (Olezi 119:114, 117, 118; Itẹ 3:32) O rri ahwo muomu itieye na wọhọ “ovu” hayo egbẹ—oghẹrẹ enọ i re no oma isiliva gbe igoru ze okenọ a bi ru ai fo. (Olezi 119:119; Itẹ 17:3) Joma wo uyoyou kẹ ekareghẹhọ Ọghẹnẹ ẹsikpobi, keme ma gwọlọ jọ usu irumuomu nọ a te raha kufiẹ wọhọ egbẹ nọ i re no oma isiliva gbe igoru ze he!
12. Fikieme ozodhẹ Jihova u ro wuzou?
12 Ọso-ilezi na ọ ta kẹ Jihova nọ: “Uwo mẹ u bi nuhẹ fiki ozọ ra.” (Olezi 119:120) Uvi ozodhẹ Ọghẹnẹ nọ ma re wo, onọ ma re dhesẹ via ẹkwoma ẹwhaha eware nọ o mukpahe, o roja otẹrọnọ ọ rẹ sẹro mai wọhọ idibo riẹ. Uvi ozodhẹ nọ o wo kẹ Jihova u ru Job rria uzuazọ ukiẹrẹe. (Job 1:1; 23:15) Ozodhẹ Ọghẹnẹ u re fi obọ họ kẹ omai thihakọ evaọ edhere nọ Ọghẹnẹ ọ jẹrehọ ghelọ ebẹbẹ nọ ma re thihakọ rai. Dede na, ithihakọ o gwọlọ uvi olẹ nọ ma rẹ lẹ evaọ ẹrọwọ.—Jemis 5:15.
Lẹ Evaọ Ẹrọwọ
13-15. (a) Ẹvẹ ma sai ro wo ẹrọwọ inọ Ọghẹnẹ ọ te kuyo elẹ mai? (b) Eme ọ rẹ sae via ma gbẹ riẹ eme nọ ma rẹ jọ olẹ ta ha? (c) Dhesẹ epanọ Olezi avọ 119:121-128 o rẹ sai ro kiehọ ‘imidio mai nọ a sae ta ha’ evaọ olẹ.
13 Ma rẹ sae rehọ orọwọ lẹ avọ imuẹro inọ Ọghẹnẹ o ti fi obọ họ kẹ omai. (Olezi 119:121-128) Wọhọ ọso-ilezi na, u mu omai ẹro inọ a ti yo elẹ mai. Fikieme? Keme ma you ijaje Ọghẹnẹ “vi idọlọ-oro, je vi emamọ idọlọ-oro.” Ofariẹ, ma rehọ ‘ijaje Ọghẹnẹ kpobi inọ e gba.’—Olezi 119:127, 128.
14 Jihova o re yo elẹ mai keme ma be lẹ evaọ ẹrọwọ jẹ be roma totọ koko ijaje riẹ. (Olezi 65:2) Rekọ ẹvẹ o rẹ jọ otẹrọnọ ebẹbẹ mai i bu te epanọ ma rọ riẹ eme nọ ma rẹ jọ olẹ ta ha? O tẹ via ere ‘ẹzi na ọvo ọ rẹ lẹ kẹ omai avọ imidio nọ a sae ta ha.’ (Ahwo Rom 8:26, 27) Evaọ oke utioye na, Ọghẹnẹ ọ rẹ rehọ elẹ nọ a lẹ nọ a kere fihọ Ebaibol na wọhọ nọ ere o rrọ omai eva.
15 Ikereakere na e vọ avọ elẹ gbe eme nọ e nwani kiehọ ‘imidio mai nọ a sae ta ha.’ Wọhọ oriruo, rehọ Olezi 119:121-128. Eme nọ a jọ etenẹ ta na e rẹ sai kiehọ iyero mai. Wọhọ oriruo, ma tẹ be dhozọ nọ a ti kienyẹ omai, ma rẹ sae yare obufihọ Ọghẹnẹ oghẹrẹ nọ ọso-ilezi na ọ yare Ọghẹnẹ na. (Owọ avọ 121-123) Ma rehọ iẹe nnọ iroro-ejẹ ilogbo jọ nọ e rrọ bẹbẹ e rẹriẹ ovao dhe omai. Ma rẹ sae lẹ inọ ẹzi Jihova o fi obọ họ kẹ omai kareghẹhọ je fi ekareghẹhọ riẹ họ iruo. (Owọ avọ 124, 125) Dede nọ ma “mukpahe edhere erue kpobi,” o sai fo re ma yare Ọghẹnẹ re o fi obọ họ kẹ omai re ma seba ekie kẹ odawọ jọ nọ ma rẹ rọ thọ uzi riẹ. (Owọ avọ 126-128) Ma te bi se Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ, eria obufihọ itieye na e rẹ sae ziọ iroro mai nọ ma tẹ be lẹ se Jihova.
Obufihọ no Ekareghẹhọ Jihova Ze
16, 17. (a) Fikieme ma jẹ gwọlọ ekareghẹhọ Ọghẹnẹ, kọ ẹvẹ ma re rri rai? (b) Ẹvẹ amọfa a rẹ sai rri omai, rekọ eme o gine muẹme?
16 Re Ọghẹnẹ o yo elẹ mai, re ma jẹ reawere aruoriwo riẹ, ma re ru lele ekareghẹhọ Ọghẹnẹ. (Olezi 119:129-136) Nọ oware o rẹ sae thọ omai ẹro na, ma gwọlọ ekareghẹhọ iwoma Jihova nọ e rẹ rehọ ithubro gbe ijaje riẹ ziọ iroro mai. Epavo na re, ma wo ovuhumuo kẹ elo abọ-ẹzi nọ ma bi wo no otoriẹ okpokpọ kpobi nọ u bi no ẹme Ọghẹnẹ ze. (Olezi 119:129, 130) Ma tẹ jẹ vọ avọ uyere inọ Jihova o ru ‘ovao riẹ lo kẹ omai no’ evaọ ọjẹrehọ, dede nọ ‘ma be viẹ’ fikinọ amọfa a bi koko uzi riẹ hẹ.—Olezi 119:135, 136; Ikelakele 6:25.
17 O rẹ sai mu omai ẹro nọ ma ti gbe wo aruoriwo Ọghẹnẹ ma te bi koko ekareghẹhọ ikiẹrẹe riẹ. (Olezi 119:137-144) Wọhọ idibo Jihova, ma rọwo inọ o wo udu nọ o re ro dhesẹ ekareghẹhọ ikiẹrẹe riẹ kẹ omai je fi ai họ aro mai wọhọ ijaje, avọ irẹro inọ ma ti koko ai. (Olezi 119:138) Nọ o rọnọ ọso-ilezi na o yo ẹme kẹ ijaje Ọghẹnẹ na, fikieme ọ rọ ta nọ: “Mẹ [re] kakao me gbe je fioka ohwo ọvo ho”? (Olezi 119:141) O wọhọ nnọ o bi dhesẹ epanọ ewegrẹ riẹ a rri rie. Otẹrọnọ ma mugba ofẹ ẹrẹreokie, amọfa a rẹ sai rri omai vo. Ghele na, oware nọ u muẹme họ Jihova ọ be rehọ emamọ ubiẹro rri omai keme ma be rria lele ekareghẹhọ ikiẹrẹe riẹ.
Ma Wo Omofọwẹ gbe Udhedhẹ
18, 19. Eme o re no ekoko ekareghẹhọ Ọghẹnẹ ze?
18 Ekareghẹhọ Ọghẹnẹ nọ ma re koko o rẹ lẹliẹ omai si kẹle iẹe. (Olezi 119:145-152) Fikinọ ma be gaviezọ kẹ ekareghẹhọ Jihova, ma wo udufihọ nọ ma sae rọ rehọ udu mai kpobi bo sei, yọ ma sai rẹro nnọ o ti yo elẹ mai. Ma sae kparoma evaọ “irioke” je bo kẹ obufihọ. Nọ emamọ oke nọ a rẹ rọ lẹ. (Olezi 119:145-147) Ọghẹnẹ ọ tẹ jẹ kẹle omai keme ma be whaha ekpehre uruemu, ma te je rri ẹme riẹ wọhọ uzẹme wọhọ epanọ Jesu o rri rie. (Olezi 119:150, 151; Jọn 17:17) Usu mai kugbe Jihova o be thọ omai evaọ akpọ ukpokpoma nana yọ o te thọ omai zọ vrẹ ẹmo ologbo riẹ eva Amagẹdọn.—Eviavia 7:9, 14; 16:13-16.
19 Fiki adhẹẹ odidi nọ ma wo kẹ ẹme Ọghẹnẹ, ma be reawere uvi omofọwẹ. (Olezi 119:153-160) Wo ohẹriẹ no irumuomu na, ma re ‘kẹnoma no ekareghẹhọ Jihova ha.’ Ma you izi Ọghẹnẹ, fikiere ma rrọ omofọwẹ evaọ otọ uyoyou-ẹwo riẹ. (Olezi 119:157-159) Ekareghẹhọ Jihova e rẹ jaja iroro mai re ma sae kareghẹhọ oware nọ ọ gwọlọ mi omai evaọ otọ ugogo iyero jọ. Whaọ ijaje Ọghẹnẹ yọ ekpọvio, yọ ma re dhesẹ nnọ Ọnọ ọ ma omai o wo udu nọ ọ rẹ rọ kpọ omai. Nọ ma riẹ nnọ ‘ẹme Ọghẹnẹ yọ uzẹme na’ jẹ riẹ nnọ mai ọvo ma rẹ sae kpọ ithihi mai hi na, ma rẹ rọ evawere jẹ ọkpọvio Ọghẹnẹ rehọ.—Olezi 119:160; Jerimaya 10:23.
20. Fikieme ma ro wo “emamọ udhedhẹ”?
20 Uyoyou mai kẹ uzi Jihova o rẹ kẹ omai uvi udhedhẹ. (Olezi 119:161-168) Ukpokpoma o rẹ sai mi omai “udhedhẹ Ọghẹnẹ” hẹ, onọ u wo ibe he na. (Ahwo Filipai 4:6, 7) Ma wo ovuhumuo kẹ ijaje Jihova ga te epanọ ma re ro jiri ei fiki rai ẹsikpobi—‘asiahrẹ evaọ okpẹdẹ.’ (Olezi 119:161-164) Ọso-ilezi na ọ so nọ: “Enọ i you uzi ra a wo emamọ udhedhẹ; oware ovo u re ru ai zoruẹ hẹ.” (Olezi 119:165) Ma te you je bi koko izi Jihova, ma re zoruẹ evaọ abọ-ẹzi hi fiki oware nọ ohwo jọ o ru hayo fiki eware efa jọ.
21. Iriruo Ikereakere vẹ i dhesẹ nọ ma re du zoruẹ hẹ otẹrọnọ ebẹbẹ e roma via evaọ ukoko na?
21 Ahwo buobu evaọ Ebaibol a kuvẹ re oware jọ u ru ai zoruẹ hẹ. Wọhọ oriruo, Gayọs Oleleikristi na o zoruẹ hẹ rekọ o “lele uzẹme na” ghelọ uruemu uyoma ọrọ Diọtẹfis. (3 Jọn 1-3, 9, 10) Pọl ọ hrẹ Yodia avọ Sintiki, Ileleikristi na, “re a jọ iroro evo eva Ọnowo na,” keme o wọhọ nnọ ẹwhọ ọ jọ udevie rai. O wọhọ nnọ a fi obọ họ kẹ ae ku ẹwhọ rai họ, a tẹ ruabọhọ ẹgọ Jihova avọ ẹrọwọ. (Ahwo Filipai 4:2, 3) Fikiere ma re du zoruẹ hẹ otẹrọnọ oghẹrẹ ebẹbẹ jọ e roma via evaọ ukoko na. Joma tẹrovi ekoko ijaje Jihova, hae kareghẹhọ inọ ‘idhere mai kpobi e rrọ aro riẹ.’ (Olezi 119:168; Itẹ 15:3) Uvumọ oware u gbe mi omai “emamọ udhedhẹ” mai ribri hi.
22. (a) Ma te bi yo ẹme kẹ Ọghẹnẹ, didi uvẹ-ọghọ ma rẹ sae reawere riẹ? (b) Ẹvẹ ma re rri ahwo jọ nọ i ghoro no ukoko Ileleikristi na no?
22 Otẹrọnọ ma re yo ẹme kẹ Jihova ẹsikpobi, ma ti wo ọghọ nọ ma ti gbe ro jiri ei. (Olezi 119:169-176) Ẹkwoma ẹria lele ijaje Ọghẹnẹ, orọnikọ ma rẹ reawere omofọwẹ abọ-ẹzi ọvo ho rekọ ma te gbẹ ‘rehọ igbenu mai jiri ỌNOWO na.’ (Olezi 119:169-171, 174) Ọghọ nọ o vi onana evaọ edẹ urere nana ọ riẹ hẹ. Ọso-ilezi na ọ gwọlọ jọ uzuazọ re o gbe jiri Jihova, rekọ evaọ oghẹrẹ jọ nọ a fodẹ hẹ, ọ “nyathọ wọhọ ogodẹ nọ o vru.” (Olezi 119:175, 176) Ejọ nọ i ghoro no ukoko Ileleikristi na no a sai gbe you Ọghẹnẹ, yọ ẹsejọhọ a gbẹ gwọlọ gọe. Joma dawo uthoma mai kpobi re ma fi obọ họ kẹ ae re a sae wariẹ ruẹ omofọwẹ abọ-ẹzi jẹ ruẹ oghọghọ ẹgọ Jihova evaọ usu kugbe ahwo riẹ.—Ahwo Hibru 13:15; 1 Pita 5:6, 7.
Elo nọ Ọ rẹ Tọ kẹ Edhere Mai
23, 24. Didi erere who wo no Olezi avọ 119 na ze no?
23 Olezi avọ 119 na o rẹ sae kẹ omai erere evaọ idhere buobu. Wọhọ oriruo, o rẹ sai ru omai fi eva họ Ọghẹnẹ ziezi, keme u dhesẹ nnọ re a “nya eva ijaje ỌNOWO” evawere i re no ze. (Olezi 119:1) Ọso-ilezi na ọ kareghẹhọ omai inọ “ẹme Ọghẹnẹ uzẹme.” (Olezi 119:160) Onana o rẹ lẹliẹ ovuhumuo nọ ma wo kẹ Ebaibol na rro haro. Eroro kpahe Olezi avọ 119 o rẹ wọ omai roma totọ wuhrẹ Ikereakere na. Ẹsibuobu ọso-ilezi na ọ yare Ọghẹnẹ nọ: “Wuhrẹ omẹ ijaje [hayo, izi] ra.” (Olezi 119:12, 68, 135) Ọ tẹ jẹ lẹ nọ: “Wuhrẹ omẹ oziẹobro gbe ẹriẹ, keme izi ra mẹ rọo.” (Olezi 119:66) U re woma re ma lẹ epọvo na re.
24 Iwuhrẹ Ọghẹnẹ i re ru ei lọhọ nọ ma je wo usu okpekpe kugbe Jihova. Ọso-ilezi na o se omobọ riẹ unuẹse buobu wọhọ odibo Ọghẹnẹ. Evaọ uzẹme, ọ rehọ eme urirẹ nana ta ẹme kẹ Jihova: “Mẹ yọ ọ ra.” (Olezi 119:17, 65, 94, 122, 125; Ahwo Rom 14:8) Ẹvẹ ọghọ riẹ ọ rro te re ma gọ je jiri Jihova wọhọ omọvo Isẹri riẹ! (Olezi 119:7) Kọ whọ be rehọ oghọghọ gọ Ọghẹnẹ wọhọ owhowho-uvie? Otẹrọ ere, jọ u mu owhẹ ẹro inọ Jihova ọ te gbẹ tha owhẹ uke jẹ ghale owhẹ evaọ iruo ezi nana otẹrọnọ who re fi eva họ ẹme riẹ ẹsikpobi jẹ kẹe uvẹ re o jọ elo kẹ edhere ra.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Fikieme ma je you ẹme Ọghẹnẹ?
• Ẹvẹ ẹme Ọghẹnẹ ọ be rọ kẹ omai ẹgba hayo sẹro mai?
• Idhere vẹ ekareghẹhọ Jihova i bi ro fi obọ họ kẹ omai?
• Fikieme ahwo Jihova a rọ rrọ omofọwẹ je wo udhedhẹ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]
Ẹme Ọghẹnẹ yọ ehri elo abọ-ẹzi
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 11]
Ma te you ekareghẹhọ Jihova, ọ te rehọ omai wọhọ “ovu” hayo egbẹ vievie he
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 12]
Ma te bi se Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ, evuẹ nọ i re fi obọ họ e rẹ sae ziọ iroro mai okenọ ma tẹ be lẹ