“Gaviezọ kẹ Eme Ohwo Owareghẹ”

 1. Fikieme a rẹ rọ kẹ omai ohrẹ ẹsejọ, kọ eme u ro fo re ma jẹe rehọ?

FIKINỌ ma gba ha, ma re ru eware thọ ẹsibuobu, yọ u fo re a kẹ omai ohrẹ. Ẹsejọ dede, ma rẹ nọ amọfa re a vuẹ omai eria nọ ma be jọ riẹ ru te he. Yọ evaọ ẹsejọ, oniọvo nọ o you omai gaga ọ sai se omai họ akotọ jẹ vẹvẹ omai unu keme ọ ruẹ nọ ma gwọlọ jẹ “owọ othọthọ” nọ o rẹ sae wha uye se omai. (Gal. 6:1) Yọ ma tẹ raha uzi ulogbo jọ, a sae whọku omai. U fo nọ ma rẹ gaviezọ kẹ ohrẹ kpobi, ghelọ oghẹrẹ nọ a rọ kẹ omai ohrẹ na kẹhẹ. Ma te ru ere, u ti woma kẹ omai, yọ o rẹ sai tube siwi uzuazọ mai.​—Itẹ 6:23.

 2. Wọhọ epanọ o rrọ Itẹ 12:15 gbe ẹme-obotọ riẹ, fikieme u ro wuzou re ma hae gaviezọ kẹ ohrẹ?

² Oria ikere nọ a rọ uzoẹme ewuhrẹ mai no ze na o ta nọ: “Gaviezọ kẹ eme ohwo owareghẹ.” (Itẹ 22:17) Ohwo ọvo nọ ọ riẹ re ọ rrọ họ. Ghelọ epanọ ma riẹ te kẹhẹ, u re wo omọfa jọ nọ ọ riẹ oware jọ vi omai. (Se Itẹ 12:15 gbe ẹme-obotọ.) Ma tẹ be hae gaviezọ kẹ ohrẹ, kiyọ ma riẹ kẹ omamai nọ u wo eware jọ nọ ma riẹ hẹ, nọ omọfa ọ rẹ sae jọ fiobọhọ kẹ omai. Yọ onana u dhesẹ nọ ma wo omaurokpotọ. Ẹzi Ọghẹnẹ ọ wọ ovie owareghẹ na, Solomọn, kere nọ: “A rẹ sai ru oware, nọ ekohrẹ [hayo “ekiroro”] i te bu.”​—Itẹ 15:22 gbe ẹme-obotọ.

 3. Idhere ivẹ vẹ Ọghẹnẹ ọ sae rọ kẹ omai ohrẹ?

³ U wo idhere ivẹ jọ nọ Ọghẹnẹ ọ sae rọ kẹ omai ohrẹ. Orọ ọsosuọ, ohrẹ nọ ma rẹ sae ruẹ evaọ ebe gbe ividio ukoko na. Ma te bi se Ebaibol hayo ebe ukoko na, ma sai se ku oware jọ nọ o rẹ lẹliẹ omai rri otọ mu. Ma vẹ ruẹ nọ kpakọ oware jọ nọ ma bi ru u woma ha, ma ve nwene. (Hib. 4:12) Orọ avọ ivẹ, ohrẹ nọ omọfa ọ kẹ omai. Ọkpako ukoko hayo oniọvo-ọmọzae ọfa nọ o kruga ziezi evaọ ukoko na ọ sai se omai họ akotọ jẹ vuẹ omai kpahe oware jọ nọ ma be riẹ ru te he. Taure oniọvo jọ ọ tẹ te rọ Ebaibol kẹ omai ohrẹ yọ u dhesẹ nọ o gine you omai gaga. Ma rẹ jẹ ohrẹ utioye na rehọ, ma vẹ rọ ere dhesẹ nọ emamọ oware yena nọ o ru na o were omai.

 4. Wọhọ epanọ o rrọ Ọtausiuwoma Na 7:9, eme u fo nọ ma rẹ whaha nọ a tẹ kẹ omai ohrẹ?

⁴ Uzẹme riẹ họ, o rẹ jọ bẹbẹ ẹsejọ re ma lele ohrẹ nọ a kẹ omai. Ẹsejọ dede, eva e rẹ dha omai. Kọ fikieme? Dede nọ ma riẹ nọ eware e rẹ thọ omai obọ ẹsibuobu, o rẹ kẹ omai uye nọ omọfa ọ tẹ be ta ẹme kẹ omai fiki oware jọ nọ ma ru thọ. (Se Ọtausiuwoma Na 7:9.) Ma sai gu inoma, jẹ ta nọ ohwo na o wo ekpehre eva kpahe omai. Ma sae jẹ ta nọ oghẹrẹ nọ ọ rọ kẹ omai ohrẹ na o thọ. Ere ọvo gbe he, ma sae ta nọ: ‘Ono ọ kẹ riẹ udu nọ o re ro se omẹ ta ẹme kẹ? Nọ ọ be ta kẹ omẹ na, kọ ọyomariẹ, binọ u wo eware buobu nọ ọ be riẹ ru hu!’ Ẹsejọ nọ a tẹ kẹ omai ohrẹ nọ u kiehọ omai oma ha, ma rẹ gwọlọ nyabru amọfa re a ta onọ o te were omai. Yọ onana o tubẹ mai yoma.

 5. Eme ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe?

⁵ Ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe ahwo jọ nọ a gbiku rai fihọ Ebaibol na, enọ e jẹ ohrẹ nọ a kẹ rai rehọ gbe enọ e siọ ohrẹ nọ a kẹ rai. Ma te jẹ ta kpahe oware nọ u re fiobọhọ kẹ omai jẹ ohrẹ nọ a kẹ omai rehọ je ru lele iei.

 6. Ma te rri oware nọ Rehoboam o ru oke nọ a kẹe ohrẹ, eme ma rẹ sae jariẹ wuhrẹ?

⁶ Joma ta kpahe Rehoboam. Oke nọ a rehọ iẹe mu ovie Izrẹl no, ẹdẹ jọ ọ jariẹ nọ ahwo nọ o je su na a rọ ta kẹe nọ o ru oware jọ kẹ ae. A vuẹ riẹ nọ jọ o ru eware lọhọ kẹ ae keme Solomọn ọsẹ riẹ o ru nọ eware e rọ jọ gaga kẹ ae. Rehoboam ọ tẹ nyabru ekpako Izrẹl re a vuẹe uyo nọ u fo nọ ọ rẹ kẹ ahwo na. Emamọ oware o ru na. Ekpako Izrẹl a tẹ vuẹe nọ o te gine ru oware nọ ahwo na a be yare na kẹ ae, ahwo na a te ginẹ jọ abọ riẹ jẹ gbodibo kẹe. (1 Iv. 12:3-7) Ẹsejọhọ ẹme nọ ekpako Izrẹl a ta kẹe na o nwane were iẹe tere he, fikiere ọ tẹ nyabru ehwa riẹ re a vuẹe uyo nọ u fo nọ ọ rẹ kẹ ahwo na. Ẹsejọhọ ehwa riẹ na a jọ ikpe udhuvẹ gbọ, fikiere ma sae ta nọ a maha hrọ họ nọ a te sae rọ ruẹ emamọ ohrẹ kẹ ohwo ho. (2 Irv. 12:13) Rekọ ohrẹ nọ a kẹ Rehoboam u woma vievie he. A vuẹ riẹ nọ o ru re eware e ga kẹ ahwo na viere. (1 Iv. 12:8-11) Eko iroro ivẹ nọ a jẹ kẹ Rehoboam na e rrọ epọvo na ha. Fikiere ọ hae te lẹ se Jihova re o fiobọhọ kẹe riẹ onọ u fo nọ o re lele. O ru ere he. Ukpoye kọ ẹme nọ ehwa riẹ a ta kẹe o ru lele. Yọ oware nọ o ru na o wha ẹbẹbẹ ologbo se ọyomariẹ gbe ahwo Izrẹl kpobi. Oware nọ o via kẹ Rehoboam na u dhesẹ nọ ẹsejọ ohrẹ nọ a te kẹ omai o te nwani kiehọ omai oma tere he. Rekọ o tẹ rọwokugbe oware nọ Ebaibol ọ ta, joma jẹe rehọ.

 7. Eme oware nọ o via kẹ Uzaya na u wuhrẹ omai?

⁷ Uzaya ovie na ọ jẹ ohrẹ nọ a kẹ riẹ rehọ họ. Ọ ruọ oria jọ evaọ etẹmpol na nọ izerẹ na ọvo e rẹ ro, ọ tẹ jẹ gwọlọ mahe insẹnse. Izerẹ na a tẹ jẹ ta kẹe nọ: “U fo ho Uzaya, re whọ mahe insẹnse kẹ Jihova! Izerẹ na ọvo họ enọ e rẹ mahe insẹnse.” Kọ Uzaya o yo ẹme rai? O hae jọ nọ o yo ẹme rai je no etẹmpol na ẹsiẹsiẹ, ẹsejọhọ Jihova ọ hae te rọvrẹ riẹ. Rekọ o ru ere he. Ukpoye, “ofu o te mu [ei] gaga.” Fikieme ọ gbẹ rọ jẹ ohrẹ izerẹ na rehọ họ? Ẹsejọhọ o je roro nọ ohwo ọvo ọ rẹ ta oware nọ o re ru kẹe he nọ orọnọ ọyomariẹ họ ovie na. Rekọ oware nọ o ru na o were Jihova ha. O tẹ whae ze nọ Jihova ọ rọ rehọ oti tehe iẹe, “ọ tẹ jọ ọmoti bọo ẹdẹ uwhu riẹ.” (2 Irv. 26:16-21) Oware nọ o via kẹ Uzaya na u wuhrẹ omai nọ ma gbẹ jẹ ohrẹ nọ u no Ebaibol ze rehọ họ, eva mai e rẹ were Jihova ha ghelọ epanọ ma nyaharo te no evaọ ukoko riẹ kẹhẹ.

 8. Eme Job o ru evaọ oke nọ a kẹe ohrẹ?

⁸ Ahwo nọ ma ta kpahe no na a rọwo lele ohrẹ nọ a kẹ rai hi. Rekọ Ebaibol ọ ta kpahe ahwo jọ nọ a lele ohrẹ nọ a kẹ rai, yọ Ọghẹnẹ ọ ghale rai. Joma ta kpahe Job. Job ọ jẹ dhozọ Ọghẹnẹ, rekọ ma riẹ nọ ọ jọ ohwo ọgbagba ha. U wo oke jọ nọ eware e jọ gaga kẹe nọ o lẹliẹ e riẹ ta eme jọ nọ i fo ho. U te ru nọ Elaihu gbe Jihova a rọ kẹe ohrẹ. Kọ eme Job o ru? Ọ jẹ ohrẹ na rehọ. Ọ ta nọ: “Mẹ ta eware nọ mẹ riẹ otọ rai hi . . . Oyejabọ nọ mẹ rọ wariẹ unu, mẹ tẹ keria ovu gbe enwo ro dhesẹ nọ me kurẹriẹ.” Jihova ọ ghale Job keme ọ ruẹ nọ o wo omaurokpotọ.​—Job 42:3-6, 12-17.

 9. Eme Mosis o ru evaọ oke nọ a kẹe ohrẹ?

⁹ Nọ Mosis o ru oware jọ thọ nọ a jẹ kẹe ohrẹ, ọ jẹ ohrẹ na rehọ. Ẹvẹ o nya? Oware jọ o via nọ o lẹliẹ eva dhae gaga, o tẹ so ẹe ze nọ ọ gbẹ rọ rehọ ujiro kẹ Jihova ha. Oware nọ Mosis o ru na o wha riẹ ze nọ Jihova ọ rọ ta nọ ọ te ruọ Ẹkwotọ Eyaa na ha. (Ik. 20:1-13) Nọ Mosis ọ jẹ lẹ Jihova nọ jọ ọ rọvrẹ riẹ re ọ sae ruọ Ẹkwotọ Eyaa na, Jihova ọ ta kẹe nọ: “Whọ gbẹ ta ẹme kpahe oware nana kẹ omẹ ofa ha.” (Izie. 3:23-27) Ẹme nana nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹ Mosis na u ru eva dhae he. Ukpoye ọ rọwo fihọ iẹe. Jihova ọ tẹ kẹe uvẹ re o gbe su ahwo Izrẹl. (Izie. 4:1) Emamọ oware Job avọ Mosis a ru na. A jẹ ohrẹ nọ a kẹ rai rehọ, yọ u fo nọ ma rẹ rọ aro kele ae. Oghẹrẹ nọ Job o je rri eware u nwene nọ a kẹe ohrẹ. O gu inoma ha. Mosis omariẹ ọ gbẹ jẹ rọ eva efuafo gọ Jihova dede nọ a vuẹ riẹ nọ ọ te ruọ Ẹkwotọ Eyaa na ha. U dhesẹ nọ ọ ginẹ jẹ ohrẹ nọ a kẹ riẹ na rehọ.

10. (a) Wọhọ epanọ o rrọ Itẹ 4:10-13, irere vẹ i re te ohwo nọ o lele ohrẹ? (b) Emamọ oware vẹ inievo jọ a ru nọ a kẹ ae ohrẹ?

¹⁰ Ma te lele ohrẹ nọ a kẹ omai wọhọ epanọ Job avọ Mosis a ru na, irere buobu i re te omai. (Se Itẹ 4:10-13.) Ma wo inievo buobu evaọ ukoko na nọ a lele ohrẹ nọ a kẹ rai no. Wọhọ oriruo, oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Emmanuel nọ ọ be rria obọ Congo ọ ta nọ: “Inievo jọ nọ i kruga ziezi evaọ ukoko mai a muẹrohọ nọ me bi ti ru oware jọ nọ o te wha uye se omẹ evaọ ukoko na. A tẹ kẹ omẹ ohrẹ. Me gine lele ohrẹ na, yọ u siwi omẹ no ebẹbẹ buobu.”b Oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Megan nọ ọ rrọ ọkobaro evaọ obọ Canada ọ ta nọ: “Orọnọ ẹsikpobi ohrẹ nọ a kẹ omẹ u re kiehọ omẹ oma ha, rekọ mẹ rẹ ruẹ nọ ukuhọ riẹ, u re fiobọhọ kẹ omẹ gaga.” Yọ oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Marko evaọ obọ Croatia ọ ta nọ: “Me ru oware jọ nọ a rọ fiki riẹ mi omẹ uvẹ-iruo nọ me wo evaọ ukoko na. Rekọ nọ me te roro kpahe iẹe, me re yere Ọghẹnẹ keme ohrẹ nọ a kẹ omẹ o wha riẹ ze nọ usu mẹ avọ Jihova o rọ wariẹ rrọ ziezi.”

11. Eme Brọda Karl Klein ọ ta kpahe ohrẹ?

¹¹ Brọda Karl Klein nọ ọ jọ omọvo Utu Ẹruorote na yọ omọfa nọ ọ jẹ ohrẹ nọ a kẹ riẹ rehọ. Evaọ iku uzuazọ riẹ, ọ ta kpahe oke nọ Brọda Joseph F. Rutherford nọ ọ jọ ogbẹnyusu ọkpekpe riẹ ọ rọ kẹe ohrẹ jọ nọ u kiehọ iẹe oma ha. Brọda Klein ọ ta nọ oke ọsosuọ, oware na o kẹ riẹ uye gaga. Ọ ta nọ: “Okiokiọ riẹ nọ Brọda Rutherford ọ ruẹ omẹ, o te yere omẹ whẹtiẹ whẹtiẹ inọ, ‘Ẹvẹ Karl!’ Rekọ fikinọ eva e gbẹ jẹ dha omẹ, me te si oma yo kẹe. Ọ tẹ ta nọ, ‘Karl, rri otọ mu! Ẹdhọ ọ be kpahe ẹta kẹ owhẹ!’ Oma o tẹ jẹ vuọ omẹ, me te yo kẹe nọ, ‘O ijo, eva e be dha omẹ ha Brọda Rutherford.’ Rekọ ọ riẹ nọ eva e be dha omẹ, fikiere ọ tẹ vuẹ omẹ nọ, ‘U woma, me yo. Rekọ rri otọ mu, keme Ẹdhọ ọ be kpahe ẹta kẹ owhẹ.’ Ẹme nọ ọ ta na ginọ uzẹme! Nọ oniọvo o te muẹrohọ oware nọ ma bi ruthọ . . . jẹ rọ fiki riẹ whọku omai, ma rẹ sai kie ruọ agbefẹ Setan nọ ma te wo ẹgo heva kpahe oniọvo otiọye na.”c (Ẹf. 4:25-27) Brọda Klein o lele ohrẹ nọ Brọda Rutherford ọ kẹ riẹ na, o tẹ whae ze nọ usu rai imava u gbe ro godo ho.

12. Ma te wo omaurokpotọ, ẹvẹ u re ro fiobọhọ kẹ omai jẹ ohrẹ rehọ? (Olezi 141:5)

¹² Eme ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omai lele ohrẹ nọ a kẹ omai? U fo nọ ma re wo omaurokpotọ, jẹ hae kareghẹhọ nọ eware e rẹ thọ omai obọ ẹsibuobu, yọ ẹsejọ ma re roro te re ma te ru hu. Wọhọ epanọ ma ta no vẹre na, u wo oke jọ nọ Job o rri eware thọ. Rekọ o nwene iroro uwhremu na, Jihova ọ tẹ ghale iẹe. Eme Jihova ọ jọ oma Job ruẹ nọ o lẹliẹ e riẹ ghale iẹe? Ọ ruẹ nọ Job o wo omaurokpotọ. Job o gine wo omaurokpotọ keme nọ Elaihu nọ ọ maha vi ei kpekufiẹ ọ kẹe ohrẹ, ọ jẹ ohrẹ na rehọ. (Job 32:6, 7) Ma te wo omaurokpotọ, ma rẹ jẹ ohrẹ nọ a kẹ omai rehọ, ma tẹ maki rri nọ ma ru oware ovo thọ nọ a rẹ rọ fiki riẹ kẹ omai ohrẹ hẹ, hayo nọ ohwo na ọ tẹ make maha vi omai. Ọkpako ukoko jọ nọ ọ rrọ obọ Canada ọ ta nọ: “Nọ orọnọ omọfa ọye ọ rẹ kake ruẹ oria nọ ma be jọ ru te he na, ma sae nyaharo ho evaọ ukoko na nọ a gbẹ be kẹ omai ohrẹ hẹ.” Kọ oniọvo jọ ọ rrọ usu mai na nọ ọ gwọlọ nyaharo ho, nọ ọ gwọlọ gbe wo emamọ iruemu nọ ẹzi ọfuafo na o re fiobọhọ kẹ omai wo ho, hayo nọ ọ gwọlọ daoma viere evaọ usi uwoma ota na ha?​—Se Olezi 141:5.

13. Ẹvẹ u fo nọ ma re rri ohrẹ?

¹³ Rri ohrẹ kpobi wọhọ edhere nọ Ọghẹnẹ o bi ro dhesẹ nọ o you owhẹ. Jihova ọ gwọlọ nọ eware i woma kẹ omai. (Itẹ 4:20-22) Ma tẹ jọ Ebaibol hayo obe ukoko na se ku oware jọ nọ o lẹliẹ omai ruẹ nọ ma bi ru oware jọ thọ, hayo nọ oniọvo nọ o kruga ziezi ọ tẹ hrẹ omai, yọ Jihova ọ be rọ ere dhesẹ nọ o you omai na. Obe Ahwo Hibru 12:9, 10 o ta nọ, Jihova “ọ be whọku omai rọkẹ erere mai.”

14. Eme u fo nọ ma re roro kpahe nọ a tẹ kẹ omai ohrẹ?

¹⁴ Roro kpahe epanọ ohrẹ na o sai ro fiobọhọ kẹ owhẹ viukpọ oghẹrẹ nọ a rọ kẹ ohrẹ na. Ẹsejọ nọ ohwo ọ tẹ kẹ omai ohrẹ, ma sai roro nọ ọ riẹ ohrẹ na kẹ hẹ. Ma riẹ nọ u fo re ohwo nọ ọ be kẹ omọfa ohrẹ ọ kẹ ohrẹ na evaọ edhere owowou nọ o sai ro kiehọ ohwo na oma.d (Gal. 6:1) A tẹ kẹ omai ohrẹ, u ti woma gaga re ma roro kpahe epanọ ma sai ro lele ohrẹ na, ma tẹ maki bi roro nọ oghẹrẹ nọ a rọ kẹ ohrẹ na o nwani woma tere he. Ma sae nọ omamai nọ, ‘Mẹ maki bi rri nọ ọ riẹ ohrẹ na kẹ hẹ na, kọ emamọ oware jọ o riẹ nọ mẹ rẹ sai wuhrẹ noi ze? Kọ u gbe ti woma re mẹ kpairoro vrẹ abọ nọ ohwo na ọ be jọ riẹ ru te he re me roro kpahe epanọ mẹ sai ro lele ohrẹ na?’ Ma tẹ be hai roro kpahe epanọ ma re ro lele ohrẹ kpobi nọ a kẹ omai, u re dhesẹ nọ ma wo areghẹ.​—Itẹ 15:31.

15. Fikieme ma rẹ rọ ta kẹ inievo efa nọ jọ a kẹ omai ohrẹ?

¹⁵ Ebaibol ọ ta nọ ma nọ mi amọfa re a kẹ omai ohrẹ. Obe Itẹ 13:10 o ta nọ: “Enọ e rẹ gwọlọ ohrẹ mi amọfa a wo areghẹ.” Ẹme nana ginọ uzẹme! Ahwo nọ a rẹ ta kẹ inievo efa nọ jọ a kẹ ae ohrẹ a rẹ nyaharo ziezi evaọ ukoko na vẹrẹ vi enọ e rẹ hẹrẹ bẹsenọ amọfa a rẹ kẹ ae ohrẹ. Nọ o rrọ ere na, hae rọ iroro obọra ta kẹ amọfa nọ jọ a kẹ owhẹ ohrẹ.

16. Eware vẹ ma rẹ sae jọ nọ mi amọfa re a kẹ omai ohrẹ?

¹⁶ U re wo ẹsejọ nọ ma rẹ ta kẹ inievo efa nọ jọ a kẹ omai ohrẹ. Joma kẹ iriruo jọ. (1) Oniọvo-ọmọtẹ jọ ọ ta kẹ oniọvo-ọmọtẹ ọfa inọ jọ o kuomagbei re a gbẹ nyai wuhrẹ Ebaibol kugbe ọmọ-uwuhrẹ riẹ jọ. Nọ o ru uwuhrẹ na no, ọ tẹ ta kẹ oniọvo na inọ jọ ọ vuẹe oghẹrẹ nọ ọ sae rọ riẹ ohwo wuhrẹ viere ẹdẹfa. (2) Oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ o ri wo ọzae he ọ gwọlọ dẹ ewu. Ọ tẹ be nọ oniọvo-ọmọtẹ ọfa nọ o kruga ziezi evaọ ukoko na sọ ewu nọ ọ gwọlọ dẹ na o gine kiehọ. (3) Oniọvo-ọmọzae jọ ọ gwọlọ kẹ ovuẹ ogbotu ọsosuọ riẹ. Ọ tẹ be vuẹ oniọvo-ọmọzae ọfa nọ o ru ẹme reria no inọ jọ ọ gaviezọ ziezi nọ o ti ru ẹme na re ọ vuẹe oware nọ ọ rẹ sai ru oke ofa re ẹme riẹ o gbe woma ziezi. Makọ oniọvo nọ ọ kẹ ovuẹ ikpe buobu no, ọ sae nọ mi inievo efa nọ i wo onaa ẹme ziezi re a kẹe ohrẹ nọ u re fiobọhọ ru ẹme riẹ woma vi epanọ o jọ.

17. Eme ma re ru re ma sai wo erere no ohrẹ ze?

¹⁷ Evaọ umutho edẹ jọ, eka, hayo emerae nọ e be tha na, mai kpobi na ma te jọ Ebaibol mai hayo ebe ukoko na jọ se ku ehrẹ jọ nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ omai. Yọ u ti wo inievo jọ nọ e te tubẹ kẹ omai ohrẹ dede. Ivie, ajọ eware nọ ma jọ uzoẹme nana wuhrẹ kpobi na e thọrọ omai ẹro oke yena ha. Wo omaurokpotọ. Roro kpahe epanọ whọ sai ro lele ohrẹ na, orọnọ oghẹrẹ nọ a rọ kẹ ohrẹ na ha, re who je lele ohrẹ nọ a kẹ owhẹ na. A yẹ ohwo ọvuọvo ze avọ areghẹ hẹ. Rekọ whọ tẹ “gaviezọ kẹ ohrẹ re whọ jẹ uthubro rehọ,” Ebaibol ọ ta nọ who ti “wo areghẹ.”​—Itẹ 19:20.