Uzou Avọ 10

Orọo Yọ Okẹ nọ U No Obọ Ọghẹnẹ Oyoyou Ze

“Ufi nọ a thahe akuasa o rẹ kake sawo ho.” —ỌTAUSIUWOMA NA 4:12.

 1, 2. (a) Eme ọ rẹ sae ziọ omai iroro ẹsejọ kpahe ahwo nọ a rọo no obọ, kọ fikieme? (b) Enọ vẹ ma te ta ẹme kpahe evaọ uzoẹme nana?

KỌ O rẹ were owhẹ re who kpohọ ehaa-orọo? O rẹ were ahwo buobu, keme ehaa itieye na e rẹ were. Whọ rẹ ruẹ ọzae avọ aye na nọ a gẹgọ wowoma. Ere ọvo dede he, whọ rẹ ruẹ ovao rai nọ o rrọ ohwohwẹ! Evaọ ẹdẹ nana, eva e rẹ were ae gaga, yọ o rẹ wọhọ nnọ enẹ ọvo akpọ rai ọ be te jọ.

² Ghele na, avro ọ riẹ hẹ inọ ozighi ọ da erọo buobu fia nẹnẹ. Dede nọ ma re rẹro inọ eware i ti woma kẹ ahwo nọ a rọo obọ, ẹsejọ ma sai roro inọ: ‘Kọ evawere e te jọ orọo nana? Kọ o te tọ?’ Uyo enọ nana o rẹ jọ Ee otẹrọnọ ọzae avọ aye na a rọ ẹro so je fi ithubro nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ kpahe orọo họ iruo. (Itẹ 3:5, 6) U fo nọ a re ru ere re a sae daji uyoyou Ọghẹnẹ. Enẹna, joma ta ẹme te oware nọ Ebaibol e ta kpahe enọ ene nọ e rrọ obotọ na: Fikieme ohwo ọ jẹ rọo? Whọ tẹ gwọlọ rọo, ono whọ rẹ salọ wọhọ ọrivẹ-orọo? Ẹvẹ whọ sae rọ ruẹrẹ oma kpahe kẹ orọo? Kọ eme o re fi obọ họ kẹ ọzae avọ aye nọ a rọo no rria kugbe avọ evawere?

FIKIEME OHWO Ọ JẸ RỌO?

 3. Fikieme o rọ kare areghẹ re ohwo ọ rọo fiki ẹjiroro nọ o fioka ha?

³ Ahwo jọ a roro nọ orọo họ oware nọ o rẹ wha evawere ze—inọ whọ gbẹ rọo ho who re wo evawere evaọ uzuazọ họ. Oyena yọ ọrue koikoi! Jesu, ọnọ ọ rọo ho na, ọ ta inọ uzuazọ seba-ẹrọo yọ okẹ, yọ ọ tuduhọ enọ e gwọlọ rọo ho awọ re a daoma jọ ere. (Matiu 19:11, 12) Pọl ukọ na ọ ta kpahe erere nọ ọ rrọ seba-ẹrọo re. (1 Ahwo Kọrint 7:32-38) Orọnikọ Jesu hayo Pọl a fi uzi họ inọ a rọo ho ho; evaọ uzẹme, ikere na e ta inọ re a wuhrẹ nnọ o thọ re a rọo o rrọ usu iwuhrẹ ikọ-muomu. (1 Timoti 4:1-3) O make rrọ ere na, seba-ẹrọo o rẹ wha erere ologbo se ahwo nọ a gwọlọ tẹrovi egagọ Jihova ọvo. Fikiere, o rẹ jọ ababọ areghẹ re ohwo ọ rọo fiki ẹjiroro nọ o fioka ha, wọhọ, ehwa mẹ e be rọo fikiere mẹ rẹ rọo re.

 4. Ẹvẹ emamọ orọo u re ro fi obọ họ evaọ ẹyọrọ ọmọ?

⁴ Evaọ abọdekọ riẹ, kọ emamọ ẹjiroro ọ riẹ nọ a rẹ rọ rọo? Ee. Orọo yọ okẹ jọ nọ u no obọ Ọghẹnẹ oyoyou mai ze re. (Emuhọ 2:18) Fikiere orọo u wo irere jọ, yọ o rẹ sae wha evawere ze. Wọhọ oriruo, emamọ orọo o rẹ lẹliẹ uzuazọ uviuwou jọ wowoma. Emọ a gwọlọ uwou nọ u re dhedhẹ nọ esẹgbini a rẹ jọ yọrọ ae, dhesẹ uyoyou kẹ ai, whọku ai jẹ kpọ ae họ. (Olezi 127:3; Ahwo Ẹfẹsọs 6:1-4) Rekọ, orọnikọ fiki emọ-iyẹ ọvo a jẹ rọo ho.

 5, 6. (a) Wọhọ epanọ Ọtausiuwoma Na 4:9-12 o ta, irere jọ vẹ i re no usu okpekpe ze? (b) Ẹvẹ orọo o sae rọ jọ wọhọ ufi egẹ-esa?

⁵ Roro kpahe otofa oria Ebaibol nọ a si uzoẹme nana no ze avọ eme nọ e ware riẹ họ: “Imava i woma vi omọvo, keme a wo emamọ osaohwa rọkẹ iruo rai. Keme [ọjọ o] te kie, ọjọ ọ rẹ kpare ọrivẹ riẹ; jọ a weri kẹ ohwo nọ o kie nọ o wo ohwo nọ ọ rẹ kpare iẹe kpehru hu. Ofa, otẹrọ nọ imava i te kiẹzẹ kugbe, a [vẹ] roro; rekọ ẹvẹ omọvo ọ rẹ sae [rọ] roro? Dede nọ ohwo jọ ọ rẹ kpare obọ vi ohwo jọ nọ ọye ọvo ọ rọ, imava e rẹ sae ze ai dhe. Ufi nọ a thahe akuasa o rẹ kake sawo ho.”—Ọtausiuwoma Na 4:9-12.

⁶ Orọ ọsosuọ, ikere nana e be ta kpahe erere nọ ọ rrọ usu imava. Uzẹme riẹ họ, orọo họ usu nọ o mae kpekpe. Wọhọ epanọ ikere nana i dhesẹ, okugbe otiọye na o rẹ lẹliẹ imava nọ e rrọ orọo fi obọ họ kẹ ohwohwo, thọ, jẹ sasa ohwohwo oma. Orọo o rẹ mae ga otẹrọnọ oware ofa jọ u re kuomagbe usu imava na. Wọhọ epanọ oria Ebaibol nana u dhesẹ na, a rẹ sae sawo ufi egẹ-ivẹ. Rekọ ifi esa nọ a thahe kugbe e rẹ bẹ ẹsawo. Eva nọ a re ru were Jihova o tẹ rrọ oware nọ o mae roja kẹ ọzae avọ aye na, kiyọ orọo rai o wọhọ ufi egẹ-esa yena. U dhesẹ nọ Jihova ọ rrọ orọo na re, fikiere okugbe na o rẹ ginẹ jọ gaga.

 7, 8. (a) Didi uthubro Pọl ọ kẹ Ileleikristi nọ e re rọo ho enọ isiuru owezẹ e rrọ ẹbẹbẹ kẹ? (b) Eme Ebaibol na e ta kpahe oware nọ ma re rẹro riẹ evaọ orọo?

⁷ Ofariẹ, evaọ orọo ọvo a jọ kuvẹ kẹ oware kpobi nọ u wobọ kugbe owezẹ ọzae-avọ-aye. Evaọ orọo ọvo a je rri owezẹ ọzae-avọ-aye wọhọ oware omaweromẹ. (Itẹ 5:18) Nọ ohwo nọ ọ re rọo ho ọ tẹ make vrẹ udhudhu ọmoha no, koyehọ, oke nọ isiuru owezẹ e rẹ rọ kake jọ gaga na, isiuru owezẹ e rẹ gbẹ jọ ẹbẹbẹ kẹe ghele. Ọ gbẹ gba oma riẹ hẹ, isiuru itieye na e sai su kpohọ uruemu ugbegbe. Ẹzi ọ wọ Pọl kere uthubro nana kẹ ahwo nọ a re rọo ho: “Otẹrọnọ a sae gba oma rai hi, jọ a rọwo. Keme u fo re wha rọwo vi ikpenọ, wha re gbe ọfariẹ.”—1 Ahwo Kọrint 7:9, 36; Jemis 1:15.

⁸ Oghẹrẹ ẹjiroro kpobi nọ o be wọ ohwo rọo kẹhẹ, u fo re ọ riẹ oware nọ ọ be te rẹriẹ ovao dhe na. Wọhọ epanọ Pọl o fi rie họ, enọ e rọo a ti “wo ukpokpoma akpọ na.” (1 Ahwo Kọrint 7:28) Ahwo nọ e rọo no a rẹ rẹriẹ ovao dhe ebẹbẹ nọ enọ e re rọo ho a rẹ rẹriẹ ovao dhe he. Dede na, otẹrọnọ whọ jiroro nọ whọ rẹ rọo, ẹvẹ whọ sai ro ru ebẹbẹ na kao, re whọ jọ orọo na wo evawere ziezi? Edhere jọ họ who re fiẹrohotọ ziezi salọ ọrivẹ-orọo ra.

ẸVẸ WHỌ SAE RỌ RIẸ EMAMỌ ỌRIVẸ-ORỌO?

 9, 10. (a) Ẹvẹ Pọl o ro dhesẹ enwoma nọ e rrọ usu okpekpe nọ a re wo kugbe enọ e be gọ Jihova ha? (b) Eme ọ be hai noi ze nọ ahwo a te gbabọkẹ uthubro Ọghẹnẹ inọ a rọo “evaọ Ọnowo na” ọvo?

⁹ Ẹzi Ọghẹnẹ ọ wọ Pọl kere ehri-uzi jọ nọ u fo nọ ma re fihọ iruo nọ ma tẹ be salọ ọrivẹ-orọo: “Wha ku oma rai gbe egedhọ họ.” (2 Ahwo Kọrint 6:14) Ọ rehọ oriruo nọ ọ kẹ na ro no oware nọ ewhẹrẹ i re ru ze. Otẹrọnọ erao ivẹ nọ a thuru kugbe, ọjọ ọ rro jẹ goma vi ọdekọ, uye o rẹ bẹ erao ivẹ na. Ere ọvona re, nọ ohwo nọ ọ rrọ odibo Jihova ọ tẹ rehọ ọnọ ọ be gọ Jihova ha, ababọ avro, ebẹbẹ buobu e rẹ jọ orọo na. Otẹrọnọ ọjọ ọ gwọlọ daji uyoyou Jihova yọ ọdekọ ọ be daezọ oyena ha, itee rai evaọ uzuazọ e sae rọwokugbe he, yọ idhọvẹ buobu e sai no oyena ze. Fikiere, Pọl ọ tuduhọ Ileleikristi awọ nnọ a rọo “evaọ Ọnowo na” ọvo.—1 Ahwo Kọrint 7:39.

¹⁰ Evaọ ẹsejọ, Ileleikristi nọ e re rọo ho a jiroro no inọ re kuomagbe ọnọ ọ be gọ Jihova ha u woma vi goli nọ a rrọ na. Ejọ a kekaro fihọ gbabọkẹ uthubro Ebaibol, a tẹ rọo ohwo nọ ọ be gọ Jihova ha. Wọhọ epanọ o be hae jọ, enuobro o bi noi ze. Ahwo otiọye a vẹ te ruẹ nnọ a rehọ ohwo nọ a rẹ sae gbẹ ta ẹme kpahe eware nọ e mai wuzou evaọ uzuazọ họ, koyehọ eware abọ-ẹzi. Ọkora nọ u re no oyena ze o rẹ sae ga thethabọ vi onọ a jọ taure a tẹ te rọo. O rrọ oware evawere inọ ma wo idu buobu erọ Ileleikristi nọ e re rọo ho nọ i fievahọ jẹ be romakpotọ nya lele ithubro Ọghẹnẹ evaọ ẹme nana. (Olezi 32:8) Dede nọ a rẹro nọ a te rọo ẹdẹjọ, a bi kru oma rai bẹsenọ a rẹ ruẹ ọrivẹ-orọo evaọ udevie ahwo nọ e be gọ Jihova Ọghẹnẹ.

11. Eme ọ rẹ sai fi obọ họ k’owhẹ salọ ọrivẹ-orọo avọ areghẹ? (Se ẹkpẹti nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 114 na re.)

¹¹ Ma riẹ inọ, orọnikọ odibo Jihova kpobi ọ rẹ nwani fo wọhọ ọrivẹ-orọo ho. Whọ tẹ be jiroro orọo, gwọlọ ohwo nọ uruemu riẹ gbe itee abọ-ẹzi riẹ e rọwokugbe era, ọ vẹ jẹ jọ ohwo nọ o you Ọghẹnẹ wọhọ epanọ who you rie. Ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ na o kere evuẹ buobu no kpahe ẹme nana, yọ o rrọ oware areghẹ re who se ithubro nana nọ i no Ikereakere ze na jẹ lẹ re e kpọ owhẹ jiroro nana nọ i wuzou na.a—Olezi 119:105.

12. Evaọ ewho buobu, ẹvẹ a re ro wo aye, kọ oriruo Ebaibol vẹ ọ rrọ oriruo kẹ omai?

¹² O rrọ uruemu ewho buobu re esẹgbini a wo aye kẹ ọmọ rai. A jọ ewho itieye na rọwo inọ esẹgbini họ enọ i wo areghẹ gbe eriariẹ ziezi nọ a rẹ rọ jiroro ilogbo itieye na. Erọo buobu nọ a jọ nya ukọ aye kẹ ọmọzae a be hae jarai wo evawere yọ e be tọ, wọhọ epanọ o jọ evaọ oke anwae. Oriruo Abraham nọ o vi odibo riẹ nyae gwọlọ aye kẹ Aiziki yọ obọdẹ oriruo kẹ esẹgbini nọ e gwọlọ wo aye kẹ emọ rai nẹnẹ. Orọnikọ iviuwou nọ i wo igho nọ a riẹ okpodẹ oye o jọ Abraham oja ha. Ukpoye, ọ daoma gaga re ọ ruẹ nnọ ọ sai wo aye kẹ Aiziki evaọ udevie ahwo nọ e be gọ Jihova.b—Emuhọ 24:3, 67.

ẸVẸ WHỌ SAE RỌ RUẸRẸ OMA KPAHE KẸ

ORỌO NỌ U RE WO EVAWERE JẸ TỌ?

13-15. (a) Ẹvẹ ehri-uzi nọ o rrọ Itẹ 24:27 o sai ro fi obọ họ kẹ ọmoha nọ o bi wo iroro orọo? (b) Eme ọmọtẹ o re ru rọ ruẹrẹ oma kpahe kẹ orọo?

¹³ Otẹrọnọ who mu iroro orọo họ ewo no, u re woma re whọ nọ omara nọ: ‘Kọ mẹ ginẹ ruẹrẹ oma kpahe kẹ orọo no?’ Orọnikọ isiuru nọ who bi wo kpahe owezẹ ọzae-avọ-aye, isiuru kpahe ohwo nọ wha rẹ gbẹ jọ, hayo emọ-iyẹ i re dhesẹ nnọ whọ ruẹrẹ oma kpahe no ho. Ukpoye, igogo ewha-iruo jọ e riẹ nọ u fo nọ ọzae hayo aye nọ ọ gwọlọ rọo o re roro kpahe.

¹⁴ Ọmoha nọ ọ be gwọlọ aye o re roro kpahe ehri-uzi nana ziezi: “Jọ eva otafe ruẹrẹ iruo rahọ, jọ obọ ẹwọ ruẹrẹ eware kpobi họ; taore whọ tẹ bọ [ẹkẹ uviuwou] ra.” (Itẹ 24:27) Eme họ otofa ẹme nana? Evaọ oke anwae, nọ ọzae ọ tẹ gwọlọ ‘bọ ẹkẹ uviuwou riẹ,’ u re woma re ọ nọ oma riẹ inọ, ‘Kọ mẹ ruẹrẹ oma kpahe no re mẹ rẹrote aye gbe emọ nọ ma ti yẹ?’ O re wo udhu obọriẹ hayo iruo nọ o bi ru. Epọvo na o rẹ jọ nẹnẹ re. Ọzae nọ ọ gwọlọ rọo ọ rẹ ruẹrẹ oma kpahe kẹ owha-iruo na. Nọ oma riẹ o tẹ rrọ kọkọ, o re ru iruo. Ebaibol na e ta nọ ohwo nọ ọ rẹ sae rẹrote uviuwou riẹ hẹ evaọ abọ-iwo, gbe abọ-ẹzi, o yoma vi ohwo nọ ọ rrọ orọwọ na ha!—1 Timoti 5:8.

¹⁵ Ere ọvona re, aye nọ ọ jiroro nọ ọ be rọo o wo ewha-iruo sa-sa nọ ọ rẹ wọ. Ebaibol na e fodẹ iruo gbe iruemu-aghae jọ nọ i fo nọ aye o re wo nọ o bi fi obọ họ kẹ ọzae riẹ jẹ be rẹrote uviuwou riẹ na. (Itẹ 31:10-31) Ezae avọ eyae nọ e rọ okpakpa ruọ orọo ababọ oma oruẹrẹ kpahe kẹ ewha-iruo nọ e riẹ, yọ ahwo oriobọ, keme a roro kpahe oware nọ a rẹ sae kẹ ọrivẹ orọo rai hi. Mai wuzou, u fo nọ enọ e be jiroro orọo a ruẹrẹ oma kpahe evaọ abọ-ẹzi.

16, 17. Ehri-izi Ikereakere vẹ u fo nọ enọ e be ruẹrẹ oma kpahe kẹ orọo a re roro kpahe?

¹⁶ Omaruẹrẹ kpahe kẹ orọo o kẹre te eroro kpahe ewha-iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ ọzae avọ aye. U fo re ọzae ọ riẹ oware nọ o gwọlọ re ohwo ọ jọ ọnọ o wuzou uviuwou Oleleikristi. Orọnikọ uzou-uwo na yọ uvẹ nọ o re ro dhuaro ho. Ukpoye, ọ rẹ rọ aro kele oghẹrẹ nọ Jesu o bi ro dhesẹ uzou-uwo riẹ. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:23) Epọvo na re, u fo re aye Oleleikristi o wo otoriẹ obọdẹ owha-iruo nọ aye o wo. Kọ u ti noi eva ze re ọ roma kpotọ kẹ “uzi ọzae” riẹ? (Ahwo Rom 7:2) Taure ọ tẹ be rọo na, ọ rọ otọ uzi Jihova avọ Kristi no. (Ahwo Galesha 6:2) Udu-esuo ọzae riẹ evaọ uwou na yọ uzi ofa. Kọ o ti yoẹme jẹ roma kpotọ kẹ udu-esuo ọzae nọ ọ gba ha? Otẹrọnọ o were riẹ inọ o re ru oyena ha, u re woma re ọ seba ẹrọo.

¹⁷ Ofariẹ, o gwọlọ nọ omomọvo ọ rẹ ruẹrẹ oma kpahe re o ru ẹgwọlọ ọrivẹ riẹ kẹe. (Ahwo Filipai 2:4) Pọl o kere nọ: “Je owhai kohwo kohwo o you aye riẹ wọhọ oma obọriẹ, jọ aye omariẹ ọ ruẹ nọ ọ rehọ adhẹẹ kẹ ọzae riẹ.” Avọ obufihọ ẹzi Ọghẹnẹ, Pọl o vuhumu inọ o rẹ were ọzae na nọ ọ tẹ ruẹ nnọ aye riẹ ọ bẹ kẹe adhẹẹ odidi. Yọ o rẹ were aye gaga re ọ ruẹ inọ ọzae riẹ o you rie.—Ahwo Ẹfẹsọs 5:21-33.

18. Fikieme u ro fo re ọmọzae avọ ọmọtẹ a wo oma-oriẹsuo nọ a tẹ be nya usu orọo?

¹⁸ Fikiere, etoke nọ imava a be rọ nya usu orọo o rẹ jọ oke omaweromẹ ọvo ho. Oke yena yọ okenọ ọzae avọ aye a re ro wuhrẹ epanọ a re ro yeri kugbe ohwohwo ziezi, jẹ ruẹ sọ a gine fo orọo. O tẹ jẹ rrọ oke nọ a re ro dhesẹ oma-oriẹsuo! Isiuru re a bẹlẹ obẹlẹ o rẹ sae jọ gaga—keme, isiuru itieye na yọ ẹkoma ohwo. O make rọ ere na, enọ i gine you ohwohwo a rẹ whaha uruemu kpobi nọ o rẹ sae wha enwoma abọ-ẹzi se ọnọ a you. (1 Ahwo Tẹsalonika 4:6) Fikiere, otẹrọnọ wha be nya usu orọo, wha wo oma-oriẹsuo; wha rẹ sai wo erere no okwakwa-aghae yena ze evaọ uzuazọ rai kpobi, to wha rọo hayo wha rọo ho.

EME WHO RE RU NỌ

ORỌO RA O JẸ TỌ?

19, 20. Ẹvẹ eriwo nọ Oleleikristi o re wo kpahe orọo u re ro wo ohẹriẹ no orọ ahwo buobu evaọ akpọ inẹnẹ? Dhesẹ iẹe.

¹⁹ Otẹrọnọ ọzae avọ aye a gwọlọ inọ orọo rai o tọ, u fo nọ a rẹ riẹ otọ eyaa nọ a ya kẹ ohwohwo na. Orọnikọ orọo yọ oware nọ a rẹ la ro jẹ la no ho, rekọ yọ oware nọ Jihova ọ ruẹrẹhọ re o tọ. (Emuhọ 2:24) U yoma kẹhẹ inọ ahwo buobu nẹnẹ a rri orọo ere he. Evaọ eria jọ, ahwo a rri orọo wọhọ ifi ivẹ nọ a thuru kugbe. Ẹsejọhọ a riẹ hẹ inọ ọtadhesẹ yena o nwani dhesẹ oghẹrẹ nọ ahwo buobu a rri orọo fihọ. Ẹvẹ o rọ rrọ ere? Nọ a te thuru ifi ivẹ kugbe ziezi u fo nọ o rẹ fere he nọ a tẹ be rehọ iẹe ruiruo, rekọ uzẹme riẹ họ a rẹ sae rae no lọlọhọ.

²⁰ Ahwo buobu nẹnẹ a rri orọo wọhọ oware ubroke. A rẹ họrọ ruọ orọo keme a roro nọ u ti ru ẹgwọlọ rai kẹ ai, rekọ a rẹro inọ ebẹbẹ e tẹ roma via, orọo na o vẹ fa. Rekọ kareghẹhọ oware nọ Ebaibol e rọ kẹ oriruo oghẹrẹ ọgbakugbe nọ o rẹ jọ orọo—ufi. A re ru ifi nọ a re ro thuru ewẹ-ehọ fihọ ekọ-iyibo nọ ofou ọ rẹ wọ dhẹ suẹsu re e seba ẹsawo nọ ofou ọgaga ọ tẹ maki fou. Epanọ a ru ifi yena re e tọ na, ere orọo o rẹ jọ re. Kareghẹhọ, Jesu ọ ta nọ: “Onọ Ọghẹnẹ o kugbe no, a jọ ohwo ọvo ọ hẹriẹ e he.” (Matiu 19:6) Whọ tẹ rọo, u fo nọ who wo eriwo ọvona kpahe orọo. Re enọ e rọo no a jọ kugbe krẹkri, kọ u ru orọo họ owha ogbẹgbẹdẹ? Ijo.

21. Oghẹrẹ uruemu vẹ u fo nọ ọzae avọ aye a re wo kpahe ohwohwo, kọ eme ọ rẹ sai fi obọ họ kẹ ai ru ere?

²¹ Ọzae avọ aye a re rẹro ẹgbagba mi ohwohwo ho. Nọ imava na a tẹ be tẹrovi iruemu iwoma gbe oma nọ ohwo ọdekọ ọ be dawo, evawere gbe omosasọ e rẹ jọ orọo na. Kọ o kare iroro re a tẹrovi abọ owoma ọrọ ọrivẹ-orọo nọ ọ gba ha? Jihova ọ kare iroro vievie he, ghele na, ma rẹ gwọlọ inọ ọ rehọ emamọ ubiẹro rri omai. Ọso-ilezi na ọ nọ inọ: “O ỌNOWO, otẹrọnọ, who roro imuemu mai, ỌNOWO kọ ono ọ rẹ sai dikihẹ?” (Olezi 130:3) Ere ọvona u fo nọ ezae avọ eyae a rẹ rọ emamọ ẹro rri ohwohwo jẹ rọ vrẹ ohwohwo.—Ahwo Kọlọsi 3:13.

22, 23. Ẹvẹ Abraham avọ Sera a ro fi emamọ oriruo hotọ kẹ ahwo nọ a rọo no nẹnẹ?

²² Epanọ ọzae avọ aye a rria kri te evaọ orọo, ere eghale nọ a re wo i re bu te. Okenọ Ebaibol na e rọ ta ẹme kpahe orọo Abraham avọ Sera yọ a kpako no. Orọnikọ uzuazọ rai o kare ikpokpoma avọ ebẹbẹ hẹ. Dai roro kpahe epanọ eware e jọ kẹ Sera, ọnọ ẹsejọhọ ọ jọ ikpe 60 gbọ, re ọ kua no emamọ uwou rai evaọ okpẹwho Ọr nọ efe ọ dafia na re ọ nyae rria iwou-owhre evaọ edẹ uzuazọ riẹ nọ i kiọkọ kpobi. Ghele na, ọ roma kpotọ kẹ uzou-uwo ọzae riẹ. Wọhọ emamọ ofiobọhọ kẹ Abraham, o fi obọ họ ru iroro nọ ọzae riẹ ọ jẹ kparobọ. Omaurokpotọ riẹ o jọ orọ eviẹhọ họ. Ọ tubẹ jọ udu riẹ se ọzae riẹ ọnowomẹ. (Emuhọ 18:12; 1 Pita 3:6) Ọ jẹ rọ adhẹẹ kẹ Abraham no udu riẹ ze.

²³ Orọnikọ onana o nwani dhesẹ nọ ẹsikpobi Abraham avọ Sera a jẹ rọwokugbe evaọ ẹme kpobi hi. U wo okejọ nọ Sera ọ jiroro jọ kẹ Abraham nọ e “dha Abraham eva thesiwa.” Rekọ nọ Jihova o dhomahọ ẹme na, Abraham ọ roma kpotọ gaviezọ kẹ ẹme nọ aye riẹ ọ ta, nọ o wha oghale se uviuwou na uwhremu na. (Emuhọ 21:9-13) Ezae avọ eyae nẹnẹ, makọ enọ e rọo ikpe buobu no, a sai wuhrẹ mi imava-orọo nana nọ e riẹ Ọghẹnẹ na.

24. Eghẹrẹ orọo vẹ e rẹ wha orro se Jihova Ọghẹnẹ, kọ fikieme?

²⁴ Evaọ ukoko Ileleikristi na, erọo buobu nọ i wo evawere e riẹ—erọo nọ aye ọ jẹ be rọ adhẹẹ odidi kẹ ọzae riẹ, nọ ọzae o jo you jẹ be rọ ọghọ kẹ aye riẹ, yọ aimava a bi ru iruo kugbe re a rọ oreva Jihova uruo karo evaọ uzuazọ rai. Whọ tẹ jiroro nọ whọ te rọo, salọ ọrivẹ orọo ra avọ areghẹ, ruẹrẹ oma kpahe ziezi kẹ orọo, re whọ jẹ daoma rọo orọo nọ o rrọ dhedhẹ avọ uyoyou nọ o rẹ wha orro se Jihova Ọghẹnẹ. Who te ru ere, orọo ra u ti fi obọ họ kẹ owhẹ daji uyoyou Ọghẹnẹ.

[Oruvẹ-obotọ]

[Etehe/Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 114]

EME MẸ RẸ JỌ OMA ỌRIVẸ-ORỌO GWỌLỌ?

Ehri-Uzi: “Ai ivẹ na a vẹ te jọ uwo ovo.” —Matiu 19:5.

Enọ jọ nọ whọ rẹ nọ oma ra

▪ Fikieme u ro wuzou re ohwo ọ vrẹ udhudhu ọmoha no re ọ tẹ rọo?—1 Ahwo Kọrint 7:36; 13:11; Matiu 19:4, 5.

▪ Dede nọ mẹ kpako te ohwo nọ ọ rẹ rọo no, erere vẹ o re te omẹ nọ mẹ tẹ jiroro nọ mẹ be rọo tao ho?—1 Ahwo Kọrint 7:32-34, 37, 38.

▪ Otẹrọnọ mẹ jiroro nọ mẹ rẹ rọo, fikieme u ro wuzou re ohwo nọ mẹ gwọlọ rehọ ọ jọ ọnọ ọ gọ Jihova avọ ẹrọwọ kri no omojọ?—1 Ahwo Kọrint 7:39.

▪ Ẹvẹ ikere nana e sai ro fi obọ họ kẹ oniọvo-ọmọtẹ vuhu ekwakwa-aghae nọ ọ gwọlọ evaọ oma ọrivẹ-orọo?—Olezi 119:97; 1 Timoti 3:1-7.

▪ Ẹvẹ Itẹ 31:10-31 o sai ro fi obọ họ kẹ oniọvo-ọmọzae salọ ọrivẹ orọo avọ areghẹ?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 119]

Ahwo jọ nọ e rrọ usu orọo a re ru ọruẹrẹfihotọ nọ ohwo jọ o re ro lele ai nọ a te bi kpohọ oghẹrẹ eria jọ