Ẹme Jihova Ọ Rrọ Uzuazọ Oruvẹ no Obe Eviavia Ze—I
EVAỌ okenọ a mu ei fihọ uwou-odi eva ukoliko Patmọs, Jọn ukọ nọ ọ kpako no na ọ tẹ ruẹ eruẹaruẹ 16. Ọ ruẹ oware nọ Jihova Ọghẹnẹ avọ Jesu Kristi a ti ru evaọ etoke ẹdẹ Olori na—no oke nọ a rọ rehọ Uvie Ọghẹnẹ mu evaọ 1914 rite ekuhọ Esuo Odu-Ikpe Kristi. Obe Eviavia nọ Jọn o kere evaọ oware wọhọ 96 C.E., yọ ikuigbe ejaja ọrọ eruẹaruẹ nana.
Joma dhunu te eme jọ nọ i wuzou ziezi evaọ Eviavia 1:1–12:17, eruẹaruẹ ihrẹ ọsosuọ nọ Jọn ọ ruẹ. Eruẹaruẹ nana e rrọ omai oja keme i kiekpahe eware nọ e be jọ akpọ na via nẹnẹ, i te je dhesẹ oware nọ Jihova o ti ru evaọ obaro kẹle na. Ahwo nọ a se eruẹaruẹ nana je fi ẹrọwọ họ ae a ti gine wo omosasọ gbe uduotahawọ.—Hib. 4:12.
“OMOGODẸ NA” O ROVIE EZEZA EVAỌ USU EWARE IHRẸ NỌ A RỌ GBA UKO-OBE NA DI
Orọ ọsosuọ, Jọn ọ ruẹ Jesu Kristi evaọ obọ odhiwu, a tẹ kẹe evuẹ buobu nọ o re kere fihọ ‘obe vi se ikoko ihrẹ na.’ (Evia. 1:10, 11) Kẹsena ọ tẹ ruẹ agbara-uvie nọ ọ rrọ obọ odhiwu. Ọ jọ obọze Ọnọ ọ keria agbara-uvie na ruẹ uko-obe nọ a rehọ eware ihrẹ gbadi. Ọnọ o te nọ ọ rẹ “sai rovie obe na” họ “Okpohrokpo Orua Juda,” hayo “Omogodẹ nọ o [wo] izei ihrẹ gbe ibiaro ihrẹ.”—Evia. 4:2; 5:1, 2, 5, 6.
Eruẹaruẹ avesa i dhesẹ oware nọ o via nọ “Omogodẹ na” o rovie eware ezeza ọsosuọ nọ a rọ gba uko-obe na di na ọvuọvo. Nọ o rovie ọrọ avọ ezeza na, otọ nọ u nuhu o jọ ruaro, ẹdẹ ologbo ọrọ ofu Ọghẹnẹ u te te. (Evia. 6:1, 12, 17) Eruẹaruẹ nọ i lele i rie i dhesẹ ‘ikọ-odhiwu ene nọ e da ifou ene akpọ na ji’ bẹsenọ a rẹ koka họ ahwo 144,000 na no. Jọn ọ tẹ ruẹ “otu obuobu” nọ a kpoka họ họ nọ i “dikihẹ aro akaba uvie jegbe aro Omogodẹ na.”—Evia. 7:1, 9.
Enọ Ikereakere nọ A Kẹ Iyo Rai:
1:4; 3:1; 4:5; 5:6—Eme “izi ihrẹ” na i dhesẹ? A tẹ fodẹ ihrẹ, u dhesẹ oware nọ o gbunu gbọka evaọ aro Ọghẹnẹ. Fikiere, ovuẹ nọ a kere se ‘ikoko ihrẹ na’ e rọ kẹ ahwo Ọghẹnẹ kpobi nọ e rrọ ikoko nọ i bu vi 100,000 evaọ otọakpọ na. (Evia. 1:11, 20) Nọ o rọnọ epanọ oware nọ Jihova ọ gwọlọ ru o rro te ere ọ rẹ kẹ ẹzi ọfuafo riẹ te na, ẹme na “izi ihrẹ na” u dhesẹ inọ ẹzi na u bi ru iruo vọvọ re u fi obọ họ kẹ omai wo otoriẹ ẹme Ọghẹnẹ jẹ ghale enọ e be kezọ kẹ eruẹaruẹ na. Obe Eviavia o t’ẹme kpahe eware ihrẹ gaga. Evaọ etenẹ, a rehọ ẹme na, ihrẹ, ro dhesẹ oware nọ o gbunu gbọka, yọ ere obe Eviavia o ro ku eware “urirẹ Ọghẹnẹ” họ.—Evia. 10:7.
1:8, 17—Ono o wo edẹ-ovao na “Alfa gbe Omẹga” avọ “ọrọ ọsosuọ gbe ọrọ urere”? Jihova họ ọnọ o wo odẹ-ovao na “Alfa gbe Omẹga,” onọ u dhesẹ inọ Jihova omariẹ ọvo họ Ọghẹnẹ erumeru na, yọ no ebẹdẹ bẹdẹ rite ebẹdẹ bẹdẹ Ọghẹnẹ erumeru ọfa ọ rrọ họ. Ọye họ “ọrọ ọsosuọ gbe ọrọ urere.” (Evia. 21:6; 22:13) Dede nọ a se Jihova “ọrọ ọsosuọ gbe ọrọ urere” eva Eviavia 22:13, onọ u dhesẹ inọ no emuhọ ze ọye họ erumeru na yọ u te noi no ọfa ọ rrọ họ, eme efa nọ e rrọ uzou ọsosuọ obe Eviavia na i dhesẹ inọ Jesu Kristi họ ọnọ a jọ etẹe se “ọrọ ọsosuọ gbe ọrọ urere” na. Ọye họ ohwo ọsosuọ nọ a kpare kpohọ uzuazọ sebaewhuo yọ u te noi no Jihova ọ te gbẹ rehọ obọ riẹ kpare omọfa ziọ uzuazọ sebaewhuo ho.—Kọl.1:18.
2:7—Eme họ “[Aparadase] Ọghẹnẹ na”? Nọ o rọnọ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na họ enọ a kere eme nana se na, aparadase nana họ oria nọ Ọghẹnẹ omariẹ ọ be rria evaọ obọ odhiwu onọ u woma thesiwa. A te kẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na uvẹ nọ a rẹ rọ re “ubi-ure uzuazọ.” A ti gbe whu ofa ha.—1 Kọr. 15:53.
3:7—Okevẹ a rọ kẹ Jesu “usiavẹ Devidi na,” kọ oghẹrẹ vẹ ọ be rọ rehọ iẹe ru iruo? Nọ a họ Jesu ame no evaọ 29 C.E., o te zihe ruọ ọnọ a salọ re ọ te jọ Ovie evaọ uyẹ Devidi. Rekọ evaọ oke oyena yọ Jesu o ri wo usiavẹ Devidi na ha bẹsenọ a rọ kpare iẹe kpohọ uzuazọ obọ odhiwu evaọ ukpe 33 C.E. Kọ evaọ obei a jọ kẹe udu esuo Uvie Devidi na. No anwọ oke yena ze Jesu ọ be rehọ usiavẹ na rovie uvẹ iruo Uvie na kẹ ahwo. Evaọ ukpe 1919, Jesu ọ tẹ rehọ “ugodi uwou Devidi” na kẹ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ẹkwoma eromu nọ ọ rehọ e riẹ mu “uzou eware riẹ kpobi.”—Aiz. 22:22; Mat. 24:45, 47.
3:12—Eme họ “odẹ okpokpọ” Jesu? Odẹ nana u kiekpahe ọkwa ọkpokpọ Jesu gbe iruẹru riẹ. (Fil. 2:9-11) Dede nọ ohwo-akpọ ọvo ọ riẹ odẹ na oghẹrẹ nọ Jesu ọ re riẹ hẹ, Jesu o kere i rie họ aruezo inievo riẹ nọ i wo ẹrọwọ evaọ obọ odhiwu, onọ u ru nọ a rọ kẹle iẹe oma gaga. (Evia. 19:12) A ti tube w’obọ evaọ obọdẹ iruo jọ nọ Jihova ọ kẹ Jesu.
Eware nọ Ma Jariẹ Wuhrẹ:
1:3. Fikinọ “oke [nọ Ọghẹnẹ o ti ro bruoziẹ akpọ Setan] o kẹlino,” o gwọlọ nọ ma re wo otoriẹ eme nọ e rrọ obe Eviavia na kpata kpata ma vẹ jẹ jowọ lele ai.
3:17, 18. Re ma fe evaọ abọ-ẹzi, o gwọlọ nọ ma rẹ dẹ “igoru nọ a wozẹ no eva erae” mi Jesu. Koyehọ, ma rẹ daoma fe eva iruo iwoma. (1 Tim. 6:17-19) O tẹ jẹ gwọlọ nọ ma rẹ rehọ “ehọ efuafo” zuo, onọ u re dhesẹ omai via wọhọ ilele Jesu, ma vẹ jẹ rehọ ‘umu wholo aro,’ koyehọ ehrẹ nọ e rrọ Uwou-Eroro na, nọ i re fi obọ họ k’omai wo otoriẹ abọ-ẹzi.—Evia. 19:8.
7:13, 14. Ekpako 24 na i dikihẹ kẹ ahwo idu udhuhrẹ gbe ene na evaọ obọ odhiwu enọ i re ti su wọhọ ivie gbe izerẹ. O nwane wọhọ izerẹ emọ Izrẹl erọ oke anwae enọ Devidi Ovie na ọ ghale fihọ eko 24. Ọkpako jọ evaọ usu ekpako 24 na họ ọnọ o dhesẹ kẹ Jọn oghẹrẹ ahwo nọ otu obuobu na a rrọ. Fikiere, ẹkparomatha Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na u muhọ ẹsejọhọ taure ukpe 1935 u te ti te. Fikieme ma rọ ta ere? Keme evaọ ukpe yena idibo Ọghẹnẹ nọ a rọ ẹzi wholo na a ro wo otoriẹ ogbagba orọ otu obuobu na.—Luk 22:28-30; Evia. 4:4; 7:9.
A KPORO EGBA IHRẸ OKENỌ A ROVIE OWARE AVỌ IHRẸ NỌ A RỌ GBA UKO-OBE NA DI
Omogodẹ na o te rovie uko avọ ihrẹ. A tẹ ruẹ ikọ-odhiwu ihrẹ nọ a kẹ egba ihrẹ. Ikọ-odhiwu ezeza a te kporo egba rai, bi whowho evuẹ ẹdhoguo kpahe “abọvo-abasa” ọrọ ahwo-akpọ, koyehọ Kristẹndọm. (Evia. 8:1, 2, 7-12; 9:15, 18) Onana họ oware nọ Jọn ọ ruẹ evaọ aruọruẹ avisoi. Jọn o ru oware jọ evaọ aruọruẹ nọ u lele i rie na: ọ re uko-obe osese nọ a kẹ riẹ ọ tẹ jẹ ma aruẹri etẹmpol na. Nọ a kporo ọgba avọ ihrẹ no, edo iru e tẹ koyẹ anọ: “Uvie akpọ nana u re ti zihe ruọ uvie Ọnowo mai gbe orọ Kristi riẹ.”—Evia. 10:10; 11:1, 15.
Aruọruẹ avọ ihrẹ o tẹ gbẹ ta kpahe ẹme nọ o rrọ obe Eviavia 11:15, 17. A jọ obọ odhiwu ruẹ oka ulogbo. Aye obọ odhiwu na o te yẹ ọmọzae. A gele Ẹdhọ no obọ odhiwu ze. Avọ ofu nọ o wo kpahe aye obọ odhiwu na, ọ tẹ wọ “ẹmo bru emọ riẹ nọ i kiọkọ.”—Evia. 12:1, 5, 9, 17.
Enọ Ikereakere nọ A Kẹ Iyo Rai:
8:1-5—Fikieme a rọ fọ rirẹ evaọ obọ odhiwu, kọ eme a gbolo ziọ otọakpọ? A fọ rirẹ evaọ obọ odhiwu re a ruẹsi yo “elẹ erezi na” nọ e rrọ otọakpọ. Onana o via evaọ ekuhọ ẹmo akpọ ọsosuọ. Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na a muvrẹ kpohọ obọ odhiwu hu evaọ ekuhọ Oke Egedhọ, wọhọ epanọ ibuobu a je rẹro riẹ. Uye o bẹ rai gaga evaọ etoke ẹmo na. Fikiere a tẹ lẹ gaga kẹ obufihọ gbe ọkpọvio. Evaọ uyo olẹ rai, ukọ-odhiwu jọ o te gbolo erae ziọ otọ onọ o kẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na ẹgba abọ-ẹzi. Dede nọ a bu hu, a mu usiuwoma ota akpọ soso họ onọ u ru Uvie Ọghẹnẹ họ ẹme nọ a jẹ ta kpahe evaọ oria kpobi, a tẹ rọ enẹ tu erae họ egagọ Kristẹndọm. A jẹ kẹ unuovẹvẹ egaga no Ebaibol na ze, a je wo otoriẹ Ikereakere na vi epaọ anwẹdẹ, yọ otọhotọ egagọ erue u te nuhu gaga, wọhọ epanọ o rẹ via kẹ iwou okenọ otọ u te nuhu na.
8:6-12; 9:1, 13; 11:15—Okevẹ ikọ-odhiwu ihrẹ na a rọ ruẹrẹ oma kpahe re a kporo egba rai, kọ okevẹ gbe oghẹrẹ vẹ a ro kporo egba na? Oma oruẹrẹkpahe re a kporo egba ihrẹ na u kugbe ọkpọvio nọ a kẹ utu Jọn nọ ọ rrọ otọakpọ na no ukpe 1919 rite 1922 re a sai ru iruo na. Kẹsena enọ a rọ ẹzi wholo na a te je fi ẹgba họ iruo usiuwoma ota na jẹ bọ iwou ogha. (Evia. 12:13, 14) Ekporo egba na i dikihẹ kẹ ewhowho ẹdhoguo Jihova nọ ahwo Ọghẹnẹ a kuomagbe ikọ-odhiwu bi whowho kpahe akpọ Setan. O rọ vevẹ inọ onana u muhọ evaọ okokohọ nọ a ru evaọ Cedar Point, Ohio, evaọ ukpe 1922 yọ o te jọ rite etoke uye ulogbo na.
8:13; 9:12; 11:14—Edhere vẹ egba esa nọ a kporo whremu na e rọ rrọ “iye”? Egba ene nọ a kaki kporo na i dhesẹ egagọ Kristẹndọm wọhọ enọ i whu no evaọ abọ-ẹzi, rekọ esa nọ a kporo whremu na yọ iye keme i kiekpahe eware jọ nọ e via dẹẹ. Ọgba avisoi na u kiekpahe obusino ahwo Ọghẹnẹ rono ‘ẹri’ hayo uwou-odi ze evaọ ukpe 1919, a te mu iruo usiuwoma ota na họ avọ ajọwha, onọ o jẹ kẹ egagọ Kristẹndọm uye. (Evia. 9:1) Ọgba avọ ezeza na u kiekpahe idibo Ọghẹnẹ gbe iruo usiuwoma ota akpọ soso nọ a muhọ evaọ ukpe 1922. Ọgba urere na u kiekpahe eromuo Uvie Mesaya na.
Eware nọ Ma Jariẹ Wuhrẹ:
9:10, 19. Ebe nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ a bi kere e vọ avọ evuẹ egbagba nọ i re duobọte iroro ahwo. (Mat. 24:45) Evuẹ nana e wọhọ ‘ebaka-ẹkpẹ’ nọ iweli rai e “wọhọ ewhọhro-imuomu avọ obi nọ ọ rae,” jẹ wọhọ enyenya nọ “iweli rai e wọhọ eraoimuomu.” Fikieme? Keme ebe nana e be vẹvẹ ahwo unu kpahe “ẹdẹ orukele [Jihova].” (Aiz. 61:2) Joma hae rọ aruọwha gbe ọwhọ fi ebe nana họ ada.
9:20, 21. Ahwo buobu nọ e rrọ erẹwho nọ i mukpahe egagọ Ileleikristi a kurẹriẹ no fiki usiuwoma ota mai. Rekọ ma bi rẹro ho inọ enọ e rrọ egagọ Kristẹndọm ho kpobi a ti kurẹriẹ, enọ a jọ obe Eviavia dhesẹ wọhọ “ahwo nọ a kiọkọ.” Ghele na, ma rẹ siọ usiuwoma na ba ẹta ha.
12:15, 16. “Akpọ” na, koyehọ uyerakpọ Setan, hayo egọmeti erẹwho sa-sa—a kuvẹ re ohwo ọ jọ egagọ nọ u je rie. No anwọ ukpe 1940 ze, enana e “da ame [ukpokpoma] nọ odudu na o ku no unu riẹ ze kpọ.” Evaọ uzẹme, o tẹ were Jihova ọ rẹ sae rehọ egọmeti ahwo-akpọ ro ru ẹjiroro riẹ gba. Fikiere o nwani fo nọ Itẹ 21:1 o rọ ta inọ: “Udu ovie họ oko ame eva obọ ỌNOWO na, ọ rẹ rẹriẹ e kpohọ obonọ o je riẹ.” Jọ onana o bọ ẹrọwọ nọ ma fihọ Ọghẹnẹ ga.